علاوه بر سهامداران، گروه‌های دیگری نیز وجود دارند که از اقدامات سازمان تأثیر می‌پذیرند و دارای منافع مشروعی از سازمان‌اند. ازجمله این گروه‌ها می‌توان به مشتریان، تأمین‌کنندگان مواد اولیه، دولت و جامعه اشاره کرد. برخی صاحب‌نظران براین باورند که پاسخ مثبت به ملزومات اخلاقی اجتماعی، با افزایش سود و ارزش افزوده در درازمدت، همراه است. چراکه موجب انگیزش نیروی انسانی، افزایش حسن نیت اجتماعی و اعتماد مردم به یکدیگر و نیز کاهش جریمه‌ها می‌شود.

فصل سوم:
روش تحقیق
۳ـ۱ـ نوع روش تحقیق
تحقیق حاضر از جهت هدف، کاربردی و از جهت نحوه گردآوری داده‌ها از نوع تحقیقات توصیفی و در زمره مطالعات میدانی به شمار می‌آید. به لحاظ طبقه‌بندی پژوهش بر مبنای روش، این پژوهش یک پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. هدف از تحقیقات پیمایشی (زمینه‌یاب) شناخت صفات، ویژگی‌ها، عقاید، نگرش‌ها، رفتارها و سایر مسائل افراد از طریق مراجعه به آن‌هاست (حافظ‌نیا، ۱۳۸۱). از جهت ارتباط بین متغیرهای تحقیق نیز از نوع همبستگی است، چون رابطه بین متغیرها مدنظر می‌باشد در آن به سنجش ابعاد مسئولیت اجتماعی و همبستگی آن با تعهد سازمانی و مؤلفه‌‌هایش در کارکنان بانک کشاورزی استان اردبیل می‌پردازد.
۳ـ۲ـ جامعه آماری
جامعه آماری تحقیق موردنظر تمامی کارکنان بانک کشاورزی استان اردبیل در سال ۱۳۹۳ که در این استان مشغول به کار می‌باشند که تعدادشان بنا به اطلاعات کسب‌شده از مدیریت استان ۳۴۵ نفر می‌باشد؛ که طبق آمار اعلامی از سوی مدیریت ۲۹۷ نفر آن‌ها مرد و ۴۸ نفر آن‌ها را زنان تشکیل می‌دهند.
۳ـ۳ـ نمونه و روش نمونه‌گیری
روش نمونه‌گیری پژوهش حاضر تصادفی طبقه‌ای می‌باشد. به این صورت که جامعه کارکنان بانک کشاورزی را با توجه به متغیرهایی که احتمالاً درنتیجه پژوهش مداخله داشته باشند به چند طبقه از نظر محل خدمت، جنسیت، سابقه، مدرک تحصیلی و . . . تقسیم کرده و بر اساس درصدهای اختصاص‌یافته به هرکدام از متغیرهای ذکرشده به‌صورت تصادفی ساده اقدام به نمونه‌گیری از کارکنان گردید؛ که درنهایت تعداد نمونه آماری پژوهش حاضر ۱۲۵ نفر انتخاب گردید.
۳ـ۴ـ ابزار گردآوری اطلاعات
ابزارهای استفاده‌شده در این پژوهش شامل:
پرسشنامه مسئولیت اجتماعی: این پرسشنامه ۳۵ سؤال دارد که چهار بعد مسئولیت اجتماعی را می‌سنجد که توسط حقیقتیان تدوین و تنظیم شده است. برای بررسی روایی ابزار پژوهش از روش تحلیل عامل استفاده شده است که گویه‌های این متغیر در ۴ بعد متمرکز شده‌اند (قانونی، اقتصادی، اخلاقی و بشردوستانه). به‌منظور قابلیت اعتماد داده‌ها از آزمون کفایت نمونه‌برداری (KMO^[6]) استفاده گردید که مقدار آن ۸۶۴/۰ است. همچنین آزمون کرویت بارتلت در سطح ۹۵ درصد اطمینان معنی‌دار است. چهار عامل اصلی که از تحلیل عامل به‌دست ‌آمده‌اند به ترتیب عبارت‌اند از: اول خرده مقیاس قانونی با هفت گویه (سؤالات ۱، ۲، ۳، ۵، ۶، ۷، ۸)، عامل دوم مقیاس اقتصادی با هفت گویه (سؤالات ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۴ و ۱۶) عامل سوم یا خرده مقیاس اخلاقی با نه گویه (سؤالات ۴، ۱۵، ۱۸، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۸ و ۳۱) و عامل چهارم یا خرده مقیاس بشردوستانه با دوازده گویه (سؤالات ۱۷، ۱۹، ۲۴، ۲۵، ۲۶، ۲۹، ۳۰، ۳۲، ۳۳، ۳۴ و ۳۵). روش نمره‌گذاری پرسشنامه نیز به‌صورت لیکرتی می‌باشد.
۲ـ پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و میر (۱۹۹۱) که شامل ۲۴ سؤال می‌باشد و سه شاخص فرعی عاطفی، مستمر و هنجاری را اندازه می‌گیرد و هرکدام از معیار‌ها دارای ۸ سؤال است.
اعتبار و روایی و نمره‌گذاری: ساعتچی؛ محمود، کامکاری؛ کامبیز، عسکریان؛ مهناز، در آزمون‌های روان‌شناختی، نشر ویرایش (۱۳۸۹) به‌منظور سنجش اعتبار این مقیاس از روش‌های مختلفی مانند محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. در مطالعه‌ای که در سال ۱۳۷۸ توسط احمدی‌پور در ایران انجام گرفت، با تأکید بر روش نامبرده، اعتبار هر یک از خرده مقیاس‌های پرسشنامه به‌دست‌آمده و مشخص شد که: ضرایب اعتبار تعهد عاطفی برابر با ۷۷%، ضرایب اعتبار تعهد مستمر برابر با ۷۹% و ضرایب اعتبار تعهد هنجاری نیز برابر با ۶۱% می‌باشد. ضرایب اعتبار به‌دست‌آمده با تأکید بر ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه مطلوب بوده و در سطح قابل قبولی قرار می‌گیرد. نتایج تحقیقات انجام‌گرفته، نشان‌دهنده روایی و اعتبار قابل‌پذیرش هر یک از خرده مقیاس‌های عاطفی، مستمر و هنجاری می‌باشد.
ضرایب اعتبار مقیاس تعهد عاطفی در تحقیقات انجام‌شده بیش از ۷۰% و در سطح قابل قبولی می‌باشد. همچنین، ضرایب روایی مقیاس مذکور در سطح آلفای ۰۱/۰ معنادار می‌باشد. ‌هاکت، باسیو و‌ هاسدروف در سال ۱۹۹۴ برای سنجش این مقیاس از تحلیل عوامل استفاده کرده‌اند.
ضرایب اعتبار مقیاس تعهد در تحقیقات انجام‌شده نیز بیش از ۷۰% بوده و در سطح قابل قبولی می‌باشد. همچنین، ضرایب روایی مقیاس مذکور در سطح آلفای ۰۵/۰، معنادار می‌باشد.
ضرایب اعتبار مقیاس تعهد مستمر در تحقیقات انجام‌شده نیز بیش از ۷۰% بوده و در سطح قابل قبولی می‌باشد. ضمناً، ضرایب روایی مقیاس مذکور در سطح آلفای ۰۵/۰ معنادار می‌باشد. به‌منظور اخذ روایی، همبستگی بین هر یک از خرده مقیاس‌ها با نمره کل به‌دست‌آمده و نتایج زیر حاصل شده است.

روش نمره‌گذاری پرسشنامه نیز به‌صورت لیکرتی می‌باشد.
۳ـ پرسشنامه سنجش ویژگی‌های جمعیت‌شناختی کارکنان بانک کشاورزی: که توسط محقق برای سنجش این ویژگی‌ها طراحی شده است.
۳ـ۵ـ روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به‌صورت توصیفی و استنباطی انجام‌شده که در روش توصیفی، اطلاعات و داده‌های خام با بهره گرفتن از روش‌های معین طبقه‌بندی‌شده و به‌صورت جداول و نمودارهای آماری نمایش داده شده است. در قسمت استنباطی به تعیین ارتباط و شدت و جهت ارتباط بین نظرات آزمودنی‌ها در مورد هر یک از ابعاد پرداخته می‌شود. جهت انجام این کار بر اساس نرم‌افزار SPSS