لیندبرگ، با بهره گیری از تعاریف پروفسور هاس، در کتابی که در باره جامعه اقتصادی اروپا نگاشته، واژه همگرایی را به ترتیب زیر معنی کرده است.

• • فراگردی که بر اساس آن دولت ها از اشتیاق و توانایی هدایت سیاست‎های کلیدی داخلی و خارجی به صورت مستقل از یکدیگر انصراف جسته و در عوض کوشش می‎کنند، این تصمیمات را به صورت مشترک اتخاذ یا به مرکز جدید تصمیم گیری واگذار کنند(مشیرزاده،32:1384).

• • فراگردی که به موجب آن بازیگران سیاسی در قلمروهای متعدد و مشخص متقاعد می‎گردند که، انتطارات و فعالیت‎های سیاسی خود را به یک مرکزیت جدید واگذار نمایند.

2-17- عوامل و زمینه‎های همگرایی
به عقیده بیشتر صاحبنظران در روند همگرایی بایستی تصمیم گیری از مراکز متعدد قبلی به سوی یک مرکز واحد سوق داده شود و بدین لحاظ می‎توان گفت؛ همگرایی فرایندی است که طی آن دولتها یا واحدهای سیاسی مستقل و جدا از هم بایستی به طور داوطلبانه و آگاهانه در این جهت حرکت کنند و برای به حداکثر رساندن همگرایی، حداقل از قسمتی از حاکمیت ملی و اعمال آن جهت دسترسی به پاره ای از اهداف مشترک صرف نظر و حتی الامکان از عوامل اختلاف زایی چون؛ وفاداری‎های افراطی ملی، احساسات شدید ناسیونالیستی، گرایش‎های سیاسی و پایبندی صرف به منافع ملی کاسته و با گسترش همکاری‎های مختلف فنی، تکنیکی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی و سیاسی زمینه ثبات و گرایش به سوی اتحاد میان کشورهای یک منطقه را فراهم آورند. همگرایی منطقه ای به معنی در هم آمیزی اقتصادی، سیاسی و استراتژیک کشورها در منطقه ی ویژه ای برای پدید آوردن یک نظام منطقه ای یک پارچه است. در حال حاضر اتحادیه اروپا تنها نمونه واقعی همگرایی منطقه ای است.(مجتهد زاده،205:1381)

شکل گیری فرایند همگرایی و پدیدار شدن یک گروه بندی و تشکل بین المللی و منطقه ای، نیازمند وجود زمینه ها و عوامل خاصی است که عمده ی آنها به شرح زیر است.

• • ویژگی‎های مشترک فرهنگی، تاریخی، مانند: زبان، تجربه تاریخی، ایدئولوژی، دین و مذهب، نژاد، قومیت، خاندان و آداب و رسوم مشترک.

• • وحدت طبیعی و جغرافیایی و برخورداری از واحدهای جغرافیایی متمایز و یکپارچه مانند: شبه جزیره، خلیج، جزیره، فلات، قاره، دریا، اقیانوس، شبه قاره و…مانند اتحادیه پاسیفیک، نفتا، سازمان وحدت آفریقا، شورای همکاری خلیج فارس، اتحادیه کشورهای دریای سیاه.

• • تهدیدی مشترک اعم از تهدید امنیتی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و… .

• • علائق، منافع و نقش مشترک مانند: گروه8(صنعتی ها)، بازار مشترک اروپا، اوپک و… .

• • نیازها و وابستگی ها ی متقابل در زمینه‎های مختلف، مانند: آ سه آن و اکو.

• • قدرت مسلط و نیروهای سیاسی و ژئوپلیتیک برتر که نقش تأسیس و رهبری همگرایی را بر عهده می‎گیرند، مانند: کشورهای استعمارگر، قدرتهای جهانی، قدرتهای منطقه ای و… .

• • روابط عاطفی و سیاسی رهبران کشورها مانند: فدراسیون امارات متحده عربی.

• • وابستگی‎های تمدنی مانند: تمدن اسلامی، تمدن اروپایی، تمدن اسلاوی و … .

زمینه ها و عوامل مزبور به صورت انفرادی و یا جمعی(ترکیبی)، تأثی تعیین کننده ای بر شکل گیری فرایند همگرایی و پدیدار شدن تشکل‎های جهانی و بین المللی و منطقه ای دارند(حافظ نیا و زرقانی،139:1391).
2-18- ویژگی‎های همگرایی
همگرایی به عنوان فرایندی که طی آن واحدهای سیاسی به صورت داوطلبانه از اعمال اقتدار تام خویش برای رسیدن به هدف‎های مشترک صرف نظر کرده و از یک قدرت فوق ملی پیروی می‎کنند، دارای ویژگی‎های هستند که می‎توان آنها را به شکل ذیل عنوان کرد:

• • موضوع اصلی حاکمیت و قدرت واحدهای سیاسی بسیار مهم است.

• • انگیزه اصلی همگرایی دسترسی آنها به منافع و امکاناتی است که قبل ازآن غیرممکن می‎نمود.

• • همگرایی در کوتاه مدت شیوه ای برای حل و فصل درگیری‎های منطقه ای و بین المللی است و در درازمدت باعث بسط و گسترش انترناسیونالیسم می‎شود.

• • مسایلی مانند: نقش نهادها، نخبگان، کم و کیف مبادلات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، حرکت‎های یکپارچه، موضوعات مشترک نظریه پردازان همگرایی هستند.

• • از نظر تاریخی از اوایل قرن 17م. به دنبال هر مناقشه ای در اروپا، موضوع همگرایی با ایجاد فدراسیون تحقق یافته است(طاهری موسوی،103:1387).

2-19- مفهوم واگرایی
واگرایی به عنوان احساس جدایی بالقوه و بالفعل اقوام با تمام یا بخشی از عناصر تشکیل دهنده کشور است. به طوری که آنها به جای احساس تعلق به ملت، سرزمین و حکومت با عناصری مانند: زبان، سرزمین قومی‎و حتی کشورها و مناطق همسایه احساس تجانس ساختاری نموده و در پی ایجاد حکومتی برآمده از هویت قومی‎خود یا الحاق به کشور همسایه هستند. واگرایی برحسب نوع هدف به درجات مختلفی قابل تقسیم است که از جمله آنها می‎توان واگرایی سیاسی، واگرایی سرزمینی و یا واگرایی شناور میان سیاسی و سرزمینی نام برد(عبدی،111:1391).
واگرایی ملّی به معنای آن کنش اجتماعی است که در اثر عوامل پیدا و پنهان در ساختار اجتماعی و قدرت سیاسی حاکم، مانع همبستگی سیاسی – اجتماعی و حیات ملّی را تهدید می‎کند.همگرایی و واگرایی تابعی از تلقی کشورها و بازیگران و مردم نسبت به منافع ملی و جمعی یا فردی است. به عبارت دیگر فردی که تن به شرکت در فرایند همگرایی یا واگرایی نسبت به دولت مرکزی می‎دهد، به این می‎اندیشد که این عمل تا چه اندازه منافع او را تأمین و تهدیدات را از او دور می‎سازد. واگرایی در مقابل مفهوم همگرایی به کار می‎رود که منظور از آن عبارت است از: تفکیک و جدایی از همدیگر و دور شدن آنها از هدف مشترک و حرکت به سوی هدف‎های خاص(حافظ نیا،373:1385).
2-20-عوامل مؤثر در ایجاد واگرایی
عوامل مختلفی زمینه ساز عدم تجانس و واگرایی در سطوح ملی، فراملی نقش آفرینی می‎کنند که در ذیل به برخی از آنها اشاره می‎شود.
2-20-1- اختلافات ارضی و مرزی
اختلافات ارضی و مرزی از مهمترین اختلافات دو جانبه و یا چند جانبه در بین قلمروهای ملی می­باشد که علاوه بر تحمیل هزینه‎های انسانی و مالی بر کشورها زمینه مداخله و نفوذ قدرت‎های بیگانه را نیز فراهم می­سازد. در این مورد می‎توان به اختلافات مرزی متعدد میان کشورهای حوزه جهان اسلام اشاره کرد که یکی از عوامل اصلی ایجاد آن وجود مرزهای تحمیلی در این قلمرو پهناور می‎باشد. به طوری که اکثر کشورهای خاورمیانه به ویژه منطقه حساس خلیج فارس با یکدیگر اختلافات مرزی حل نشده دارند. نکته‎ای که نباید از آن غافل شد این است که هرچه منطقه مورد اختلاف از لحاظ ارزشی مهم جلوه نماید، درگیری و منازعه با شدت بیشتری صورت می‎پذیرد. اختلافات ارضی و مرزی در جهان اسلام مانع بزرگی بر سر ایجاد همگرایی و تفاهم میان کشورهای اسلامی‎واتخاذ مواضع مشترک در برابر مسائل منطقه ای و بین المللی به حساب می‎آید(صفوی،201:1387).
از آنجا که خطوط مرزی اکثر کشورهای اسلامی‎واقع در خاورمیانه و شمال آفریقا توسط دولتهای استعمارگر(انگلستان، فرانسه و ایتالیا)، تعیین شده و در ترسیم آنها توجهی به مسائل قومی، تاریخی، فرهنگی و دفاعی نشده است، لذا امکان بروز درگیری میان کشورهای مزبور پیوسته وجود دارد، که این امر به طور مثال در جنوب شرق آسیا با این شدت مورد توجه نیست.در این راستا، در منطقه خلیج فارس که تنها بخش کوچکی از جهان اسلام را تشکیل می‎دهد، حدود 50 مورد اختلافات ارضی و مرزی میان 8 کشور این منطقه وجود دارد، که تاکنون اقدامی‎از سوی این کشورها برای حل اختلافات مزبور به صورت مسالمت آمیز مشاهده نشده است.این امر به نوبه خود احتمال ایجاد تنش میان کشورهای­منطقه را تشدید می­ کند(جعفری ولدانی،11:1374).
2-20-2- ناسیونالیسم
ناسیونالیسم به وابستگی مردم یک منطقه که براساس یک احساس مشترک به وجود آمده گفته می‎شود این احساس مشترک ممکن است علل تاریخی، فرهنگی، نژادی، جغرافیایی و غیره داشته باشد. ناسیونالیسم در حقیقت ملاتی است که گروه‎های مختلف را به هم پیوند داده و واحدی به نام ملت را به وجود می ­آورد. (روشن و فرهادیان،242:1385)
میهن دوستی و دلبستگی به هویت میهنی مفاهیم غریزی و کهن هستند. ناسیونالیسم یا ملی گرایی مفهومی‎کاملاً سیاسی است که از سوی اروپای بعد از انقلاب صنعتی به جهان بشری معرفی شد. از نظر واژه شناسی ناسیونالیسم از ریشه ناسی(Nasci)آمده است این واژه لاتین متولد شدن معنی می‎دهد و نظریه تکاملی ایده ناسیونالیسم را تأیید می‎کند.(حافظ نیا و همکاران،210:1389)
اگر ناسیونالیسم بر مبنای برگشت به ارزشهای جاهلی و اساطیری باشد، ارتجاعی محسوب می‎شود و اگر بر مبنای یک احساس انسانی و فرهنگ خلاق باشد، مترقیانه خواهد بود. مفهوم ناسیونالیسم در قرن نوزدهم و بیستم به طور گسترده ای از اروپا به سایر نقاط و از جمله خاورمیانه انتشار یافت. افکار ناسیونالیستی به دلایلی چند در نیمه دوم قرن نوزدهم در خاورمیانه، گسترش یافت.
اول: افتتاح مدارس جدید درمصر، لبنان وسوریه
دوم: اختراع چاپ که به دنبال خود آگاهی از امور سیاسی را افزایش داده و مشوق احیای فرهنگی- ادبی شد.
سوم: تجزیه امپراطوری‎های قدیم که به دنبال خود، خود مختاری گروه‎های ملی را به دنبال داشت.(درایسدل و بلیک،77:1386)
با شروع قرن بیستم ناسیونالیسم به یک قدرت عمده سیاسی در خاورمیانه تبدیل شد و تأثیرات آن زمانی به اوج خود رسید که ناسیونالیسم ترک، عرب، ایرانی و یهود به طور همزمان در این منطقه ظهور کردند، از عوامل اصلی که سبب بروز شکاف و اختلاف در میان شیعیان منطقه خاورمیانه شده، اندیشه‎های ناسیونالیستی پیروان این مذهب در کشورهای مختلف می‎باشد. تنوع نژادی و قومی‎شیعیان ساکن در منطقه خاورمیانه الهام بخش اندیشه‎های ناسیونالیستی در میان آنان گردیده و این امر واگرایی و فقدان وحدت مذهبی در بین آنان را به دنبال دارد. ویژگی عمومی‎ناسیونالیسم تأکید بر برتری هویت ملی بر دعاوی مبتنی بر طبقه، دین و مذهب است و بر این اساس عوامل زبانی، فرهنگی وتاریخی مشترک به همراه تأکید بر سرزمین خاص، هویت بخش گروهی از مردم می‎شود.
بدین ترتیب ایدئولوژی ناسیونالیسم با تأکید بر نژاد و زبان در جهان اسلام که مرکب از انواع زبانها و نژادهای گوناگون است، یکی از عوامل اصلی واگرایی تلقی می‎گردد. تجارب تاریخی گویای این واقعیت است که حتی پان عربیسم از ادعای نهضت وحدت سراسری اعراب نتوانست در جوامع و کشورهای عربی ایجاد وحدت نماید و طی جنگهای اعراب اسرائیل و با شکست اعراب اعتبار خود را از دست داد. به طوری که در جریان جنگ 1991 آمریکا و متحدین با عراق برخی کشورهای عرب برای آزادی کویت به یک کشور دیگر عرب(عراق)، حمله ور شدند(صفوی،202:1387).
فصل سوم:

۲۸
۲-۴- روش طیف ظرفیت
فصل۲: مروری بر مفاهیم و مبانی بهسازی لرزه ای ساختمان
تحلیل طیف ظرفیت مانند دیگر روش های طراحی بر اساس عملکرد دارای دو جز پایه ای ظرفیت و نیاز است. ظرفیت بستگی به ویژه گی های سازه مورد بررسی دارد و نیاز به پارامتر های حرکت شدید زمین وابسته است. روش طیف ظرفیت بر مبنای تحلیل استاتیکی غیر خطی استوار است. با انجام تحلیل استاتیکی غیر خطی یک منحنی نیرو- تغییر مکان افزایشی برای هر یک از نقاط سازه حاصل می شود که معمولا برای یک سازه ساختمانی منحنی برش پایه در برابر جابجایی بام تعیین می گردد که به اصطلاح منحنی ظرفیت گفته می شود.گام بعدی استخراج منحنی نیاز لرزه ای سازه از روی منحنی نیاز الاستیک با توجه به وضعیت غیر ارتجاعی سازه می باشد. در ناحیه پلاستیک به علت افزایش میرایی سازه که ناشی از میرایی هیسترزیس می باشد نیاز لرزه ای کاهش می یابد. در روش طیف ظرفیت در هر مرحله بارگذاری، برای تعیین منحنی ظرفیت مقدار میرایی متناظر با آن محاسبه می شود که با استفاده ازآن می توان مقدارکاهش نیروی زلزله طرح را مشخص نمود. پس از بدست آوردن منحنی ظرفیت نقطه ای بر روی منحنی ظرفیت تعیین می گردد که سازگار با جابجایی نیاز زلزله طرح باشد نقطه مذکور را نقطه عملکرد می گویند.

۲-۵ - تهیه طیف های ظرفیت و نیاز در فرمت ADRS
برای انطباق منحنی های نیاز و ظرفیت باید این دو منحنی به یک فرمت مشترک تبدیل شوند فرمت مشترک انتخاب شده برای این دو منحنی طیف پاسخ شتاب- جابجایی(ADRS) می باشد. برای تبدیل منحنی ظرفیت که به صورت برش پایه در مقابل جابجایی است به طیف ظرفیت در فرمت ADRS از روابط ATC40 استفاده می شود. همچنین در تبدیل منحنی نیاز لرزه ای استاندارد که به صورت شتاب طیفی (S_a) در برابرپریود(T) است به فرمتADRS که به صورت شتاب طیفی(S_a) در برابر تغییر مکان طیفی(S_d) می باشد از رابطه زیر استفاده می شود:
۲۹
(۲-۸)
فصل۲: مروری بر مفاهیم و مبانی بهسازی لرزه ای ساختمان
میرایی ویسکوز معادل که شامل میرایی ذاتی سازه و میرایی هیسترزیس می باشد از رابطه زیر بدست می آید.
(۲-۹)
در رابطه فوق   میرایی هیسترتیکی است که بصورت ویسکوز معادل بیان می شود و K ضریب کاهنده میرایی است که بر اساس توانایی سازه در استهلاک انرژی مشخص می شود. E_D انرژی تلف شده در اثر میرایی هیسترتیک و E_so انرژی کرنشی ماکزیمم است. پس از تعیین نقطه عملکرد میرایی معادل موثر نقطه عملکرد و ضریب کاهش طیف نیاز متناظر با نقطه عملکرد محاسبه می شود وطیف نیاز کاهش یافته ترسیم می گردد. سپس طیف طراحی تا حدی بزرگ می شود که طیف کاهش یافته آن از نقطه عملکرد بگذرد. طیف حاصل طیف طراحی معادل نقطه عملکرد سازه خواهد بود.
بر خلاف روش (الف) که در آن تغییرمکان هدف با بهره گرفتن از یک رابطه محاسبه می شود در این روش تغییر مکان هدف از تلاقی منحنی ظرفیت (منحنی نیرو- تغییرمکان جانبی) با طیف پاسخ تعیین می شود.
مراحل مختلف این روش به شرح زیر می باشد:
گام ۱- تهیه مدل سازه
گام ۲- اعمال بار جانبی همزمان با بار های ثقلی.
گام ۳- انتخاب ضریب بار جانبی به گونه ای که در بحرانی ترین اعضا تنش حدود ۹۵% تنش تسلیم باشد.
گام ۴- ثبت نیروی برش پایه و تغییر مکان در تراز بام.
گام ۵- افزایش تدریجی ضریب بار جانبی.
۳۰
گام ۶- تعیین نقاطی از سازه که در آنها تسلیم رخ داده است.
فصل۲: مروری بر مفاهیم و مبانی بهسازی لرزه ای ساختمان
گام ۷- اصلاح ماتریس سختی با توجه به نقاط تسلیم شده.
گام ۸- تکرار گام های ۵ تا ۷ تا رسیدن به یک حالت حدی نهایی. حالت حدی ممکن است ناپایداری به دلیل آثار P – Δ یا تغییر شکل بیش از حد طبقات باشد.
گام ۹-ترسیم نتیجه حاصل به صورت منحنی برش پایه- تغییرمکان که منحنی ظرفیت نامیده می شود.
گام ۱۰- ترسیم طیف پاسخ شتاب- تغییرمکان (طیفADRS) برای زلزله. پس از مشخص شدن منحنی ظرفیت، برای تعیین اثر زلزله بر روی سازه، طیف ارتجاعی با میرایی ۵% در دستگاه مختصات تغییرمکان و شتاب ترسیم می شود.
شکل(۲-۲):طیف ارتجاعی در دستگاه مختصات تغییرمکان و شتاب[۲]
در این دستگاه مختصات (طیف ADRS)، هر خط راستی که از مرکز مختصات عبور کند متناظر با یک زمان تناوب ارتعاش ثابت است. زیرا:
(۲-۱۰)
گام ۱۱- تعیین میرایی موثر با بهره گرفتن از تقریب منحنی ظرفیت سازه به صورت دو خطی. برای این منظور ابتدای منحنی، توسط خطی که شیب آن برابر شیب منحنی در مبدا مختصات است تقریب زده می شود و مابقی منحنی توسط خط دیگری بگونه ای تقریب زده می شود که سطح زیر منحنی برابر سطح زیر این دو خط شود (برای dpi باید یک مقدار اولیه فرض شود).
۳۱
فصل۲: مروری بر مفاهیم و مبانی بهسازی لرزه ای ساختمان
شکل(۲-۳): تقریب منحنی ظرفیت سازه به صورت دوخطی[۲]
گام ۱۲- محاسبه میرایی موثر بر حسب درصد با بهره گرفتن از روابط زیر:
(۲-۱۱)
(۲-۱۲)
در این روابط، E_D سطح محصور در منحنی هیسترزیس رفتار سازه می باشد که به صورت خط چین در شکل نشان داده شده است و Eso سطح هاشور خورد در این شکل می باشد. K پارامتری است که در گام بعد محاسبه می شود.
۳۲
فصل۲: مروری بر مفاهیم و مبانی بهسازی لرزه ای ساختمان
شکل(۲-۴): منحنی هیسترزیس رفتار سازه
گام ۱۳- محاسبه ضریب k، این ضریب که اثر شکل حلقه هیسترزیس را بر میرایی موثر اعمال میکند، با بهره گرفتن از جداول زیر انتخاب یا محاسبه می شود.
جدول(۲-۶): تعیین نوع سازه
جدول(۲-۷): تعیین مقادیرk
۳۳
فصل۲: مروری بر مفاهیم و مبانی بهسازی لرزه ای ساختمان
گام ۱۴- ترسیم منحنی ADRS کاهش یافته بر اساس میرایی موثر. برای این منظور از ضرایب کاهش زیر استفاده می شود:

۱-۸- وضعیت دیابت در جهان
جمعیت بالغین جهان(بالای ۲۰ سال ) طی سال های ۲۰۲۵-۱۹۹۵ میلادی در حدود %۶۴ افزایش میابد و پیشبینی می شود که شیوع دیابت نیز از% ۴ در سال ۱۹۹۵ به %۵٫۴ در سال ۲۰۲۵ برسد.طی این مدت جمعیت افراد مبتلا به دیابت %۱۲۲ افزایش خواهدیافت . تعداد بیماران در کشورهای توسعه یافته با% ۴۲ افزایش از ۵۱ میلیون نفر به ۷۲ میلیون نفر می رسد،اما در کشورهای در حال توسعه با %۱۷۰ افزایش، تعداد بیماران از ۸۴ میلیون نفر به ۲۲۸ میلیون نفر خواهدرسید.
۱-۹- مرگ ومیر ناشی از دیابت
در گذشته مرگ های منسوب به دیابت، سالانه ۸۰۰,۰۰۰ مورد برآورد شده بود؛ اگرچه مدت هاست مشخص شده که این برآورد بسیار کمتر از میزان واقعی است . برآورد معقول تر بیانگر آن است که سالانه ۴,۰۰۰,۰۰۰ مرگ ناشی از این بیماری در جهان رخ می دهد . به این ترتیب دیابت عامل %۹ کل مرگ های جهان است.
بسیاری از مرگ های منسوب به دیابت ناش ی از عوارض قلبی عروقی است . مرگ های ناشی از دیابت زودهنگام است و زمانی اتفاق می افتد که بیماران ازنظر اقتصادی در جامعه فعال هستند.
۱-۱۰- هزینه های دیابت
براساس مطالعات به عمل آمده در هندوستان، چنانچه در یک خانواده ی کم درآمد هندی یک فرد بزرگسال مبتلا به دیابت در آن زندگی کند، معادل ۲۵ % از کل درآمد خانواده به مراقبت دیابت اختصاص می یابد. در یک خانواده ی آمریکایی که یک کودک مبتلا به دیابت دارند، ۱۰ % درآمد خانواده به کنترل دیابت اختصاص می یابد. کل هزینه ی مراقبت های بهداشتی یک فرد مبتلا به دیابت در ایالات متحده دو تا سه برابر بیش از کسانی است که به این بیماری مبتلا نیستند . به عنوان مثال در سال ۱۹۹۷ هزینه ی درمان دیابت در ایالات متحده ۴۴ میلیارد دلار محاسبه شده است. تجزیه و تحلیل هزینه های مراقبت های بهداشتی که اخیراً در منطقه ی غرب اقیا نوس آرام و در سازمان جهانی بهداشت به عمل آمد، نشان گر آن است که ۱۶ % مخارج بیمارستانی مربوط به افراد مبتلابه دیابت بوده است.هزینه های دیابت بر هر فرد و در همه جا تأثیرگذار است . این هزینه ها فقط مخارج مالی نیستند . هزینه های نامحسوس همچون درد، اضطراب، ناراحتی، سردرد و به طورعمده کاهش کیفیت زندگی است که به طور کلی در زندگی مبتلایان و خانواده ی آنها تأثیرگذار بوده و تقریباًُ غیرقابل محاسبه است.
۱-۱۱- پیشگیری و کنترل دیابت
در سال ۱۹۸۹ و در چهل ودومین مجمع جهانی بهداشت که ۳۲ کشور از مناطق ششگانه ی سازمان جهانی بهداشت در آن شرکت داشتند، با توجه به احساس نیاز به اقدام، برنامه ای تحت عنوان به وجود آمد. برمبنای این تصمیم، از تمام اعضا دعوت شد تا « پیشگیری و کنترل دیابت ملیتوس » وضعیت دیابت را در کشورهای خود بررسی کرده و با درنظر گرفتن وضعیت محلی، برای پیشگیری و کنترل آن برنامه ریزی کنند. اصلاح شیوه های زندگی (رژیم غذایی مناسب و افزایش فعالیت و کاهش منطقی وزن )، همراه با یک برنامه ی آموزشی مداوم در یک دوره ی زمانی ۶ ساله، باعث کاهش ابتلا به دیابت در چند مورد شده است. اگرچه نتایج استفاده از این روش ها به راحتی قابل اندازه گیری نیست، اما اگر در یک جامعه اجراشود هزینه اثربخش به نظر می رسد. چنین برنامه هایی در فقیرترین مناطق جهان به خصوص مناطقی که ازنظر منابع مالی محدود هستند باید به اجرا درآید . اقدام های پیشگیرانه ای مانند اصلاح رژیم غذایی و انجام فعالیت بدنی روزانه، نه تنها در پیشگیری و کنترل دیابت مؤثر هستند، بلکه موجب کاهش چاقی، بیماری‎های قلبی عروقی و حتی برخی از سرطان ها می شوند.

پیشگیری ثانویه شامل جستجوی زودهنگام و به موقع (غربالگری)، پیشگیری از عوارض و درمان (بیماریابی) است. غربالگری و بیماریابی به موقع موجب ارتقای کیفی زندگی شده و در کاهش هزینه ها مؤثر است. به خصوص از تعداد موارد بستری در بیمارستان کاسته می شود. درمان فشار خون و چربی خون بالا به اندازه ی کنترل قند خون قادر به کاهش خطر بروز وپیشرفت عوارض دیابت است (در انواع دیابت). یکی دیگر از راهکارهای مؤثر و اقتصادی، پیشگیری از زخم شدن پاها (پای دیابتی) است.
غربالگری جهت پروتئین اوری راهکار ارزشمند دیگری درجهت پیشگیری از بروز یا کاهش سرعت پیشرفت نارسایی کلیه است . به علاوه از آنجا که قبل از بروز بیماری کلیه پروتئین اوری مختصری وجوددارد، غربالگری از این نظر نیز موجب کاهش هزینه های دیابت می شود.اقدام هایی که جهت کاهش مصرف دخانیات به عمل آمده است به کنترل دیابت نیز کمک می کند.
استعمال دخانیات (سیگار) با کنترل ضعیف قند خون ارتباط مستقیم داشته و موجب افزایش فشار خون و بروز بیماری های قلبی در افراد مبتلا به دیابت سیگاری نسبت به بیماران غیرسیگاری می شود. [۴۱]
۱-۱۲- داروها
گروه های مختلف دارویی
قرص های دیابت شامل ۴ گروه اصلی به شرح زیر می باشند:
▪ گروه اول: افزایش دهنده ترشح انسولین از لوزالمعده است
▪ گروه دوم: مسئول کاهش تولید گاز در کبد می باشد
▪ گروه سوم: موجب کاهش جذب گلوکز از روده ها می گردد و به این ترتیب نقش مهمی در کاهش قند خون بعد از غذا دارد
▪ گروه چهارم: گروهی جدید است و باعث کاهش مقاومت بدن به انسولین می گردد که یکی از مهم ترین علل افزایش قند خون در دیابت نوع دو است
رایج‌ ترین قرص‌ های ضددیابت که برای کنترل قند خون در دیابت نوع دو مصرف می ‌شوند، قرص ‌های ضددیابت صرفا به منظور کنترل قند خون در دیابت نوع دو مصرف می ‌شوند. درمان دیابت نوع دو در درجه اول، اصلاح شیوه زندگی است؛ چون دیابت نوع دو ، اساسا یک بیماری وابسته به شیوه زندگی است.
اگر اصلاح شیوه زندگی، مقدور یا موثر نباشد؛ آن‌ گاه باید از داروهای خوراکی ضد دیابت استفاده نمود و اگر این داروها هم نتوانند قندخون را کنترل کنند و یا دیابت نوع دو ، با عوارض همراه شود آن‌ گاه ناچار هستیم به جای قرص از انسولین استفاده کنیم.
بیمارانی موفق هستند که از همان ابتدا با اصلاح شیوه زندگی خود از حداقل دارو استفاده کنند و خود را وابسته به داروها نکنند. کنترل وزن، الگوی تغذیه صحیح، تحرک جسمانی، ورزش، ترک سیگار، کنترل فشار خون و ترک عادات و رفتارهای پُرخطر، می ‌تواند ما را از داروهای ضد دیابت نوع دو ، بی ‌نیاز کند. قرص‌های ضد دیابت، بدون استثنا دارای عوارض جانبی هستند. داروهای ضد دیابت پُرمصرف به گروه‌های زیر تقسیم می ‌شوند:
۱-۱۲-۱- سولفونیل اوره‌ ها
این گروه، قدیمی‌ ترین داروهای ضد دیابت محسوب می ‌شوند. تولازاماید، اولین دارویی است که برای دیابت نوع دو به جامعه پزشکی عرضه شد (سال ۱۹۵۰). تولبوتاماید، کلرپروپاماید و استوهگزاماید به تدریج وارد بازار شدند. کلروپروپاماید در سه تا چهار دهه پیش، روی قلم پزشکان و جزو پُرمصرف ‌ترین داروهای ضد دیابت بود. داروهای سولفونیل اوره نسل جدید شامل گلی ‌پی ‌زاید، گلی می ‌پی ‌راید، گلی بوراید، گلی ‌بن ‌کلاماید و… هستند که با اسامی تجارتی (براند) مختلفی در بازار ایران موجود هستند؛ یا ساخت داخل و یا به صورت وارداتی. پُرمصرف ‌ترین این گروه از داروها، همان گلی‌ بن‌ کلاماید است.
مکانیسم اثر این داروها از طریق تحریک سلول‌ های بتا و ترشح انسولین است. دارو باید قبل از غذا مصرف شود. دو عارضه مهم دارو، یکی افت قند خون(هیپوگلیسمی) و دیگری اضافه وزن است. بعد از چند سال، دارو بی‌ اثر خواهد شد و سلول‌ های بتا دیگر به دارو جواب نمی‌ دهند. برای چاق ‌ها، داروی مناسبی نیست. به صورت قرص ‌های پنج میلی‌ گرم در ایران ساخته شده است. سولفونیل اوره‌های نسل اول امروزه مصرف نمی ‌شوند مگر در موارد خاص و با عادت بیمار به آن ها.
۱-۱۲-۲- بی‌ گوانیدها
پُرمصرف ‌ترین داروی این گروه، همان متفورمین است. این دارو، اولین داروی انتخابی در دیابت نوع دو ، به ویژه در چاق ‌ها است این دارو در چند دهه قبل وارد بازار شدند ولی بعد از مدتی توسط FDA جمع‌ آوری شد و در سال ‌های اخیر مجددا مورد تایید قرار گرفت. متفورمین^[۶۶]، افت قند خون(هیپوگلیسمی^[۶۷]) نمی ‌دهد و چاق نمی ‌کند و حتی برعکس، لاغر هم می ‌کند. مصرف متفورمین ممکن است چربی بد (LDL)^[68] و تری گلیسرید^[۶۹] را هم پایین بیاورد. تهوع، اسهال، سوءهاضمه از عوارض نسبتا متداول و اسیدوز لاکتیک از عوارض نادر ولی مهلک این دارو محسوب می‌ شود. علت جمع‌ آوری متفورمین و فن‌ فورمین در چند دهه قبل، همین عارضه اسیدوز لاکتیک^[۷۰] بود. این عارضه امروزه خیلی به ندرت ممکن است دیده شود. مصرف دارو بعد از مصرف غذا است. انواع آهسته و معمولی آن، به اسامی تجارتی مختلف و با قدرت مختلف وجود دارد. در ایران هم به صورت قرص ‌های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلی‌ گرمی و با نام‌های تجاری گوناگون، ساخت کارخانجات داخلی و وارداتی هم اکنون موجود است. متفورمین فعلا داروی خط اول درمان در دیابت نوع دو محسوب می ‌شود.
مکانیسم اثر دارو، از طریق کاهش تولید گلوگز در کبد، کاهش مقاومت به انسولین و افزایش سوخت گلوکز در بافت ‌های محیطی است. یکی از نکات جالب در ارتباط با متفورمین، کاربرد آن در سایر بیماری‌ ها است؛ مانند تخمدان پلی‌ کیستیک، القای تخمک ‌گذاری، چاقی و حتی بعضی سرطان‌ ها که هیچ ‌کدام به طور قطع و یقین به اثبات نرسیده و تنها در دیابت نوع دو ، این دارو همچنان یکه ‌تاز است.
۱-۱۲-۳- آکاربوز
مهارکنندگان آنزیم گوارشی
آلفاگلوکوزیداز^[۷۱]، آنزیم مخصوصی است که موجب جذب گلوکز از روده می ‌شود. داروهای مهارکننده این آنزیم می ‌توانند قند خون را کاهش دهند و از جذب گلوکز، جلوگیری کنند. معروف‌ ترین و قدیمی ‌ترین آن ها آکاربوز^[۷۲] است که با نام‌ های تجارتی مختلف در ایران موجود است. دارو باید با اولین لقمه غذا مصرف شود تا بتواند جذب گلوکز در روده‌ ها را کُند نماید. غالبا همراه با سایر داروها تجویز می‌ شود. دو عارضه شایعه این داروها،اسهال و سوءهاضمه (نفخ) می ‌باشد. میگ لیتول^[۷۳]، ترکیب جدیدتری از این گروه است. از ۲۵ میلی‌ گرم شروع و تدریجا هر چهار تا شش هفته، ۲۵ میلی‌ گرم در روز اضافه می ‌شود.
۱-۱۲-۴- تیازولیدیندایون‌ها (TZD)
این داروها حساسیت عضلات و بافت چربی را نسبت به اثر انسولین بالا می ‌برند. همچنین ممکن است چربی خوب (HDL) را اندکی افزایش دهند ولی به همان نسبت ممکن است چربی بد (LDL) را نیز بالا ببرند. اضافه وزن و ادم یا خیز (تجمع آب زیر پوست) از عوارض شناخته شده این داروها است. نارسایی قلب و حتی حمله قلبی با این داروها گزارش شده و به همین علت، در سال ۲۰۰۷، اداره نظارت بر غذا و داروی آمریکا، رسما هشدار داد که ” روزی گلیتازون^[۷۴] ” ممکن است موجب حمله قلبی و حتی مرگ شود. ضایعات کبدی شدید نیز گزارش شده است. دو ترکیب دارویی با نام ژنریک روزی گلیتازون و پیوگلیتازون^[۷۵] در این گروه معروف ‌تر هستند. در ایران دو نام تجارتی از این داروها به صورت قرص‌های ۱۵، ۳۰ و ۴۵ میلی ‌گرمی موجود است. اثر عمده این داروها، کاهش مقاومت به انسولین، افزایش جذب گلوکز در بافت‌ها و کاهش جزیی در تولید گلوکز توسط کبد است.
۱-۱۲-۵- مگلی تینایدها^[۷۶]
این دسته دارویی موجب تحریک لوزالمعده و ترشح بیشتر انسولین می ‌شوند ولی زمانی موثر هستند که قبل از غذا خورده شوند. اگر قرار نیست یک وعده غذا صرف شود، دارو نیز نباید مصرف شود. رپاگلی ناید و ناتگلی ‌ناید دو فرآورده ژنریک از این گروه‌ هستند که با دو نام تجارتی معروف به صورت وارداتی در بازار ایران موجودند،( با نام ژنریک رپاگلی ‌ناید). اگر همراه با سولفونیل اوره مصرف شوند، خطر افت قند خون مضاعف خواهد شد زیرا هر دو دارو، ترشح انسولین را تحریک و اثر یکدیگر را تقویت می ‌کنند. مصرف الکل همراه با این قبیل داروها، خطر افت قند را خیلی بالا می ‌برد. این قرص ‌ها با قدرت ۵/۰، ۱ و ۲ میلی‌ گرمی تهیه شده است.
دو داروی بسیار جدید و تزریقی که اخیرا توسط FDA تایید شده‌اند:
باید خاطرنشان ساخت که هر روز داروی جدیدی توسط شرکت‌ های دارویی تولید و به بازار مصرف عرضه می ‌شود.
شرکت‌ های بزرگ داروسازی می ‌دانند با صرف هزینه ‌های سرسام ‌آور، چگونه از یک فرآورده معمولی و جدید یک معجزه ‌گر بسازند.
فصل دوم
روش کار
۲-۱- رسم مشتقات
در ابتدا مشتقات (که شامل ۴۰ ساختار می باشند) را با بهره گرفتن از نرم افزار هایپرکم^[۷۷] با (version 8.0) رسم و سپس با این نرم افزار یک اپتیمایز اولیه روی ساختارها انجام می شود و ساختار ها ذخیره می گردند . ]۴۲[.
۲-۱-۱- اضافه کردن متد و بهینه سازی مشتقات
در این روش DFT را به مشتقات اضافه می کنیم، و با بهره گرفتن از نرم افزار گوسین^[۷۸] با (version 3.0) اپتیمایز را با متد DFT (B3LYP) ^[۷۹] و سری پایه (d)6-31G با نرم افزار های فوق انجام داده و ساختار های بهینه از این مشتقات را بدست می آوریم.
۲-۱-۲- اضافه کردن توصیفگرهای مولکولی به مشتقات
حال برای ساختارهای بهینه شده باید توصیفگرهایی تعریف شود که مقادیر کدگذاری شده برای هر توصیفگر با عدد مشخص شده و این کار با نرم افزار دراگون^[۸۰] با (version 5.0) انجام می شود. این نرم افزار حاوی ۳۲۲۶ توصیفگر و در ۲۲ گروه تقسیم بندی شده است که در هر گروه تعدادی توصیفگر خاص با ویژگی منحصر به فرد در آن وجود دارد در زیر نام گروه و تعداد توصیفگرهای موجود در هرگروه آمده است:

1. 1. Constitutional descriptors (48) 2. topological descriptor (119)

1. 1. walk and path counts (47) 4. Connectivity indices (33)

1. 1. information indices (47) 6. 2D autocorrelations (96)

1. 1. edge adjacency indices (107) 8. Burden eigenvalues (64)

1. topogical charge indices (21) 10. Eigenvalue-based descriptors (44)

27

2008

Ha and Krishnan

توانایی تولید،مدیریت کیفیت ،خدمات قبل و بعد از فروش ،کیفیت ،تحویل به موقع ،میزان کنترل سازمان ،برنامه کسب و کار،ارتباط با مشتری

28

2008

Mendoza and ventura

انعطاف پذیری،کیفیت ،قیمت،خدمات ،تحویل به موقع

29

2009

Ho and xu

کیفیت ،تحویل به موقع،قیمت ،توانایی تولید ،خدمات،مدیریت ،تحقیق و توسعه،توانایی مالی ،انعطاف پذیری،شهرت و اعتبار

30

2009

حسن زاده و رزمی

ثبات مدیریت ،بازار موثر واثر بخش ،توانایی مالی،توانایی استراتژیک،سرعت

31

2009

Amy H.lee ,et al

کیفیت ،توانایی تکنولوژی،کنترل آلودگی،مدیریت زیست محیطی،تولید سبز،شایستگی سبز

32

2011

Kilincci

مالی ،مدیریتی،توانایی تکنولوژی، سیستم کیفیت ،موقعیت جغرافیایی،ظرفیت تولید قیمت،توانایی فنی

2-8سیر تکامل مدیریت زنجیره تامین:
در دهه 1950 و 1960 میلادی بیشتر سازندگان بر تولید انبوه محصول به منظور حداقل سازی هزینه های تولید هر واحدمحصول تاکید داشتند چرا که استراتژی اصلی عملیات شرکت ها کاهش هزینه های تولید به حداقل ممکن بود و در این میان انعطاف پذیری محصول و فرایند از درجه اهمیت کمتری برخوردار بود .حجم عظیمی از سرمایه در گردش به شکل موجودی در جریان ساخت بود و علاوه بر آن روابط استراتژیک و مشارکت مابین تامین کننده و خریدار از اهمیت و تاکید کمتری برخوردار بود .
یکی از مهمترین تحولات دهه 60 میلادی ورود مفهوم برنامه ریزی به صنعت بود در سال 1964 برای نخستین بار تکنیک برنامه ریزی مواد و قطعات (MRP)^[5] معرفی شد. در دهه 1970 میلادی مدیران تشخیص دادند که حجم بالای موجودی های مواد اولیه ،در جریان ساخت و محصول نهایی بر هزینه ساخت،کیفیت ،توسعه محصول جدید و زمان انتظار تحویل تاثیر فراوانی دارد. سازندگان به سمت مفاهیم مدیریت موجودی ها جهت بهبود عملکرد شرکت متوسل شدند.

اولین بار مفاهیم تولید به هنگام (JIT)^[6]در دهه 70 توسط شرکت خودروسازی تویوتا معرفی شد و در این زمان بود که سازندگان به منافع روابط مشارکتی و استراتژیک با تامین کنندگان و مشتریان واقف شدند .در دهه 1980 میلادی علاوه بر مدیریت سفارش مواد و قطعات مدیریت منابع ساخت نیز مورد توجه سازندگان قرار گرفت در این زمان سنجه تکامل یافته MRP که دارای نقصان بود نیز به جهانیان معرفی شد .
واژه مدیریت زنجیره تامین در سال 1982 برای نخستین بار توسط کت الیور مشاور شرکت بوز آلن همیلتون مطرح شد .با توجه به نقایص (MRPII)و همزمان با تحول در سیستم ها و شبکه اطلاعاتی مفهوم برنامه ریزی منابع سازمان(ERP)^[7] توسط گروه گارنتر^[8] در سال 1990 مطرح شد .
در اواسط دهه 1990 مدیریت زنجیره تامین با انتشار مقالات و کتاب های مختلف مقبولیت جهانی یافت و سازمان ها به سمت توسعه روابط با تامین کنندگان استراتژیک و عملیات لجستیک در زنجیره تامین متمایل شد.
مفهوم مدیریت زنجیره تامین از سال 2000 در حال تکامل بوده است تحولات جدید در تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطاتی در خلق نگرش های جدید و نوظهور مدیریت زنجیره تامین بی تاثیر نبوده است در حالی که انتظارات مدیران از مدیریت زنجیره تامین بیشتر بر محور کاهش هزینه ها بوده اکنون آنها به مدیریت زنجیره تامین از نقطه نظر استراتژیک می نگرند..( احمدی و بهزادیان ،1392)
2-9پیشینه تحقیقات انجام شده.

داوود(ع) نیز از جمله پیامبرانی بوده است که خداوند به او ملک و حکومتی عظیم داده بود‎.‎
‎‎وَ شَدَدْنَا مُلْکَهُ وَ ءَاتَیْنَهُ الْحِکْمَهَ وَ فَصْلَ الخِْطَاب^[۲۰۱]‎؛ ‎و حکومت او را استحکام بخشیدیم و به او حکومت و داوری عادلانه را بخشیدیم.»
به حکومت برخی از انبیاء نیز در آیه زیر اشاره شده است‎:‎
‎‎«أَمْ یحَْسُدُونَ النَّاسَ عَلىَ‏ مَا ءَاتَئهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ فَقَدْ ءَاتَیْنَا ءَالَ إِبْرَاهِیمَ الْکِتَابَ وَ الحِْکْمَهَ وَ ءَاتَیْنَاهُم مُّلْکا عَظِیمًا^[۲۰۲]؛‎آیا مردم نسبت به آنچه که خداوند از روی فضلش به آنها بخشیده است حسرت می‏ورزند؟ ما به آل‏ابراهیم کتاب و ‏حکمت و حکومت عظیمی دادیم.»
از آیات قرآنی چنین برمی‏آید که برخی از انبیاء تشکیل حکومت داده ‏اند و برای برخی دیگر شرایط تشکیل حکومت مهیا نبوده است نه آنکه نسبت به ضرورت آن بی‏اعتنا باشند.

۲-۵-۴٫ هدف از تشکیل حکومت اسلامی
انسان ها پس از یک دوره زندگی ابتدایی که از پیچیدگی زیادی هم برخوردار نبود، وارد یک مرحله دیگر شده و کم کم نیاز به قوانین و مقررات پیدا نموده و خداوند دین را تشریع کرد وانبیاء را به همراه کتاب و شریعت خاص فرستاد. انبیاء آمدند و بوسیله کتاب، آنچه را که برای بشر لازم بود بیان نموده ، احکام و قوانین الهی را برای آنها تبیین کردند و آنها را نسبت به وظایف خود آشنا نمودند.
علاوه بر وظایف فردی و عبادی،آنها را نسبت به وظایف اجتماعی و حدود خود،نیز آشنا نمودند، اما از آنجایی که انسان همواره بدنبال کسب منافع بیشتر می باشد و بعضا این قوانین و مقررات الهی برای وی محدودیت هایی را قائل می شود دسته ای از انسانها ایمان واقعی آورده ، به راحتی می پذیرند. اما دسته ای دیگر منافع شخصی را ترجیح داده ، مقاومت می کنند حال باید دید که آیا قوانین به تنهایی برای هدایت بشر کافی است یا نیاز به ابزار و پشتوانه ای دیگر دارد؟^[۲۰۳]
در قرآن کریم آیه های فراوانی وجود دارد که عمل به آنها تنها در پرتو حکومت اسلامی امکان پذیر ‏است که در زیر نمونه هایی از این آیات را نقل می کنیم:‏
برخی از آیه ها ^[۲۰۴]بیانگر هدف ها و آرمان هایی است که تنها در ‏پرتوی وجود حکومت اسلامی به دست می آیند ، مانند آیه هایی که خواهان برقراری«قسط»و«عدل»در جامعه اند و ظلم را رد می کنند مانند این آیه :‏
« لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَ الْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط^[۲۰۵]»؛ ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانى) و میزان (شناسایى حقّ از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند.
در این آیه نیز معنای تشریع دین از راه ارسال رسل و انزال کتاب و میزان به طور دیگری بیان می شود و آن اینکه برای اجرای قوانین و عدالت علاوه بر کتاب و میزان به حدید نیز احتیاج است که درصورت نیاز در مقابله با قانون شکنان از آن استفاده شود. حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه دراین باره چنین می فرمایند:
«تمام انبیاء از صدر بشر و بشریت، از آن وقتی که آدم (ع) آمده است تا خاتم انبیاء(ص) ، برای این بوده است که جامعه را اصلاح کنند و فرد را فدای جامعه می کردند. ما فردی بالاتراز خود انبیاء نداریم، ما فردی بالاتر از ائمه علیهم السلام نداریم، این فردها خودشان را فدا می کردند برای جامعه، خدای تبارک و تعالی می فرماید که انبیاء را ما فرستادیم،«بینات» به آنها دادیم، آیات به آنها دادیم،«میزان» به ایشان دادیم و فرستادیم «لیقوم الناس بالقسط» غایت این است که مردم قیام به قسط بکنند، عدالت اجتماعی در بین مردم باشد، ظلم ها از بین برود، ستمگری ها از بین برود و به ضعفا رسیدگی بشود، قیام به قسط بکنند، دنبالش هم می فرماید«وانزلنا الحدید» تناسب این چیست؟ تناسب این است که (این اهداف) با حدید باید انجام بگیرد، با بینات، با میزان و با حدید«فیه بأس شدید» یعنی اگر چنانچه شخصی یا گروهی بخواهند یک جامعه را تباه کند یک حکومتی را که حکومت عدل است، تباه کنند، با بینات با آنها باید صحبت کرد، (اگر) نشنیدند، با موازین، موازین عقل، (اگر) نشنیدند با حدید.»^[۲۰۶]
مجموعه قوانین هرچند متعالی و حتی کلام وحی نیاز به قوه ای دارد که بتواند آنرا به اجرا در آورد و جامعه را اصلاح کند و لازمه آن حکومت عدل می باشد.
برخی از آیه های قرآن، مسلمانان را به برادری و وحدت و پیوند رابطه های اجتماعی دعوت می کند و آنان را از متفرق شدن و رهبانیت و گوشه گیر شدن برحذر می دارند؛ مانند :
«وَ اعْتَصِمُواْ بحِبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا وَ اذْکُرُواْ نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَینْ‏َ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا^[۲۰۷]»؛ و همگى به ریسمان خدا [قرآن و اسلام، و هر گونه وسیله وحدت‏]، چنگ زنید، و پراکنده نشوید! و نعمت (بزرگِ) خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان دلهاى شما، الفت ایجاد کرد، و به برکتِ نعمتِ او، برادر شدید!
طبیعی است که در سایه حکومت اسلامی، مسلمانان می توانند گردهم آیند و رابطه ها را محکم کنند و متفرق نباشند، چون حکومت ضد اسلامی از ایجاد رابطه محکم مسلمانان می هراسد و سعی در پراکندگی و ایجاد دشمنی بین آن ها دارد.
بنابراین به دست آمدن این هدف ها نیز در سایه حکومت اسلامی ممکن می شود.
حکومت اسلامی، ضامن اجرای احکام الهی
در برخی از آیات قرآن دستوراتی آمده است که گرچه هر فرد به تنهایی می تواند آن را انجام دهد لیکن انجام آن به طور فردی هدف قانون گذار یعنی خداوند را تأمین نمی کند و بدون تحقق حکومت اسلامی این آیات امکان ندارد.
به عنوان نمونه این آیه شریفه می فرماید:
«یَأَیهَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِن دُونِ الْمُؤْمِنِین‏^[۲۰۸]»؛اى کسانى که ایمان آورده‏اید! غیر از مؤمنان، کافران را ولّى و تکیه‏گاه خود قرار ندهید!
علامه طباطبایی درذیل آیه اینگونه آورده اند:
« این آیه شریفه مؤمنین را نهى مى‏کند از اینکه به ولایت کفار و سرپرستى آنها بپیوندند و ولایت مؤمنین را ترک کنند و سپس آیه شریفه دوم مسأله را تعلیل مى‏کند، به تهدید شدیدى که از ناحیه خداى تعالى متوجه منافقین شده و این بیان و تعلیل معنایى جز این نمى‏تواند داشته باشد که خداى تعالى ترک ولایت مؤمنین و قبول ولایت کفار را” نفاق” دانسته، و مؤمنین را از وقوع در آن بر حذر مى‏دارد^[۲۰۹]»
در این صورت اگرچه هریک از مؤمنان وظیفه دارند که از قبول ولایت کافران بپرهیزند، اما این کار درصورتی که مؤمنان ، زیرنظر حکومتی غیراسلامی باشند که در تنظیم رابطه های خود به طور طبیعی ، ولایت دیگر کفار را پذیرفته است ،تنها در محدوده قصد ونیت قلبی مؤمنان باقی می ماند ولی در رابطه های کلی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ، تحت سیطره ولایت دوستی کافران می باشند .
بنابراین، اثر واقعی و کامل و آشکار نپذیرفتن ولایت کافران، درصورتی خواهد بود که یک تشکیلات مستقل حکومتی با برنامه اسلامی، بر جامعه مسلمان نشین ، حاکم باشد تا تمامی رابطه های سیاسی، قضایی، اجتماعی و اقتصادی خود را به گونه ای تنظیم کنند که در حد توان به ولایت کافران بر مسلمانان منجر نشود.
برخی از آیه های مبارک قرآن ، دستورها و برنامه هایی را بیان می فرمایند که بدون وجود یک حکومت مقتدر ، نمی توان آنها را اجرا کرد؛ مانند:
« وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقَهُ فَاقْطَعُواْ أَیْدِیَهُمَا جَزَاءَ بِمَا کَسَبَا نَکَالًا مِّنَ اللَّهِ ^[۲۱۰]»؛ دست مرد دزد و زن دزد را، به کیفر عملى که انجام داده ‏اند، بعنوان یک مجازات الهى، قطع کنید!
۱- آیا قانون گذار –خدای تعالی- بریدن دست دزدها را به خودشان سپرده است؟
۲- آیا بدون داشتن قدرت اجرایی و تشکیلات قضایی، انجام این مجازات ممکن است؟
روشن است که عقل، در جواب این سؤالها ومانند آنها می گوید:خیر! بنابراین ، باید بپذیریم که اجرای قانون اسلامی، حکومت اسلامی هم می خواهد.
برخی از آیه ها ی قرآن کریم قوانین و دستورهایی را بیان فرموده اند که مردم به طور انفرادی و بدون سازماندهی دقیق و زیرنظر حکومت متخصص اسلامی، نمی توانند به آن ها جامه عمل بپوشاند ؛ مانند تکلیف «جهاد اسلامی»که در آیه های بسیاری از آن یاد شده است؛مانند این آیه :
« قَتِلُواْ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَا بِالْیَوْمِ الاَْخِرِ وَ لَا یحَُرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ لَا یَدِینُونَ دِینَ الْحَقّ‏ِ مِنَ الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَابَ حَتىَ‏ یُعْطُواْ الْجِزْیَهَ عَن یَدٍ وَ هُمْ صَاغِرُون‏^[۲۱۱]» با کسانى از اهل کتاب که نه به خدا، و نه به روز جزا ایمان دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحریم کرده حرام مى‏شمرند، و نه آیین حق را مى‏پذیرند، پیکار کنید تا زمانى که با خضوع و تسلیم، جزیه را به دست خود بپردازند!
علاوه بر آنچه گذشت در قرآن کریم آیه هایی وجود دارد که بر آمادگی رزمی و فراهم کردن اسلحه و ادوات جنگی و نیروهای قوی دستور می فرماید که این آیه ها بهترین شاهد بر ضرورت تشکیل حکومت اسلامی است^[۲۱۲]؛ مانند این آیه :
«وَ أَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّهٍ وَ مِن رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُم^[۲۱۳]‏»؛ هر نیرویى در قدرت دارید، براى مقابله با آنها [دشمنان‏]، آماده سازید! و (همچنین) اسبهاى ورزیده (براى میدان نبرد)، تا به وسیله آن، دشمن خدا و دشمن خویش را بترسانید!
نتیجه
آنچه که می توان از هدف و مقصد حکومت انبیاء نتیجه گرفت این است که ، هدف بالذات انبیا هدایت ‏و معرفت الهی است اماتحقق این هدف در جامعه بشر مستلزم تحقق اهداف بالعرض دیگری مانند ‏تأسیس حکومت و اصلاح نظام معیشتی است. پرداختن به اصلاح معیشت دنیوی وظیفه پیامبران ‏است، اما وظیفه ای بالعرض .بنابراین نباید گمان کرد که بالعرض بودن به معنای فرعی بودن و نفی آن ‏از وظیفه انبیا است، آنگونه که عده ای گمان کردند، بلکه به معنای این است که پرداختن به اصلاح ‏دنیا و ظلم ستیزی در اهداف رسالت است اما به قصد ثانوی بنابراین پرداختن به اصلاح دنیا شرط لازم ‏اصلاح عقبی است و از آن قابل انفکاک نیست.‏
در قرآن کریم،غیراز مقام نبوت و رسالت ،برای پیامبران الهی اوصاف و مقامات دیگری برشمرده شده است. این اوصاف را می توان به دو دسته تقسیم کرد: دسته اول اوصافی است معنوی و روحانی که مربوط به شخص آنان است و درپی صلاحیتها و ویژگیهای خاصی که دارند و در اثر عبودیت، به آنان اعطا می شود. دسته دوم،مقامات اجتماعی پیامبران است که از رابطه خاص آنان با مردم حکایت می کند.اینک درصدد بررسی مقامات اجتماعی پیامبرانیم.برای بررسی این مقامات از دیدگاه قرآن می پردازیم
بخش ششم
نگاه حجت های الهی به زندگی دنیوی و اخروی
مقدمه
درک صحیح مفهوم دنیا از عمده ترین مسائل و در عین حال راهگشاترین مسائلی است که در برخورد با آن ‏کج فهمیهای فراوان راه یافته، وتصور شده است که دنیا و عالم یکی است و همچنین تصور شده ‏واژه دنیا تنها در یک مفهوم استعمال شده است؛ حال آنکه دنیا و عالم یکی نیست و نباید معنای یکی ‏را بر دیگری حمل نمود.
به همین منظور، درابتدا به تعریف دنیا در لغت و قرآن می پردازیم.
دنیا در لغت
«دنیا»، مؤنث «أدنی» است که یا از ماده «دنی» و «دناءت» به معنای پست تر است یا از ریشه «دنو» به معنای نزدیک تر.^[۲۱۴]و آن پیوسته وصف است و احتیاج به موصوف دارد مثل حیات دنیا –عذاب دنیا- سعادت دنیا.