انژکتور در HPLC برخلاف کروماتوگرافی گازی عموماً دارای طرحی ساده است. نمونه از طریق یک سرنگ وارد حلقه می‌شود و مقدار کافی از نمونه حلقه را پر می‌کند. مایع اضافی از طریق دریچه‌ها خارج شده، سپس انژکتور به وضعیت تزریق تغییر وضعیت می‌دهد. در این حالت ابتدای این حلقه به پمپ و انتهای آن به ستون وصل است. نمونه موجود در درون حلقه توسط جریان فاز متحرک به بالای ستون منتقل می‌شود. چنین طرحی به حلقه انژکتور این توانایی را می‌دهد که محیط با فشار ثابتی پر گردد. این امر موجب می‌شود که فشار برگشتی حاصله از ستون کاهش یابد. همچنین از نشت انژکتور و سپتوم هم جلوگیری می‌کند. به این دلیل که حجم حلقه مشخص است، پروسه تزریق از قابلیت تکرارپذیری بالایی برخوردار است و به سیستم HPLC این توانایی را می‌دهد که برای سنجش‌های کمی مورد استفاده قرار گیرد. حلقه‌ها قابل تعویض هستند، پس این امکان را فراهم می‌کند که بتوان حجم تزریق را بر اساس میزان مورد نیاز انتخاب نمود.

ستون

ستون مهم‌ترین قسمت یک دستگاه کروماتوگرافی است و در تعیین کارآیی و قدرت تفکیک کل سیستم HPLC نقش حیاتی دارد. تصمیم‌گیری برای انتخاب ستون در درجه اول به نوع کروماتوگرافی مورد استفاده بستگی دارد. برای مثال کروماتوگرافی فاز نرمال یا فاز برگشتی.
برای جزئیات بیشتر تجزیه گر باید به راهنمای سازندگان ستون مراجعه کند. امروزه بسیاری از سازندگان ستون‌ها، وب سایت مخصوص خود را دارند، که با مراجعه به آن می‌توان اطلاعات مفیدی درباره انواع ستون‌ها و کاربردی‌های مناسب آن کسب نمود.
جدول ‏۳‑۲: فازهای ساکن HPLC و کاربردهای رایج آنها

1. 1. دوره علائم حجاری شده بر روی کاسه‌ها، کوزه‌های سفالی و…

1. 1. نشانه‌ها و تبلیغ روی دیوارها و سنگ نبشته‌ها

1. 1. جارچی‌های شهر

در یک تقسیم بندی دیگر می توان به طور خلاصه تاریخ تبلیغات در جهان را به سه برهه طولانی تقسیم کرد[۸۳]:

1. 1. 1. دوران ماقبل بازاریابی^[۲۱] : از زمان آغاز مبادله کالا بین افراد از دوران ماقبل تاریخ تا اواسط قرن هیجدهم، خریداران و فروشندگان به شکل بسیار ابتدایی با هم ارتباط برقرار می کردند. در اغلب این دوران رسانه هایی نظیر لوحهای ساخته شده از خاک رس، جارچیهای شهر، علایم موجود در اماکن عمومی و قهوه خانه ها، بهترین وسایل برای ایجاد ارتباط جهت کالا یا خدمات بودند. در اواخر این دوران بود که صنعت چاپ، آن هم در ابتدایی ترین شکل آن پا به عرصه وجود گذاشت.

   

1. 1. دوران ارتباطات انبوه^[۲۲]: از سال ۱۷۰۰ تا دهه های اول قرن بیستم، تبلیغ کنندگان به شدت توانستند به بخشهای بزرگی از بازار دست یابند که این کار نخست با بهره گرفتن از مطبوعات سریعتر و سپس با بهره گرفتن از رسانه های صوتی و تصویری میسر می شد.

در ابتدا آگهیهای چاپ شده در مطبوعات فقط جنبه اطلاع رسانی داشت. بیشتر آگهی کنندگان در آن زمان وارد کنندگان اجناس به انگلستان بودند مثلا اولین آگهی معروف قهوه در سال ۱۶۵۲ و شکلات در ۱۶۵۷ و چای در سال ۱۶۵۸ در روزنامه منتشر شد.
اولین نشانه های آگهی رقابتی را می توان در سال ۱۷۱۰ پیدا کرد که در روزنامه تاتلر منتشر شد. این آگهی نه تنها خریداران را آگاه می کرد که موضوع جنس آگهی شده چیست و کجا می توانند خریداری نمایند بلکه کوشش می نمود که خوانندگان را متقاعد سازد که جنس او بر اجناس دیگر مزیت دارد و برای رسیدن به هدف خود ادعاهای زیادی درباره کالای خود نموده بود.
آژانسهای تبلیغاتی نیز که از جمله نیروهایی بودند که در راه تکمیل و پیشرفت تبلیغات کمک موثری بودند. در سال ۱۸۹۰ که به تدریج تبلیغات وسیله موثری برای بازاریابی شد و بازار تولیدات وسیع، پراکنده شد و بودجه شرکتها و کارخانجات ازدیاد یافت در نتیجه آژانسهای تبلیغاتی به وجود آمدند که وظیفه آنها ایجاد و طرح علایم تجارتی، نوشتن متن آگهیها، ترسیم عکسها و نقشهای تبلیغاتی، انتخاب حروف چاپی آگهی و حتی گاهی تجزیه و تحلیل بازار بود.
تاریخچه آنچه که امروز به عنوان تبلیغات نو و جدید می‌شناسیم، ریشه در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم در کشور ایالات متحده دارد[۸۳].

1. 1. دوران پژوهش^[۲۳] : در خلال پنجاه سال گذشته کارشناسان تبلیغ به شکل نظام مند تکنیکهایی شناسایی و رسیدن به مخاطب را با بهره گرفتن از پیامهایی که به طور خاص برایش تنظیم شده است را بهبود بخشیده و مورد استفاده قرار می دهند. تکنولوژی جدید ارتباطی ، رسیدن به فضای تبلیغاتی را میسر تر کرده است[۸۳].

۲-۲-۳ تحول تبلیغات تا ارتباطات یکپارچه بازاریابی
بسیاری از بازاریابان برای کارکردهای بازاریابی و ترویجی مرز تعیین کرده و برای هر یک جداگانه برنامه ریزی ، مدیریت، بودجه بندی و هدف گذاری می کردند. این شرکت ها از فهم این حقیقت غافل بودند که طیف گسترده ابزارهای بازاریابی و ترویجی بایستی برای ارتباط موثر هماهنگ شوند تا یک تصویر منسجم برای بازار هدف ارائه نمایند.
حرکت به سمت ارتباطات یکپارچه بازاریابی یکی از مهمترین تحولات بازاریابی بود که در دهه ۱۹۹۰ اتفاق افتاد و این حرکت در عصر حاضر نیز ادامه دارد. دلایل متفاوتی وجود دارد که چرا بازاریابان این روش را انتخاب کردند. دلیل اصلی آن فهم ارزش ویژه یکپارچه کردن کارکرد های ارتباطات و اثر سینرژیک آن به جای انجام انفرادی و جداگانه آنها بود. مدافعان این روش می گویند که این روش یکی از آسانترین راههایی است که یک شرکت می تواند بازگشت سرمایه در بازاریابی و ترویج را به حداکثر برساند.
ارتباطات یکپارچه بازاریابی^[۲۴] و یا ارتباطات منسجم بازاریابی یکی از مفاهیمی است که در مدیریت استراتژیک بازاریابی و نیز در برنامه ریزی بازار به کار می رود و منظور از آن، یکپارچه سازی تمامی تحرکات و فعالیتهای بازاریابی سازمان در رابطه با مشتریان و دیگر ذینفعان می باشد تا این اطمینان حاصل گردد که این فعالیتها به صورت ایزوله عمل نکرده و همگی در راستای اهداف از پیش تعیین شده در چشم انداز و ماموریت سازمان می باشند. شرکتها و مدیران کسب و کارها درصدد آن هستند تا تاثیر پیام های تبلیغاتی، تصویر شرکت، برند و از این دست مفاهیم را بر طرز تفکر مشتریان و رفتار خرید آنها ارزیابی نموده و بر مبنای این ارزیابی برنامه های ارتباطات بازاریابی سازمان خود را تنظیم کنند. چنین برنامه هایی به فعالیتهای تبلیغاتی سازمان جهت می بخشد .
۲-۲-۳-۱ تعریف ارتباطات یکپارچه بازاریابی
ارتباطات یکپارچه بازاریابی^[۲۵]، استراتژی یا راهبرد جدیدی در بازاریابی است که با ترکیب “آمیخته بازاریابی” و “آمیخته پیشبرد” در برنامه ریزیها، باعث افزایش اثربخشی فعالیتهای تبلیغاتی می گردد و رسیدن به اهداف ارتباطی را با قوت و شدت بیشتری پیگیری می کند.
در واقع IMC ترکیب ممکن و چسبنده ای از فعالیتهای ارتباطات بازاریابی و تبلیغات، عملیات رسانه و تکنیک ها و روش هایی است که:

• • پیام هماهنگ شده و معینی را به مخاطبان معینی در بازار هدف می رساند.

• • این اجزاء یعنی آمیخته تبلیغات و آمیخته بازاریابی، دارای رابطه دو سویه و تعاملی هستند.

• • ترکیب این اجزاء دارای قدرت و اثر سینرژیک هستند[۷].

یک تیم پژوهشی از اتحادیه شرکت های تبلیغاتی آمریکا تعریفی از ارتباطات بازاریابی یکپارچه به شرح زیر ارائه داده است:
“مفهومی از برنامه ریزی ارتباطات بازاریابی که ارزش افزوده ^[۲۶]یک برنامه جامع و کامل را شناسایی و نقش کلیدی ابزار های متنوع ارتباطات مثل تبلیغات عمومی، پاسخ مستقیم، ترویج فروش و روابط عمومی را ارزیابی و این ابزارها را برای رسیدن به شفافیت ، انسجام و حداکثر تاثیر ارتباط ترکیب می کند.”
تعریف این اتحادیه بر فرایند استفاده از تمامی اشکال ترویج برای به حداکثر رساندن ارتباط موثر تمرکز دارد. آقای دن شولتس از دانشگاه نورث وسترن از فرایند ارتباطات یکپارچه بازاریابی تحت عنوان روش تصویر بزرگ ^[۲۷]برای برنامه ریزی بازاریابی و برنامه های ترویجی شرکت ها یاد می کند.
۲-۲-۳-۲ مدلهای مختلف ارتباطات یکپارچه بازاریابی
۲-۲-۳-۲-۱ مدل مایکل بلچ و جرج ای. بلچ
مرور و ارزیابی کلی برنامه ریزی
تجزیه و تحلیل وضعیت برنامه ریزی ترفیع
تجزیه و تحلیل فرایند ارتباطات
تعیین بودجه
بازاریابی تعاملی
بازاریابی مستقیم
تبلیغات
ترویج فروش
روابط عمومی
فروش شخصی
اهداف بازاریابی تعاملی
اهداف بازاریابی مستقیم
اهداف تبلیغات
اهداف ترویج فروش
اهداف روابط عمومی

نقشه استراتژیک
گسترش توپ گیری
گسترش توپ گیری
واحدها، اهداف، سنجه KPI اهداف کمی و
شکل شماره (۱-۳) گامهای اجرایی مدل پیشنهادی (یانگ و یه)
بر طبق مدل ارائه شده در جدول(۹-۳) بنا بر این که در این تحقیق طرح ریزی برنامه استراتژیک ادعا گردیده است تمامی فازها و مراحل تحقیق شامل مدل فوق می باشدومراحل بعد از آن قلم گرفته شده است.
۱۰-۳ تشریح مدل تحقیق
۱-۱۰-۳ماموریت
ماموریت سازمان همان فلسفه وجودی سازمان است که بیان می کند سازمان چگونه می خواهد رقابت نموده و برای مشتریان خود ارزش خلق کند. در تدوین بیانیه ماموریت بایستی به پنج سوال زیر پاسخ داد . (عابدی وهمکاران۱۳۸۷)

۱-چه چیزی؟ (کالا و خدماتی که سازمان ارائه می دهد ، و در واقع سازمان چه نیازی از جامعه را با تامین این محصولات برآورده می سازد)
۲-چه کسی؟ (مشتریان سازمان چه کسانی هستند)
۳-کجا؟ (حیطه ی رقابتی کجاست)
۴-چرا؟(هدف بهینه سازمان کدام است)
۵-چگونه؟ (ویژگی منحصر به فرد و مزیت رقابتی سازمان در راه رسیدن به اهداف چیست )
۲-۱۰-۳چشم انداز
چشم انداز آرزوهای آتی سازمان در شرایط کنونی است.
چشم‌انداز یا دورنما باید خصوصیات زیر را داشته باشد :(رضایی قهرمان وسید حسینی:۴۸)
آینده‏ای بهتر را به تصویر بکشد و چشم‏انداز آینده مطلوب را نشان دهد.
پسندیده و مطلوب باشد.
هدایت‏کننده و جهت‏دهنده باشد
واضح و قابل فهم باشد.
حتی‏الامکان تغییرات آینده را پاسخگویی نماید.
دستیابی به ارزش‏های مشترک را سهولت بخشد.
پیامدهای مثبت را بیان دارد.
ایجاد هیجان، انگیزه و تحرک نماید.
ارزشها ۳-۱۰-۳
ارزش‌های سازمانی زیربناهای فرهنگ سازمانی می‏باشند. یعنی چیزی که شرط بقا و رشد سازمان است و به عبارت دیگر اصول و راهنمای سازمان‌ها بوده و بعنوان رهنمودهایی جهت تصمیم‏ گیری‌ها و رفتار در سازمان مورد توجه قرار می‏گیرند بسیاری از محققین بر این باورند که آنچه سازمان را پایدار نگه می‌دارد و بقای سازمان را تضمین می‌کند، ارزش‌های اصولی سازمان است، نه صرفاً سودآوری و رشد اقتصادی. در تدوین یک بیانیه ارزش، پنج ویژگی باید رعایت شود که عبارتند از
شفاف و قابل رویت باشد. : (رضایی قهرمان وسید حسینی:۴۸).
در سازمان قابل رویت باشد (رفتار مجموعه سازمان نشان‏دهنده اعتقاد به ارزش در سازمان باشد .
مبنای رشد افراد در سازمان باشد. .
با اهداف سازمانی مرتبط و هم‏راستا باشد. .
ارزش‏ها باید هم‏سو و هم‏افزا باشند.
۴-۱۰-۳ شناخت و تحلیل محیط داخلی/ خارجی و تشکیل ماتریس نقاط قوت،ضعف،فرصتهاوتهدیدات
شرایطی که بر شرکت احاطه داشته و بر آن تاثیر می‏گذارد از نظر نحوه تاثیرگذاری به دو دسته تقسیم می‏شوند
( دسته اول: آنهایی که به طور مستقیم و از درون سازمان تاثیر دارند. (در درون  شرکت و تحت کنترل سازمان هستند    دسته دوم: آنهایی که در سطح کلان و از بیرون سازمان اثر می‏گذارند. (خارج از کنترل شرکت ولی بر عملکرد شرکت تأثیر می‌گذارند.)
بر همین اساس عوامل داخلی یا درونی، عواملی هستند که در درون شرکت وجود داشته و از نظر اداری و رسمی تحت کنترل سازمان می‏باشند. همچنین عوامل خارجی یا بیرونی نیز نیز عواملی هستند که خارج از کنترل شرکت بوده، و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد شرکت تاثیر می‏گذارند. شناسایی و تحلیل هر یک از عوامل فوق منجر به تهیه فهرست فرصت‌ها، تهدیدات (خارجی) و قوت ها و ضعف‌های (داخلی) می شود. (پاپالکساندریس ۲۰۰۵)
SWOT
گام اول در مراحل برنامه ریزی استراتژیک تعیین رسالت، اهداف و ماموریتهای سازمان است و پس از آن می‌توان از طریق تحلیل این ماتریس که یکی از ابزارهای تدوین استراتژی است، برای سازمان استراتژی طراحی کرد که متناسب با محیط آن باشد. با بهره گرفتن از این تحلیل این امکان حاصل می‌شود که اولاً به تجزیه تحلیل محیط‌های داخلی و خارجی پرداخته و ثانیاً تصمیمات استراتژیکی اتخاذ نمود که قوتهای سازمان را با فرصتهای محیطی متوازن سازد.(ویچر وچاو۲۰۰۷ )
نقطه قوت: عبارت است از شایستگی ممتازی که بوسیله آن سازمان می‌تواند در زمینه‌هایی مانند نوع منابع مالی، تصویر مثبت ذهنی میان خریداران، روابط مثبت با تأمین‌کنندگان و مواردی از این دست نسبت به رقبا برتر باشد.
نقطه ضعف: نوع محددیت یا کمبود در منابع، مهارتها و امکانات و توانایی‌هایی است که بطور محسوس مانع عملکرد اثر بخش سازمان بشود. عملکرد مدیریت نیز در تشدید نقاط ضعف موثر است.
فرصت: عبارت است از یک موفقیت مطلوب عمده در محیط خارجی سازمان مانند شناخت بخشی از بازار که پیش از این فراموش شده بود. تغییر در وضعیت رقابت یا قوانین و بهبود در روابط با خریداران و فروشندگان.
تهدید: یک تهدید موفقیت نامطلوبی در محیط خارجی سازمان است مانند قدرت چانه زنی خریداران یا تامین‌کنندگان کلیدی، تغییرات عمده و ناگهانی تکنولوژی و مواردی از این است که می‌توانند تهدید عمده‌ای در راه موفقیت سازمان باشند.
۵-۱۰-۳ تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد
شاخص‌ های عملکرد کلیدی، معیارهای اندازه‌گیری مالی و غیر مالی هستند که به منظور تعیین کیفیت اهداف و انعکاس  عملکرد استراتژیک  یک سازمان بکار برده می شوند . این شاخص ها به منظور ارزیابی موقعیت کنونی شرکت و تعیین راه کارهای مناسب برای  هوشمند کردن کسب و کار استفاده می‌شوند. فعالیت مراقبت و بازبینی شاخص‌های عملکرد کلیدی در طول زمان به عنوان یک موضوع شناخته شده در مراقبت از فعالیت کسب و کار شرکت ها مطرح می باشد . شاخص‌های عملکرد کلیدی  اغلب به عنوان یک “ارزش‌” استفاده می شوند و  برای اندازه‌گیری فعالیت‌هایی از قبیل میزان سودمندی  نقش رهبری در توسعه سازمان ، اشتغال، خدمات و رضایت ، با  مشکل مواجه می باشند. (مهدی انصاریان و فائزه هاشمی ۱۳۸۹)
شناخت عوامل حیاتی موفقیت ۶-۱۰-۳
عوامل حیاتی موفقیت پیامدهایی را که با سلامت و حیات سازمان مرتبط است شناسایی و تعیین می کند.
وظایف کلیدی در شناسایی عوامل حیاطی موفقیت سازمان :
گام ۱ :رایزنی و مشورت در مورد اسناد برنامه ریزی استراتژیک.
گام۲ :تعیین سلسله مراتبی از عوامل موفقیت حیاطی سازمان.

• برنامه­ ریزی استراتژیک، عملیات و اقدامات سازمان را در دوره­ های زمانی نسبتاً طولانی هماهنگ نموده و به آن­هاپیوستگی و انسجام می­بخشد.

• برنامه­ ریزی استراتژیک در سطوح عالی سازمان شکل می­گیرد، زیرا در این سطح است که تقریباً به طور همه جانبه ای اطلاعات لازم در مورد امکانات و منابع سازمان و انتظارات و توقعات از آن متمرکز است.

• برنامه­ ریزی استراتژیک، فراگیر بوده و برنامه ­های عملیاتی سازمان را در بر می­گیرد و به آن­ها جهت می­بخشد.

• برنامه­ ریزی استراتژیک، امکانات و محدودیت­های درونی و بیرونی سازمان را مد نظر دارد و با توجه به آن­ها پیش بینی­های خود را انجام می­دهد. (دهکردی و سلمانپور خویی؛ ۱۳۸۵)

۴-۳-۷-۲-۲ مزایا و محدودیت­های برنامه­ ریزی استراتژیک
یکی از مزایای برنامه­ ریزی استراتژیک، ­هادی بودن آن است. این نوع برنامه ریزی، جهت و مسیر فعالیت­ها و عملیات سازمان را مشخص ساخته و بعنوان راهنمای سازمان عمل می­ کند. برنامه­ ریزی استراتژیک در تصمیم گیری، نقش راهنما را داشته و کار تجزیه و تحلیل و ارزیابی را ساده می­سازد.
برنامه­ ریزی استراتژیک مخاطرات تصمیم ­گیری را کاهش داده و توفیق اقدامات مبتنی بر استراتژی­ های مصوب را تضمین می­ کند. و با نگرش بلند مدت به پیش بینی آینده می ­پردازد، لذا اطلاعاتی را در خود دارد که برای اقدامات درازمدت مدیران، بسیار مفید می­باشد. برنامه­ ریزی استراتژیک نقش هماهنگ کننده بین برنامه ­های عملیاتی سازمان را نیز انجام می­دهد و اقدامات واحدهای مختلف را در­یک مسیر جهت می­بخشد.

از محدودیت­های برنامه­ ریزی استراتژیک می­توان به هزینه­ های انجام آن اشاره کرد. به علت هزینه­ های نسبتاً بالایی که برای برنامه­ ریزی استراتژیک مورد نیاز است، اغلب سازمان­های کوچک امکان استفاده از آن را پیدا نمی­کنند. از نظر زمانی نیز این نوع برنامه­ ریزی احتیاج به زمانی طولانی دارد. سازمان­هابرای برنامه­ ریزی استراتژیک باید مدت زمان زیادی وقت صرف کرده و مراحل مختلف این فرایند را پشت سر نهند تا سیستم برنامه­ ریزی استراتژیک بتواند شروع به کار کند. بدین ترتیب طولانی بودن فرایند برنامه­ ریزی استراتژیک از نظر بعضی سازمان­هامحدودیتی برای این نوع برنامه­ ریزی است. از نظرتخصصی نیز برنامه­ ریزی استراتژیک نیاز به نیروی انسانی متخصص و حائز شرایط دارد که در دسترس همه سازمان­هانیست. نکته دیگری که بعنوان محدودیت برنامه­ ریزی استراتژیک می­توان به آن اشاره کرد، عدم انعطاف و ثباتی است که این نوع برنامه­ ریزی القا می­نماید. برنامه­ ریزی استراتژیک از تفکری منطقی و منظم سرچشمه می­گیرد و مدیران و اعضای سازمان را موظف می­ کند تا براساس موازین از پیش تعیین شده راه بسپارند و از چارچوب خاصی پا بیرون نهند.
بر خلاف برنامه‌ریزی سنتی که در آن آرمان­ها و اهداف تعیین می‌شوند در برنامه ریزی استراتژیک، هدف تبیین و تدوین استراتژی است. مهمترین واژه ای این موضوع استراتژی است که در ذیل به تعریف و توضیح آن پرداخته می­ شود. (دهکردی و سلمانپور خویی؛ ۱۳۸۵، ۱۸۹)
۳-۲ استراتژی
۱-۳-۲ پارادیم­های شکل گیری استراتژی
بطور کلی سه خط فکری در زمینه استراتژی و نحوه شکل گیری آن وجود دارد. گروهی از متفکران مانند مینتزبرگ، اوهما و استیسی معتقدند که استراتژی امری شهودی است و فرایند شکل گیری آن یک هنر است. در تفکر استراتژی بعنوان یک هنر، برنامه ریزی و تفکر استراتژیک دو مقوله متفاوت و جدا از هم هستند که در آن برنامه ریزی از تفکر نشأت می گیرد. در این دیدگاه، فرایند برنامه ریزی استراتژیک منجر به برنامه می شود نه استراتژی. در نتیجه باید به فکر بسط و توسعه استراتژی­ های خلاقانه و اثربخش بود نه یک فرایند و روش مبتنی بر منطق برای برنامه ریزی استراتژیک. براساس این دیدگاه فرایند شکل گیری و ایجاد استراتژی بیشتر مبتنی بر خلاقیت و دید فرد است تا فرایندی مبتنی بر گام­های مشخص و از قبل طرحریزی شده. گروهی از دانشمندان مانند پورتر، آنسوف و اندروز معتقدند که فرایند ایجاد و شکل گیری استراتژی فرایندی منطقی و عقلایی است که می توان از قبل آنرا طرح ریزی نمود. بر این اساس فرایند اتخاذ استراتژی علم محسوب می شود. در این بین گروهی نیز ترکیب هر دو را بطور توام مطرح می­ کنند. این گروه تلاش می­ کنند تا به تلفیق دیدگاه­ های خلاق و ابتکاری و نیز دیدگاه­ های تحلیلی و کمی دست زنند.(علی احمدی، ۱۳۸۸)
۲-۳-۲ مفهوم استراتژی و تاریخچه آن
منظور از مفهوم استراتژی، محتوا و ماهیت آن است. استراتژی در ابتدا یک واژه نظامی بود. ( ارمسترانگ، ۱۳۸۴) این واژه از لغت یونانی strategos به معنای هنر ژنرال­ها اقتباس شده است. مرکب از” استراتوس” به معنی ارتش و” اگو” به معنی رهبر گرفته شده است. در ارتش، استراتژی کار ژنرال­هاست، همچنان که در کسب و کار نیز وظیفه مدیران ارشد است. (غفاریان و کیانی، ۱۳۸۳) اولین آثار مکتوب در این زمینه به حدود۲۵۰۰ سال پیش باز می­گردد. اما سابقه­ کاربرد این مفهوم در حوزه مدیریت و بازرگانی به دهه­ ۵۰ میلادی و در حقیقت به زمانی باز می­گردد که نظریه پردازان سیتسم­های طبیعی، عامل محیط را در مطالعه سازمان­ها وارد ساختند. (کویین و همکاران، ۱۳۸۲) این واژه اولین بار توسط چندلر^[۲۶] در کتاب “استراتژی و ساختار ” به کار رفت. چندلر که برای اولین بار واژه استراتژی را بکار برد، از نظر وی استراتژی به معنای تعیین هدف­های بلندمدت­یک سازمان و گزینش مجموعه اقدامات و تخصیص منابع لازم برای دستیابی به این هدف­ها است. ( کویین و همکاران، ۱۳۸۲) در اوایل دهه ١٩۶٠، وزارت دفاع آمریکا مبانی برنامه ریزی استراتژیک ر ا پایه گذاری کرد. در دهه ١٩٩٠ سبز فایل رویکردهای استراتژی با نظریات صاحب نظرانی مانند هنری مینتزبرگ^[۲۷] و گری­هامل^[۲۸] آغاز شد. ( غفاریان و کیانی، ۱۳۸۳)
استراتژی در فرهنگ لغات آکسفورد چنین تعریف شده است: « هنر یک فرمانده کل قوا، هنر طراحی و هدایت عملیات بزرگ نظامی و مانورهای بزرگ» این تعریف با مفهوم استراتژی که در تجارت، سازمان­های دو لتی یا خصوصی استفاده می شود چندان ارتباط ندارد، اما حداقل حاوی این پیام است که استراتژی یک هنر است و این که مسئولیت نهایی عواقب و دستاوردهای آن متوجه رأس سازمان است. (آرمسترانگ، ۱۳۸۴)
۳-۳-۲ استراتژی چیست؟
هیچ‏گاه پاسخ به­یک‏ سؤال تا این حد متنوع نبوده است. هریک از این‏ پاسخ­ها ابعادی از موضوع را توصیف کرده است:
چندلر (۱۹۶۲): استراتژی عبارت است از» تعیین اهداف و آرمان­های بلندمدت و اساسی یک شرکت «
چایلد( ۱۹۷۲): استراتژی مجموعه ای از انتخاب بنیادی یا حساس است درباره نتایج یک فعالیت و ابزار انجام آن.
کی (۱۹۹۹): استراتژی کسب و کار به هماهنگی بین قابلیت ­های نهفته و درونی شرکت با محیط بیرونی اش می پردازد.
دراکر(۱۹۹۵): تصمیم­های استراتژیک را چنین تعریف می کند: « کلیه تصمیم­های مربوط به اهداف شرکت و راه­های رسیدن به آن. (همان ماخذ)
دائره المعارف بریتانیکا، استراتژی را از دید نظامی(جایی که خاستگاه اولیه آن بوده) با تعبیر «هنر برنامه‏ ریزی و هدایت عملیات» معرفی کرده‏ است و برای متمایز ساختن آن با تاکتیک سه‏ ویژگی«گستره بیشتر عملیاتی، دوره زمانی‏ بلندتر و جابجایی انبوه نیروها»را بیان می‏کند. در سوی دیگر این طیف، هنری مینتزبرگ^[۲۹]‏ به عنوان ­یکی از متأخرین در این زمینه برای«استراتژی» پنج معنی پیشنهاد می‏کند: استراتژی به عنوان طرح^[۳۰]، استراتژی به عنوان تمهید^[۳۱]، استراتژی‏ به عنوان الگو^[۳۲]، استراتژی به عنوان‏ وضعیت^[۳۳] و استراتژی به عنوان‏ دیدگاه^[۳۴]. گروه مشاوران‏ بوستون^[۳۵] استراتژی را امری مربوط به‏ جایگاه سازمان در میدان­هایرقابتی می‏دانند و مشاوران مک‏کینزی^[۳۶] آن را با عبارت: «درک ابعاد مختلف ساختار صنعت و مبانی رقابت در آن» بیان می‏کنند. (کیانی و غفاریان، ۱۳۸۳)
ماهیت استراتژی، تشخیص فرصتهای اصلی و تمرکز منابع در جهت تحقق منابع نهفته در آن­هاست. فلسفه استراتژی نشان می­دهد که درون مایه اصلی استراتژی، فرصت­ها هستند. بدون دستیابی به فرصت­های استراتژیک، منافع استراتژیک به دست نمی‏آید. و بدون درک آن­ها استراتژی امری کاملاً بی ثمر است. ( همان ماخذ) همچنین برای دستیابی به هدف نهایی در رقابت با سیر سازمان­ها باید از استراتژی بهره گرفت. استراتژی منطق تجاری را برای سازمان به ارمغان می ­آورد. اگر هدف این است که بهترین باشیم پس باید استراتژی را به گونه ای طرح ریزی نمود که ما را به سوی بهترین شدن رهنمون نماید.
ارزش یک استراتژی به دو عامل بستگی دارد: اول اینکه تا چه اندازه برای ما مزیت رقابتی ایجاد می کند، دوم اینکه تاچه اندازه پر کردن این فاصله برای رقیب ما هزینه در بردارد. این عوامل هر دو به ماهیت فرصت و خاستگاه آن بر می­گردد. و منظور از فرصت، فراهم شدن عوامل بروز منفعت به صورت ناقص می­باشد. فرصت “بالقوه” برای همه وجود دارد، ولی فرصت"بالفعل” براساس قابلیت تکمیل عوامل منفعت تنها به افراد و سازمان­های خاص تعلق می گیرد. (همان ماخذ، ص ۴۵)
۴-۳-۲ سه الگوی استراتژی سازی
۴-۱-۳-۲ الگوی کارسالارانه
اقتصاددانان پیشین نخستین کسانی بودند که کارآفرین را به عنوان فردی که به تاسیس مؤسسات می ­پردازد توصیف کرده اند. اقدامات وی اساساً عبارت بودند از نوآوری، برخورد با ابهامات و پیچیدگی­ها، واسطه گری. کارسالار با بهره گیری از فرصت­های بازار­یابی سرمایه گردآوری می­کرد تا همان گونه که «جوزف شام پییتر^[۳۷]» مدرس مشهور اقتصاد در دانشگاه­ هاروارد می­گوید، به تشکیل « مؤسسات ترکیبی جدید^[۳۸]» بپردازد.
برخی از نویسندگان مدیریت، جنبه­ کارسالارانه استراتژی سازی را نه تنها در قالب ایجاد مؤسسات جدید، بلکه به منزله اداره­ی امور سازمان­های پیشرو تلقی می­ کنند.
۴-۱-۳-۲ الگوی انطباقی
دیدگاه استراتژی سازی مبتنی بر فرایند انطباقی از زمان انتشار دوکتاب مکمل هم در سال ۱۹۶۳ پذیرش فراوانی بدست آورد. «چالز لیند بلوم^[۳۹]» و «دیوید بری بروک^[۴۰]» کتاب «استراتژی تصمیم^[۴۱]»، را درباره آسیاست­گذاری در بخش دولتی نوشتند و از سوی دیگر نیز «ریچارد سایرت^[۴۲]» و«جیمز مارچ^[۴۳]» کتاب «نظریه­ رفتاری سازمان^[۴۴]» را بر پایه مطالعات و بررسی­های تجربی در مورد تصمیم ­گیری منتشرکردند.
همان طور که ” لیند بلوم” شرح می­دهد، سیاست گذار پیرو انطباق شرایط موجود را می­پذیرد و در عین حال با فقدان هدف­های روشن مواجه است. تصمیم­های وی ماهیتاً درمان کننده اند؛ او باگام­های کوتاه به پیش می­رود و هرگز فراتراز وضع موجود پای برنمی­دارد. به این ترتیب سیاست گذار با ماهیت پیچیده خود کنار می ­آید.
۴-۱-۳-۲ الگوی برنامه ریزی
“راسل اکاف” در کتابی که درمورد برنامه­ ریزی دارد سه ویژگی را برای برنامه­ ریزی بر می­شمرد:
برنامه­ ریزی چیزی است که ما پیش ازهرکاری می­کنیم؛­ یعنی تصمیم ­گیری مبتنی بر پیش بینی است.
برنامه­ ریزی هنگامی­لازم است که موقعیتی که ما میل داریم در آینده بدان دست­یابیم متضمن مجموعه ­ای از تصمیماتی باشد که متکی به­یکدیگرند،­ یعنی بایک نظام تصمیم ­گیری مواجهیم.
برنامه­ ریزی فرایندی است که درجهت ایجاد ­یک­ یا چند موقعیت آتی سوق داده می­ شود که دلخواه هستند و به نظر می­رسد روی نمی­دهند مگر کاری صورت گیرد.
درباره برنامه­ ریزی بسیار نوشته اند. بخش بزرگی از نوشته­ها­ی اولیه به «برنامه­ ریزی عملیاتی»مربوط می­ شود: پیش بینی بودجه­ های مختلف بر مبنای استراتژی­ های تعیین شده برای سازمان. سپس، توجه معطوف شد به برنامه­ ریزی خود استراتژی­ها­ی سازمانی که وظیفه­ی مهم و بلند مدت مدیران ارشد را تشکیل می­دهد. (کویین و همکاران، ۱۳۸۲)
۵-۳-۲ تکنیک­های تدوین و تنظیم استراتژی

مدل BCG
مدل GE
مدل هوفر
مدل DPM
مدل ADL
مدل SPACE

• ز راستی مدیح تو طبع مادح تو به حاصل آرد یک بیت و صد هزار ثواب

(ازرقی، ۱۳۳۶: ۴)
همچنین واژه های مخدوم و خادم- مسعود و سعد- منحوس و نحس- ظاهر و اظهار، در ابیات زیر از ازرقی هروی، دارای جناس اشتقاق اند:

• تا که از مخدوم، خادم را بود بیم و امید

تا که از معشوق، عاشق را بود هجر و وصال
(همان: ۴۸)

• گاه مسعود بُود ذات وی از سعد شرف گاه منحوس بُود جرم وی از نحس وبال

(همان: ۵۲)

• در شعــــــــرا نامم ظاهر نبود صلّت تو نام من اظهار کـــــرد

(همان: ۹۶)
ابیاتی در رابطه با این صنعت در دیوان ازرقی وجود دارد که شماره های این ابیات در ذیل آمده است:
۴۱-۸۶-۱۳۲-۱۵۱-۱۷۸-۳۶۳-۴۱۴-۴۱۶-۵۳۴-۵۸۸-۷۳۰-۷۷۷-۸۰۳-۸۱۱-۱۱۸۷-۱۲۰۹-۱۲۱۲-۱۲۱۳-۱۳۴۰-۱۳۷۹-۱۳۸۷-۱۳۹۱-۱۴۶۷-۱۴۸۱-۱۴۹۸-۱۵۸۲-۱۵۹۸-۱۶۱۵-۱۶۳۸-۱۶۴۹-۱۹۰۰-۱۹۹۶-۲۰۳۴-۲۱۰۸-۲۱۱۶-۲۰۹۱-۲۲۳۴-۲۳۱۶-۲۳۷۲-۲۳۷۹-۲۳۸۱-۲۴۲۶-۲۴۶۶-۲۶۶۹
۴-۱-۲-۹- جناس شبه اشتقاق
«واژه هایی وجود دارد که از یک ریشه و خانواده به نظر می آیند امّا در واقع از یک ریشه نیست این گونه کلمات را شبه مشتق می گویند. جناس شبه اشتقاق، آوردن کلمات شبه مشتق در بیتی از شعر یا جمله ای از نثر است». (نوروزی، ۱۳۷۸: ۶۰).
جلیل تجلیل می گوید: «در این نوع جناس که متجانسان مشتق نیستند لکن شبیه به مشتق هستند، جناس شبه اشتقاق گویند».(تجلیل، ۱۳۸۵: ۳۷).
در بیت زیر از سعدی، جناس شبه اشتقاق وجود دارد :

• گر دست دهد که آستینش گیرم ورنه بروم بر آستانش میرم

در بیتِ زیر دو واژه ها ی غریب و غراب، به ظاهر از یک ریشه به نظر می آیند در حالی که این گونه نیست. بنابراین بیت حاوی جناس شبه اشتقاق می باشد:

• به شاخ سوسن نازک قریب شد قمری ز برگ گُلبن چابک غریب گشت غراب

(ازرقی، ۱۳۳۶: ۳)
همچنین در ابیاتِ زیر از ازرقی هروی جناس شبه اشتقاق وجود دارد:

• نظم اشعار همه وصف شعار تو بود تا بر اشعار تُرا دادن مالست شعار

(همان: ۳۴)

• ز ظالمان بدهد داد خلق و بستاند که ظالم آتش سوزان فرو برد چو ظلیم

(همان: ۵۸)
ابیاتی در رابطه با این صنعت در دیوان ازرقی وجود دارد که شماره های این ابیات در ذیل آمده است:
۵۴-۸۶۷-۸۸۶-۱۳۹۱-۱۴۷۹-۱۴۸۳-۲۰۶۲
۴-۱-۲-۱۰- جناس زاید
«وقتی است که یکی از کلماتِ متجانس نسبت به دیگری واک یا واک هایی در آغاز یا وسط یا آخر اضافه دارد. جناس زاید خود بر سه نوع است: مختلف الاول- مختلف الوسط و مختلف الآخر». (شمیسا، ۱۳۶۸: ۶۵).
«آن است که یکی از دو واژه متجانس حرفی بیش از دیگری داشته باشد». (تجلیل؛ ۱۳۸۵: ۳۵).
در بیت زیر از حافظ واژه های مشخص شده ی یار و دیار، جناس زاید هستند:

• به یادِ یار و دیار آن چنان بگریم زار که از جهان ره و رسم نظر براندازم

(حافظ، ۱۳۸۱ : ۵۱۳)
عقاب آهن منقار تیر تست و شود
روان خصم ز منقار او به گونه ی قار
(ازرقی،۱۳۳۶: ۳۱)
از خم زلفش برگ سمنش غالیه پوش سر زلفینش بر برگ سمن غالیه بار (همان:۳۲)
در این بیت از ازرقی بین واژه های زلفش و زلفینش جناس زاید مختلف الوسط و بین واژه های سمنش و سمن جناس مختلف الاخر می باشند.
۴-۱-۲-۱۰-۱- جناس مُطرف یا مُزَید (مختلف الاول)