در سالهای اخیر افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان و رقابتی شدن بازارها، مدیران سازمانها را مجبور می‌کند تا به سمت ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالاتر و قیمت ارزانتر بروند. مخصوصاً با آزاد شدن تجارت جهانی و عضویت قریب‌الوقوع ایران در سازمان تجارت جهانی، صنایع داخلی باید توانایی رقابت با کالاهای مشابه خارجی را داشته باشند. همین امر منجر به پیاده‌سازی سیستم مدیریت کیفیت و استفاده از ابزارهایی همچون مدیریت ارتباط با مشتری در بسیاری از صنایع کشور شده است. اما در مواردی این امر تنها به دلیل جبر بازار رقابتی انجام گردیده است و در خصوص کارایی و اثربخشی آن هیچ گونه اقدامی انجام نشده است. همین امر باعث شده تا تعداد بی‌شماری از شرکتها، نسبت به این مسئله دچار سردرگمی شده و حتی در بسیاری از موارد سطح عملکرد خود را پس از اجرای سیستم پایین‌تر ببیند. در نتیجه با توجه به اینکه در یک سازمان پویا و خلاق رمز موفقیت در شناسایی عوامل مؤثر به رضایتمندی مشتری و بهبود روزافزون آنهاست، نیاز به مشخص کردن و اندازه‌گیری شاخصهایی که بر این رضایتمندی مؤثر می‌باشند ضروری است. زیرا که ما تنها با اندازه‌گیری است که می‌توانیم هر چیزی را کنترل کنیم. مع‌هذا، اکثر مدیران در درک جنبه‌های عملی مدیریت ارتباط با مشتری در راستای بهبود عملکرد سازمانی با چالشهای زیادی روبرو هستند. از آنجایی که به طور سنتی مدیران با منابع فیزیکی و ملموسی کار کرده‌اند، وقوع چنین چالشهای اجتناب‌ناپذیر است. بر اساس پیش‌بینی‌های بلندمدت و طرحهای آینده در زمینه تولید مدیریت سازمان به تخصیص منابع می‌پردازد و همچنین، به طور سنتی، هماهنگی فعالیتها از طریق برنامه‌ها، رویه‌ها و قوانین مناسب تسهیل می‌شود. با وجود این، از آنجایی که نمی‌توان افراد حرفه‌ای را برای انجام مجموعه‌های متنوع از فعالیتهای دانشی تحت آموزش قرار داد فعالیتهای دانشی را نیز نمی‌توان به طور منظم و مرتب تجزیه کرد. افراد حرفه‌ای اغلب در حوزه‌های محدودی دارای تخصص هستند، زیرا که ایجاد و توسعه تخصصی خاص مستلزم صرف سالهای متمادی همراه با آموزشهای تئوری و عملی است. ثانیاً، علی‌رغم اینکه مدیران روشهایی را به منظور نظارت و کنترل فرایندهای تولیدی دریافته‌اند با وجود این، هیچگونه روش اثبات شده‌ای مبنی بر اینکه آنها می‌توانند از مدیریت کیفیت و منابع انسانی استفاده کنند وجود ندارد.

۳ ـ ۲) روش تحقیق
پژوهش حاضر از منظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی بوده و از آنجایی که موضوع مورد بررسی مربوط به زمان حال است و محقق به دنبال گردآوری داده‌ها و اطلاعات درباره شرایط فعلی، به شناخت بهتر و کاملتری از وضع موجود برسد، این تحقیق از نظر روش بکار رفته یک تحقیق توصیفی ـ پیمایشی است.
۳ ـ ۳) جامعه آماری تحقیق
جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه کارکنان مدیریت شعب بانک کشاورزی شهرستان اردبیل به تعداد ۴۹ نفر می‌باشد. از مجموع پرسشنامه‌های منتشره (۴۹ نفر جامعه آماری)، به دلیل افت نمونه و عدم حضور برخی کارکنان و در مواردی عدم همکاری از سوی برخی از آنها از یک سو و وجود برخی پرسشنامه‌های ناقص از سوی دیگر موجب گردید که در کل تعداد ۴۴ پرسشنامه گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
۳ ـ ۴) حجم نمونه و روش اندازه‌گیری
از آنجا که تعداد کارکنان محدود است از روش نمونه‌گیری از نوع کل‌شماری استفاده می‌شود.
۳ ـ ۵) روش گردآوری اطلاعات
از روش مطالعات نظری (کتابخانه‌ای) عمدتاً برای مطالعه ادبیات تحقیق و بررسی پیشینه تحقیق و همچنین جهت بررسی مطالعات و دیدگاههایی که راجع به موضوع تحقیق است، استفاده می‌شود. افزون بر آن، روش مطالعات میدانی (پرسشنامه) از طریق گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌ای برای تجزیه و تحلیل متغیرهای تحقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۳ ـ ۶) ابزار گردآوری اطلاعات
ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق از طریق پرسشنامه استاندارد نیلسون^[۴۳] (۱۹۹۶) می‌باشد. پرسشنامه‌های تحقیق مشتمل بر ۵۰ سؤال، ۱۰ سؤال مربوط به متغیر ایجاد و حفظ ارتباطات با مشتریان اصلی و کلیدی، ۷ سؤال مربوط به متغیر سازمان‌دهی فرایندهای کسب و کار، ۱۰ سؤال در خصوص سنجش متغیر مدیریت منابع انسانی، ۱۰ سؤال در خصوص سنجش متغیر مدیریت دانش، ۷ سؤال در خصوص سنجش متغیر مدیریت ارتباط با مشتری مبتنی بر تکنولوژی و ۶ سؤال در خصوص سنجش متغیر ساختار سازمانی بوده که با توجه به مقیاس لیکرت اندازه‌گیری می‌گردد. پرسشنامه تهیه شده جهت استفاده در این تحقیق، پرسشنامه تغییر یافته نیلسون (۱۹۹۶) می‌باشد که دو بعد آن (مدیریت منابع انسانی و ساختار سازمانی) با توجه به ادبیات نظری پژوهش و به دلیل عدم وجود این مؤلفه‌ها در حوزه پژوهش و همچنین به دلیل ساختار دولتی بودن بانک که یک ساختار از پیش تعیین شده و غیردینامیک است، حذف شده است. در نهایت پرسشنامه در چهار بعد؛ ایجاد و حفظ ارتباطات با مشتریان اصلی و کلیدی، سازمان‌دهی فرایندهای کسب و کار، مدیریت دانش و مدیریت ارتباط با مشتری مبتنی بر تکنولوژی بر مبنای همان طیف پنج گزینهای تنظیم شده است. با توجه به اینکه در مقیاس لیکرت اندازه‌گیری پاسخها به صورت کیفی است، لذا برای تبدیل آنها به پاسخهای کمی از گزینه‌های اعداد ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ استفاده می‌شود.
۳- ۷) روائی و پایائی ابزار سنجش
۳-۷-۱) روائی ابزار سنجش
در پژوهش حاضر به دلیل استاندارد بودن پرسشنامه‌های بکار گرفته شده روایی آنها به طور طبیعی مورد تأیید قرار می‌گیرد. اما برای اطمینان بیشتر برای تعیین روائی^[۴۴] از روایی نمادین‌سازی استفاده گردید. بدین صورت که پرسشنامه اولیه تنظیم شده، ابتدا در اختیار اساتید محترم راهنما و مشاور و کارشناسان خبره قرار داده شده تا در رابطه با روایی پرسشنامه و اینکه سؤالات طرح شده، آنچه را که مد نظر است، اندازه‌گیری می‌کند یا نه؟ اظهارنظر نماید. فلذا بعداً نظرات اساتید محترم راهنما و مشاور و کارشناسان خبره در پرسشنامه لحاظ و تغیرات لازم در سؤالات بوجود آمد.
۳-۷-۲) پایائی ابزار سنجش
برای برآورد پایایی^[۴۵] پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. بر این اساس مقدار آلفا با بهره گرفتن از نرم‌افزار SPSS مطابق جدول (۳-۱) برای متغیرهای تحقیق بدست آمده است که می‌توان گفت سؤالات پرسشنامه دارای همبستگی بالا با یکدیگر بوده و از پایایی بالایی برخوردار می‌باشد.
جدول (۳-۱): پایایی ابزار اندازه‌گیری (پرسشنامه)

۳ ـ ۸) روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
به منظور تجزیه و تحلیل داد‌ه‌های بدست آمده از پرسشنامه‌های جمع‌ آوری شده در سطح استنباطی برای آزمون فرضیه‌ها از آماره آزمون t تک نمونه‌ای و برای رتبه‌بندی متغیرهای تحقیق از آنالیز واریانس فریدمن استفاده می‌گردد که کلیه مراحل آزمون فرضیه‌ها با بهره گرفتن از بسته نرم‌افزاری SPSS V:21.0 صورت می‌گیرد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیــق
۴ـ ۱) مقدمه

نمودار ۵-۲۰- افزایش رطوبت خاک در دیگر نقاط دنیا ۸۲
نمودار ۵-۲۱- کاهش تلفات خاک در حوزه­ آبخیز لپویی ۸۳
نمودار ۵-۲۲- کاهش تلفات خاک در دیگر نقاط دنیا ۸۳
نمودار ۵-۲۳- بهبود پوشش خاک حوزه­ آبخیز لپویی ۸۴
نمودار ۵-۲۴- بهبود پوشش خاک در دیگر نقاط دنیا ۸۵
نمودار ۵-۲۵- نمودار افزایش حاصلخیزی خاک در حوزه­ آبخیز لپویی ۸۶
نمودار ۵-۲۶- افزایش حاصلخیزی خاک در دیگر نقاط دنیا ۸۶
فهرست شکل­ها
عنوان صفحه
شکل ۱-۱- نمونه ­ای از اقدام پوشش گیاهی ۹
شکل ۱-۲- نمونه ­ای از اقدام سازه­ای ۹
شکل ۱-۳- نمونه ­ای از اقدام مدیریتی ۱۰
شکل ۳-۱- موقعیت جغرافیایی منطقه­ مورد مطالعه ۲۹
شکل ۳-۲- برداشت نمونه خاک در اقدام بند خاکی ۳۱
شکل ۳-۳- برداشت نمونه خاک در اقدام نهال­کاری بادام ۳۱
شکل ۳-۴- اندازه ­گیری رطوبت خاک به روش کُرگیری ۳۲
شکل ۴-۱- نمایی از نهال­کاری در حوزه­ آبخیز لپویی ۳۶
شکل ۴-۲- نمایی از کپه­کاری در حوزه­ آبخیز لپویی ۳۷
شکل ۴-۳- نمایی از مدیریت (قرق) در حوزه­ آبخیز لپویی ۳۷
شکل ۴-۴- نمایی از بند خاکی در حوزه­ آبخیز لپویی ۳۷
شکل ۴-۵- میزان علوفه در نقطه شاهد ۴۷
شکل ۴-۶- میزان علوفه در نهال­کاری بادام ۴۷
شکل ۴-۷- میزان علوفه در بند خاکی ۴۷
شکل۴-۸- میزان علوفه در مدیریت ۴۸
شکل ۴-۹- میزان علوفه در کپه­کاری ۴۸
شکل ۴-۱۰- برداشت نمونه­ خاک در اقدام مدیریت ۴۹
شکل ۴-۱۱- برداشت نمونه خاک در اقدام کپه­کاری ۵۰
شکل ۴-۱۲- اندازه ­گیری رطوبت خاک به روش کُرگیری ۵۰
شکل ۴-۱۳- نمایی از بند خاکی در حوزه­ آبخیز لپویی ۵۶
شکل ۴-۱۴- نمایی از بادام­کاری در حوزه­ آبخیز لپویی ۵۹
شکل ۴-۱۵- نمایی از کپه­کاری در حوزه­ آبخیز لپویی ۶۲
شکل ۴-۱۶- نمایی از مدیریت در حوزه­ آبخیز لپویی ۶۴
ارزیابی اقدامات حفاظت آب و خاک با بهره گرفتن از روش جهانی WOCAT
(مطالعه­ موردی: حوزه­ آبخیز لپویی (فارس) )
به وسیله: آنا شعربافی
چکیده
سرمایه ­گذاری در اقدامات حفاظت آب و خاک نیازمند بررسی دقیق و طراحی بر مبنای تجربیات ثبت شده و ارزیابی اثرات و منافع حاصل از اقدامات است. برای مقایسه اقدامات حفاظت آب و خاک در نقاط مختلف لازم است یک روش استاندارد مورد تأیید همه متخصصان در زمینه­ آبخیزداری قرار گیرد. این تحقیق در نظر دارد تا نتایج کاربرد روش استاندارد برنامه­ی جهانی بررسی روش­ها و فن­آوری­های حفاظت آب و خاک WOCAT)) در ارزیابی فناوری­های انجام شده در عرصه­ حوزه­ آبخیز لپویی در استان فارس را ارائه نماید. با بازدید میدانی از حوضه­ی مورد مطالعه و شناسایی فن­آوری­های موجود، نسبت به تهیه­ گزارش برای هر فن­آوری اقدام گردید. مراجعه به کارشناسان آبخیزداری اداره­ی منابع طبیعی استان و شهرستان، مصاحبه با مردم منطقه، برداشت نمونه­های لازم خاک، تهیه­ گزارشات مالی و در پایان با بازدید میدانی، اقدام به تکمیل پرسشنامه­ اصلیWOCAT شد. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که ایجاد تعاونی آبخیزداری و اجرای فن­آوری­های حفاظت آب و خاک نظیر کشت درختان مثمر بادام به جای مراتع فقیر بر روی تپه­های با شیب ۱۶ تا ۳۰ درصد، سبب کنترل انواع فرسایش (سطحی و شیاری) در حوزه­ آبخیز لپویی شده است. یکی از نشانه­ های موفقیت این پروژه، کاهش قابل ملاحظه­ی رواناب سطحی و دیگری کاهش میزان فرسایش خاک از ۶۴/۳ به ۴/۲ تن در هکتار در سال که معادل کاهش مقدار ۲/۱ تن در هکتار در سال می باشد. با اجرای فن­آوری نهال­کاری بادام، عرصه ­ای به وسعت ۱۷۰ هکتار از اراضی مرتعی فقیر به باغ­های بادام تبدیل گردیده است. طرح فوق باعث گردید که مهمترین فرسایش در حوضه (فرسایش آبی) کنترل گردد و پوشش گیاهی به میزان ۵۰ درصد افزایش یابد. نسبت سود به هزینه، پس از اجرای این فن­آوری­ معادل (۴/۱) و نسبت درآمد حاصل از فن­آوری جدید «کشت درختان مثمر» به فن­آوری قبلی «مراتع فقیر» معادل ۵/۲۶ برابراست. در اقدام بندخاکی باعث گردید که فرسایش خاک از ۶/۳ تن در هکتار در سال به ۳/۳ تن در هکتار در سال کاهش یابد. با اجرای این اقدام، تعداد ۲۰حلقه چاه برای مصارف کشاورزی احداث گردید که سطح زیر کشتی معادل ۱۰۰ هکتار به اراضی کشاورزی منطقه اضافه گردید و بند خاکی باعث جلوگیری از سیلاب گردید. جهت اجرا این طرح ۹۰۰ میلیون ریال هزینه گردیده است که درآمدی معادل ۱ میلیارد ریال در سال ایجاد گردید. سود حاصل از اجرای طرح فوق ۱/۱ برابر می­باشد. با اجرای طرح مدیریت، پوشش گیاهی افزایش یافته، رواناب کاهش یافته، فرسایش خاک از ۶/۳ تن در هکتار در سال به ۱/۳ تن در هکتار در سال کاهش یافته است. سود اجرای طرح مدیریت معادل ۱/۱ برابر نسبت به قبل می­باشد. با اجرای طرح کپه­کاری، فرسایش خاک از ۶/۳ به ۲۵/۳ تن در هکتار در سال کاهش یافته است. سود حاصل از اجرای طرح کپه­کاری ۰۸/۱ برابر است. از آثار دیگر این پروژه­ ها، معکوس شدن روند مهاجرت و برگشت بسیاری از جوانان بومی با نرخ ۱۰ درصد بوده است. اقدامات انجام شده در منطقه آثار موفقی داشته است و با توجه به پرسشنامه­ تکمیلی WOCAT نهال­کاری بادام در نزد ساکنان منطقه از اهمیت و جایگاه خاصی نسبت به دیگر اقدام­ها برخوردار است.

واژه­ های کلیدی: حوزه­ آبخیز لپویی، WOCAT، ارزیابی، فن­آوری­های حفاظت آب و خاک.
فصل اول
کلیات
۱-۱- مقدمه
از آن جا که یک آبخیز، سیستمی طبیعی است که عوامل بیرونی غیر طبیعی (انسانی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی) نیز در آن تأثیر می­گذارند، نحوه­ برخورد و مدیریت این سیستم برای دستیابی به اهداف مورد نظر بسیار پیچیده و حساس است. از این رو تنظیم برنامه­ ها و طرح­های دقیق بدون در نظر گرفتن عوامل اجتماعی و انسانی با موفقیت چندانی روبرو نخواهد شد.
امروزه، حفاظت آب و خاک اهمیت جهانی دارد. کوفی عنان دبیر اسبق سازمان ملل متحد بیان می­دارد که ۳/۱ زمین­های جهان تخریب یافته­اند (رحیمی، ۱۳۸۹؛ به نقل از یونسدی^[۱]۲۰۰۵). در سطح بین ­المللی، ۹۲ درصد از خاک، به طور مستقیم یا غیرمستقیم توسط کشاورزی تخریب یافته است؛ ۲۸ درصد توسط آزمایش­های کشاورزی، ۳۵ درصد توسط چرای مفرط، و ۲۹ درصد توسط قطع درختان جنگلی برای توسعه اراضی کشاورزی جدید (رحیمی، ۱۳۸۹؛ به نقل از سیمونوس^[۲]۱۹۹۶).
فن­آوری­های حفاظت آب و خاک به راه­های مختلف به طور مؤثر با تخریب زمین مبارزه می­ کند اما بیشتر زمین­های کشاورزی هنوز به­ طور مؤثر مورد حفاظت قرار نگرفته­اند و حفاظت آب و خاک نیاز به گسترش بیشتری دارد. منافع پتانسیل اکوسیستم فرای کاهش فرسایش خاک و از دست دادن آب است. اینها شامل عملکرد هیدرولوژیکی آبخیز تضمین جریان پایه، کاهش سیلاب، و تصفیه­سازی منابع آب، و نیز ترسیب کربن و نگهداری از تنوع زیستی بر روی زمین و زیر­زمین می­باشند (لینیگر^[۳] و همکاران، ۲۰۰۸).
با افزایش سریع جمعیت جهان، میزان بهره ­برداری انسان از زمین و طبیعت افزایش یافته و در نتیجه باعث تخریب هر چه بیشتر و سریع­تر زمین و طبیعت گردیده ­است که این یکی از معضلات بسیار مهم قرن بیست و یکم خصوصا در کشورهای جهان سوم و همچنین ایران می­باشد. به منظور تلاش برای پیشگیری از این روند، دولت­ها و سازمان­های بین ­المللی مربوطه، اصول و روش­های مدیریت آبخیزداری را از دهه­ ۱۹۶۰ تاکنون به­ کار ­گرفته­اند (لینیگر و همکاران، ۲۰۰۸).
سرمایه‌گذاری در اقدامات حفاظت آب و خاک، نیازمند بررسی دقیق و طراحی بر مبنای تجربیات ثبت شده و ارزیابی اثرات و منافع حاصل از اقدامات است. تلاش­ های دسته­جمعی و منابع کافی برای کسب دانش و آموختن از موفقیت­های حفاظت آب و خاک امری لازم و ضروری است؛ لذا این سرمایه‌گذاری­ها ارزش بودجه­ی مصرف شده را بر مبنای اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی معین می­سازد. هر روزه در جهان کاربران اراضی و متخصصان حفاظت آب و خاک تحقیقات و آزمایش­های بسیاری در رابطه با مدیریت خاک، بهبود حاصلخیزی زمین و حفاظت منابع انجام می­ دهند و به دانسته ­های زیادی دست پیدا می­ کنند که بسیاری از آن­ها دارای ارزش بالایی است اما متأسفانه به دلیل نداشتن یک روش استاندارد و یکنواخت ارزیابی نمی­ توان نتایج حاصل پروژه­ های مختلف را در نقاط مختلف با شرایط اکولوژیک متفاوت مقایسه نمود و بنابراین نتایج حاصل از اجرای این پروژه­ ها در سطح محلی باقی­مانده و امکان استفاده از آن میسر نبوده در حالی­که ممکن است این پروژه­ی حفاظت آب و خاک یکی از انواع موفق حفاظت آب و خاک باشد.
با توجه به کمبود موجود در سطح بین ­المللی برنامه­ی WOCAT در سال ۱۹۹۲ توسط انجمن جهانی حفاظت آب و خاک پیشنهاد و مصوب شد. برنامه­ی­ بررسی جهانی راه­کارها و فن­آوری­های حفاظت^[۴] یا WOCAT، یک شبکه­ جهانی از همکاری مؤسساتی است که از سال ۱۹۹۲ برای جمع­آوری و استاندارد­سازی اطلاعات با­ جمع­آوری نمودن، تشریح و ساختن داده ­های قابل ­استفاده از نمونه­های موفق فن­آوری­ها و راه­کارهای حفاظت آب و خاک جهان می‌باشد. این روش کار متناسب با نیازهای فردی متخصصان و مؤسسات مختلف در مقیاس­های گوناگون از محلی تا ملی، منطقه­ای و قاره­ای، و به منظور کسب و کامل نمودن تجربیات با ­ارزش متخصصان حفاظت آب و خاک طراحی شده ­است. این روش­ کار برای متخصصان و دانشمندان حفاظت آب و خاک این امکان را به­ وجود می ­آورد که دانسته ­های حاصل از پروژه­ های خود را با یکدیگر تقسیم نموده و دانش خود را افزایش و از آن­ها در تحقیقات خود استفاده و در شکل­ گیری بهترین تصمیمات در سطح مزرعه و در سطوح بالاتر یکدیگر را یاری کنند (رحیمی، ۱۳۸۹).
WOCAT مناسب­ترین روش دستیابی به یک سیستم مدیریت اطلاعات به خوبی آزمایش شده (IMS^[5]) شامل یک استاندارد برای جمع­آوری، ذخیره، تجزیه و تحلیل آزمایش­های حفاظت آب و خاک، و به ­طور هم­زمان، یک چهارچوب برای ارزیابی، پایش و مبادله­ اقدامات حفاظت آب و خاک را به وجود آورده است (رحیمی، ۱۳۸۹).
۱-۲- تعاریف و اصطلاحات

۳-۶-۳-۱ آزمون فروض کلاسیک
نبود خود همبستگی: در مدلهای رگرسیون فرض براین است که جملات خطا از دوره ای به دوره بعد مستقل می باشند، اما در بسیاری از موارد، جملات خطا در دوره های مختلف همبسته اند. در چنین مواردی جملات خطا اصطلاحاً دارای خود همبستگی یا همبستگی متوالی می باشند.

واریانس ناهمسانی جملات خطا: این مشکل در تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره زمانی به وجود می آید که فرض کلاسیک تساوی واریانس جملات خطا با واقعیت منطبق نباشد. وجود رابطه بین واریانس جملات خطا و یکی از متغیرهای مستقل، تنها یکی از مواردی است که فروض تساوی واریانس جملات خطا را نقض می کند.
آزمون انحراف از نرمال بودن: یکی از مهمترین آزمونهایی که برای بررسی نرمال بودن اجزای جملات باقی مانده در مدل رگرسیون به کار می رود، آزمون جارک برا است.
۳-۷ فرضیه های تحقیق
با توجه به آنچه که اشاره شد، فرضیه های تحقیق حاضر به ترتیبی زیر قابل تبیین است

1. 1. بین وجه نقد آزاد و تنوع مرتبط و نامرتبط شرکتها و ساختار سرمایه با عملکرد مالی شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران رابطه وجود دارد.

1. 1. بین وجه نقد آزاد با ساختار سرمایه شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران رابطه وجود دارد.

1. 1. بین وجه نقد آزاد و ساختار سرمایه و عملکرد مالی با تنوع کل شرکتها با پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران رابطه وجود دارد.

سه فرضیه فوق در قالب مدلهای زیر مورد بررسی و آزمون قرار می گیرند
آزمون فرضیه اول(۳-۱۵)

QTOBIN = عملکرد مالی شرکت
FCF= جریان وجوه نقد آزاد
Ln(TDL) = لگاریتم نسبت کل بدهی به کل دارایی
SALES= خالص رشد فروش
Ln(SALES)= لگاریتم خالص فروش
DY= هزینه استهلاک داراییهای قابل استهلاک
R entropy= تنوع مرتبط
U entropy= تنوع نامرتبط
آزمون فرضیه دوم(۳-۱۶)
Dummy Dividend= 1 اگر شرکت سود سهام داده باشد و ۰ برای شرکت که سود سهام نداده باشد
آزمون فرضیه سوم(۳-۱۷)
RER= نسبت سود انباشته به کل دارایی
QR= نسبت آنی
۳-۸ روش آزمون فرضیه های تحقیق
در این تحقیق با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات معمولی(OLS) اقدام به تجزیه تحلیل فرضیات پرداخته می شود و نتایج حاصل از آنها به صورت مقایسه ای ارائه می گردد.
مجموعه فرضیات این روش این است که رفتار متغیرها تماملاً یکسان ( و در طول دوره زمانی نیز یکسان) است و تمام مشاهدات همگن است ( از یک جامعه استخراج شده است). از لحاظ ریاضی داریم:
برای تمامی iها و tها
(۳-۱۸)
در این مورد، تمام فرضیات برای برآورد OLS رعایت می شود. K ضریب β_k به سادگی به وسیله OLS روی داده ها تلقیق شده برآورد می شود و بسیار صرفه جویانه به شمار می رود.(اشرف زاده، مهرگان،۱۳۸۷).^[۶۵]
۳-۸-۱-۱ آزمون مانایی(ایستایی) متغیرها
سری زمانی^[۶۶]، یکی از مهمترین داده های آماری مورد استفاده در تجزیه تحلیل تجربی است. در تحقیقات همواره چنین فرض شده که سری زمانی مانا^[۶۷] است و اگر این حالت وجود نداشته باشد، آزمونهای آماری متعارفی که اساس آنها بر پایه t، F و آزمونهای مشابه بنا شده است، مورد تردید قرار می گیرد. از طرفی، اگر متغیرهای سری زمانی مانا نباشد، ممکن است مشکلی به نام رگرسیون کاذب بروز کند. در این گونه رگرسیونها، در عین حالی که ممکن است هیچ رابطه معنی داری بین متغیرهای الگو وجود نداشته باشد، ضریب تعیین( R²) بدست آمده آن ممکن است بسیار بالا باشد و موجب شود که محقق به استنباط های غلطی در مورد میزان ارتباط بین متغیرها کشانیده شود.
۳-۸-۱-۲ آزمون ریشه واحد
آزمون ریشه واحد، یکی از معمول ترین آزمونهایی است که امروزه برای تشخیص مانایی یک فرایند سری زمانی مورد استفاده قرار می گیرد. اساس آزمون ریشه واحد بر این منطق استوار است که وقتی در یک فرایند خود رگرسیونی درجه اول ۱p= باشد (y_t = py_t-1 + u_t)، در آن صورت سری زمانی y_t نامانا است. بنابراین اگر به روش حداقل مربعات معمولی، ضریب p معادله فوق برآورده شود و برابر با یک بودن آن مورد آزمون قرار گیرد، می توان مانایی یا نامانایی یک فرایند سری زمانی را به اثبات رساند.
۳-۸-۱-۳ آزمون دیکی – فولر تعمیم یافته (ADF^[68])
آزمون ریشه واحد دیکی- فولر تعمیم یافته (۱۹۸۱) برای انجام آزمون ریشه واحد دیکی- فولر تعمیم یافته(ADF)رابطه زیر توسط روش حداقل مربعات معمولی برای متغیر سری زمانی تخمین زده می­ شود:
(۳-۱۹)
در رابطه فوق معرف تفاضل مرتبه اول، تعداد وقفه­های اضافه شده به مدل جهت حصول به اجزاء اخلال نوفه سفید است و زمان می­باشد. به صورت معمول از معیار شوارتز-بیژین و آکایاک برای تعیین تعداد وقفه بهینه استفاده می­ شود. در رابطه فوق معرف آماره دیکی فولر تعمیم یافته است. این آماره با مقادیر بحرانی مککینون(۱۹۹۶)^[۶۹] مقایسه می­ شود و در صورتی که کوچکتر از مقادیر بحرانی باشد فرض صفر ریشه واحد به نفع فرض مخالف رد می­ شود.
۳-۹- محدودیتهای تحقیق
اساس و پایه هر تحقیق اطلاعاتی می باشدکه فرضیه های تحقیق با بهره گرفتن از آنها مورد آزمون واقع می شوند و بدیهی است هر چقدر اطلاعات دقیق تر و کاملتر در اختیار محقیق قرار گیرد، به همان میزان، نتایج حاصل از تحقیق نیز دقیق تر بوده و از قابلیت بیشتری جهت تعمیم نتایج حاصل از بررسی نمونه به کل جامعه مورد بررسی، برخوردار خواهد بود و یا به طور کلی تحقیق انجام شده روایی بیشتری خواهد داشت.
انجام این تحقیق با محدودیتهای عمده زیر مواجه بوده است:
۱) یکی از عمده ترین محدودیتهایی که در اغلب تحقیقات از نوع تحقیق حاضر در بازار سرمایه ایران وجود دارد، عدم انجام تحقیقات مشابه در کشور است که امکان مقایسه نتایج حاصل از تحقیق را کاهش می دهد.
۲) در بازار سرمایه ایران، همانند بازار سرمایه بسیاری از جوامع دیگر از برخی قواعد معاملاتی استفاده می شود که به دلیل اثری که این عمل بر متغیرهای تحقیق می گذارد، از آن به عنوان یکی از رایج ترین محدودیت ها در تحقیقات بازار سرمایه یاد می شود.
۳) از محدودیت های دیگر تحقیق، عدم امکان کنترل متغیرهای کلان اقتصادی که بر متغیرهای تحقیق تاثیر می گذارد.
۳-در این تحقیق از کیوتوبین بعنوان عملکرد مالی استفاده شده که به علت محدودیت زمانی ناچار به ساده سازی مسئله تحقیق شدیم.
۴-از آنجا که بسیاری از شرکتها متمرکز بوده و هیچگونه تنوعی در کسب و کار آنها وجود نداشت به ناچار مجبور به حذف آنها از نمونه شدیم که باعث شد تعداد نمونه انتخابی با تعداد نمونه متفاوت باشد.

(۳-۹)

و T_F دوره زمانی پایه ولتاژ خروجی اینورتر می باشد. می توان از معادله (۳-۹) مشاهده کرد که=۰ δ برایv_off = ۰ و با بهره گرفتن از این، معادله (۳-۸) مقدار متوسط صفر را برای جریان نقطه خنثی در طول یک دوره خروجی پایه نتیجه می دهد. مقدار غیر صفر متوسط جریان نقطه خنثی می تواند با بهره گرفتن از یک مقدار غیر صفر از v_off بدست آید، که می تواند برای کنترل ولتاژ نقطه خنثی مورد استفاده قرار گیرد.

روش PWM براساس بردار فضایی برای تجزیه و تحلیل جریان نقطه خنثی

روش PWM براساس حامل، به دلیل پیاده سازی آسان تر نسبت به PWMبردار فضایی محبوب تر است؛ اما PWM بردار فضایی به صورت کلی دید عمیق تری بر روی اینورتر می دهد. اینورتر به عنوان یک واحد سه فاز در روش بردار فضایی به جای سه واحد تک فاز قرار می گیرد. همین رویکرد از بردار فضایی را می توان برای تجزیه و تحلیل جریان نقطه خنثی مورد استفاده قرار داد.
بردارهای فضایی مختلف توسط حالات مختلف سوئیچینگ تحقق می یابد. می توان از شکل (۳-۴) مشاهده نمود که چند بردار فضایی را می توان توسط یک یا بیش از یک حالت سوئیچینگ ایجاد نمود. با این حال، آنها به جریان های مختلف نقطه خنثی کمک می کنند. بعنوان مثال، اگر ما یک بردار فضایی را درنظر بگیریم که می تواند توسط هم (+ ۰ ۰) و یا (۰ - -) تحقق یابد ، جریان نقطه خنثی تولید شده توسط دو حالت مختلف سوئیچینگ متفاوت می باشد. برای (+ ۰ ۰)، فاز b و c به نقطه خنثی متصل شده، به طوری که جریان نقطه خنثی برابر است با مجموع جریان های فاز b و c :

(۳-۱۰)

از سوی دیگر، برای حالت کلیدزنی (۰ - -) ، فاز a به نقطه خنثی متصل می شود که جریان نقطه خنثی بصورت زیر بدست می آید:

(۳-۱۱)

به طور مشابه، جریان نقطه خنثی می تواند برای سوئیچینگ های مختلف یافت شود و آن در شکل (۳-۴) نشان داده شده است. جریان های نقطه خنثی متناظر با حالت های سوئیچینگ در یک براکت در کنار نشان داده شده است. متوسط جریان نقطه خنثی ​​در طی یک دوره سوئیچینگ می تواند توسط اضافه کردن زمان های ماندگاری تعداد حالات سوئیچینگ به جریان نقطه خنثی محاسبه شود که با بهره گرفتن از این حالت های سوئیچینگ تولید می شود. زمان ماندگاری حالات سوئیچینگ بستگی به موقعیت بردار مرجع در دیاگرام بردار فضایی و دامنه آن دارد. اگر یک ششم دایره از دیاگرام بردار فضایی در نظر گرفته شود، می توان آن را به شش زیر بخش تقسیم نمود، همانطور که در شکل (۳-۵) نشان داده شده است.
شکل ‏۳‑۴: جریان نقطه خنثی با توجه به حالات مختلف سوئیچینگ.
بردار های مختلف در یک ششم دایره همچنین در شکل (۳-۵) مشخص شده اند. متغیرهای V_S0 و V_S1 نشان دهنده بردار کوچک با دو حالت زائد (اضافی) سوئیچینگ می باشند. متغیرهای V_L1 و V_L0 نشان دهنده بردارهای طولانی که باعث ایجاد مرز یک ششم دایره می شود. متغیر V_M نیز بردار وسط را نشان می دهد. جریان نقطه خنثی باید برای زیر بخش های مختلف به طور جداگانه محاسبه شود؛ چون حالت های سوئیچینگ که بکار گرفته می شوند، متفاوت هستند.
شکل ‏۳‑۵: زیر بخش ها در یک ششم دایره از دیاگرام بردار فضایی.
اگر یک بردار مرجع در زیربخش ۱، ۳، ۵ نهفته باشد، بردار V_S0 به عنوان مرکز درنظر گرفته می شود و سیکل های وظیفه (+ ۰ ۰) و (۰ - - ) برابر خواهد شد. این بدان معنی است که جریان نقطه خنثی بدلیل V_S0 صفر خواهد بود و جریان نقطه خنثی می تواند بصورت زیر بدست آید :

برای زیر بخش ۱

(۳-۱۲)

برای زیر بخش ۳

برای زیر بخش ۵

که در آن d_S1 و d_M سیکل های وظیفه برای بردارهای V_S1 و V_M می باشند. از سوی دیگر، اگر بردار مرجع در بخش فرعی ۲، ۴ و یا ۶ نهفته باشد، V_S1 به عنوان مرکز درنظر گرفته می شود و سیکل های وظیفه (+ +۰) و (۰۰- ) برابر خواهد شد. در این مورد، سهم بردار V_S1 برای جریان نقطه خنثی صفر است. جریان نقطه خنثی با توجه به بردارهای V_S0 و V_M خواهد بود و آن توسط عبارات زیر داده می شود:

۱۰۷

۴-۵-۱قناعت:
قناعت در لغت از ریشه قَنَعَ به معنی قانع شدن و به قسمت خود راضی شدن است و در اصطلاح عبارت است از؛ وقوف نفس بر قلت و کفایت و قطع طمع از طلب کثرت و زیادت. و هر نفس که بدین صفت متصف شد و بدین خلق متخلق گشت خیر دنیا و آخرت و گنج غنا و فراغت بر وی مسلم داشتند و راحت ابدی و عز سرمدی نصیب او گردانیدند. قناعت طلب ناکردن است برای آنکه در دست تو نیست و بی نیاز شدن است بدانچه هست. قناعت رضا دادن است به آنچه قسمت کرده اند از روزی قناعت بسنده کردن است به آنچه بود و بیشتر را طلب ناکردن.

برخی از مردم تا کلمه قناعت را می شنوند فوری ذهنشان به سمت صرفه جویی می رود. در حالیکه صرفه جویی فقط می تواند بخش کوچکی از قناعت باشد و همچنین برخی دیگر تلاش دارند تا اقتصاد مقاومتی و قناعت را مساوی با ریاضت اقتصادی جلوه دهند که در این صورت معنای منفی از قناعت برداشت می شود. در حالی که قناعت معنای بسیار وسیعی دارد که در تمدن و دین و آئین ما بسیار به آن اشاره شده است.
قناعت وسیله ای است که راه نفوذ دنیا و مسائل مادی را بر روی انسان می بندد و استفاده به حد نیاز را به او توصیه می کند و در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است که قناعت دارایی است که نابود نمی شود. حضرت علی (ع) فرموده است قناعت شمشیری است که کُند نمی شود و در نهج البلاغه حکمت ۳۷۱ آمده است هیچ شرافتی برتر از اسلام و هیچ عزتی گرامی تر از تقوا و هیچ سنگری نیکوتر از پارسایی و هیچ شفاعت کننده ای کارسازتر از توجه و هیچ گنجی بی نیاز کننده تر از قناعت و هیچ مالی در فقرزدایی از بین برنده تر از رضایت دادن به روزی نیست. و کسی که به اندازه کفایت زندگی از دنیا دست بردارد به آسایش دست یابد و آسوده خاطر گردد. در حالی که دنیاپرستی کلید دشواری و مرکب رنج و گرفتاری است و حرص ورزی و خود بزرگ بینی و حسادت عامل بی پروایی در گناهان است و بدی جامع تمام عیبها است و همچنین با قناعت می توان پادشاهی نمود و به حسن خلق در ناز و نعمت به سر برد.
عرفا قناعت را مقدمه رسیدن به مقام رضا دانسته اند. پس برای رسیدن به مقام رضا باید قانع بود و قناعت در امور دنیوی فقط پسندیده است نه در امور اخروی. و هر کس که ایمانش قوی است انسان قانعی است و انسانی که قانع نباشد و همواره به دارایی و مال دیگران چشم دوخته باشد همیشه در حسرت، غم و اندوه خواهد بود و درنتیجه انسان قانع اندوهش کم است.
و امّا سعدی در هر کدام از دو کتاب ارزشمند خود، گلستان و بوستان یک باب را به قناعت اختصاص داده است. و با آوردن حکایاتی دلپذیر انسان ها را به سوی عزت نفس، سرافرازی، عدالت اجتماعی، اصلاح نفس، آسایش و آسودگی روانی و درنتیجه رستگاری ارشاد و راهنمایی می نماید و او را از آنچه که همت بلند او را پست بگرداند و گوهر قیمتی وجود او را گرفتار گوهر ناشناسان ناپسند نماید بر حذر می دارد و هر حکایت او در این دو گنج ارزشمند داستان کوتاهی است که خواننده بدون هیچ گونه خستگی و ملال آن را به پایان می رساند و از مفاهیم آن درس زندگی می گیرد. قناعت از نگاه سعدی یعنی پذیرش داشته های خود، درست استفاده کردن، زیاده خواه نبودن و انسان از موجودیش به بهترین نحو استفاده کردن و با استفاده بهینه از داشته هایش می باشد و هنگامی که انسان به خواسته ها و نیازهایش دست پیدا نکند آرامش روحی و روانی ندارد و هر چه که نیاز و خواسته کمتر باشد آرامش بیشتر و رنجش کمتر است.
در باب فضیلت قناعت در کتاب گلستان سعدی ۲۸ حکایت و در کتاب بوستان ۱۴ حکایت پیرامون قناعت ذکر شده است که در این مبحث به پاره ای از حکایات که از اهمیت بیشتری در خصوص موضوع قناعت پرداخته اند اشاره خواهد شد
. الف؛ گلستان (باب سوم)
۱- در حکایت سوم از باب فضیلت؛ در خصوص توصیف افراد قناعت پیشه آمده است. درویشی در آتش فاقه می سوخت و رقعه بر خرقه می دوخت و تسکین خاطر مسکین می گفت:
به نان خشک قناعت کنیم و جامه دلق که بار محنت خود به که بار منت خلق
وقتی یکی از یاران به او می گوید: که چه نشینی که فلان در این شهر طبعی کریم دارد و کرمی عمیم. جواب می دهد: خاموش که، به درویشی مردن به که حاجت پیش کسی بردن.
۲- در حکایت نهم به توصیف جوان مردی می پردازد که در جنگ تاتار جراحتی هول بر می دارد و کسی به او می گوید: فلان بازرگان نوش دارو دارد. اگر بخواهی باشد که دریغ ندارد. جوان مرد می گوید: اگر نوش دارو خواهم و دهد یا ندهد، اگر دهد منفعت کند یا نکند، باری خواستن از او زهر کشنده است.
هر چه از دو نان به منت خواستی در تن افزودی و از جان کاستی
۳- در حکایت یازدهم داستان درویشی را آورده که ضرورتی برای او پیش آمده بود. یکی او را دلالت بر شخصی می کند که نعمتی دارد بی قیاس، دست او را می گیرد و به منزل آن شخص می برد. درویش شخصی را می بیند لب فرو هشته و تند نشسته، بر می گردد و سخن نمی گوید. گویند چه کردی؟ جواب می دهد: عطایش را به لقایش بخشیدم.
مبر حاجب به نزدیک ترشروی که از خوی بدش فرسوده گردی
۴- در حکایت سیزدهم از زبان حاتم طائی به توصیف خارکنی می پردازد. که پشته ای خار فراهم آورده و در جواب حاتم طایی که از او می پرسد چرا به مهمانی حاتم طایی (دعوت امرای عرب و قربانی چهل شتر برای آنها) نرفتی که خلقی بر سماط او گرد آمده اند. گوید:
هر که نان از عمل خویش خورد منت حاتم طایی نبرد
۵- در حکایت چهاردهم درویشی را توصیف می کند که از برهنگی به ریگ بیابان رفته و در دیدار حضرت موسی از او می خواهد دعا کن تا خداوند عزّوجل مرا کفافی دهد و حضرت موسی دعا می کند و پس از چند روز می بیند که آن شخص خمر خورده و عربده کرده و کسی را کشته است و اکنون او را قصاص می کنند و این حکایت اشاره به صفات زشتی است که قناعت را از آدمی دور می سازد و در واقع در تقابل با صفت پسندیدۀ قناعت قرار می گیرد.
گر به مسکین اگر پر داشتی تخم گنجشک از جهان برداشتی
۶- در حکایت هیجده ام آورده است هرگز از دور زمان تنالیده بودم و روی از گردش آسمان در هم نکشیده، مگر وقتی که پایم برهنه مانده بود و استطاعت پای پوشی نداشتم. به جامع کوفه درآمدم دلتنگ یکی را دیدم که پای نداشت. سپاس حق به جای آوردم و بر بی کفشی خود صبر کردم.
مرغ بریان به چشم مردم سیر کمتر از برگ تره بر خوان است.
وان که را دستگاه و قوت نیست شلغم پخته مرغ بریان است.
۷- در حکایت بیستم داستان گدایی را می آورد که نعمتی وافر اندوخته بود. یکی از ملوک طلب دستگیری برای مهمی می نماید. وی با حجت آوردن و شوخ چشمی کردن سر از فرمان ملک باز می زند تا ملک دستور می دهد با زجر و توبیخ آن مال را از دست او بیرون آورند.
به لطافت چو بر نیاید کار سر به بی حرمتی کشد ناچار
هر که بر خویشتن نبخشاید گر نبخشد کسی بر او شاید
۸- در حکایت بیست و یکم داستان بازرگانی را آورده است که در طمع ورزی کمتر کسی مثل او پیدا می شود و آن حکایت این است که؛ بازرگانی را شنیدم که صدوپنجاه شتر بار داشت و چهل بنده خدمتکار، شبی در جزیره کیش مرا به حجره خویش دعوت کرد. همه شب نیارمید از سخن های پریشان گفتن که فلان انبارم به ترکستان و فلان بضاعت به هندوستان است و این قباله فلان زمین است و فلان چیز را فلان ضمین، گاه گفتی خاطر اسکندریه دارم که هوایی خوش است. باز گفتی نه که دریای مغرب مشوش است. سعدیا سفر دیگرم در پیش است. اگر آن کرده شود بقیه عمر خویش به گوشه ای بنشینم. گفتم آن کدام سفر است. گفت گوگرد پارسی خواهم بردن به چین که شنیده ام قیمتی عظیم دارد. و از آنجا کاسه چینی به روم آورم و دیبای رومی به هند و فولاد هندی به حلب و آبگینه حلبی به یمن و برد یمانی به پارس و زان پس ترک تجارت کنم و به دکانی بنشینم. انصاف از این ماخولیا چندان فرو گفت که بیش طاقت گفتش نماند. گفت ای سعدی تو هم سخنی بگوی از آنها که دیده ای و شنیده ای، گفتم:
آن شنیدستی که در اقصای غور بار سالاری بیفتاد از ستور
گفت چشم تنگ دنیا دوست را یا قناعت پُر کند یا خاک گور
۹- در حکایت بیست و دوّم داستان مال داری را آورده است که به بخل چنان معروف بود که حاتم طایی به کرم، تا جایی که نانی را به جانی از دست ندادی و گربه بوهریره را به لقمه ای ننواختی و سگ اصحاب کهف را استخوانی نینداختی، فی الجمله خانه او را کس ندیدی در گشاده و سفره او را سر گشاده.
درویشی به جز بوی طعامش نشنیدی مرغ از پس نان خوردن او ریزه نچیدی
عاقبت در راه سفر به مصر در دریای مغرب بر اثر وزش باد مخالف غرق شده و به بقیت مال او اقارب درویش او در مصر توانگر گشته اند و جامهای کهن با مرگ او بدریدند.
۱۰- در حکایت بیست و هفتم داستان مشت زنی را آورده که به دلیل عدم توجه به قناعت در زندگی عزم سفر دارد تا به قوت بازو و دامن، کامی فرا چنگ آورد. با اتکای به سر پنجه و قوت بازو به نصایح پدر گوش نسپرده و عازم سفر می شود و در طول سفر رنج و زحمت فراوان می بیند و عاقبت همه مشکلات و رنج ها توسط ملک زاده ای و به دست خالی به نزد پدر بر می گردد. پدر به او می گوید: مگر به تو نگفتم که تهی دستان را دست دلیری بسته است و پنجه شیری شکسته. پسر گفت: ای پدر هر آینه تا رنج نبری گنج برنداری و تا جان در خطر ننهی بر دشمن ظفر نیایی و تا دانه پریشان نکنی خرمن برنگیری. نبینی به اندک مایه رنجی که بردم چه تحصیل راحت کردم و به نیشی که خوردم چه مایه عسل آوردم. آسیا سنگ زیرین متحرک نیست لاجرم تحمل بار گران همی کند. پدر گرفت: در این سفر فلک یاوری کرد و اقبال باعث شد که صاحب دولتی به تو برسد و تو را نجات بدهد و چنین اتفاقی نادر است. زنهار تا بدین طمع دگر باره گرد ولع نگردی.
صیاد نه هر بار شگالی ببرد افتد که یکی روز پلنگش بخورد
ب:بوستان(باب ششم)
در باب ششم از بوستان سعدی چهارده حکایت پیرامون قناعت آورده شده است که در این باب هم حکایاتی می آید که بیانگر قناعت ورزی انسان ها می باشد و هم حکایاتی که از طمع ورزی آنها سخن به میان آمده است. در این قسمت سعی می شود گزینه های مهم حکایات را به صورت خلاصه و روشن برای اثبات موضوع قناعت ذکر شود.
قناعت کن ای نفس بر اندکی که سلطان درویش بینی یکی
کلیات،۲۳۴
۱- در حکایت سوم به داستان صاحب دلی اشاره می کند که او دچار تب شده بود و یاری به او توصیه می کند که از فلان کس شکر بخواه تا تب تو زایل شود. ایشان تلخی مردن را بر جور روی ترش بردن ترجیح می دهد و می گوید:
بگفت ای پسر تلخی مردنم به از جور روی ترش بردنم
کند مرد را نفس امّاره خوار اگر هوشمندی عزیزش مدار
۲- در حکایت ششم نیشکر فروشی دوره گردی به صاحب دلی پیشنهاد خرید شکر را می دهد و از او می خواهد که هر وقت که دستش می رسد و توان آن را دارد وجه آن را پرداخت نماید و چه حکیمانه جواب می گیرد که تو از گرفتن قیمت کالای خود صبر نداری امّا من می توانم از خوردن آن صبر کنم و اگر فروشنده در گرفتن بهای آن ترشرویی کند در حقیقت آن شیرینی نیست.
ترا صبر بر من نباشد مگر ولیکن مرا باشد از نیشکر
حلاوت نباشد شکر در نیش چو باشد تقاضای تلخ از پیش
۳- در حکایت هفتم داستان مرد روشندل و روشن ضمیری را توصیف می کند که امیر ختن دیبای نگارین (طاق حریر) به او هدیه می کند و او خرقه و خلعت خویش را بر تشریف و هدیه شاه ختن ترجیح می دهد و قناعت را پیش می گیرد و می فرماید:
گر آزاده ای بر زمین خُسب و بس مکن بهر قالی زمین بوس کس
در حکایت دوازدهم اشاره ای به قناعت ورزی اشخاص کرده و داستان صاحب دلی را توصیف می کند که به اندازه قامت خویش خانه ای ساخته و با آن که در توان او بود که بهتر از آن را بسازد و از آن بهرمند شود می گوید: من در پی کاخ بلند نیستم و همین کوخ کوتاه مرا که باید سرای خویش به دیگران گذارم و از این جهان درگذرم کافی است.
چه می خواهم از تارم افراشتن همینم بس از بهر بگذاشتن
شیخ سعدی در خصوص این حکایت می گوید: شرط دانش، خرد و تدبیر نیست که مسافر در رهگذر خویش سرائی در معرض تندباد حوادث اساس افکند.
بنیاد خاک بر سَر آب است و زین سبب خالی نباشد از خللی یا تزلزلی