حمید سبزواری با زبان فاخر و محتوای تأثیرگذار و دیدگاه خلّاق خود، فصل باارزش و شایستهای را در ادبیات معاصر فارسی گشوده است.
۳-۲-۲ تأثیرپذیری
حمید سبزواری شاعر فرهیختهی معاصر در شعر خود از بعضی شاعران متقدم و معاصر تأثیر پذیرفته است. در میان شاعران متقدم، «در قصیده، از همه بیشتر به ناصر خسرو علاقه داشته است،» (فیض،۱۳۸۶: ۲۱۲) و زبان ساده و صمیمی و بیپیرایهی ناصرخسرو، در اشعار سبزواری کاملاً احساس میشود از این لحاظ که در شعر او هیچ پیچیدگی و دشواری وجود ندارد و چون آیینهی روشنی است که به وضوح میتوان در آن نگریست.
«در غزل بیشتر متمایل به سبک هندی بوده، گرچه گاهگاهی هم آثار شعرای شیراز و اصفهان را از نظر گذرانده، ولی «بیدل» اثر عمیقی بر روی وی داشته است،» (همان)
به نظر میرسد پیوند و ارتباط تأثیرگذار بیدل بر سبزواری، ریشه در باورهای مذهبی آنها و درک متقابل از ترکیب دو مکتب هند و اسلام دارد و بدین ترتیب است که بیدل با بیان فاخر خود بر زبان فارسی اثر گذاشته در حالی که فارسی زبان نبوده است.
دربارهی تأثیر پذیری از شعرای معاصر « به فرخی یزدی گرایش داشته و با غزلیات فرخی که مایهی غالباً سیاسی و مبارزاتی داشت، انس داشته است» (همان: ۲۱۵)
در واقع میتوان گفت محیط و شرایط زندگی نیز، بر شخصیّتهایی چون سبزواری اثر گذاشته و مبارزات استقلال طلبانهی مردم و تشکیل حزب و گروه های متعدد به وی، نوعی شناخت به مسائل و موضوعات داده بود.
۳-۲-۳ آثار
آثار و سرودههای حمید سبزواری را میتوان به دو بخش تقسیم کرد، قسمتی از آن نتیجهی دوران اختناق است که شاعر با دلیری و ایمان بر حکومت تاخته است و بخش دوم آثار وی بعد از پیروزی انقلاب است که در این زمان شاعر تلاش کرده مفهوم انقلاب را به خوبی انتقال بدهد تا نسل آینده از یاد نبرند که بر آنها چه گذشته است.
آثار وی عبارتند از :

1. 1. « «سرود درد» ؛ دفتر اول از دیوان اشعار حمید سبزواری است، شامل اشعاری از سال ۱۳۳۲(پس از کودتای ۲۸مرداد ۳۲) تا پایان سال ۱۳۵۷ ه.ش . این دفتر با مقدمهی حضرت آیت الله خامنهای و پیشگفتار مفصلّی از محمود شاهرخی، در مجموع ۱۷۹ قطعه شعر را در قالبهای متنوع شعر فارسی در خود جای داده است.

1. 1. دفتر دوم از دیوان اشعار وی با نام «سرود سپیده»؛ اشعاری را از بهار ۱۳۵۸ (طلوع صبح صادق انقلاب) تا پایان سال ۱۳۶۶ در بر میگیرد که در مجموع ۳۰۰ قطعه شعر را در خود جای داده است.

1. 1. سومین دفتر از دیوان اشعار حمید سبزواری «سرودی دیگر» است که دربرگیرندهی ۱۴۲ قطعه از تازهترین اشعار استاد از سال ۱۳۶۶ تاکنون است.

1. 1. «کاروان سپیده» دفتر دیگری از اشعار حمید سبزواری است که ۲۶ قطعه از اشعار این شاعر متعهّد را در بر میگیرد.

1. 1. «یاد یاران» دفتر دیگری است که قالب «غزل- مثنوی» آن را از دیگر آثار وی متمایز کرده است.

«یاد یاران» در رثای جهادگر شهید مهندس سید محمد تقی رضوی و جمعی از شهیدان دفاع مقدس سروده شده است.

1. 1. «به رنگ آمده دشمن …»؛ عنوان اولیهی این منظومهی کوتاه، «بار دیگر مسجد ضرار» بوده است. این کتاب، منظومهای است ۵۶ بیتی و با قالب مثنوی که شاعر در آن، شیوه های هجوم فرهنگی دشمنان انقلاب و اسلام را پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ بیان کرده است.

1. 1. «گزیده ی ادبیات معاصر»، مجموعهی شعر از گزیدهی ادبیات معاصر، این گزیده ۳۴ قطعه شعر از استاد را در قالبهای متنوع در خود جای داده که با مطالعهی آن میتوان با آثار و اندیشه های شاعر از سالهای دور تاکنون آشنا شد.» (همان: ۲۸ - ۳۰)

۳-۳ فریدون مشیری
فریدون مشیری که از برجستهترین و توانمندترین شاعران معاصر است، «درسال ۱۳۰۵ ه.ش در تهران متولد شد و تحصیلات ابتدایی را در مشهد و دورهی متوسطه را در زادگاهش به پایان رسانید. پدرِ مادرش، مرحوم میرزا جوادخان «مؤتمن الممالک»، از شعرای بزرگ دورهی ناصری بوده است و پدر و مادر او هم اهل شعر و ادب و مطالعه بودهاند. استاد از آغاز کودکی به شعر علاقه و دلبستگی داشت. پس از آنکه خواندن و نوشتن آموخت، به مطالعهی آثار حافظ، سعدی، فردوسی و نظامی پرداخت و بیشتر اوقاتش، صرف دوواین شعر استادان شعر و ادب فارسی گشت.» (عسگری، ۱۳۸۱: ۲۳)
«مشیری به خاطر علاقهی وافری که به ادبیات داشت در دانشگاه تهران رشته ادبیات فارسی را برمیگزیند تا درونی را که از فرط عشق و شیدایی در وادی شعر و شاعری میسوخت سیراب کند. فریدون مدّتی در وزارت پست و تلگراف و تلفن مشغول به کار شد. دورهی شاعری او به جوانی او بر میگردد، هنگامی که ۱۸ سالش بود آثارش به طور پراکنده در مطبوعات انتشار مییافت و با استقبال مردم روبرو میشد.
وی سرانجام در ۶ آبان ۱۳۷۹ به علت بیماری سرطان خون در بیمارستان تهران کلینیک بدرود حیات گفت و در قطعهی هنرمندان به خاک سپرده شد.» (صوفی، ۱۳۸۵: ۳۰۳ و ۳۰۴)
۳-۳-۱ سبک شعری
فریدون مشیری جزء شاعرانی است که شعرهایش لطیف و با احساس است و به کاربردن کلمات ساده از ظرایف شعری اوست.علاوه بر آن، توصیفات بکر و زیبا و زبانی نرم و بلیغ در شعر او دیده میشود.
شعر مشیری، در مجموعه های نخستین به پیروی از توللّی، بیشتر در قالب چهارپاره و در مضمون عاشقانه بود، «و اما آشنایی وی با شعر نو و قالبهای آزاد، او را از ادامهی شیوه کهن باز داشت، اما راهی میانه را برگزید. نه اسیر تعصب سنّت گرایان شد و نه مجذوب نوپردازان افراطی. راهی را که او برگزید، همان هدف نهایی بنیانگذاران شعر نو است.» (عسگری، ۱۳۸۱: ۲۳)
مشیری با نگرشی نو به طبیعت و اشیاء و اشخاص، معانی و مفاهیم شعریاش را ارتقاء بخشید، از این لحاظ شعر او آنقدر ملموس است که تمام زیباییها و رازهای خود را به خواننده منتقل میکند، در واقع مشیری با شکستن قالبهای عروضی و کوتاه و بلند کردن مصراعها به شعرش چهرهای مشخص داده است. در شعرهای فریدون مشیری صداقت و راستی موج میزند و کلمات چنان صحیح در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند که آدمی را سرخوش میکند.
فریدون مشیری در شمار مشهورترین شاعران معاصر است که به نوعی مقلّد «نیما» بوده و شعر «نوی عاشقانه» میسروده، اگرچه شعر اجتماعی نیز سروده است، اما اشعارش به طور کلی بیشتر روح و لحن غنایی دارد.
۳-۳-۲ آثار
مشیری، شاعر کوچهی خاطرهها و عاشقانههای بیبدیل آثار زیبا و باارزشی را خلق کرده است که در تاریخ ادبیات معاصر ایران جاودانه خواهد ماند. آثار او که بیشتر روح و لحن غنایی دارند شامل مجموعه های :
«تشنهی طوفان در سال ۱۳۳۴،
(گناه دریا) در سال ۱۳۳۵،
(نایافته) در سال ۱۳۳۶،
(ابر) در سال ۱۳۴۰،
(ابر و کوچه) در سال ۱۳۴۶،
(از خاموشی) در سال ۱۳۵۶،
(از دیار آشتی) در سال ۱۳۷۱،
(آه باران) در سال ۱۳۷۵ و … است» (همان : ۳۰۴)
۳-۴ سهراب سپهری
سهراب سپهری شاعر والامقام و عرفانپیشه «در ۴ دی ماه ۱۳۰۷ خورشیدی در کاشان چشم به جهان گشود، (بنابر برخی منابع در سفری که مادر از کاشان به قم داشت، در این شهر به دنیا آمد) نسبت خانوادگی او به لسانالملک سپهر کاشانی- ادیب و تاریخ نویس بزرگ دورهی محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار- میرسد.
پدرش در ادارهی پست و تلگراف کاشان خدمت میکرد و در زمانی که سهراب نوجوان بود، بر اثر فلج شدن هر دو پایش، خانه نشین شد، از آن پس، مادر سهراب، برای تأمین هزینه زندگی شوهر و پنج فرزندش، به جای او در ادارهی پست مشغول به کار شد.

سهراب ، در سال ۱۳۲۵ خورشیدی، دورهی دانش سرای مقدماتی تهران را به پایان رسانید و در شهریور همان سال، با سمت آموزگاری، به کاشان برگشت، ولی دوران خدمت فرهنگی سهراب، چندان نپایید و او با پذیرفته شدن در کنکور هنرکدهی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، رهسپار مرکز کشور شد، و در کنار نقاشی، به شعر و شاعری که به آن، دلبستگی فراوان داشت، پرداخت.
سپهری با زبانهای خارجی نیز آشنایی داشت و ترجمههایی از او در دست است. وی در دوران زندگی خود، سفرهایی به اروپا و هند و ژاپن کرد و نمایشگاههایی از آثار نقاشی خود، در آنجا ترتیب داد. سپهری در طول زندگی به نسبت کوتاه خود، ازدواج نکرد.
این شاعر هنرمند، که به همراه شاعری، نقاش چیرهدستی نیز بود، و هزینه زندگی خود را از راه فروش تابلوهایش تأمین میکرد، و به دور از جنجالهای تبلیغاتی هنرمند نمایان همزمان خود، زندگی پاک و پرهیزگارانهای را میگذراند، سرانجام در روز دوشنبه اول اردیبهشت ۱۳۵۹ برابر ۵ جمادی الثانی ۱۴۰۰ قمری در ۵۲ سالگی بر اثر بیماری سرطان ، زندگی را بدرود گفت و پیکر پاکش بنا به وصیّت او، در جوار محمد علی بن محمد باقر (ع) واقع در مشهد اردهال کاشان، به خاک سپرده شد.» (دلیری، ۱۳۷۴، ج۲: ۵۸۳ - ۵۸۶)
۳-۴-۱ مقام شعری و سبک
سهراب سپهری شاعری است که جهانبینی خاصی دارد و صمیمیتی وصف ناشدنی در اشعار او احساس میشود، وی با تخیّل طبیعت گرایش دنیایی رنگارنگ از شعر ناب خلق کرده است.
«سپهری شاعری نوپرداز و سالک است که در سلوک شعر ، تمامی فراز و فرود شعر او و دگرگونیهای زبان و تصویرگریهای او با مرتبهای از سلوک در جهتی که پیموده است، رابطه مستقیم دارد.» (عسگری، ۱۳۸۱: ۱۶۹)
در واقع مراحلی که سپهری در سلوک باطنی خود پیموده با نام کتابها و نامهای شعرهای هر دفتر، ارتباط و پیوندی عمیق دارد و هر کتاب و دفتر شعر او تا حدودی مرحلهی روحی و احوال او را در آن مرحله مشخص می کند و بدین ترتیب سپهری سالک در راه سلوک با بهره گرفتن از شعر در دریای ذوق و قریحهی خود به کاوش میپردازد و هر زمان به اوجی تازه در پرش دست پیدا میکند.