توریسم انبوه عبارتست ازتوریسم تجاری معمولی که در سطح گسترده ای در سراسر جهان وجود دارد . این قبیل فعالیت‌های توریستی به وسیله شرکت‌های بزرگ توریستی ساماندهی می‌شود و بازارهای خاص خودرا دارد که معمولاً در نواحی مختلف توریستی جهان متمرکز است . واژه توریسم بدیل یا آلترناتیو به صورت‌های مختلف به کار گرفته شده است که همه آن‌ها در یک ویژگی مشترک‌اند و آن نیز ارائه بدیلی برای توریسم انبوه است . به این ترتیب توریسم آلترتاتیو می‌تواند هر انتخاب دیگری غیر از توریسم انبوه را شامل شود که ممکن است برای جامعه میزبان ، مفید یا مضر باشد مانند توریسم خاصی که با انگیزه‌های فحشا ویا استفاده از مواد مخدر صورت گیرد و یاآن نوع توریسم که به محیط زیست میزبان خسارت وارد آورد ، مانند شکار غیر قانونی

۲ – توریسم فام یا توریسم فرهنگی ،اکوتوریسم وماجرا جویانه
کلمه فام از حروف اول کلمات فرهنگی ، اکوتوریسم و ماجرا جویانه تشکیل شده است .دراین طبقه بندی ،توریسم به سه دسته تقسیم شده است . در توریسم فرهنگی ، هدف توریست دیدار از مراسم ، خصوصیات ، شعائر و نمودهای فرهنگی جامعه میزبان است . در اکوتوریسم ، دیدار از طبیعت در کانون توجه توریست قراردارد و توریسم ماجرا جویانه نیز با خطر پذیری ، ماجراجویانه ملازمه دارد .

• • ارتباط تعاملی انواع توریسم

( زاهدی ، ۱۳۸۵ : ۳۰) مبانی تورسیم و اکو تورسیم پایدار ، تهران – علامه طباطبایی به نقل از( فنل ،۲۰۰۰: ۲۴ )
۳- توریسم عادی وتوریسم طبیعت گرا
در این طبقه بندی ، توریسم را به توریسم عادی وطبیعت گرا تقسیم کرده‌ایم .
۱ – ۳ توریسم عادی ، نوعی از توریسم است که مقصد انتخابی آن الزاماً با طبیعت سروکار نداشته باشد این نوع توریسم را می‌توان به نوبه خود در چند نوع فرعی تر تقسیم کرد :
الف )توریسم تاریخی و باستانی ب) توریسم زیارتی ج ) توریسم فرهنگی
د)توریسم ورزشی دیدار بستگان و آشنایان
۴- توریسم طبیعت گرا
این نوع از توریسم به اشکال عمده ای تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از :
توریسم ساحلی ، ماجرا جویانه ، مصرفی ، محصور ، سلامت ، اکوتوریسم .
دکتر سیمین ارمغان در کتاب توریسم و نقش آن در جغرافیا توریسم را چنین تقسیم بندی می‌کند .
۱ – گردشگاه‌ها که خودبه دونوع گردشگاه‌های جامع و شهرهای گردشگاهی تقسیم می‌شود .
۲ – گردشگری بومی ۳- گردشگری کوچ ۴ – تورهای پیاده روی و دوچرخه سواری
۵- توریسم اقامتی ۶ – توریسم مبتنی برحمل ونقل ۷ – گردشگری جوانان
۸- گردشگری قومی ۹- گردشگری نوستالژیک ۱۰- گردشگری بوم زیستی
۱۱- توریسم درمانی ۱۲- توریسم علمی –فرهنگی وسیاسی ۱۳- توریسم کشاورزی
۱۴- گردشگری شهری ۱۵ – گردشگری فرهنگی .
در تدوین طرح سیاست جهانگردی شناخت شکل‌های مختلف توسعه جهانگردی مرتبط با انگیزه های خاص مسافرتی که بتوان برای کشور یا منطقه در نظر گرفت حائزاهمیت است .شکل‌های جهانگردی که در بخش‌های زیر شرح داده خواهدشد عمدتاً آن اشکالی هستند که شیوه برنامه ریزی شده توسعه رانشان می‌دهند .برخی از این شکل‌ها نیز به طور خود برش توسعه یافته‌اند .
- تفریحگاه ، این نوع تفریحگاه معمولاً دامنه وسیعی از خدمات وامکانات جهان گردی از جمله امکانات تفریحی و استراحتی را ارائه می‌کند . این تفریحگاه به تفریحگاه یکپارچه ، شهری تقسیم می‌شود .
- جهانگردی با انگیزه خاص و جهانگردی ماجراجویانه است .
جهانگردی با انگیزه خاص به جهانگردی اشاره می‌کند که معمولاً در گروه‌های کوچک برای یادگیری و کسب تجربه درباره ویژگی خاص یک منطقه به آنجا سفر می‌کنند . این موضوعات خاص مورد علاقه غالباً به علائق حرفه ای /شغلی یا تفننی درازمدت جهانگردی مرتبط است . این شکل از جهانگردی نوعی توسعه از جهانگردی در مقیاس کوچک و غیر معمولی است از جمله :
۱ – جهان گردی روستایی –گروه‌های کوچکی از جهانگردان در روستاهای سنتی وغالباً دور افتاده یا نزدیکی آن‌ها اقامت می‌کنند و درباره زندگی روستایی و محیط محلی شناخت پیدا می‌کنند.
۲ – جهانگردی مزرعه یا کشاورزی – جهانگردان در خانواده‌های مزرعه نشین اقامت و درباره فعالیت مزرعه داری دانش کسب می‌کنند ، یا با اقامت در مزارع گرمسیری درباره زندگی فعالیت‌های مردم آنجا اطلاعاتی می‌آموزند .
۳ – گردش‌های راهپیمایی ودوچرخه سواری – جهانگردی که باپای پیاده یا بوسیله دوچرخه مسافرت در مهمانخانه ها ، مهمانپذیرها ومنازل شخصی اقامت می‌کنند با مردم محلی آشنا می شوندو شناختی از فرهنگ و محیط آنان پیدا می‌کنند .
۴ – جهانگردی بوم شناختی (اکوتوریسم ) (شکلی کنترل شده از جهانگردی طبیعت ) – جهانگردانی که در مناطق طبیعی همراه با راهنماهای محلی پیاده روی ، یا قایق سواری می‌کنند و راهنماها به آن‌ها درباره گیاهان جانوران ومحیط زیست توضیح می‌دهند .

1. 1. – گردشگری برنامه‌های کمک به اجتماع – گروه‌های کوچکی از جهانگردان ، غالباً سازمان‌های اجتماعی درکشور هایشان ، از یک منطقه بازدید می‌کنند وبا یک پروژه خاص عمرانی مانند احداث خانه‌های ارزان قیمت با ساخت منبع آب دهکده به مردم محلی یاری می‌رسانند .

- جهانگردی حمل ونقل آبی = مسافرت با کشتی‌های تفریحی ، قایقرانی در رودخانه‌ها و کانال‌ها که تمام این‌ها در برخی مناطق دنیا بسیار محبوبیت دارند .
- جهانگردی مسکونی – احداث انواع مختلف مسکن ، ایجاد امکانات خدمات مرتبط و استفاده از این خانه‌ها به عنوان محل اقامت برای جهانگردانی که تعطیلات یا دوران بازنشستگی خودرا می‌گذرانند .
- جهانگردی اردویی و کاروانی – توسعه امکانات اردویی ، معمولاً نزدیک یک جاذبه یا محل تفریحی – ورزشی مهم ، و احداث محل‌هایی برای توقف کاروان‌ها وخودروهایی تفریحی نزدیک بزرگراه‌ها یا جاذبه‌ها
- جهانگردی با گرایش به حمل ونقل – هتل‌ها و سایر امکانات وخدمات مستقر در کنار مراکز مهم حمل ونقل ، به ویژه فرودگاه‌ها برای مسافران رهگذر .
- جهانگردی جوانان – مسافرت جوانان و دانشجویان برای یادگیری ،ورزش وتفریح سالهاست که به عنوان شکلی از جهانگردی تثبیت شده است ودرحال حاضر در بسیاری از کشورها این نوع جهانگردی تشویق می‌شود .
- جهانگردی مذهبی – مسافران زائران به اماکن مهم مذهبی ،مانند سفر حج به مکه و بازدید از واتیکان در رم واراناسی درهند ،در بعضی کشورها بسیارمهم است .
- جهانگردی قومی – این نوع جهانگردی به اشخاصی اشاره می‌کند که از محل تولد خودشان یا اجداشان بازدید می‌کنند .
- جهانگردی نوستالژیک = این نوع جهانگردی مرتبط با اشخاصی است که از جاهایی دیدن می‌کنند که قبلاً در آنجا فعالیتی داشته‌اند .( بازدید رزمندگان از مناطق جنگی ) .سازمان جهانی جهانگردی ، ۱۳۹۰

• • مفهوم وتعریف اکوتوریسم

برای اکوتوریسم تعاریف متعددی ارائه شده است که دراینجا به چند مورد اشاره می‌شود .