نقشه استراتژیک
گسترش توپ گیری
گسترش توپ گیری
واحدها، اهداف، سنجه KPI اهداف کمی و
شکل شماره (۱-۳) گامهای اجرایی مدل پیشنهادی (یانگ و یه)
بر طبق مدل ارائه شده در جدول(۹-۳) بنا بر این که در این تحقیق طرح ریزی برنامه استراتژیک ادعا گردیده است تمامی فازها و مراحل تحقیق شامل مدل فوق می باشدومراحل بعد از آن قلم گرفته شده است.
۱۰-۳ تشریح مدل تحقیق
۱-۱۰-۳ماموریت
ماموریت سازمان همان فلسفه وجودی سازمان است که بیان می کند سازمان چگونه می خواهد رقابت نموده و برای مشتریان خود ارزش خلق کند. در تدوین بیانیه ماموریت بایستی به پنج سوال زیر پاسخ داد . (عابدی وهمکاران۱۳۸۷)

۱-چه چیزی؟ (کالا و خدماتی که سازمان ارائه می دهد ، و در واقع سازمان چه نیازی از جامعه را با تامین این محصولات برآورده می سازد)
۲-چه کسی؟ (مشتریان سازمان چه کسانی هستند)
۳-کجا؟ (حیطه ی رقابتی کجاست)
۴-چرا؟(هدف بهینه سازمان کدام است)
۵-چگونه؟ (ویژگی منحصر به فرد و مزیت رقابتی سازمان در راه رسیدن به اهداف چیست )
۲-۱۰-۳چشم انداز
چشم انداز آرزوهای آتی سازمان در شرایط کنونی است.
چشم‌انداز یا دورنما باید خصوصیات زیر را داشته باشد :(رضایی قهرمان وسید حسینی:۴۸)
آینده‏ای بهتر را به تصویر بکشد و چشم‏انداز آینده مطلوب را نشان دهد.
پسندیده و مطلوب باشد.
هدایت‏کننده و جهت‏دهنده باشد
واضح و قابل فهم باشد.
حتی‏الامکان تغییرات آینده را پاسخگویی نماید.
دستیابی به ارزش‏های مشترک را سهولت بخشد.
پیامدهای مثبت را بیان دارد.
ایجاد هیجان، انگیزه و تحرک نماید.
ارزشها ۳-۱۰-۳
ارزش‌های سازمانی زیربناهای فرهنگ سازمانی می‏باشند. یعنی چیزی که شرط بقا و رشد سازمان است و به عبارت دیگر اصول و راهنمای سازمان‌ها بوده و بعنوان رهنمودهایی جهت تصمیم‏ گیری‌ها و رفتار در سازمان مورد توجه قرار می‏گیرند بسیاری از محققین بر این باورند که آنچه سازمان را پایدار نگه می‌دارد و بقای سازمان را تضمین می‌کند، ارزش‌های اصولی سازمان است، نه صرفاً سودآوری و رشد اقتصادی. در تدوین یک بیانیه ارزش، پنج ویژگی باید رعایت شود که عبارتند از
شفاف و قابل رویت باشد. : (رضایی قهرمان وسید حسینی:۴۸).
در سازمان قابل رویت باشد (رفتار مجموعه سازمان نشان‏دهنده اعتقاد به ارزش در سازمان باشد .
مبنای رشد افراد در سازمان باشد. .
با اهداف سازمانی مرتبط و هم‏راستا باشد. .
ارزش‏ها باید هم‏سو و هم‏افزا باشند.
۴-۱۰-۳ شناخت و تحلیل محیط داخلی/ خارجی و تشکیل ماتریس نقاط قوت،ضعف،فرصتهاوتهدیدات
شرایطی که بر شرکت احاطه داشته و بر آن تاثیر می‏گذارد از نظر نحوه تاثیرگذاری به دو دسته تقسیم می‏شوند
( دسته اول: آنهایی که به طور مستقیم و از درون سازمان تاثیر دارند. (در درون  شرکت و تحت کنترل سازمان هستند    دسته دوم: آنهایی که در سطح کلان و از بیرون سازمان اثر می‏گذارند. (خارج از کنترل شرکت ولی بر عملکرد شرکت تأثیر می‌گذارند.)
بر همین اساس عوامل داخلی یا درونی، عواملی هستند که در درون شرکت وجود داشته و از نظر اداری و رسمی تحت کنترل سازمان می‏باشند. همچنین عوامل خارجی یا بیرونی نیز نیز عواملی هستند که خارج از کنترل شرکت بوده، و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد شرکت تاثیر می‏گذارند. شناسایی و تحلیل هر یک از عوامل فوق منجر به تهیه فهرست فرصت‌ها، تهدیدات (خارجی) و قوت ها و ضعف‌های (داخلی) می شود. (پاپالکساندریس ۲۰۰۵)
SWOT
گام اول در مراحل برنامه ریزی استراتژیک تعیین رسالت، اهداف و ماموریتهای سازمان است و پس از آن می‌توان از طریق تحلیل این ماتریس که یکی از ابزارهای تدوین استراتژی است، برای سازمان استراتژی طراحی کرد که متناسب با محیط آن باشد. با بهره گرفتن از این تحلیل این امکان حاصل می‌شود که اولاً به تجزیه تحلیل محیط‌های داخلی و خارجی پرداخته و ثانیاً تصمیمات استراتژیکی اتخاذ نمود که قوتهای سازمان را با فرصتهای محیطی متوازن سازد.(ویچر وچاو۲۰۰۷ )
نقطه قوت: عبارت است از شایستگی ممتازی که بوسیله آن سازمان می‌تواند در زمینه‌هایی مانند نوع منابع مالی، تصویر مثبت ذهنی میان خریداران، روابط مثبت با تأمین‌کنندگان و مواردی از این دست نسبت به رقبا برتر باشد.
نقطه ضعف: نوع محددیت یا کمبود در منابع، مهارتها و امکانات و توانایی‌هایی است که بطور محسوس مانع عملکرد اثر بخش سازمان بشود. عملکرد مدیریت نیز در تشدید نقاط ضعف موثر است.
فرصت: عبارت است از یک موفقیت مطلوب عمده در محیط خارجی سازمان مانند شناخت بخشی از بازار که پیش از این فراموش شده بود. تغییر در وضعیت رقابت یا قوانین و بهبود در روابط با خریداران و فروشندگان.
تهدید: یک تهدید موفقیت نامطلوبی در محیط خارجی سازمان است مانند قدرت چانه زنی خریداران یا تامین‌کنندگان کلیدی، تغییرات عمده و ناگهانی تکنولوژی و مواردی از این است که می‌توانند تهدید عمده‌ای در راه موفقیت سازمان باشند.
۵-۱۰-۳ تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد
شاخص‌ های عملکرد کلیدی، معیارهای اندازه‌گیری مالی و غیر مالی هستند که به منظور تعیین کیفیت اهداف و انعکاس  عملکرد استراتژیک  یک سازمان بکار برده می شوند . این شاخص ها به منظور ارزیابی موقعیت کنونی شرکت و تعیین راه کارهای مناسب برای  هوشمند کردن کسب و کار استفاده می‌شوند. فعالیت مراقبت و بازبینی شاخص‌های عملکرد کلیدی در طول زمان به عنوان یک موضوع شناخته شده در مراقبت از فعالیت کسب و کار شرکت ها مطرح می باشد . شاخص‌های عملکرد کلیدی  اغلب به عنوان یک “ارزش‌” استفاده می شوند و  برای اندازه‌گیری فعالیت‌هایی از قبیل میزان سودمندی  نقش رهبری در توسعه سازمان ، اشتغال، خدمات و رضایت ، با  مشکل مواجه می باشند. (مهدی انصاریان و فائزه هاشمی ۱۳۸۹)
شناخت عوامل حیاتی موفقیت ۶-۱۰-۳
عوامل حیاتی موفقیت پیامدهایی را که با سلامت و حیات سازمان مرتبط است شناسایی و تعیین می کند.
وظایف کلیدی در شناسایی عوامل حیاطی موفقیت سازمان :
گام ۱ :رایزنی و مشورت در مورد اسناد برنامه ریزی استراتژیک.
گام۲ :تعیین سلسله مراتبی از عوامل موفقیت حیاطی سازمان.

• برنامه­ ریزی استراتژیک، عملیات و اقدامات سازمان را در دوره­ های زمانی نسبتاً طولانی هماهنگ نموده و به آن­هاپیوستگی و انسجام می­بخشد.

 

• برنامه­ ریزی استراتژیک در سطوح عالی سازمان شکل می­گیرد، زیرا در این سطح است که تقریباً به طور همه جانبه ای اطلاعات لازم در مورد امکانات و منابع سازمان و انتظارات و توقعات از آن متمرکز است.

 

• برنامه­ ریزی استراتژیک، فراگیر بوده و برنامه ­های عملیاتی سازمان را در بر می­گیرد و به آن­ها جهت می­بخشد.

 

• برنامه­ ریزی استراتژیک، امکانات و محدودیت­های درونی و بیرونی سازمان را مد نظر دارد و با توجه به آن­ها پیش بینی­های خود را انجام می­دهد. (دهکردی و سلمانپور خویی؛ ۱۳۸۵)

 

۴-۳-۷-۲-۲ مزایا و محدودیت­های برنامه­ ریزی استراتژیک
یکی از مزایای برنامه­ ریزی استراتژیک، ­هادی بودن آن است. این نوع برنامه ریزی، جهت و مسیر فعالیت­ها و عملیات سازمان را مشخص ساخته و بعنوان راهنمای سازمان عمل می­ کند. برنامه­ ریزی استراتژیک در تصمیم گیری، نقش راهنما را داشته و کار تجزیه و تحلیل و ارزیابی را ساده می­سازد.
برنامه­ ریزی استراتژیک مخاطرات تصمیم ­گیری را کاهش داده و توفیق اقدامات مبتنی بر استراتژی­ های مصوب را تضمین می­ کند. و با نگرش بلند مدت به پیش بینی آینده می ­پردازد، لذا اطلاعاتی را در خود دارد که برای اقدامات درازمدت مدیران، بسیار مفید می­باشد. برنامه­ ریزی استراتژیک نقش هماهنگ کننده بین برنامه ­های عملیاتی سازمان را نیز انجام می­دهد و اقدامات واحدهای مختلف را در­یک مسیر جهت می­بخشد.

از محدودیت­های برنامه­ ریزی استراتژیک می­توان به هزینه­ های انجام آن اشاره کرد. به علت هزینه­ های نسبتاً بالایی که برای برنامه­ ریزی استراتژیک مورد نیاز است، اغلب سازمان­های کوچک امکان استفاده از آن را پیدا نمی­کنند. از نظر زمانی نیز این نوع برنامه­ ریزی احتیاج به زمانی طولانی دارد. سازمان­هابرای برنامه­ ریزی استراتژیک باید مدت زمان زیادی وقت صرف کرده و مراحل مختلف این فرایند را پشت سر نهند تا سیستم برنامه­ ریزی استراتژیک بتواند شروع به کار کند. بدین ترتیب طولانی بودن فرایند برنامه­ ریزی استراتژیک از نظر بعضی سازمان­هامحدودیتی برای این نوع برنامه­ ریزی است. از نظرتخصصی نیز برنامه­ ریزی استراتژیک نیاز به نیروی انسانی متخصص و حائز شرایط دارد که در دسترس همه سازمان­هانیست. نکته دیگری که بعنوان محدودیت برنامه­ ریزی استراتژیک می­توان به آن اشاره کرد، عدم انعطاف و ثباتی است که این نوع برنامه­ ریزی القا می­نماید. برنامه­ ریزی استراتژیک از تفکری منطقی و منظم سرچشمه می­گیرد و مدیران و اعضای سازمان را موظف می­ کند تا براساس موازین از پیش تعیین شده راه بسپارند و از چارچوب خاصی پا بیرون نهند.
بر خلاف برنامه‌ریزی سنتی که در آن آرمان­ها و اهداف تعیین می‌شوند در برنامه ریزی استراتژیک، هدف تبیین و تدوین استراتژی است. مهمترین واژه ای این موضوع استراتژی است که در ذیل به تعریف و توضیح آن پرداخته می­ شود. (دهکردی و سلمانپور خویی؛ ۱۳۸۵، ۱۸۹)
۳-۲ استراتژی
۱-۳-۲ پارادیم­های شکل گیری استراتژی
بطور کلی سه خط فکری در زمینه استراتژی و نحوه شکل گیری آن وجود دارد. گروهی از متفکران مانند مینتزبرگ، اوهما و استیسی معتقدند که استراتژی امری شهودی است و فرایند شکل گیری آن یک هنر است. در تفکر استراتژی بعنوان یک هنر، برنامه ریزی و تفکر استراتژیک دو مقوله متفاوت و جدا از هم هستند که در آن برنامه ریزی از تفکر نشأت می گیرد. در این دیدگاه، فرایند برنامه ریزی استراتژیک منجر به برنامه می شود نه استراتژی. در نتیجه باید به فکر بسط و توسعه استراتژی­ های خلاقانه و اثربخش بود نه یک فرایند و روش مبتنی بر منطق برای برنامه ریزی استراتژیک. براساس این دیدگاه فرایند شکل گیری و ایجاد استراتژی بیشتر مبتنی بر خلاقیت و دید فرد است تا فرایندی مبتنی بر گام­های مشخص و از قبل طرحریزی شده. گروهی از دانشمندان مانند پورتر، آنسوف و اندروز معتقدند که فرایند ایجاد و شکل گیری استراتژی فرایندی منطقی و عقلایی است که می توان از قبل آنرا طرح ریزی نمود. بر این اساس فرایند اتخاذ استراتژی علم محسوب می شود. در این بین گروهی نیز ترکیب هر دو را بطور توام مطرح می­ کنند. این گروه تلاش می­ کنند تا به تلفیق دیدگاه­ های خلاق و ابتکاری و نیز دیدگاه­ های تحلیلی و کمی دست زنند.(علی احمدی، ۱۳۸۸)
۲-۳-۲ مفهوم استراتژی و تاریخچه آن
منظور از مفهوم استراتژی، محتوا و ماهیت آن است. استراتژی در ابتدا یک واژه نظامی بود. ( ارمسترانگ، ۱۳۸۴) این واژه از لغت یونانی strategos به معنای هنر ژنرال­ها اقتباس شده است. مرکب از” استراتوس” به معنی ارتش و” اگو” به معنی رهبر گرفته شده است. در ارتش، استراتژی کار ژنرال­هاست، همچنان که در کسب و کار نیز وظیفه مدیران ارشد است. (غفاریان و کیانی، ۱۳۸۳) اولین آثار مکتوب در این زمینه به حدود۲۵۰۰ سال پیش باز می­گردد. اما سابقه­ کاربرد این مفهوم در حوزه مدیریت و بازرگانی به دهه­ ۵۰ میلادی و در حقیقت به زمانی باز می­گردد که نظریه پردازان سیتسم­های طبیعی، عامل محیط را در مطالعه سازمان­ها وارد ساختند. (کویین و همکاران، ۱۳۸۲) این واژه اولین بار توسط چندلر^[۲۶] در کتاب “استراتژی و ساختار ” به کار رفت. چندلر که برای اولین بار واژه استراتژی را بکار برد، از نظر وی استراتژی به معنای تعیین هدف­های بلندمدت­یک سازمان و گزینش مجموعه اقدامات و تخصیص منابع لازم برای دستیابی به این هدف­ها است. ( کویین و همکاران، ۱۳۸۲) در اوایل دهه ١٩۶٠، وزارت دفاع آمریکا مبانی برنامه ریزی استراتژیک ر ا پایه گذاری کرد. در دهه ١٩٩٠ سبز فایل رویکردهای استراتژی با نظریات صاحب نظرانی مانند هنری مینتزبرگ^[۲۷] و گری­هامل^[۲۸] آغاز شد. ( غفاریان و کیانی، ۱۳۸۳)
استراتژی در فرهنگ لغات آکسفورد چنین تعریف شده است: « هنر یک فرمانده کل قوا، هنر طراحی و هدایت عملیات بزرگ نظامی و مانورهای بزرگ» این تعریف با مفهوم استراتژی که در تجارت، سازمان­های دو لتی یا خصوصی استفاده می شود چندان ارتباط ندارد، اما حداقل حاوی این پیام است که استراتژی یک هنر است و این که مسئولیت نهایی عواقب و دستاوردهای آن متوجه رأس سازمان است. (آرمسترانگ، ۱۳۸۴)
۳-۳-۲ استراتژی چیست؟
هیچ‏گاه پاسخ به­یک‏ سؤال تا این حد متنوع نبوده است. هریک از این‏ پاسخ­ها ابعادی از موضوع را توصیف کرده است:
چندلر (۱۹۶۲): استراتژی عبارت است از» تعیین اهداف و آرمان­های بلندمدت و اساسی یک شرکت «
چایلد( ۱۹۷۲): استراتژی مجموعه ای از انتخاب بنیادی یا حساس است درباره نتایج یک فعالیت و ابزار انجام آن.
کی (۱۹۹۹): استراتژی کسب و کار به هماهنگی بین قابلیت ­های نهفته و درونی شرکت با محیط بیرونی اش می پردازد.
دراکر(۱۹۹۵): تصمیم­های استراتژیک را چنین تعریف می کند: « کلیه تصمیم­های مربوط به اهداف شرکت و راه­های رسیدن به آن. (همان ماخذ)
دائره المعارف بریتانیکا، استراتژی را از دید نظامی(جایی که خاستگاه اولیه آن بوده) با تعبیر «هنر برنامه‏ ریزی و هدایت عملیات» معرفی کرده‏ است و برای متمایز ساختن آن با تاکتیک سه‏ ویژگی«گستره بیشتر عملیاتی، دوره زمانی‏ بلندتر و جابجایی انبوه نیروها»را بیان می‏کند. در سوی دیگر این طیف، هنری مینتزبرگ^[۲۹]‏ به عنوان ­یکی از متأخرین در این زمینه برای«استراتژی» پنج معنی پیشنهاد می‏کند: استراتژی به عنوان طرح^[۳۰]، استراتژی به عنوان تمهید^[۳۱]، استراتژی‏ به عنوان الگو^[۳۲]، استراتژی به عنوان‏ وضعیت^[۳۳] و استراتژی به عنوان‏ دیدگاه^[۳۴]. گروه مشاوران‏ بوستون^[۳۵] استراتژی را امری مربوط به‏ جایگاه سازمان در میدان­هایرقابتی می‏دانند و مشاوران مک‏کینزی^[۳۶] آن را با عبارت: «درک ابعاد مختلف ساختار صنعت و مبانی رقابت در آن» بیان می‏کنند. (کیانی و غفاریان، ۱۳۸۳)
ماهیت استراتژی، تشخیص فرصتهای اصلی و تمرکز منابع در جهت تحقق منابع نهفته در آن­هاست. فلسفه استراتژی نشان می­دهد که درون مایه اصلی استراتژی، فرصت­ها هستند. بدون دستیابی به فرصت­های استراتژیک، منافع استراتژیک به دست نمی‏آید. و بدون درک آن­ها استراتژی امری کاملاً بی ثمر است. ( همان ماخذ) همچنین برای دستیابی به هدف نهایی در رقابت با سیر سازمان­ها باید از استراتژی بهره گرفت. استراتژی منطق تجاری را برای سازمان به ارمغان می ­آورد. اگر هدف این است که بهترین باشیم پس باید استراتژی را به گونه ای طرح ریزی نمود که ما را به سوی بهترین شدن رهنمون نماید.
ارزش یک استراتژی به دو عامل بستگی دارد: اول اینکه تا چه اندازه برای ما مزیت رقابتی ایجاد می کند، دوم اینکه تاچه اندازه پر کردن این فاصله برای رقیب ما هزینه در بردارد. این عوامل هر دو به ماهیت فرصت و خاستگاه آن بر می­گردد. و منظور از فرصت، فراهم شدن عوامل بروز منفعت به صورت ناقص می­باشد. فرصت “بالقوه” برای همه وجود دارد، ولی فرصت"بالفعل” براساس قابلیت تکمیل عوامل منفعت تنها به افراد و سازمان­های خاص تعلق می گیرد. (همان ماخذ، ص ۴۵)
۴-۳-۲ سه الگوی استراتژی سازی
۴-۱-۳-۲ الگوی کارسالارانه
اقتصاددانان پیشین نخستین کسانی بودند که کارآفرین را به عنوان فردی که به تاسیس مؤسسات می ­پردازد توصیف کرده اند. اقدامات وی اساساً عبارت بودند از نوآوری، برخورد با ابهامات و پیچیدگی­ها، واسطه گری. کارسالار با بهره گیری از فرصت­های بازار­یابی سرمایه گردآوری می­کرد تا همان گونه که «جوزف شام پییتر^[۳۷]» مدرس مشهور اقتصاد در دانشگاه­ هاروارد می­گوید، به تشکیل « مؤسسات ترکیبی جدید^[۳۸]» بپردازد.
برخی از نویسندگان مدیریت، جنبه­ کارسالارانه استراتژی سازی را نه تنها در قالب ایجاد مؤسسات جدید، بلکه به منزله اداره­ی امور سازمان­های پیشرو تلقی می­ کنند.
۴-۱-۳-۲ الگوی انطباقی
دیدگاه استراتژی سازی مبتنی بر فرایند انطباقی از زمان انتشار دوکتاب مکمل هم در سال ۱۹۶۳ پذیرش فراوانی بدست آورد. «چالز لیند بلوم^[۳۹]» و «دیوید بری بروک^[۴۰]» کتاب «استراتژی تصمیم^[۴۱]»، را درباره آسیاست­گذاری در بخش دولتی نوشتند و از سوی دیگر نیز «ریچارد سایرت^[۴۲]» و«جیمز مارچ^[۴۳]» کتاب «نظریه­ رفتاری سازمان^[۴۴]» را بر پایه مطالعات و بررسی­های تجربی در مورد تصمیم ­گیری منتشرکردند.
همان طور که ” لیند بلوم” شرح می­دهد، سیاست گذار پیرو انطباق شرایط موجود را می­پذیرد و در عین حال با فقدان هدف­های روشن مواجه است. تصمیم­های وی ماهیتاً درمان کننده اند؛ او باگام­های کوتاه به پیش می­رود و هرگز فراتراز وضع موجود پای برنمی­دارد. به این ترتیب سیاست گذار با ماهیت پیچیده خود کنار می ­آید.
۴-۱-۳-۲ الگوی برنامه ریزی
“راسل اکاف” در کتابی که درمورد برنامه­ ریزی دارد سه ویژگی را برای برنامه­ ریزی بر می­شمرد:
برنامه­ ریزی چیزی است که ما پیش ازهرکاری می­کنیم؛­ یعنی تصمیم ­گیری مبتنی بر پیش بینی است.
برنامه­ ریزی هنگامی­لازم است که موقعیتی که ما میل داریم در آینده بدان دست­یابیم متضمن مجموعه ­ای از تصمیماتی باشد که متکی به­یکدیگرند،­ یعنی بایک نظام تصمیم ­گیری مواجهیم.
برنامه­ ریزی فرایندی است که درجهت ایجاد ­یک­ یا چند موقعیت آتی سوق داده می­ شود که دلخواه هستند و به نظر می­رسد روی نمی­دهند مگر کاری صورت گیرد.
درباره برنامه­ ریزی بسیار نوشته اند. بخش بزرگی از نوشته­ها­ی اولیه به «برنامه­ ریزی عملیاتی»مربوط می­ شود: پیش بینی بودجه­ های مختلف بر مبنای استراتژی­ های تعیین شده برای سازمان. سپس، توجه معطوف شد به برنامه­ ریزی خود استراتژی­ها­ی سازمانی که وظیفه­ی مهم و بلند مدت مدیران ارشد را تشکیل می­دهد. (کویین و همکاران، ۱۳۸۲)
۵-۳-۲ تکنیک­های تدوین و تنظیم استراتژی

مدل BCG
مدل GE
مدل هوفر
مدل DPM
مدل ADL
مدل SPACE

• ز راستی مدیح تو طبع مادح تو به حاصل آرد یک بیت و صد هزار ثواب

 

(ازرقی، ۱۳۳۶: ۴)
همچنین واژه های مخدوم و خادم- مسعود و سعد- منحوس و نحس- ظاهر و اظهار، در ابیات زیر از ازرقی هروی، دارای جناس اشتقاق اند:

 

• تا که از مخدوم، خادم را بود بیم و امید

 

تا که از معشوق، عاشق را بود هجر و وصال
(همان: ۴۸)

 

• گاه مسعود بُود ذات وی از سعد شرف گاه منحوس بُود جرم وی از نحس وبال

 

(همان: ۵۲)

 

• در شعــــــــرا نامم ظاهر نبود صلّت تو نام من اظهار کـــــرد

 

(همان: ۹۶)
ابیاتی در رابطه با این صنعت در دیوان ازرقی وجود دارد که شماره های این ابیات در ذیل آمده است:
۴۱-۸۶-۱۳۲-۱۵۱-۱۷۸-۳۶۳-۴۱۴-۴۱۶-۵۳۴-۵۸۸-۷۳۰-۷۷۷-۸۰۳-۸۱۱-۱۱۸۷-۱۲۰۹-۱۲۱۲-۱۲۱۳-۱۳۴۰-۱۳۷۹-۱۳۸۷-۱۳۹۱-۱۴۶۷-۱۴۸۱-۱۴۹۸-۱۵۸۲-۱۵۹۸-۱۶۱۵-۱۶۳۸-۱۶۴۹-۱۹۰۰-۱۹۹۶-۲۰۳۴-۲۱۰۸-۲۱۱۶-۲۰۹۱-۲۲۳۴-۲۳۱۶-۲۳۷۲-۲۳۷۹-۲۳۸۱-۲۴۲۶-۲۴۶۶-۲۶۶۹
۴-۱-۲-۹- جناس شبه اشتقاق
«واژه هایی وجود دارد که از یک ریشه و خانواده به نظر می آیند امّا در واقع از یک ریشه نیست این گونه کلمات را شبه مشتق می گویند. جناس شبه اشتقاق، آوردن کلمات شبه مشتق در بیتی از شعر یا جمله ای از نثر است». (نوروزی، ۱۳۷۸: ۶۰).
جلیل تجلیل می گوید: «در این نوع جناس که متجانسان مشتق نیستند لکن شبیه به مشتق هستند، جناس شبه اشتقاق گویند».(تجلیل، ۱۳۸۵: ۳۷).
در بیت زیر از سعدی، جناس شبه اشتقاق وجود دارد :

 

• گر دست دهد که آستینش گیرم ورنه بروم بر آستانش میرم

 

در بیتِ زیر دو واژه ها ی غریب و غراب، به ظاهر از یک ریشه به نظر می آیند در حالی که این گونه نیست. بنابراین بیت حاوی جناس شبه اشتقاق می باشد:

 

• به شاخ سوسن نازک قریب شد قمری ز برگ گُلبن چابک غریب گشت غراب

 

(ازرقی، ۱۳۳۶: ۳)
همچنین در ابیاتِ زیر از ازرقی هروی جناس شبه اشتقاق وجود دارد:

 

• نظم اشعار همه وصف شعار تو بود تا بر اشعار تُرا دادن مالست شعار

 

(همان: ۳۴)

 

• ز ظالمان بدهد داد خلق و بستاند که ظالم آتش سوزان فرو برد چو ظلیم

 

(همان: ۵۸)
ابیاتی در رابطه با این صنعت در دیوان ازرقی وجود دارد که شماره های این ابیات در ذیل آمده است:
۵۴-۸۶۷-۸۸۶-۱۳۹۱-۱۴۷۹-۱۴۸۳-۲۰۶۲
۴-۱-۲-۱۰- جناس زاید
«وقتی است که یکی از کلماتِ متجانس نسبت به دیگری واک یا واک هایی در آغاز یا وسط یا آخر اضافه دارد. جناس زاید خود بر سه نوع است: مختلف الاول- مختلف الوسط و مختلف الآخر». (شمیسا، ۱۳۶۸: ۶۵).
«آن است که یکی از دو واژه متجانس حرفی بیش از دیگری داشته باشد». (تجلیل؛ ۱۳۸۵: ۳۵).
در بیت زیر از حافظ واژه های مشخص شده ی یار و دیار، جناس زاید هستند:

 

• به یادِ یار و دیار آن چنان بگریم زار که از جهان ره و رسم نظر براندازم

 

(حافظ، ۱۳۸۱ : ۵۱۳)
عقاب آهن منقار تیر تست و شود
روان خصم ز منقار او به گونه ی قار
(ازرقی،۱۳۳۶: ۳۱)
از خم زلفش برگ سمنش غالیه پوش سر زلفینش بر برگ سمن غالیه بار (همان:۳۲)
در این بیت از ازرقی بین واژه های زلفش و زلفینش جناس زاید مختلف الوسط و بین واژه های سمنش و سمن جناس مختلف الاخر می باشند.
۴-۱-۲-۱۰-۱- جناس مُطرف یا مُزَید (مختلف الاول)

الف. چون کیقباد درگذشت پس از او پسرش کیکاووس‌بن‌کینیه‌بن کیقباد به پادشاهی رسید. پس از آن‌که کیکاووس به تخت پادشاهی بر آمد کشور خود را استوار بداشت و گروهی از بزرگان کشورهای همسایه‌ی خود را بکشت. او در بلخ و پیرامون آن می‌زیست. برای او در آن‌جا پسری بزاد که او را سیاوخش نام نهاد و او را به نزد پهلوان بزرگ رستم‌بن داستان‌بن نریمان‌بن جوذنگ‌بن گرشاسب فرستاد. رستم اسپهبد سیستان و پیرامون آن بود. پادشاه پسر خود سیاوخش را به رستم سپرد که او را بپروراند. رستم به خوبی او را بپرورد و دانش‌های گوناگون و سوارکاری و رزم‌آوری و کشتی و تیراندازی و مردی و مردانگی بیاموخت و فرهنگ و هر چیز دیگری که پادشاهان نیاز دارند به او یاد داد و او را بدان آراسته کرد. چون بزرگ شد و به بار آمد و فرهیخته گشت وی را به نزد پدر برد که از دیدن رخسار درونی و برونی و پیکر و فرهنگ او شادمان گردید. پدرش کیکاووس دختر افراسیاب شاه ترکان (توران) را به همسری برگزیده بود. برخی گویند این زن دختر پادشاه یمن بود. زن کیکاووس شیفته‌ی سیاوخش گشت و او را به خود خواند ولی سیاوخش نپذیرفت. آن زن از پسر به نزد پدر بد همی گفت تا دل او را بر وی تباه ساخت. سیاوخش از رستم داستان خواست که نزد پدر میانجی شود تا او را به رزم افراسیاب روانه سازد…. (ابن اثیر، ۱۳۷۰: ۲۷۹)

ب. ایرانیان گمان می‌بردند که دیوان رام کیکاووس بودند و اینان برای او شهری ساختند که در ازای آن به گمان ایشان سی‌صد فرسنگ بود. آنان بر گرد آن شهر بارویی از مس و بارویی از شَبَه و بارویی از سیم بساختند. دیوان او را در میان زمین و آسمان راه می‌بردند. کیکاووس نه می‌خورد نه می‌نوشید نه می‌شاشید و نه می‌ریست. سپس خداوند کسانی را فرمود که آن شهر را ویران کردند و دیوان نتوانستند آن را پاس بدارند. کیکاووس گروهی از بزرگان ایشان را بکشت. برخی دانشوران آگاه از تاریخ پیشینیان گویند: همانا به فرمان سلیمان‌بن داوود بود که دیوان رام کیکاووس شدند و او شاهنشاهی کامکار بود که با هیچ پادشاهی در نمی‌آویخت مگر که بر او پیروز می‌گشت. پیوسته چنان بود تا با خود اندیشید که به آسمان پرواز کند. بر این پایه از خراسان تا بابل برفت. خدا به وی نیرو بخشید که وی و همراهانش به کمک آن بسی بالا رفتند تا به ابرها رسیدند. سپس خدا آن نیرو را از ایشان باز گرفت که همگی بیافتادند و بمردند و کیکاووس جان به در برد. در این روز بود که وی برای نخستین بار بریست. همه‌ی این‌ها از دروغ‌های خنک ایرانیان است.
پس از این رویداد پادشاهی کیکاووس رو به فروپاشی نهاد و شورشیان بر او بسیار شدند و از هر سو رو به رزم وی آوردند. گاه او پیروز می‌شد و گاه دشمنان وی. سپس او به جنگ سرزمین‌های یمن رفت و پادشاه آن در این هنگام ذوالاذعاربن ابرهه ذوالمناربن رایش بود. چون کیکاووس به یمن رسید ذوالاذعار گرفتار فلج گشته بود و به سوی وی بیرون آمد. او به جنگ نمی‌رفت ولی چون کیکاووس به خاکش پا نهاد، خود با سپاهیانش بیرون آمد و جنگید و بر کیکاووس چیره گشت و او را به اسیری گرفت و شمشیر در میان سپاهیان او گذاشت و خون بسیاری از ایشان را بریخت. او کیکاووس را در چاهی به زندان افکند و روی آن استوار ببست. رستم از سیستان روانه‌ی یمن گشت و کیکاووس را وارهاند و همراه خود ساخت. ذوالاذعار خواست او را باز دارد. از این‌رو، سپاهیان گرد آورد و آهنگ پیکار کرد و سپس از نابودی ترسید و دو سوی بر این پایه آشتی کردند که رستم، کیکاووس را با خود برگیرد و به ایران باز آورد. او کیکاووس را برگرفت و با خود به ایران آورد و به گاه برداشت. کیکاووس به پاداش، سیستان و زابلستان که از استان‌های غزنه است بدو بخشید و نام بردگی از او برداشت. سپس کیکاووس درگذشت و مدّت پادشاهی او صدوپنجاه سال بود. (همان، ۲۸۱-۲۸۳)
ج. چون کیکاووس درگذشت پس از او پسرش کیخسروبن سیاوخش‌بن کیکاووس که مادرش وسفافرید (فرنگیس) دختر افراسیاب پادشاه ترکان(توران) بود به اورنگ شاهنشاهی ایران زمین بر آمد. (همان، ۲۸۴)
۲-۳-۳-۹ تاریخ گزیده
کیکاووس‌ابن کیقباد. گروهی گویند نبیره‌ی کیقباد و پسر کیانیه بود. به وصیت کیقباد پادشاه شد. بعد از مدّتی به جانب مازندران رفت و آن‌جا گرفتار شد. رستم زال به راه هفت خوان جریده به مازندران اندر آمد و نگهبانان مازندرانی را بکشت و کیکاووس را خلاص داد و با پادشاه مازندران جنگ کرد و او را بکشت و کاووس را به دارالملک رسانید. دیگر باره کاووس به ‌هاماوران رفت و گرفتار شد. رستم لشکر کشید و با پادشاهان‌ هاماوران و مصر و شام جنگ کرد و ایشان را بکشت و کاووس را مظفّر با تختگاه خود آورد. کاووس به مکافات، خواهر خود، مهرناز را به زنی رستم داد و او را خطاب از پهلوانی و امارت به پادشاهی رسانید. پس ابلیس کاووس را بفریفت تا هوس کرد که بر آسمان رود. هم‌چنان که نمرود، صندوق و کرکس ترتیب داد و بر هوا رفت. چون کرکسان را قوت ساقط شد، بازگشتند و او را به زمین آوردند. در شیراز عزم هوا کرده، در ساری بر سر آب افتاد و به او آسیبی نرسید. بعد از این رستم به سبیل شکار به سمنگان رفت و دختر پادشاه سمنگان را بخواست و از او پسری شد. مادرش او را سهراب نام کرد. چون به حد بلوغ رسید با لشکر افراسیاب به جنگ کاووس رفت. کاووس رستم را برابر فرستاد. پدر و پسر ناشناخته جنگ کردند. سهراب بر دست رستم کشته شد. مادرش به کین خواستن پسر آمد. رستم او را دل‌خوش کرد و از او فرامرز بزاد.
پهلوانان ایشان به شکارگاه رفتند. دختری را از تخم گرسیوز یافتند. کاووس او را از پهلوانان بستد و سیاوش از او بزاد. بعد از یوسف علیه‌السلام به صورت او دیگری نبود. به تهمت سوداوه زن کاووس که بر او عاشق بود به ترکستان پیش افراسیاب رفت و دخترش فرنگیس را بخواست. چون فرنگیس از او حامله شد؛ سیاوش به قصد گرسیوز برادر افراسیاب کشته شد. گویند کبود پوشیدن و موی فرو گذاشتن از رسم عزای اوست.
چون خبر قتل او به ایران آمد؛ رستم زال که اتابک او بود بیامد و سوداوه را بکشت و با اکابر ایران به ترکستان رفت و با افراسیاب جنگ کرد و او را منهزم گردانید. رستم تا هزار فرسنگ زمین در ترکستان خراب کرده و قتل عام رفت. پس به ایران آمد و خاک ترکستان به ایران آورد. کیکاووس در ولایت دیار بکر از آن خاک که رستم از ولایت توران زمین آورده بود پشته‌ای بلند ساخت و بر آن عمارت کرد. آن را اکنون عقرقوف خوانند. مدت پادشاهی کاووس صدوپنجاه سال بود. (مستوفی، ۱۳۸۱: ۸۷-۸۸)
فصل سوم
برررسی روایت‌ها
توضیح
در این بخش به بررسی و استنباط داده‌های موجود در متون ذکر شده در فصل نقل روایات کاووس می‌پردازیم و بدان سبب که ارجاع دقیق به منابع در همان فصل صورت گرفته است در این‌جا تنها گاه شماره‌ی صفحه‌ی منبع مقابل نام نویسنده آمده است که خوانندگان را برای یافتن دقیق‌تر منبع به فصل گذشته ذیل نقل هریک از روایات ارجاع می‌دهیم.
۳-۱ نام کاووس
نام او در بیش‌تر متن‌ها کاووس و کیکاووس و کیقاووس (اصطخری، ۲۱؛ ابن‌مسکویه ۹۸-۹۷) آمده و یک بار نیز در مجمل نام او کاوى آمده (۴۸۱) که مى‌تواند تصحیفى از همان کاووس باشد. طبرى یک بار نیز نام او را به صورت کیوس که همان صورت پهلوى این نام است آورده (۴۲۴).
۳-۲ لقب
مجمل‌التواریخ لقب کیکاووس را ود خرد = بد خرد (۴۱۷) و آثارالباقیه نمرود آورده است (۱۴۹)
۳-۳ نسب
درباره‌ی این‌که کیکاووس پسر یا پسرزاده‌ی کیقباد است روایت‌های متفاوت وجود دارد. برخی مانند شاهنامه، الفهرست (۲۱) تاریخ بلعمی (۵۹۵) زین‌الاخبار (۱۹) اخبارالطوال (۱۲) و تاریخ پیامبران و شاهان (۲۲) او را فرزند مستقیم کیقباد دانسته‌اند. در مجمل‌التواریخ یک‌ جا او را پسر کیقباد و در جای دیگر او را پسر کی افره پسر کیقباد دانسته است. (۲۹) که به نظر می‌رسد کی افره تحریف کی اپیوه باشد زیرا بنا بر بندهشن کیکاووس فرزند کی اپیوه است. تاریخ طبری (۴۲۱) آثارالباقیه (۱۴۹) و الکامل (۲۷) او را پسر کینیه پسر کیقباد دانسته‌اند و فارس‌نامه یک جا او را پسر کیانیه (۴۰) و در جای دیگر او را پسر کنابیه (۱۴) دانسته است که به احتمال قریب به یقین کنابیه تصحیف نسخه‌پردازان از همان کیانیه می‌باشد. در آفرینش و تاریخ نیز او را پسر کایونیه دانسته است که نام‌های کینیه، کیانیه، کایونیه همه باید همان لقب کیانی باشد که به پادشاهان سلسله‌ای که کاووس نیز یکی از آن‌هاست داده شده است و عبارت کاووس کیانی که اضافه توضیحی‌ست به صورت اضافه بنوت خوانده شده است. نظیر این‌گونه برداشت‌ها را پیرامون خاندان رستم نیز داریم. زیرا که سام در اوستا نام خانوادگی خاندان زال و گرشاسب بوده است و این نام در متون بعدی خود به عنوان پهلوانی مستقل و پدر زال معرفی شده است.
۳-۴ همسران
۳-۴-۱ سودابه
بر اساس زین‌الاخبار سوداوه دختر شمربن عنتر شاه مازندران است که کاووس در فتح مازندران با او ازدواج می‌کند و ماجرای به سیاهچال افتادن کاووس و حمایت همسرش از وی همه در مازندران اتفاق می‌افتد. ۱۰
بر اساس مروج‌الذهب همسر کاووس سعدی دختر شمربن فریقین پادشاه یمن است.
ثعالبی نیز در جایی این زن را سودابه دختر ذوالاذعار شاه یمن ۷۱ و جای دیگر سعدی معرفی نموده و خاطرنشان نموده است که سعدی معرّب سودابه است.
بر اساس طبری ۴۲۲ و بلعمی ۵۹۶ سودابه دختر افراسیاب است و فارس‌نامه هر دو روایت دختر شاه یمن و دختر افراسیاب را آورده است.
۳-۴-۲ مادر سیاوش
نام مادر سیاوش در هیچ‌یک از متون نیامده و تنها شاهنامه او را دختری از نژاد گرسیوز و ثعالبی وی را دختر زیبای بی‌همتایی که به کاووس تقدیم شده بود توصیف می‌کند ۷۵
۳-۵ فرزندان
۳-۵-۱ سیاوش
مهم‌ترین فرزند کاووس که فرّه وی بدو انتقال می‌یابد سیاوش است که این نام به گونه‌های سیاوخش (بلعمی ۵۹۶) سیاوش (مجمل ۲۹؛ زین ۱۰؛ مروج ۶۰۴؛ ثعالبی ۷۶) ضبط شده است.
۳-۵-۲ فریبرز (برز افره)
فریبرز فرزند دیگر کیکاووس بود که بنا بر شاهنامه انتظار می‌رفت پس از مرگ سیاوش جانشین کیکاووس شود امّا با آمدن کیخسرو پسر سیاوش به ایران جانشینی را به کیخسرو دادند.
نام وی در بلعمی به صورت برز افره (۶۰۳-۴) و در مجمل به صورت برزفری (۲۹) و در جایی دیگر از مجمل به صورت فریبرز (۴۶-۷) و در شاهنامه به صورت فریبرز آمده است. و از آن‌جا که برز افره اصیل‌تر است به نظر می‌رسد دلیل تغییر آن به فریبرز در شاهنامه ضرورت وزن متقارب و عدم امکان آوردن برزافره در ابیات بوده است.
۳-۵-۳ ریونیز
بر اساس شاهنامه و مجمل (۲۹) کاووس پسر دیگری به نام ریونیز داشت که در جنگ پشن کشته شد.
۳-۶ نوادگان
بر اساس همه متون موجود کیخسرو فرزند سیاوش و نوه‌ی کیکاووس است. تنها یک جا سیاوش را نوه‌ی کاووس دانسته‌اند. (الکامل ۲۷) بر اساس مروّج ۲۲۹ زین‌الاخبار ۱۸ و فارسنامه‌ی پادشاهان اشکانی از نوادگان کیکاووس هستند.
۳-۷ برادر
بر اساس مجمل‌التواریخ برادر جوانی به نام کی بهمن داشت که به دست ترکان گرفتار و کشته شد. (۴۶)
عجیب به نظر می‌رسد که در دیگر منابع هیچ اشاره‌ای به کی بهمن برادر کاووس نشده است.
۳-۸ سال‌های پادشاهی
بنا بر بندهش پادشاهی کیکاووس یک‌صدوپنجاه سال طول کشید که هفتادوپنج سال آن پیش از رفتن وی به آسمان و هفتادوپنج سال دوم پس از رفتن او به آسمان بود.
هم‌چنین بنا به نظر بیش‌تر نویسندگان دوران اسلامی از جمله حمزه اصفهانى، ابن‌اثیر مقدّسى، طبرى، ثعالبى، بیرونى و صاحب مجمل سال‌هاى پادشاهى او یک‌صدوپنجاه سال بوده است.
بر اساس بلعمى طول زندگانى او یک‌صدوپنجاه سال بوده است و مسعودى در التنبیه و یعقوبى پادشاهى او را یک‌صدوبیست سال نوشته‌اند.
۳-۹ جانشین
همه‌ی متون درباره‌ی جانشینی کیخسرو پسر سیاوش بعد از کاووس اتفاق نظر دارند و این متون حتی ثعالبی به‌رغم شاهنامه به اختلاف میان هواداران فریبرز و کیخسرو بر سر جانشینی کاووس اشاره‌ای نکرده‌اند و در تجارب‌الامم (۹۹) آمده است که کیکاووس توسط امرا و اشراف خلع و تا زمان مرگ محبوس گردید و ایشان کیخسرو را به جای او نشاندند.
۳-۱۰ کردار
۳-۱۰-۱ رفتن به مازندران
هسته‌ى اصلى روایات حمله‌ى کاووس به مازندران در آثار نویسندگان مختلف یکى‌ست امّا تفاوت‌هایى نیز در جزییات وجود دارد مثلاً صاحب مجمل مدّت زمان گرفتارى کاووس در مازندران را «سال‌هاى بسیار» آورده است (۶-۴۵). و گردیزى شاه مازندران را سحربن عنتر قلم‌داد کرده و سودابه را دختر او مى‌داند، یا همو رفتن رستم به مازندران را به صورت یک لشکرکشى با دوازده هزار سرباز توصیف مى‌کند نه سفرى یک‌تنه آن‌گونه که در شاهنامه مى‌بینیم که به نظر مى‌رسد تحت تأثیر نبرد با شاه ‌هاماوران قرار گرفته باشد.
۳-۱۰-۲ رفتن به‌هاماوران
تطبیق ‌هاماوران با یمن در ذهن نویسندگان دوره‌ى اسلامى آن‌چنان امرى بدیهى بوده است که اغلب ایشان تنها نام یمن را در این قسمت داستان آورده و از ذکر سرزمینى با عنوان ‌هاماوران صرف‌نظر کرده‌اند. اگرچه در شاهنامه با وجود این‌که ‌هاماوران در همسایگى مصر و حبش و بربر قرار دارد و چنین جغرافیایى را با اندکى تساهل و تسامح مى‌توان با یمن تطبیق داد؛ امّا فردوسى هیچ‌گاه به صراحت یمن را معادل‌ هاماوران نیاورده است. با وفادارى که از او نسبت به اصل منابع سراغ داریم مى‌توان نتیجه گرفت در هیچ‌یک از کتاب‌هاى خداى‌نامه‌ى ساسانى و شاهنامه‌ى ابومنصورى که مستقیم یا غیرمستقیم از منابع شاهنامه به حساب مى‌آیند، تطبیق ‌هاماوران با یمن صورت نگرفته بوده امّا نویسندگان بعد از اسلام پا را از این نیز فراتر نهاده و نام عربى این پادشاه را هم به طور دقیق ذکر کرده و نام دختر او را نیز به جاى سودابه به صورت سُعدى آورده‌اند.

روان شناسان اعتماد را پدیده ای فردی می دانند .جامعه شناسان ساختار اجتماعی می دانند در منابع روان شناسی اعتماد به عنوان درک درباره ی علایق دیگران و خواسته ی مرتبط با آنها به گونه که برای افراد قابل درک باشد تعریف شده است

 

 

 

قصد استفاده

 

بیانگر شدت نیت یا اراده ی فردی برای انجام رفتار هدف (در این تحقیق بهره گیری از سیستم مدیریت اطلاعات پروژه)است. رابطه قصد رفتاری با رفتار نشان می دهد، افراد تمایل دارند در رفتارهایی درگیر شوند که قصد انجام آنها را دارند بنابرین رفتار همیشه بعد از قصد رفتاری و متصل به آن است.

 

 

 

متغیر­های میانجی در تحقیقات، عوامل متعددی بوده است. متغیر­های مداخله­گر در تئوری یکپارچه پذیرش و فناوری سن، جنس و تجربیات در نظر گرفته شده است (Venkatesh, Morris, Davis, & Davis, 2003).
جدول 3 5. ارزیابی نقش متغیرهای میانجی در سایر مدل های مختلف پذیرش فناوری

 

 

مدل

 

تجربیات

 

داوطلبانه بودن

 

جنس

 

سن

 

 

 

 

 

تئوری رفتار منطقی

 

در سال 1999 محققین دریافتند که نگرش با افزایش تجربه اهمیت بیشتری یافته و تأثیر هنجارهای ذهنی با افزایش تجربه کمتر می شود.

 

هرچند در تئوری اولیه­ نبود محققین پیشنهاد نمودند که نقش هنجارهای ذهنی زمانی که استفاده از سیستم داوطلبی باشد اهمیت بیشتری می­یابد

 

-

 

-

 

 

 

مدل پذیرش فناوری

 

تجربیات در مدل اولیه جزء متغییرها مطرح نبوده است. لیکن محققین در سال های 1989 و 1996 با انجام تحقیقات دریافته­اند که تأثیر معنادار سهولت استفاده با افزایش تجربه اهمیت بیشتری می­یابد.

 

سازه­ی داوطلبی بودن در مدل اصلی پذیرش فناوری تبیین نشده است. لیکن اثبات شده است که سازه­ی هنجارهای ذهنی صرفاً در صورت اجبار و تجربیات محدود در مدل اثر گذار می­باشد.

 

هرچند در مدل اولیه متغییر جنس مطرح نبوده است. لیکن محققین ثابت نموده اند که در مورد زنان سازه­ی سهولت درک شده در مراحل اولیه استفاده بیش از سودمندی موثر بوده است. و هنجارهای اجتماعی نیز درمورد زنان مهمتر است.

 

-

 

 

 

تئوری رفتاربرنامه ریزی شده

 

متغییر تجربه در مدل اولیه مورد بررسی قرار نگرفته است لیکن تحقیقات بیانگر این مطلب است که متغییر تجربه برماهیت رابطه بین هنجارهای ذهنی و قصد رفتاری تأثیر گذاشته و هرچه سطح تجربه بیشتر باشد تأثیر متغییر هنجارهای ذهنی کمتر می شود.

 

در اصل مدل موجود نمی باشد. لیکن طبق تحقیقات هرچه میزان داوطلبی کمتر باشد تأثیر متغییر هنجارهای ذهنی بیشتر می شود

 

محققین اثبات نمودند که متغییر نگرش در مردان بیش از زنان مشخص است در مراحل اولیه تجربه کردن سیستم دو شاخص هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده در زنان بیش از مردان بوده است.

 

محققین دریافته اند که نگرش در کارکنان جوانتر تأثیر مشخص تری داشته و کنترل رفتاری درک شده برای کارکنان مسن تر تأثیر مشخص تری دارد. هنجارهای ذهنی در خانم های مسن تر تأثیر مشخص تری دارد.

 

 

 

ترکیب مدل پذیرش فناوری و تئوری رفتار برنامه ریزه شده

 

عامل تجربه در طراحی مدل تأثیرگذار بوده و رابطه سودمندی نگرش را بر کنترل رفتاری درک شده متأثر می سازد.همچنین با افزایش تجربه تأثیر هنجارهای ذهنی کاهش می یابد.

 

-

 

-

 

-