جذابیت جسمانی از جمله مهمترین موضوعاتی است که امروزه برای مردم به خصوص جوانان از اهمیت خاصی برخوردار است به طوری که روابط خود با دیگران را بر اساس آن تنظیم می‌کنند. در دوران کنونی، مدیریت بدن اهمیت بیشتری پیدا کرده است و رفتارهای گوناگون بهداشتی نظیر بدنسازی، رژیمهای غذایی، تجهیزات ورزشی و آرایشی مختلف برای مراقبت از بدن ساخته و تولید می شود. در این تحقیق پدیدۀ مدیریت بدن از دریچۀ فرایند اقناع در رسانه‌های جمعی و واکنش زنان و مردان به آن تحلیل می شود. چرا که حداکثر تلاش رسانه‌های جمعی بر اقناع مخاطبین متمرکز است، حال این اقناع می تواند اقناع سیاسی، دینی و یا اقتصادی باشد. از سوی دیگر، حجم عظیمی از پیامهای رسانه‌ای در زمان حاضر اقتصادی است، به طوری که تبلیغات و پیامهای بازرگانی در هر برنامه‌ای وجود دارد و تلاش دارد که مخاطب را برای انجام این عمل، ایجاد احساس نیاز به آن و برگزیدن سبک زندگی خاص ترغیب و اقناع نماید. ایجاد نیازهای جدید و کاذب در زمینه کالاها، ایده ها، خدمات، نظارت بر بدن و… یکی از کارکردهای رسانه‌های جمعی است که باعث دامن زدن به مصرف‌گرایی در عصر حاضر شده است. به نظر می رسد این الگوی عمل تبلیغات بر عرصه های مختلف بدن تنها خاص جوامع غربی نباشد چه بسا بسیاری از کشورهای در حال توسعه تمرکز بر بدن و تحول زیبایی شناختی آنها را بیشتر ارائه کرده باشند. استفاده از رسانه‌های جمعی و تکنولوژی های جدید به خصوص اینترنت که منابع اصلی تبلیغات برای مصرف انواع کالاهای فرهنگی، که مصرف‌کننده‌ترین افراد جامعه را تشکیل داده که در آن مسأله القائی به جوانان داشتن اندام لاغر و باریک و در عین حال، آرایش کرده و آراسته بودن است و جراحی‌های زیبایی صورت و بینی و حتی سایر اعضای بدن در سالهای اخیر گسترش چشمگیری داشته است که جوانی و به روز بودن در زندگی مادی و معنوی و مورد مقبول واقع شدن از طرف جنس مخالف نیز علتی برای مدیریت بیشتر بدن شده و با مفهوم فوکویی بدن که امروزه بیشتر سطحی برای پذیرش نفش‌های فرهنگی است تا یک بدن زیست شناختی مطابقت دارد. بدن نیز در جریان فردی شدن، اختصاصی تر شده و هر کس سعی در مدیریت بدن خویش دارد و با این شیوه سعی در تعریف و ساختن مفهوم جدیدی از هویت خویش دارد که یکی از راهکارهای رسیدن به این هدف، استفاده از مواد و لوازم خاص آرایشی و متمایز ساختن خود از دیگران است. این تمایز و تشخص‌طلبی گاهی آنان را از وضعیت روحی و روانی، وجهه اجتماعی و همسویی با هنجارهای رایج جامعه غافل می کند و هویت ساخته شده با الگوبرداری از خارج پیامدهای اجتماعی و فرهنگی منفی برای این افراد در راستای انطباق با ارزش‌های جامعه خودی دارد (مرادی،۱۳۹۱: ­۸۸).

این مسئلۀ برای افراد مخصوصا دختران به قدری مهم است که آنان ممکن است نسبت به چاق شدن خود حالت وسواسی پیدا کنند، ادامۀ این وسواس احتمال بروز نوعی بیماری به نام بهداشت‌های عصبی را تشدید می کند که همراه با تحمیل محدودیت‌های شدید در رژیم غذایی، کاهش شدید و ترس از افزایش وزن و فربهی است. همچنین می توان به ابتلای مکرر به پرخوری و مصرف فوق العاده زیاد مواد غذایی که باز عمدتاً در دخترانی اتفاق می‌افتد که نسبت به وزن خود حساس هستند، اشاره کرد. این توجه وافر آنها را وا می دارد تا رفتارهایی گاه افراطی را به منظور تطبیق ویژگی های بدن با الگوهای فرهنگی زیبایی چهره و اندام که در رسانه‌های جمعی و عوامل تبلیغاتی صنعت زیبایی تبلیغ می شود، اتخاذ کنند که آثار سوئی را به بار می آورد. در بیشتر مواقع نمایش اندام انسان ها با هدف تبلیغ تجاری و برای فروش انواع کالاها صورت می گیرد.
در سالهای اخیر، نهادهای بهداشتی به کرات بر آسیب زا بودن جراحی‌ها و مکمل‌های رژیمی و وسایل آرایشی و… تأکید کرده‌اند ولی با این وجود نه تنها از شمار آنها کم نشده بلکه بر تعداد آنها نیز افزوده شده است. چه چیزی ضرورت مدیریت بدن را برای افراد مختلف ایجاد می کند؟ آیا انجام عملی که نه تنها غیر ضروری بلکه آسیب‌زاست، خود نمایانگر نوعی بیماری پنهان در کلیت جامعه نیست؟ بیماریی که علل و پیامدهای آن از تک تک افراد فراتر رفته و جامعه را آلوده خود ساخته اند؟ اما این بیماری چیست و منشأ آن در کجا و کدام حوزه های سیستم اجتماعی قرار دارند؟
پاسخ به این سوالات و بسیاری سوالات دیگر نیازمند انجام پژوهش‌های کمی و کیفی در این حوزه است. که متاسفانه تحقیقات دانشگاهی و غیر دانشگاهی اختصاص یافته به این موضوع در کشور ما ناچیز بوده است. در اینجا نیز جز با شناخت از جمله مهمترین عوامل یعنی تبلیغات نمی توان علل بیماری و حوزه‌های پدید آورنده آن را شناسایی کرد. عصر اطلاعات و الگوی عمل رسانه‌ها نه‌تنها بر فضای ذهنی و نگرشی پیاده نمی شود بلکه در بیشتر اوقات منجر به تغیرات رفتاری می شود. بسیاری از رسانه‌ها با الگوهای تبلیغاتی خود احساس نیاز به زیبایی و تناسب اندام را در مخاطبان خود درونی می‌کنند. این احساس نیاز به زیبایی در قالب یکی از الگوهای کسب عزت و پرستیژ و سرمایه فرهنگی^[۶] بدل به پاره‌ایی از هویت افراد می شود. تبلیغات و رسانه‌ها با پیوند زدن عزت و هویت مخاطبان به مدیریت بدن و گره زدن الگوهای سلامت پزشکی به تناسب اندام و زیبایی بدن در عمل بدن مخاطبان را هدف دستکاری قرار می‌دهند. در این شرایط بدن به دست عاملان و کنشگران اجتماعی به صورتی خودمختار و ظاهرا ارادی دستکاری می شود تا در قالب اسطوره‌های مدرن زیبایی که در الگوهای تبلیغاتی به مخاطبان عرضه می شوند، درآید. به نظر می‌رسد با توجه به آمار و ارقام و الگوهای مدیریت بدن در ایران و مسئله شدن بدن برای کنشگران در ایران، توجه به بدن و ارائه تبیینی از رابطه و نقش تبلیغات بازرگانی در مدیریت بدن یک مسئله شایان پژوهش است که پژوهش‌های اندکی در این زمینه صورت گرفته و نیاز به تحقیقات گسترده و جامعی دارد. بنابراین تحقیق حاضر بر آن است تا با شناسایی “نقش تبلیغات بازرگانی در مدیریت بدن” از طریق انجام یک پیمایش و بررسی منایع نظری، تا حدی به جبران این ضعف نظری و عملیاتی در ادبیات مربوط به این موضوع بپردازد.

• • 1. 1. بیان ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق:

     

     

۱-۲-۱- بیان ضرورت و اهمیت نظری یا علمی:
هر مطالعه ضمن آنکه مبتنی بر مطالعات قبلی است، مقدمه و پایه­ای نیز برای مطالعات بعدی است. هر قدر تعداد ارتباط‌ها و پیوندهای ممکن یک مطالعه با مطالعات پیشین و تئوری‌های موجود بیشتر باشد، اهمیت و سهم آن مطالعه در بسط دانش آدمی بیشتر خواهد بود. جدای از اینکه این دست از تحقیقات می تواند بر غنای ادبی و پژوهشی حوزۀ ارتباطات اجتماعی بیفزاید و گامی هرچند کوچک را در این مسیر بردارد، نکاتی دیگر نیز وجود دارد که بر ضرورت چنین پژوهش‌هایی می­افزاید.
وجه پنهانی که پژوهش حاضر روشن می کند اولا این ابهام است که تبلیغات در چه الگویی مخاطب را به سوی رفتارها و نگرش­های مبتنی بر زیبایی و مدیریت بدن سوق می­ دهند. دوم اینکه رابطه بین این دو متغییر را در مکانیسمی عینی و تجربی نشان می­دهد و تلاش می کند فهمی کمی از شدت و حدت اثر تبلیغات بر مدیریت بدن ارائه کند.
سؤال اصلی­ای که پژوهش حاضر پاسخ می­دهد این است که ارتباط درونی این دو متغییر در چه چارچوبی فهم پذیر می شود. به عبارت دیگر در وجه نظری مسئله اصلی این است که چه مکانیسم­هایی باعث اثر یا عدم اثر تبلیغات بر مدیریت بدن خواهند بود و در وجه عینی نشان خواهد داد که در صورت اثرگذاری چه فرآیندی طی خواهد شد.
سهم پژوهش حاضر در علم ارتباطات این است که تلاش خواهد کرد فهم جامعه­شناختی از بدن را از منظری ارتباطاتی و در خدمت علم ارتباطات به کار گیرد از دیگر سو مسئله­ مدیرت بدن که غالبا در علوم اجتماعی و جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی طرح شده است را به عنوان مسئله­ای ارتباطاتی پیش بکشد و پاسخی از منظر علم ارتباطات بدان بدهد
پژوهش علمی در تبلیغات بازرگانی بسیار ضروری است. حتی در نظام سرمایه‌داری و مبتنی بر عرضه و تقاضا، نتایج پژوهش هاست که مسیر تبلیغات را تغییر می دهد و تعدیل می کند. خاصه در ایران، افزایش شمار چنین اعمالی پژوهشگران علوم اجتماعی را وا می‌دارد که دست به تحقیقات وسیع‌تری در این خصوص بزنند. البته متأسفانه تاکنون تحقیقات اندکی در این حوزه صورت گرفته است. درضمن در کشور ما دستیابی به زیبایی برای زنان جوان (نظیر استفاده از لوازم متنوع آرایشی، انواع مدل های مو، مدل های متنوع لباس و انجام جراحی های زیبایی) شیوع پیدا کرده است. بروز حساسیت بیش از حد در مورد بدن و ظاهر آن بیش تر منجر به بروز مشکلاتی در بدن نظیر بی نظمی در تغذیه، کاهش اعتماد به نفس، لاغری، آسیب های بدنی و… شده است آمارها در ایران بیشتر بر پایۀ برآوردهای ژورنالیستی بوده و دقیق نمی باشند، اما آنچه به صورت گسترده مورد قبول قرار گرفته، این است که مدیریت بدن در حال افزایش تاثیر پذیری از تبلیغات بازرگانی است. لذا، با توجه به موارد مطرح شده، مدیریت بدن، برای ما، اهمیت زیادی یافته و تبدیل به یکی از مهم ترین دغدغه ها گردیده است با توجه به این موضوع، تحقیق حاضر بر آن است که تا با شناخت تأثیر تبلیغات بر بدن تا حدی شکاف نظری در این حوزه را بپوشاند و تا حدی به جبران این ضعف نظری و عملیاتی در ادبیات مربوط به موضوع بپردازد همچنین تبلیغات بازرگانی رشته‌ای چند بعدی است و با بهره گرفتن از دانش و تخصص چند رشته از جمله جامعه‌شناسی، مدیریت بازاریابی و روانشناسی شکل گرفته است. بهره‌گیری از تجربه کارشناسان گوناگون و آشنا به این حوزه می تواند به ایجاد یک بدنه خلاق و همه جانبه‌نگر در تبلیغات بازرگانی کمک کند که نتیجه آن ترسیم اهداف واقعی‌تر خواهد بود.
۱-۲-۲- بیان ضرورت و اهمیت عملی یا اجتماعی:
چه بسیار افرادی که بسیاری از لوازم بدن‌سازی تبلیغ شده را خریده و در آشپزخانه یا اتاق خود نگه‌داری می‌کنند و در سال هم یکبار از آن استفاده نمی‌کنند، چرا که وسیله ضروری و مورد احتیاجی نیست و فقط به خاطر چشم و همچشمی یا متاثر از تبلیغات، آن را خریداری می‌کنند
نکته با اهمیت در جامعه ما این است که در بسیاری اوقات، مصرف بی رویه خارج از توان و به رغم میل باطنی صورت می گیرد و به این دلیل، فشار اقتصادی و روانی زیادی بر خانواده ‌ها تحمیل می شود، اما افراد به دلیل سنت شمردن این کار، عادت کردن و یا چشم و همچشمی از انجام آن خودداری نمی‌کنند. هزینه‌های مازاد مبتنی بر عرف و عادت در این زمینه‌ها، در بسیاری مواقع انجام کارهای مهم و ضروری خانواده‌ها را به تاخیر می‌اندازد و در برخی موارد به دلیل ناسازگاری با توان مالی آن‌ها، تا مدت‌ها آثار نامطلوب آن در اقتصاد خانواده دیده می شود.
از سوی دیگر این روند رو به افزایش، به آرامی حالتی غیرطبیعی و بیمارگونه پیدا کرده است؛ وضعیتی که در شرایط کنونی ایران می تواند سبب دامن زدن به بحران مصرف‌گرایی شود. در شرایط کنونی جامعه ما که به دلیل مسائل داخلی و شرایط بین المللی، نیاز به تولید و روحیه تولیدگرانه بیش از هر زمان دیگری احساس می شود، افزایش روحیه مصرف گرایی می تواند بزرگترین صدمات را به جامعه ما وارد آورد. در این شرایط، به ویژه شناخت انواع مصارف غیرضروری و کنترل این نوع مصارف می تواند عامل بزرگی در مسیر صرفه‌جویی و صرف هزینه مصارف زائد در عرصه‌های تولیدی باشد و این کار ممکن نخواهد بود جز با شناخت اینگونه مصارف… امید است با انجام چنین پژوهش های مردم را از آثار سوء تبلیغات و عوارض آن بر بدن آگاه کرد و آن‌ها را از مبتلا شدن به انواع بیماری‌ها واکیسنه کرده و سلامت شهروندان را تضمین کرد
گرچه در کشور ما مسائل مدیریت بدن به شکلی که در کشورهای صنعتی دیگر مثل آلمان، فرانسه، انگلیس، ژاپن، و ایالات متحده آمریکا خودنمایی می کند، مطرح نیست اما شکی نیست که ما نیز به زودی با همان مشکلاتی که فعلا این کشورها از نظر اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، روانی، پزشکی، و… دست بگریبانند برخورد خواهیم کرد. بی‌توجهی به پژوهش در این مورد‌، بخصوص در کشورهای در حال توسعه سبب می شود که تبلیغات، نه تنها به اقتصاد و رشد آن کشور کمکی نکند، بلکه اثر عکس داشته باشد. پژوهش در این حوزه می تواند راهبرد مناسبی را برای پیشبرد سلامت فرد و جامعه ارائه دهد.
نتایج این تحقیق می تواند برای تمامی سازمانها و نهادهایی که به امور فرهنگی می‌پردازند و یا کار سیاستگذاری فرهنگی را بر عهده دارند مفید باشد. از جمله می توان به وزارت ورزش و جوانان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره کرد. ضمناً سازمان نظام پزشکی نیز می تواند در زمره استفاده کنندگان از نتایج تحقیق باشد. همین طور صدا و سیما که می تواند در کنار سایر رسانه‌های داخلی و بین المللی از این نتایج بهره گیرد. همچنین می توان از این تحقیق در راستای سلامت فردی و اجتماعی افراد چه در بعد جسمی و چه بعد روانی سود جست و به نوعی جامعه را در برابر آثار سوء تبلیغات واکسینه و سلامت جامعه را تضمین کرد.
۳-۲-۱-۱- سؤال اصلی
نقش تبلیغات بازرگانی در مدیریت بدن چیست؟
سؤالات فرعی

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و تمایل به جراحی زیبایی رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی تمایل به سلامت رفتاری رابطه وجود دارد.؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و تمایل به آرایش و بهداشت رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و تمایل به کنترل وزن رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و تمایل به پوشش ظاهری رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و عملِ به جراحی زیبایی رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و عملِ به سلامت رفتاری رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و عملِ به آرایش و بهداشت رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و عملِ به کنترل وزن رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین میزان استفاده از تبلیغات بازرگانی و عملِ به پوشش ظاهری رابطه وجود دارد؟)

• • آیا بین متغییر نوع تصور از بدن و مدیریت بدن رابطه وجود دارد؟

• • آیا مدیریت بدن بر حسب تحصیلات متفاوت است؟

• • آیا مدیریت بدن بر حسب جنسیت متفاوت است؟

• • آیا مدیریت بدن بر حسب سن متفاوت است؟

• آیا مدیریت بدن بر حسب وضع تاهل متفاوت است؟

  1. بیان اهداف :

     1. هدف اصلی

جدول۲-۳: ضریب توان وسایل معمول در مصارف خانگی
۲-۴- لزوم اصلاح و افزایش ضریب توان
در این بخش می­خواهیم به دلایل بالا بردن ضریب توان در شبکه و صنایع بپردازیم. وقتی در دستگاه­های الکتریکی از توانی که بر روی پلاک درج شده صحبت می­کنیم منظور توان ظاهری است. وسایل الکتریکی به دلیل مسائل عایقی در سطح ولتاژی که سازنده بر روی پلاک درج کرده به کار می­روند، درحالیکه جریان در محدوده مشخص تغییر می­ کند. برای نمونه در یک ترانسفورماتور ولتاژ کاری مقدار ثابتی است ولی جریان بسته به مقدار بار تغییر می­ کند و تغییر جریان باعث می­ شود که توان ظاهری تغییر کند. برای مثال برای یک الکترو موتور به هر دلیلی ضریب قدرت را افزایش دهیم آنگاه جریان کشیده شده موتور کاهش خواهد یافت این باعث کم شدن توان ظاهری و یا افزایش ضریب توان (افزایش Cosθ یا کاهش Sinθ) در نتیجه کمتر شدن Q مصرفی شده و S را کاهش می­دهد. مسئله دیگر این است که در صورت کاهش ضریب توان که به نوبه خود باعث افزایش جریان و توان ظاهری می­ شود بایستی تمام تجهیزات از نقطه تولید تا فیدر انتهایی (نقطه مصرف) مانند ژنراتورها، ترانسفورماتورهای افزاینده، خطوط قدرت، ترانسفورماتورهای کاهنده، کلیدهای قدرت و غیره برای توان ظاهری بالاتر طراحی ­شوند و این به معنی افزایش هزینه تولید، انتقال و توزیع است. طبق جدول (۲-۴) اثر کاهش ضریب توان در یک توان حقیقی ثابت بر روی توان ظاهری را می­توان به سادگی مشاهده کرد. طبق جدول، ضریب توان ۸/. باعث افزایش ۲۵% در توان ظاهری می­ شود و در این ضریب توان ۷۵ کیلووار خازن برای حذف ۷۵ کیلو وار مولفه پس فاز لازم است. همان­طوری که مشاهده شد توان اکتیو و راکتیو در مقابل همدیگر عمل می­ کنند یعنی از لحاظ برداری ۱۸۰ درجه با هم اختلاف فاز دارند و به راحتی می­توان به صورت اسکالر از یکدیگر کم شوند و فهمیدیم خازن که جریان پیش فاز از شبکه می­کشد را می­توان به صورت المانی که جریان پس فاز به شبکه تزریق می­ کند در نظر گرفت.

توان ظاهری
(KVA)
توان راکتیو
(KVAR)
P.F
توان اکتیو
(KW)

۱۰۰
۰
۱٫۰۰
۱۰۰

۱۱۱٫۱
۴۸٫۴۳
۰٫۹۰
۱۰۰

۱۲۵
۷۵
۰٫۸۰
۱۰۰

۱۴۲٫۸۶
۱۰۲
۰٫۷۰
۱۰۰

۱۶۶٫۶۷
۱۳۳٫۳۳
۰٫۶۰
۱۰۰

جدول ۲-۴: اثر کاهش ضریب توان در یک توان حقیقی ثابت بر روی توان ظاهری
۲-۵- توجیه اقتصادی خازن گذاری در شبکه توزیع
جبران توان راکتیو در سیستم توزیع باعث کاهش انتقال جریان راکتیو از نیروگاهها به سیستم توزیع می­گردد که در پی آن تلفات سیستم قدرت کاهش می­یابد. هنگامی که توان راکتیو را فقط از طریق نیروگاهها تامین می­کنیم، اندازه همه المانهای سیستم ایمنی ژنراتور، ترانسفورماتور، خط انتقال و توزیع، تجهیزات پست­ها باید به تناسب افزایش یابد. خازنها می ­تواند با کاهش تقاضای توان راکتیو در پشت خود تا ژنراتور، این شرایط را تعدیل کنند. نصب خازنها می ­تواند قابلیت ژنراتور و پست را برای بار اضافی، بسته به میزان عدم تصحیح ضریب توان سیستم، حداقل تا ۳۰ درصد افزایش دهد. از طرفی کاهش جریان ترانسفورماتور، تجهیزات توزیع و خطوط، بار این تجهیزات با کیلو ولت آمپر محدود را کاهش می­دهد و برنامه توسعه شبکه را به تعویق می­ اندازد. لذا، منافع اقتصادی ایجاب می­ کند که خازنها در سیستم توزیع نصب شوند جهت بررسی توجیه اقتصادی خازن گذاری مسائلی همچون کاهش تلفات انرژی، آزادسازی ظرفیت، کاهش تلفات پیک و سود حاصل از خازن گذاری را بیان می­ کنند. در مقابل منافع حاصله هزینه خرید، نصب و نگهداری تجهیزات کنترلی خازنها به عنوان هزینه­ های سرمایه ­گذاری مطرح می­شوند.

او مجمع کمالات است و از هر نقصی منزه و مبراست: وَلِلهِ الأسماءالحُسنَی
بحث خداشناسی و اثبات وجود خداوند متعال مبحثی است که برای همگان لازم و ضروری است زیرا در اعتقادات تقلید جایز نیست؛ البته برای اثبات وجود خداوند متعال راه‌های مختلفی ذکر شده است که ما آنها را به دو بخش کلّی عقلی و نقلی- که هر یک بخش های جزئی تری را شامل می شوند- تقسیم می‌کنیم.

اثبات وجود خدا از منظر عقل
عقل می‌تواند وجود موجودی را که غنی بالذّات است اثبات کند. پس اولین صفت حق این است: وجوب وجود برتر بودن از هر چیزی، (لَیسَ کَمثلِه شَیءٌ) که اصلاً مانند برایش تصور نشود. هنگامی که انسان بدین امر دست یافت، برای اثبات بسیاری از صفات ثبوتیه و سلبیه خداوند نیز توانایی می‌یابد؛ زیرا هر صفتی که موجب نقص ذات غنی بالذّات شود، باید از او سلب گردد. خواجه نصیر الدین طوسی در کتاب تجرید الاعتقاد از همین روش برای اثبات بسیاری از صفات سلبی و ثبوتی بهره جسته است. که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
خواجه نصیر الدین این طور بیان می‌کند که وجود وجوب خداوند، ما را به چند نتیجه راه می کند:
- اینکه خداوند تعالی همواره بوده و باقی است؛ زیرا واجب الوجود آن است که وجود برای او ضروری است پس عدم بر او روا نیست.
- او کسی است که خدا شریک ندارد؛ زیرا اگر برای خداوند شریکی در نظر بگیریم آن هم باید واجب الوجود باشد. و هر دو در وجوب وجود مانند یکدیگرند. البته هر یک خصوصیتی دارند که دیگری ندارد. بنابر این؛ مرکب می‌شوند از یک معنای مشترک که وجوب وجود است و دیگر خصوصیتی که ویژه هر کدام است. ترکیب نشانه ضعف و فقر است؛ امّا می‌دانیم که ضعف و فقر به ساحت واجب الوجود راه ندارد .
- خدا مرکب نیست؛ زیرا مرکب به اجزا نیازمند است و چیزی که از اجزا حاصل شده است، اجزای او به واجب بودن سزاوارترند تا خود او.
- خداوند در مکان قرار نگرفته است و نمی‌توان به او اشاره حسی کرد زیرا او جسم نیست ، و از این رو مکان و زمان برای او معنا ندارد. اگر خدا در مکان باشد، حرکت و سکون بر او عارض می‌شود و حرکت وسکون بر حدوث دلالت می‌کند که با وجوب وجود منافات دارد. بنابر این او فوق مکان و خالق آن است.
- خداوند، در چیزی حلول نمی‌کند. برخی برآنند که خداوند در مسیح حلول کرده و برخی عوام صوفی معتقدند که خداوند در بدن عارف واصل حلول می‌کند. این عقیده باطل است؛ زیرا حلول خدا، مستلزم مکان دار بودن و تجسم خداست و چنان که اشاره شد، خداوند نه مکان دارد و نه جسم است.
- خدا با غیر خود متحد نمی‌گردد؛ زیرا غیر او ممکن الوجود است و روا نیست که موجود غنی بالذّات با موجود فقیرو وابسته متحد گردد.
- خدا در هیچ جهتی نیست؛ چون جسم نیست.
- خدا محل حوادث نیست؛ بدین معنا که امکان ندارد صفت و حالت تازه‌ای برای او پیدا شود؛ زیرا اگرآنها کمالی از کمالات هستند، خداوند همواره به آنها متصف بوده و اگر نقص اند، هیچ گاه بدانها متصف نبوده است.
- واجب الوجود در هیچ صفتی به کسی احتیاج ندارد؛ زیرا او ممکن الوجود است و ممکن الوجود تمام وجودش وابسته به خدا است. حال اگر خدای غنی بالذّات در وجود و کمالی از کمالاتش به ممکنات وابسته باشد، دور لازم آید و دور باطل است.
همچنین می‌توان گفت اگر خدا در صفت و کمالی محتاج غیر باشد، نیازمند می‌شود و وجوب وجود با نیازمندی سازگار نیست.
- صفات خدا زائد بر ذات نیستند. صفات حقیقی او عین ذات اویند؛ زیرا اگر صفات زائد بر ذات باشد، لازم می‌آید که ذات در مرحله ذات، خالی ار آن صفات باشد.
- خدا را با چشم سر نمی‌توان دید؛ زیرا او جسم نیست و رنگ ندارد.
- خدا، پادشاهی و حاکمیت دارد. مُلک و پادشاهی قائم بر سه چیز است: از دیگران بی نیاز باشد، دیگران به او نیازمند باشند و بتواند در همه چیز تصرف کند و کسی او را مؤاخذه نکند این سه شرط تنها از آن خداوند متعال است، در نتیجه او بر همه چیز مالکیت و حاکمیت دارد.
- او حکیم است. حکیم آن است که حقایق را نیک بشناسد و هر کاری را بر وجه اکمل و مطابق مصالح کلی درست و استوار سازد. خدا به هر دو معنا، حکیم است.
- خداوند قیّوم است. قیّوم به معنای قائم به خود است که به دیگری نیاز ندارد و دیگرانند که به او نیازمندند.
اینها مسایلی است که برای اثبات عقلی وجود خداوند متعال مطرح می‌شود و بحث‌هایی نیز پیرامون هر یک از این مسایل وجود دارد که در این پایان‌نامه جای بحث آنها نیست.

اثبات وجود خدا از منظر نقل
راه دیگر شناخت خداوند متعال مراجعه به قرآن و روایات معتبر است. پس از آن که وجود خداوند متعال و برخی صفات او و همچنین بعثت و برخی صفات کمالی پیامبر گرامی اسلام به اثبات می‌رسد، می‌توان از طریق قرآن و روایات معصومین، بسیاری از صفات الهی را باز شناخت.
قرآن کریم راه‌هایی را فرا سوی موحدان و سالکان پژوهش توحیدی قرار داده است که بعضی از بعض دگر دقیق‌تر است. قرآن می‌فرماید:
سَنُریهِم آیاتِنا فِی الآفاقِ وَ فِی أنفُسِهِم حَتَی یَتَبَیّنَ لَهُم أنَّهُ الحَق أوَلَم یَکفِ بِرَبّکَ أنَّهُ عَلَی کُلِّ شَیءٍ شَهِید؛
تحقیقاً و به زودی نشانه‌های خود را در آفاق و نفوس ایشان ارائه خواهیم داد تا برایشان روشن گردد که خدا بر حق است آیاکفایت نمی‌کند تورا - از برهان- به پروردگارت؟ همانا او بر همه چیز شاهد است.
در این آیه، هم از مطالعه در آیات آفاقی یاد شده است که همان سیر در خلقت آسمان و زمین و پی در پی بودن شبانه روز است هم از مطالعه در آیات انفسی که راه دوم است .در برخی از آیات به راه‌های یاد شده عنایت شده است؛ مانند:
وَ فِی الأرضِ آیاتٌ لِلمُوقِنِین* وَ فِی أنفُسِکُم أفَلا تُبصِرُون

آیات آفاقی
بسیاری از آیات قرآن کریم انسان را به مطالعه در اسرار طبیعت ونظم محیر العقول جهان، تفکر در آفرینش آسمان‌ها، زمین، کوه‌ها، دریاها و حیوانات و… دعوت می‌کنند و این خود یکی از راه‌های نیل به توحید خداست، راهی که انسان عاقل و منصف را موحد می‌کند مثلاً می‌فرماید: اوست که آسمان‌ها و زمین را پدید آورد، اوست که نظم ریاضی اختران را تأمین می‌کند، اوست که نظم فصول چندگانه و آمد و رفت شب و روز را پدید آسمان‌ها .
اوست که انسان را از خاک و گل آفرید و به این شکل زیبا در آورد، خداوند کسی است که هر چیزی را خلقتی که در خور اوست داده ، سپس وی را «به هدف» هدایت کرده است. «خدایی است که هر چیزی را آفرید نیکو آفرید، هر چیزی را به اندازه خلق کرد و آن را به سوی هدف معین هدایت نمود.»
امتیاز خاصی که آیات آفاقی نسبت به دیگر آیات و نشانه‌ها دارند ، آسانی و قابل فهم بودن آن برای همگان است؛ زیرا پیمودن و بررسی این قبیل آیات به مبادی عمیق و بحث های پیچیده فنی و برهان‌های سنگین فلسفی نیاز ندارد و انسان با دور بودن از هوا و هوس و سیر اجمالی در عالم طبیعت، به وجود «الله» و یگانه بودن او و سایر صفات وی پی خواهد برد:
إِنَّ فی‏ خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ لَآیاتٍ لِأُولِی الْأَلْباب‏؛
قطعاً در آفرینش آسمانها و پی در پی آمدن شب و روز برای خردمندان نشانه‌هایی است.
عمق و اثر عملی این راه سهل و عمومی، نسبت به راه دوم کمتر است. در این راه مشکلات بیرون حل می‌شود، کیفیت آفرینش آسمان و زمین روشن می‌گردد از امکان و حدوث آنها، به هستی واجب و قدیم و از حرکت عالم، به وجود محرک بی‌حرکت آن پی خواهیم برد و از نظم آنها به ناظم باشعور استدلال می‌شود، ولی تحول درونی و سیر قلبی حاصل نخواهد شد.

آیات انفسی
یکی دیگر از آیات عظیم معرفت توحید، سیر در آیات انفسی و مشاهده درون خویش است. مقصود از آیات انفسی همان نشانه‌های موجود در گوهر ذات شخص و روح اوست و هر چه از این محدوده بیرون است آیات آفاقی به شمار می‌آید. آیات آفاقی وسایر براهین توحیدی وقتی به بار می‌نشیند که با جان انسان جوینده توحید عجین شود و به آیات انفسی برسد.

بخش دوم:
۲-۲-تاریخچه پیدایش گل ومرغ درایران
۲-۲-۱-اهمیت فصل بهارنزدایرانیان
ایرانیان هفته ها پیش از نخستین روز فصل بهار ، مقدمه جشن ها و آیین های نوروزی را می چینند و روح و جسم خود را آمادۀ پذیرش این فصل می کنند . « به احتمال بسیار ، این اعیاد، به ویژه نوروز و مهرگان … می بایست اعیادی سخت کهن در نجد ایران باشند و به پیش از تاریخ برگردند و از آن اقوام بومی این سرزمین ، اجداد غیر آریایی ما ، باشند.»
چنین است که فصل بهار یاد گلها ، صحرا ، چشمه ساران و باران بهاری را درما زنده می کند . نام این فصل و تشبیه زیباییهای جهان به نشانه های آن ، بخش عظیمی از متنها ی هنری ایران را می سازند :
به بالا چو سرو و به رخ چون بهار به هر چیز مانندۀ شهریار
فردوسی
ولی در دوران ایرانیان آریایی ، با دگرگونیها و جابه جایی های فرهنگی ، ویژگی های تموز ، شاه شبانان ، و آنو ، ایزد خورشید ، به میترا داده می شود و حادثه داستان نیز روند دیگری پیدا می کند . به این صورت که در زمان استقرار میترا بر زمین ، باز زایی و رستاخیر آغاز می شود . جشن های آیینی نوروزی ، بازیها ، دید و بازدید ها ، جزئی باقیمانده از مراسم سرور و شادی به دلیل بازگشت مهر و زنده شدن طبیعت است که هنوز در هفته های آغاز فصل بهار بین ایرانیان برگزار می شود .
اشاره های کوتاه بالا به بخشی از اسطوره های مهری ، به چند دلیل با مورد پژوهش ما ارتباط پیدا می کنند.
توصیف و تصویر انواع گل های بهاری ، آشکار ترین نمونه های به کار رفته در این آثارند . بنابراین ، امکان دارد از خود سوال کنیم ، اگر قرار باشد فقط یک نشانۀ آشنا و همگانی برای این فصل انتخاب شود ، آن نشانه چه خواهد بود ؟ و این همان سوالی است که نقاشان گل و مرغ و گل و بوته نیز به آن جواب داده اند . برای این هنرمندان تصور و تصویر گلی مفهومی مورد نظر بوده است که بتواند با مفهوم گل در متنهای نوشتاری ، به ویژه شعر ، هم ارزش شود . پس از آن که نقاشان آثار گل و مرغ به کمال بیانی خود می رسند ( برای نمونه ، نقاشانی مانند محمد باقر ، محمد هادی و لفطعلی شیرازی ) نشان می دهند که این فرزانگان نیز به اندازۀ عارفان شاعر پیش از خود ، به درونمای مفهومی هنرشان واقف بوده اند . در چنین آثاری ، یک بوتۀ گل سرخ یا صد برگ ، جشن نوروزی بر پا می کند ، پدید آور اردیبهشت و بهشت است ، سرور می آفریند ، نشانۀ چشمه سارها و باران بهاری و الهۀ آب ها آناهیتا است ، رنگ مهر در آن حضور دارد و در همان حال درخت زندگی است و به همان شیوه نقاشی می شود . در تعدادی از آثار نامبرده ، درختچه ای شکوفه دار یا بوته ای شقایق برای تأکید بیشتر بر فصل بهار ( باز آمدن مهر ) از روی خاک موازی بوتۀ گل اصلی روییده است . در گروهی دیگر ، خط زمین ( سطح خاک ) با گل و گیاه های بهاری مانند پامچال ، سنبل ، نرگس و امثال آن ها ، زینت شده است ^[۲]

۲-۲-۲-نگاهی گذرا به تاریخچه گل و مرغ
درباره تاریخچه گل ومرغ ابتدابه دوره تیموریانوحضورشیوه های چینی درنقاشیهاسری میزنیم.چراکه می توان دراین دوره، نقاشیهای گل ومرغ را اغلب درتزیینات صحنه وجزیی ازاثرجستجوکرد.هنرمندان ایندوره نگاره هایی بسیارشبیه به آثارهنرمندان چیندارند.^[۳]  از برگهای مصور سده نهم که در دست است مجلسی منسوب به خسرو‌شیرین نظامی وصحنه بزم درباغ است. خسرو وشیرین همراه یک ملازم بر قالیچه‌ای نشسته‌اند ودر کنار آنان دخترکی کمانچه میکشد منظره پشت‌سر آنان که بنا به‌شیوه زمان میبایست ازعوامل معماری بسیار مجلل ویک درخت تنومند و بوته‌های گل وچند لکه ابر درآسمان تشکیل یابد دراینجا منحصر شده است به شاخه درخت شکوفان سیب که یک قرقاول بر آن قرار دارد.(تصویر۲-۳)
میان ملل مشرق زمین چینی‌ها استعداد هنری زیادی را در ساختن پرنده‌ایکه برشاخه گل نشسته باشد صرف کرده‌اند . در ایران اگر این موضوع بدنبال هنر چین رایج نشده باشد بی‌شک برانگیزنده آن نمونه‌های چینی بوده که دردربار صفوی بسیار تحسین می شد.
تصویر ۲-۳- مجلسی منسوب به خسرو‌شیرین نظامی وصحنه بزم درباغ-سده نهم ه-ق،
تصویرمربوط به کتاب چین وهنرهای اسلامی
در کتاب تاریخ هنرهای ایران در مورد آغاز نقاشی گل و مرغ این گونه نوشته شده است که به رغم نابسامانی سیاسی که در پی استیلای افغان ها در ایران حکم فرما شد ، و از انحطاط عمومی اوضاع داخلی در دورۀ فرمانروایی نادر شاه چنین می نماید که هنر تا حدی زاینده ماند و در برخی زمینه ها آثاری به وجود آمد از روی نمونه های موجود می توان به تایید رساند که نه تنها ساختن قلمدان های نقاشی شده متداول ماند بلکه فهرست اقلام لاکی نیز توسعه یافته و شامل قاب آئینه جعبه های گرد و بیضوی ، صندوقچه جواهر و نقاشی ها وتزئینات اشیاء بزرگتر ( از جمله در و پنجره ، قالبندهای سقف که اکنون چون قطعاتی ارزشمند و جدا شدن از جایگاه اصلی خود نگاهداری می شوند ) گردید .
لیکن هم چنین مشاهده می شود که نگاره های روی برگردان جلد و نقوش ملیله نمای آستر بدرقه در جلد سازی لاکی از میان رفته اند .
نقشمایه مورد پسند و کاملا متداول در آن دوران گل و بوته ریز نقش بود که اول بار روی قلمدان محمد زمان ( امضا شده با تاریخ ١٠٨٢ که اکنون در گنجینه ایران باستان نگهداری می شود ) به کار رفته تنوع آثار به جای مانده نشان از رواج و اهمیت بسیار آن شیوه می باشد . که در بخش آخر سده دوازدهم با عنوان گل و مرغ محبوبیت خود را حفظ داشت و باید افزود که پس از مدت زمانی متروک ماندن بار دیگر هم چون شیوه های کهنگرا و سنتی رونق دوباره یافت و تا همین اواخر نگارگران و طالبانی را به گرد خویش نگاهداشت . این ریز نقشهای ظریف و دل انگیز و پر از گل ها که حالات غنچه تا شکفته را نشان می دهد که در میانشان گلسر خها ، شکوفه ها های فندق و سه چهار گل سفید پامچال، در موارد بسیار ممکن است سه تا پنج ترنج یا نقش قابقابی نیز روی این طرح زمینه نشانده شود . یا اینکه همان شمار ترنجها یا قلبندهای پر شده از نقش گل و بلبل روی متنی ساده زینت افزا گردد .
از پس یک دوران نسبتا طولانی آشوب و نا آرامی و عدم امنیت اجتماعی در ایران ، به دلیل حمله افغان ها و سقوط خاندان صفوی ، سوای فرو پاشی بسیاری از مبانی اجتماعی ، هنر و فرهنگ نیز که نمی بایست و نیم تواند ، جدا از این جریانات به استمرار و رشد و تعالی خود ادامه دهد ، دچار نوعی و قفه و سکون و عقب افتادگی گردید .
چه در این دوران ، هنرمندان و دانشوران ، اغلب با تن به مهاجرت سپردند و یا گوشه انزوا گرفته و دست از خلاقیت و اندیشیدن کشیدند .^[۴]
از آن همه رونق و درخشش و پویایی هنر صفوی ، جز یادگار هایی پراکنده در کتب و یا آثاری رو به ویرانی و تخریب در بناها ی مذهبی و دولتی به جای نماند . بیم آن می رفت که به یکباره حلقه های زنجیر دوام و بقای فرهنگ و هنر پویای ایرانی گسیخته گردد و چه بسیار ارزش ها که به دست فراموشی سپرده نگردد و غبار بی مهری و بی اعتنایی بر آن ننشیند .
با این همه در اواخر حکومت افشاریه و به ویژه با شروع حکومت زندیه در ایران و برقراری سکون و آرامش دگر بار در خطه ایران زمین ، نوید حرکت نوین و امید بخشی را در تولد و تعالی هنر ایران ، و مهم تر نگارگری ایران را در دل و جان دوستداران هنر ایرانی طنین انداز می کند .
کریم خان زند (وکیل الرعایا ) در طی سال های حکومتش ( ۱۱۶۴-۱۱۸۹ ) زمینه های مناسب و پر ثمر این تحول را مهیا می سازد . او سلطانی دوستدار عدالت و خواستار آبادانی است . هم بدین دلیل بعد از آنکه شیراز را به عنوان تختگاه حکومت خود بر می گزیند ، نخستین و شاید مهم ترین گام را در بر پایی بناهای دولتی در این شهر بر می دارد .
شهر شیراز ، با پشتوانه غنی و پرباری که در پرورش ذوق ها و استعداد ها داراست ، عامل بسیار سرنوشت ساز و عمده ای در پیشبرد اهداف خیر خواهانه وکیل الرعایا به حساب می آید . شیراز از یک سوی شهر و مرکز و خاستگاه شعر است و از دگر سوی وارث ارزش های پر دوام و قدمت هنرهای سنتی و به ویژه نگار گری است ، هنوز شهرت و آوازه هنرمندان « مکتب شیراز » و آثار و یادگارهاشان از خاطره ها نرفته است . همان مکتب اصیل و ارزشمندی که در قرن دهم هجری ، با ظهور و تولد نام آوران نگار گر شهر شیراز ، چشم انداز نوینی را به جهان نگارگری گشود .
تردیدی نیست که زبان هنر در این روزگار قرار و سکون ، بعد از آن همه غارت و آشوب می بایست جوابگوی دل های آزمند و به دیگر کلام ، چونان مرهمی التیام بخش زخم های کهنه و اندیشه های طالب لطافت و ظرافت و سکون باشد .
با چنین نیاز و ضرورتی است که شیراز شهر گل ، شهر شعر ، شهر سروهای سر به فلک کشیده و شهر باغ و بستان ، انگیزه های دل بستن به گل و گیاه و پرنده را در روح و اندیشه هنرمندان این دوران ایجاد می کند ، همان به ظاهر تفنن و رغبتی به جاودانگی گل و گیاه و پرنده در نگار گری ایران ، که بعد ها با همت نگار گران نام آشنای هنر ایران ، مقدمات ثبت مکتب نوین گل را برای همیشه در تاریخ هنر ایران و جهان آماده می سازد .
شکی نیست که سوای تجربه های پر سود و ثمر ، نگار گران دوران صفوی و شاید هم به زمانی کهن تر از آنان ، در تجلیل از زیبایی گل و گیاه و پرنده و ستایش این خلقت بی همتا در نگار گری ایران حکومت تازه نگار گران ایرانی ، حکایت دیگری از این ستایش و نگاه را سبب می شود . چه در این دوران خلاف گذشته که گل و گیاه و پرنده آذین نقش های مینیاتور های ایرانی و یا خوشنوسی این دیار می بوده است ، گل و گیاه و پرنده ، با نقش و حضوری مستقل ، ذهن و اندیشه نگار گران را به خود مشغول می دارد . لطف وصفایی که درگل ومرغ ها می بینیم فقط حاصل شیوه زیبای اجرایی آنها نیست بلکه نشان ازمعرفتی است که ازقدیم درمیان هنرمندان رایج بوده وعمل خودراجلوه ای ازلطف ومحبت خداوندمی دانستندوهمواره پس ازسپاس حق،استادان خودراکه واسط بین حق وآنها بودندحرمت می گذاشتند.گذشته ازاستادان،اولیاءدین رانیز،که واسطه های خداوندباخلق بودندموردستایش قرارمی دادندودرامضای خودکه مبین هویت آنهابود،یادمی کردند.
۲-۲-۳-ویژگی های گل و مرغ
هنگام تماشای یک اثر گل و مرغ ، این تنها زیبایی صوری شکل ها نیست که جذاب و ستایش انگیز است ، بلکه آن حس استادی و الهامی که قلم مو را به حرکت در آورده است نیز ، بیننده را متحیر و مسحور می کند . داشتن وضعیت روانی ویژه یا قرار گرفتن در حالتی خاص که نقاش را توانا می سازد شکل یا فرمی تأثیر گذار تر از شکل های همانند خود بیافریند ، تنها به ایران و این گونه نقاشی تعلق ندارد . در هنر نقاشی چین و ژاپن ، و مکتب های تائو و ذن ، نقاش باید از یک دورۀ طولانی کار آموزی و توجه همراه با شور و جذبه ، برخوردار باشد .^[۵] در نقاشی سنیت هندوستان ، نقاش باید به درجۀ بالایی از تمرکز و خلوص ذهن برسد . ذهن او باید خودخواهی و میل را فرو گذارده ، در حالت ناب و متعادل (ساتریک ) قرار گیرد . در نقاشی مذهبی مسیحی ، نقاش شمایل ، باید با انضباط روحی شدید به تأمل پردازد تا به نیروی تعالی درونی که مایه کار اوست دست یابد . بنابراین نقاش گل و مرغ باید علاوه بر داشتن مهارت های فنی و تخصصی لازم برای کار نقاشی ، به مقام و وضعیت روحی ویژه ای رسیده باشد . جایگاهی که در آن نقاش سکون و آرامش پیدا کند . نیروهای قدرت ، شهرت ، پول و هوس نتوانند او را از جا بلند کنند ، تا قادر باشد ساعت ها و روزهای پشت سر هم را بر قطعه ای کار ساده و کوچک صرف کند .
بدین صورت ، این وضعیت روانی ، حاصل سالها تمرین ، درون بینی ، تفکر و تمرکز بود . کاری عاشقانه ، بدون خود خواهی ، در راه نیل به مقام انسانی و روحانی والاتر که کار و نتیجۀ آن را نیز به وسیله ای برای سلوک و طی مسیر تبدیل می کرد . در نظر چنین نقاشانی هر لحظه از کار ، خود ، نتیجۀ کار بود و انتظار رسیدن به پایان آن معنایی نداشت . این همان مقامی است که نقاشان گل و مرغ هنگام نقاشی در آن قرار می گرفتند . « این ها گلهای مردانی بودند که ساعت ها روی زمین می نشستند ، و در حال شور و جذبه گلهای در دسترس خود را به اندیشه در می آوردند . »
هر یک از نقاشان ایرانی برای انجام کار خود ، به ویژه زمان نقاشی گل و مرغ و گل و بوته ، آیین و مکان و ابزار خاصی داشتند . روش (تکنیک ) نقاشی این مضمون بیشتر میراث استادان گذشته و کمتر ابداع خودشان بود . اسباب مادی آن -نحوۀ ساختن کاغذ ، بوم ، رنگ ، قلم و قلم مو ، و دیگر وسایلی که لازم بود – می توانست به کمک افراد دیگر ساخته و فراهم گردد . ولی احوال معنوی آن ، که در این مورد مهم تر از مهارت فنی برای تولید اثر است ، باید به وسیلۀ نقاش و از راه سلوک روحانی فراهم می شود . تصور فضایی معنوی که در آن ذهن پالایش یافتۀ نقاش بتواند در طول زمان کار ، روشنایی خود را بر یک امر محسوس بتاباند تا نتیجۀ مورد نظرش خلق شود ، نمی تواند ابتدا به ساکن و بی مقدمه باشد . نقاشی که « امر محسوس را به ساحت لطافت معنا می کشاند و معقول را در پوششی که خاص ماهیت نورانی اوست ، به محسوس بر می گرداند » و از توانایی ویژه ای برخوردار است که نقاشان دیگر از آن محرومند .^[۶]
۲-۲-۴مشتقات گل و مرغ
۱-طراحی و ساخت ترکیبهایی از گل ها و پرندگان ظریف اندام به شیوه ی رنگهای روحی وجسمی برروی کاغذ.
۲- گل و مرغ به شیوه های لاکی .
۳-گل ومرغ به شیوه ی سیاه قلم وتک رنگ.
۴-فرنگی سازی و استفاده از نوعی حجم سازی در گل ها و پیدایش رنگ های تند و گرم در گل و مرغ سازی .
۵- گل و مرغ به مثابه نماد ادبی .
۲-۲-۵-نماد نقوش به کار رفته در گل و مرغ
پرندگان
پرندگان علاوه بر آن که در جلوه نمایانشان زیبایند با رنگ های گونه گون و نغمه های پر طراوت و خطوط ظریف و طلایی اندامشان آنگاه که بال و پر باز می کنند و در کرانه های باز آمسان اوج می گیرند ، گویی با روح آدمیان همدم و همرازند .
آدمیان از دیر باز در پرندگان پر شور ترین نماد های زندگانی شان را جسته اند .
در بعضی از تمدن ها پرندگان مقامی خدایی داشته و در بعضی دیگر سمبلی از زندگی ابدی به حساب می آمده اند ودر بعضی تمدن ها هر یک از پرندگان بیانگر ایده ای هستند ، مثلا عقاب نشان آزادی کبوتر نشان صلح ، جغد نشان عقل و درایت و قو ، نشان زیبایی است .
در گل و پرنده ایکه کاربرد زیادی در نقش گل و مرغ ایران داشته و دارد و در عرفان و ادبیات ایران نقش بسزایی دارد بلبل است به همین جهت است که به بررسی بلبل می پردازیم .
رونق عهد شبابست دگر بستان را میرسد مژده گل بلبل خوش الحان را
ای صبا گر به جوانان چمن بازرسی خدمت ما برسان سرو و گل و ریحان را

روند تغییرات میزان جذب خالص در تراکم های مختلف کاشت در طول فصل رشد بر اساس درجه – روز رشد. شکل ۴-۲۳
روندتغییرات میزان جذب خالص در سطوح مختلف کود اوره در طول فصل رشد بر اساس درجه – روز رشد. شکل ۴-۲۴-
:(CGR^[15]) 4-4-4- میزان رشد محصول
تجمع ماده خشک در واحد زمان و در واحد سطح مزرعه را سرعت رشد محصول می گویند(۴۸)
شکل (۴-۱۳)نشان می دهد که سرعت رشد محصول در ابتدا کند و پس از دریافت حدود ۵۰۰ درجه – روز رشد افزایش سریعی داشته و حداکثر CGRبا دریافت۱۰۰۹ درجه- روز رشد که مصادف با مرحله گرده افشانی بود حاصل گردید.
CGR در تراکم سوم( D3 ) بیشتر از تراکم دوم( D2 ) و تراکم اول( D1 ) بود.با توجه به اینکه افزایش شاخص سطح برگ(LAI)باعث دریافت نور بیشتر در نتیجه فتوسنتز بیشتر می شود، میزان رشد محصول CGR)) آن نیز افزایش پیدا کرده و به همین دلیل تراکم سوم به دلیل داشتن شاخص سطح برگ بیشتر و وزن خشک بالاتر, بالاترین CGR را در بین تراکم ها به خود اختصاص داده است(شکل۴-۲۵).
سرعت رشد محصول تحت(CGR) تاثیر عوامل گسترده ای از جمله دما،میزان تابش خورشیدی،آب ،مواد غذایی،نوع و سن گیاه است. این عوامل بر رشد مفید و کارایی چتر برگ ها و در نتیجه بر توانایی گیاه زراعی در تبدیل انرژی خورشید به رشد مفید اثر گذارند(۴۹).از این نظر بسته به عوامل محیط و این که گیاه در چه زمانی به شاخص سطح برگ مطلوب برسد بین تراکم های مختلف کاشت اختلاف وجود دارد.بدین جهت تراکم سوم ((D3 تا زمان گرده افشانی بالاترین میزان رشد محصول را نشان داد(شکل۴-۲۵) و همچنین در بین سطوح مختلف کود اوره، سطح چهارم کود اوره (N4) چون بالاترین شاخص سطح برگ را دارد به طبع گیاه مواد فتوسنتزی بیشتری را جذب کرد و ماده خشک بیشتری تولید کرد لذا بیشترین میزان رشد محصول نیز مربوط به سطح چهارم بود(شکل۴-۲۶).^[۱۶]
۲۵روند تغیرات میزان رشد محصول در تراکم های مختلف کاشت در طول فصل رشد بر اساس درجه-روز رشد. شکل۴-  روندتغییرات میزان رشد محصول در سطوح مختلف کود اوره در طول فصل رشد بر اساس درجه– روز رشد. شکل۴-۲۶-
:(RGR^[17])4-4-5- میزان رشد نسبی
میزان تجمع ماده خشک در واحد وزن خشک گیاه را میزان رشد نسبی می گویند(۲۵).
سرعت رشد نسبی در این بررسی از اولین نمونه برداری روند کاهشی نشان داد تا در اواخر فصل رشد به حداقل خود رسیده است.با توجه به اینکه سرعت رشد نسبی لحظه ای با گرفتن مشتق از معادله تغییرات وزن حشک نسبت به زمان محاسبه می شود(۴۸). می توان اظهار داشت در نقطه ای که میزان رشد نسبی به صفر رسیده است حداکثر وزن خشک گیاه تولید شده است(۱۱۵۰ درجه روز رشد) همانطور که در شکل مشاهده می شود با افزایش سن گیاه سرعت رشد نسبی به صورت خطی (با شیب های متفاوت) کاهش نشان داده است. به طورکلی شیب خط منحنی سرعت رشد نسبی بیانگر سرعت تجمع ماده خشک در تراکم ها و سطوح مختلف کود اوره است(شکل های۴-۲۷, ۴-۲۸).
با گذشت زمان برگ های پایین تر گیاه در سایه قرار گرفته از تشعشع خورشیدی نمی توانند به طور کامل استفاده کنند. همچنین با افزایش سن برگ ها کارایی آن ها کاهش می یابد و در نتیجه میزان رشد نسبی در طول فصل زراعی به طور مداوم کاهش یافته و در اواخر فصل رشد با ریزش برگ ها میزان رشد نسبی منفی می شود.در تراکم پایین رقابت بین بوته ها کم است و بوته از مواد فتوسنتزی و انرژی بیشترین استفاده را می کند لذا در تراکم اول(D1) و اوره سطح چهارم N4)) سرعت رشد نسبی در حدأکثر است(شکل های ۴-۲۷ ,۴-۲۸).
روند تغییرات سرعت رشد نسبی در تراکم های مختلف کاشت در طول فصل رشد بر اساس درجه- روز رشد شکل۴-۲۷-
روند تغییرات سرعت رشد نسبی در شطوح مختلف کود اوره در طول فصل رشد بر اساس درجه- روز رشد. شکل۴-۲۸-
۴-۵-نتیجه گیری و پیشنهادات:
۴-۵-۱- نتیجه گیری:
با توجه به نتایج به دست آمده طی یک سال اجرای این ازمایش ملاحظه می شود که مدیریت مناسب از طریق تغییر در تراکم بوته و میزان کود ازته موجب بهبود رشد و نمو سورگوم علوفه ای می گردد.با افزایش سطوح تراکم و کود ازته ارتفاع بوته افزایش یافت به طوری که بالاترین ارتفاع بوته (۲/۲۵۳) از تراکم سوم و اوره سطح چهارم ((N4D3به دست آمد.بالاترین تعداد برگ از کود اوره سطح چهارم و تراکم دوم (N4D2)به دست آمدوهمچنین بیشترین تعداد پنجه از تراکم اول و سطح چهارم کود اوره(N4D1)به دست ٱمد. بیشترین وزن ساقه از تراکم سوم و اوره سطح چهارم(N4D3)حاصل گردید.بالاترین وزن برگ از تراکم اول و اوره سطح چهارم(N4D1)وبالاترین وزن سنبله از تراکم دوم و اوره سطح سوم(N3D2)به دست آمد. حدأکثر شاخص سطح برگ برای سورگوم علوفه ای در حدود ۱۰۰۹ درجه روز رشد مشاهده گردید منحنی های شاخص سطح برگ برای سه تراکم نشان داد کهLAIمربوط به تراکم سوم به فاصله بوته ۶ سانتی متراز ۵۰۰ درجه روز رشد بعد از کاشت تا انتهای فصل نسبت به دو تراکم دیگر برتر بوده است و تقریبأّْمدت زمان بیشتری در حدأکثرباقی مانده است.حدأکثر وزن خشک کل برای سورگوم علوفه ای در خدود ۱۱۵۰ درجه رروز رشد مشاهده شد و با افزایش تراکم ماده خشک کل افزایش یافت ولی ماده خشک تک بوته کاهش یافت. حدأکثر وزن خشک برگ برای سورگوم علوفه ای در حدود ۱۱۵۰ درجه روز رشد مشاهده شدکه تراکم سوم و کود اوره سطح چهارم(N4D3)با ۶۱۵ گرم در متر مربع بیشترین وزن خشک برگ را به خود اختصاص داده است. بالاترین مقادیر میزان جذب خالص(NAR)دراوایل فصل رشد مشاهده گردید. حدأکثر میزان رشد محصولCGR) ) با دریافت تقریبی ۱۰۰۹ درجه روز رشد که مصادف با مرحله گرده افشانی بود حاصل گردید. سرعت رشد نسبی(RGR)از اولین نمونه برداری روند کاهشی نشان داد تا اینکه در انتهای فصل رشد به حدأقل خود رسید.

۴-۵-۲- پیشنهادات:
۱-برای دستیابی به نتایج دقیق تر پیشنهاد می شود آزمایش دو سال دیگر نیز اجرا گردد.
۲-برای توصیف مناسب ترین فواصل بین ردیف و تراکم بوته در سطح وسیع لازم است بررسی هایی در زمینه استفاده از ماشین آلات نیز انجام گیرد.
۳-تأثیر الگو و تراکم کاشت بر ضریب استهلاک نور جذب تششع و میزان کلروفیل برگ مورد بررسی قرار گیرد.
۴-ارقام دیگر با تاریخ کاشت و تراکم بوته های مختلف مورد بررسی قرار گیرد.
۵-اثرات تراکم بوته و مقادیر مختلف کود های پتاس فسفر و ریز مغذی ها بر عملکرد و اجزاء عملکرد سورگوم مورد بررسی قرار گیرد.
۶-اثرات تراکم و کود ازته بر روی میزان پروتئین دانه و صفات وابسته به آن مورد بررسی قرار گیرد.
فهرست
مناب
۱-آذری نصر آباد،م.ع و بازاری..بررسی اثر تراکم بوته و رقم بر عملکرد سورگوم علوفه ای در منطقۀ بیرجند. مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر،جلد۲۰.شمارۀ۴.ص۴۸۷-۴۷۵ .۱۳۸۳
۲- آقاعلیخانی،د.م ومظاهری..بررسی تأثیرمقادیر مختلف و شیوه توزیع کود نیترژن بر خصوصیات کمی وکیفی سورگوم علوفه ای.مجلۀ بیابان.جلد۱۷.ص۳۴-۲۵. ۱۳۷۵
۳- احمدی،ح..بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروژن وتراکم کاشت روی عملکرد کمی و کیفی ذرت سیلویی. پایان نامه کارشناسی ارشد،رشته زراعت،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران.۱۳۸۱
۴- احمدی،م..تأثیر مقادیرمختلف نیتروژون متراکم کاشت برعملکرد علوفه و برخی ویژگیهای مرفولوژیکی سورگوم علوفه در بوشهر.چکیده مقالات اولین همایش منطقه ای گیاهان علوفه ای.جلد۱۴ص۵۱. ۱۳۸۷
۵- اصغری،آ.،رزم جو،و،م.مظاهری تهرانی..اثر میزان نیتروژن بر عملکرد،اجزاء عملکرد و درصد پروتئین دانه چهار رقم سورگوم دانه ای.مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی،سال سیزدهم،شماره اول ۱۳۸۵
۶- اکبری،غ.د،مظاهری،و.ع،مختصی بیگدلی..بررسی اثرات تراکم کاشت و مقادیر مختلف نیتروژن و پتاس بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد ذرت.مجله کشاورزی و منابع طبیعی،سال دوازدهم،شماره پنجم.۱۳۸۴
۷- بذرافشان،ف،فتحی،غ،سیادت،ع.ا،آینه بند،خ..بررسی اثرات الگوی کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین.مجله علمی کشاورزی،مجلد۳۲ .شماره۲ ص۱۲۶-۱۱۷. ۱۳۸۴
۸- برادران،ح.ر،موسوی جوادی،و.غ،بررسی اثر تراکم گیاه بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام سورگوم دانه ای در شرایط آب و هوایی بیرجند.ویژه نامه علمی پژوهشی علوم کشاورزی.سال دوازدهم،شماره۱.ص۳۸-۳۱. ۱۳۸۵
۹- بزرگوار،ن..تعیین مناسبترین رقم و سطح کود نیتروژن در سورگوم علوفه ای بر اساس ارزش سیلویی.پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه صنعتی اصفهان.۱۳۷۵
۱۰- بنی صدر،ن.،مهرور،و.م..زراعت سورگوم علوفه ای. انتشارات نشرآموزش کشاورزی،وزارت کشاورزی،ص۲۴. ۱۳۷۷
۱۱-پاک نژاد،م.ف.،توکلی؛نورمحمدی،و.س.ق..بررسی تأثیر تراکم بوته بر شاخص های فیزیولوژیکی و عملکرد علوفه هیبریدهای مختلف سورگوم و یک رقم سودانگراس.مجله علوم زراعی ایران،جلد سوم،شماره۱ص۴۶-۳۴. ۱۳۸۴
۱۲- تربتی نژاد،م.ن.،شریفی چائی چی،و.س.ر؛اثر سطوح مختلف نیتروژن برعملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم سورگوم علوفه ای در گرگان.مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی.شماره۲.ص۲۲۰-۲۰۵. ۱۳۸۱
۱۳- تمدن رستگار،م؛امینی،و.آ؛بررسی تراکم بوته و تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت شیرین در منطقه ساری.مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی،شماره۷۵،ص۱۳-۹. ۱۳۸۶
۱۴-جلالی،و.م.آ؛بحرانی،ج..ویژگیهای کمی و کیفی عملکرد دانه سورگوم تحت تأثیر نیتروژن و تراکم بوته.مجله علوم وفنون کشاورزی و منابع طبیعی،جلد پنجم،شماره سوم،۱۲۵-۱۱۷. ۱۳۸۰
۱۵-حسینی،م؛اکولوژی گیاهان زراعی گرمسیری.انتشارات بین النهرین مشهد.ص۴۱۱. ۱۳۷۷
۱۶- حسینی،م؛زهتابیان،و.غ؛اثرمقادیرمختلف کود نیروژنه،دورآبیاری و تراکم روی برخی صفات کمی و کیفی و منحنی رشد ذرت هیپرید و سینگل کراس.پایان نامه کارشناسی ارشد،رشته زراعت.دانشگاه تهران،کرج.۱۳۷۲
۱۷-حیدرقلی نژاد کناری،م؛تأثیر تراکم گیاهی بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی،فیزیولوژیکی و کیفیت علوفه سه رقم ذرت هیپرید دو منظوره.پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه ارومیه. دانشکده کشاورزی.۱۳۸۱
۱۸-خدابنده،ن؛انتشارات دانشگاه تهران چاپ دوم.غلات.ص۵۰۶. ۱۳۷۱
۱۹-خلیلی محله،ج؛تاج بخش.م؛فیاض مقدم.و.ع؛سیادت،آ؛تأثیر تراکم بوته بر ویژگیهای کمی و کیفی سورگوم علوفه ای در کشت دوم.مجله پژوهش و سازندگی.سال۱۳۸۶.شماره۷۵.ص۶۷-۶۰. ۱۳۸۹-۱۳۸۳
۲۰- راشدمحصل،م؛عبدی،م؛حسینی،م.ح؛ملافیلابی،و.ع؛زراعت غلات.انتشارات جهاد دانشگاهی مشهدص۴۰۶. ۱۳۷۶
۲۱-راهنما،ع..بررسی و تعیین تراکم کاشت ارقام امیدبخش سورگوم علوفه ای در شرایط آب و هوایی خوزستان.هشتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران.ص۳۸۱. ۱۳۸۳
۲۲-راهنما،ع؛عبادوز،و.غ؛بررسی و ارزیابی مقاومت به خشکی و تأثیر آن در عملکرد سورگوم علوفه ای وارتیه اسپیدفید در شرایط آب و هوایی خوزستان. انتشارات مرکز تحقیقات کشاورزی.اهواز.خوزستان
۲۳-زمانی.غ؛کوچکی،و.ع؛اثر آرایش و تراکم کاشت و جذب تشعشع،عملکردو اجزای عملکرد ذرت دانه ای.مجله علوم و صنایع کشاورزی.جلد شماره ۲.ص۳۳۰-۱۷. ۱۳۷۹
۲۴- سپهری،ع؛تأثیرکم آبیاری و نیتروژن بر مراحل فنولوژیکی رشد،شاخص سطح برگ وعملکرد علوفه ای ذرت.اولین همایش ملی گیاهان علوفه ای کشور.دانشگاه تهران.کرج .مردادماه.ص۲۶۱-۲۲. ۱۳۸۳
۲۵- سرمدنیا،غ.وع؛کوچکی؛فیزیولوژی گیاهان زراعی.انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد،ص۶۴۷
۲۶- سیادت،ع؛هاشمی دزفولی،و.آ؛بررسی تأثیرتراکم و روش کاشت بر عملکرد دانه واجزاء عملکرد ذرت هیپرید.مجله دانش کشاورزی،جلد۹،شماره۲،ص۴۸-۳۹. ۱۳۷۹
۲۷- شاهرودی،خ؛بررسی اثرچهار میزان مختلف کود نیتروژنه بر خواص کمی و کیفی دو رقم ذرت علوفه ای و دو رقم سورگوم علوفه ای.پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت. دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.۱۳۶۶
۲۸- ضیائیان،ع؛.کارنامه سال.وزارت جهاد کشاورزی،مؤسسه تحقیقات کشاورزی داراب.جلد اول.ص۲۸-۲۵. ۱۳۷۲
۲۹-فراوانی،م.بررسی اثرات تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد هیپرید های ذرت دانه ای در کرج. پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تهران.۱۳۷۳
۳۰- فرهمند راد،ش.ود؛مظاهری:وت؛بنایی؛اثر تاریخ کاشتو تراکم کاشت بر عملکرد و شاخص های رشد لوبیا چشم بلبلی لاین۲۹۰۰۵.مجله نهال و بذر،مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، جلد۱۵ ،شماره۲. ۱۳۷۸
۳۱- قمری نژادیان،م؛بررسی و ارزیابی ناحیه ای ارقام و واریته های سورگوم علوفه ای بر شرایط آب و هوایی دزفول.پایان نامه کارشناسی ارشد.ص۱۳۷۸.۱۶۰