اینترنت یک منبع اطلاعاتی بی پایان و فوق العاده ارزشمند است. دی. بک ^[۱۵۳]اظهار می کند.« پلیس برای کارآمد ماندن در قرن ۲۱ باید با چالش فضای رایانه ای روبرو شده و بهره گیری از منابع و اطلاعات اختصاص یافته به پلیس را از طریق اینترنت فرا بگیرد. می توان اطلاعات امنیتی از منابع اطلاعات اختصاص یافته همچون شبه نظامیان، باند تبهکاران، کودک آزاران^[۱۵۴]و باند های مجرمین آفریقای غربی و آسیایی را جمع آوری کرد… شبکه پلیس- لیست منابع پلیس ^[۱۵۵]به مجموعه ای بین المللی از کارهای انجام گرفته برای مأموران پلیس اختصاص یافته است. این سایت شما را به سایت های رسمی پلیس، لیست منابع، cop mail (پاساژ پلیس) و قسمتی محدود شده که نیازمند کلمه عبور است مرتبط می سازد.کلمه عبور را می توان تنها پس از تایید وضعیت واقعی مامور پلیس به دست آورد. لیست های دیگر عبارتند از پیشگیری از جرم، جستجو و نجات با سگ^[۱۵۶]، جرایم رایانه ای، اسلحه، راهنمایی و رانندگی، افراد تحت تعقیب و آموزش.» دی آرکی^[۱۵۷] می افزاید:در مواردی چون ناپدید شدن یک کودک، می توان از توانایی پلیس در بهره گیری از شبکه عظیم و روبه رشد اینترنت استفاده گرفت. می توان عکس ها و جزئیات مهم را با بازدهی بسیار بالا و سریع از یک نقطه مرکزی توزیع نمود (ام.هس و بنت،۱۳۸۵: ۲۵۹-۲۶۰).

۲-۴-۶-۷-۲-۲)اینترپل:
به دلیل فقدان مقررات بین المللی برای دستگیری و استرداد مجرمان فراری از کشور محل وقوع جرم به کشوری دیگر و نیز عدم وجود یک سیستم صحیح تبادل اطلاعات در مورد آنان و سایر امور پلیسی بین کشورها، برای ایجاد یک سیستم کنترل و مقابله بین المللی با مجرمان و تاسیس مرکز تبادل اطّلاعات و اخبار پلیسی بین کشور های مختلف در سال ۱۹۱۴ میلادی نخستین کنگره بررسی مسائل پلیس برگزار شد. ودر سال ۱۹۶۹کلمه اینتر پل برای این سازمان انتخاب ودر سطح بین المللی به گرفته شد (نجابتی،۱۳۸۱: ۲۳۵-۲۳۷).
سازمان بین المللی پلیس جنایی (INTERPOL) ^[۱۵۸] شبکه ای است از دفاتر ملی مرکزی NCB^[159] در ۱۷۷ کشور عضو می باشد اینترپل در سال ۱۹۱۴ تاسیس گردیده و ستاد مرکزی آن در شهر لیون فرانسه می باشد، اینترپل اطلاعات در خصوص مجرمان و پرونده های بین المللی را گرد آوری و منتشر می کند. اینترپل دفاتر جهانیش را از طریق یک شبکه ارتباطی ایمن به هم مرتبط می سازد. این شبکه ارسال پیام های آنی و محرمانه و سرنخ هایی برای تحقیقات بین المللی جنایی را ممکن می کند (ایمهاف^[۱۶۰]،۱۳۷۷:۱۱).
۲-۴-۷)تطبیق مبانی نظری (چارچوب نظری):
در گذشته پلیس همواره بر این باور بود که در صورت داشتن پرسنل بیشتر خواهد توانست نسبت به انجام امورات محوله اقدام نماید. اما با ظهور تکنولوژی و فناوری های اطّلاعاتی و ارتباطی و تأثیر غیر قابل انکار تبادل اطّلاعات بر سازمان و جامعه دیدگاه ها تغییر و لذا ضرورت دسترسی مناسب به اطّلاعات و لزوم بکارگیری فن آوری های اطّلاعاتی در سازمان مورد تأکید مسئولین سازمانی و کشوری قرار گرفت.
ضمن بیان مطالب در بحث فناوری اطّلاعات و چگونگی گسترش سریع و رو به رشد آن، قابلیت های این تکنولوژی، موارد قابل بهره وری در سازمان پلیس و سامانه های اطّلاعاتی حاصل از رشد فناوری اطلاعات در جهان برای تبادل اطّلاعات و مدیریت براطلاعات مبادله شده مورد بررسی قرارگرفت و به ویژگی ها و خصوصیات آن اشاره شد.
تحوّلات صورت گرفته در طول دو دهه ی اخیر در حوزه فناوری اطّلاعات و ارتباطات و ظهور عصر اطّلاعات و پدیده های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مرتبط با آن در ابتدا بصورت یک انفجار و درهم ریختگی سازمانی در نیروی انتظامی (و همه سازمان های دیگر) ظاهر شده است. این انقلاب عظیم که هنوز هم در جریان است اثرات عمیقی در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی از خود برجا گذاشته است، به طوری که هم انتظارات و نیازهای اطّلاعاتی و ارتباطی را افزایش داده و تجهیزات و ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی وقت را کم اثر و کم بازده نموده و هم روی فضای امنیت اجتماعی و جرایم تأثیر تشدید کننده داشته است و در مجموع ضرورت نوسازی و بروز رسانی تجهیزات و سامانه های موجود و استفاده از فناوری ها و تجهیزات و حتی شیوه های عملیاتی جدیدی را از قبیل مراقبت الکترونیکی، سامانه های خبره و گسترده نرم افزاری و اطّلاعاتی فرماندهی و کنترل و اتوماسیون اداری و شبکه ها و پایانه های ارتباطی چندرسانه ای و هوشمند و دیگر ابزارهای مربوط به کسب وتبادل اطلاعات برای تشخیص جرایم را ایجاب کرده است. این تحولات در واقع مسابقه ای را بین سرعت، کیفیت و آمار جرایم و مهارت مجرمان از یک طرف و دسترسی مناسب به اطّلاعات و سرعت عمل پلیس از طرف دیگر ترتیب داده است. در چنین شرایطی است که اهمیّت تبادل و دسترسی به اطّلاعات از طریق فن آوری اطّلاعات و ارتباطات در محیطی امن و بر بسترهای زیر ساخت شبکه به منظور نیل به سرعت، دقّت، صحّت،امنیّت، کیفیّت و اشرافیّت کامل در فضاهای اطّلاعاتی و دانشی حقیقی، مجازی و شبکه ای بیشتر از گذشته جلوه می کند.
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی این تحول و لزوم واکنش متناسب به آن را به موقع دریافت نموده است، گرچه زمان زیادی را در مورد تجزیه و تحلیل اوضاع، برنامه ریزی و تأمین منابع تا انجام اقدامات عملی در خلال سال های۱۳۷۴تا ۱۳۸۹از دست داده است. به هرحال از آن زمان شاهد اجرا و به ثمر رسیدن طرح های توسعه ای جدی و اثر بخش در حوزه های مربوط به ارتباطات ثابت (شبکه تلفن، شبکه های رایانه ای و شبکه های پرظرفیت دیتای زیرساخت مربوط به طرح امین) و سامانه های جامع اطلاعاتی و رایانه ای مربوط به پروژه امام علی(ع) و شکل گیری مظاهر کاربردی و عملیاتی مربوط به آنها گردید، که فراز رفیع آن مربوط به تشکیل نظام خبره کنترل و فرماندهی و پلیس ۱۱۰ در نیروی انتظامی است. این اقدامات در نوع خود کم نظیر و بسیار اثر بخش بوده است و کسی ازفرماندهان، مسئولان ناجا و مردم که فایده و تأثیرگذاری آنها را در انجام مأموریت و خدمات انتظامی درنیافته باشد وجود ندارد. اما بد نیست در این زمان به این پرسش بیندیشیم که آیا اجرای این طرحها (حتی با فرض اینکه پروژه های ناتمام تکمیل شود) همه هدف گفته شده را برآورده می سازد؟ به عبارتی ساده تر آیا امکان دسترسی به اطّلاعات مورد نیاز در همه سطوح داخل وخارج سازمان برای پلیس جهت کشف جرایم فراهم می شود؟ در ادامه چه مسیری را بایستی بپیمائیم؟
با طرح مقدّمات بحث در این فصل و تعریف مدیریت تبادل اطلاعات ضمن بیان ابعاد مختلف آناز جمله: وضعیّت فن آوری اطلاعات، زیرساخت های ارتباطی، تمهیدات امنیتی و بانک های اطلاعاتی داخل و خارج سازمان و نحوه دسترسی به اطلاعات در مراحل مختلف فرایند کشف جرم از طریق سامانه های جامع مأموریتی و بعضاً پشتیبانی پلیس ها و معاونت های تخصصی و اجرایی ناجا، می توان مدل های متفاوتی را بر اساس سطوح مختلف بانک های اطلاعاتی ناجا جهت دسترسی مناسب به اطلاعات در امور کشف جرم در نظر گرفت. مثلاً سیستم های جامع جنایی پلیس کشف جرایم (متهمین،فقدانیان، سارقین مسلح، آدم ربایی و….) یا زیر سیستم های جامع اداره گذرنامه (ثبت و صدور، ممنوع الخروج و …) را می توان در سطح سامانه های پردازش عملیات قرار داد و سیستم جامع اصلی گذرنامه و یاسامانه ویژه اطلاعات جنایی پلیس آگاهی را در سطح سامانه های مدیریت اطلاعات و مجموع سیستم های جامع پلیس آگاهی و یا پلیس راهور را از نوع سامانه های پشتیبان تصمیم گیری قرار داد. همچنین می توان با افزایش سرعت اینترنت سهولت دسترسی به آن رفع محدودیت های فیلترینگ با توجه به سطوح مختلف مدیریتی برای پلیس و اشاعه فرهنگ استفاده امن از آن و تعامل با سایر سازمان ها جهت تبادل و دسترسی مناسب به اطلاعات مورد نیاز پلیس، گامی بلند برای اشرافیّت اطلاعاتی پلیس به منظور مبارزه با مجرمین به عنوان اصلی ترین سازمان تامین امنیت جامعه برداشت البته این امر زمانی به طور کامل محقّق خواهد شد که در برنامه های اجرایی پروژه های مربوطه مذکور نیز تسریع و در صورت لزوم تغییرات لازم انجام گیرد.
حال با توجه به کلیه موارد فوق وجود نیازهای زیر ساختی در کنار این پیشرفت از لزوم کارها بوده و می باشد، و تدابیر تخصّصی و مدیریتی لازم جهت هدایت، نظارت و کنترل مراحل مختلف طراحی و پیاده سازی پروژه ها باید اندیشیده شود. در جهت رعایت ضوابط فنی یکسان و هماهنگ که امکان توسعه و یکپارچگی بانک های اطلاعاتی داخل سازمان و دسترسی مناسب به سامانه های خارج سازمان را به نحو شایسته ممکن سازد به مؤلفه های مهمّی از قبیل وضعیّت بانک های اطلاعاتی، دانش فناوری اطلاعات، زیر ساخت های ارتباطی، امنیّت اطلاعات و سطوح دسترسی، سخت افزار و نرم افزار را باید مورد توجّه قرار داده شود.
در بحث بانک های اطلاعاتی با توجه به تعدد بانک های اطلاعاتی درون سازمانی و انجام کارهای موازی امکان دسترسی به بسیاری از بانک های اطلاعاتی برای پلیس کشف جرایم که بعضا حاوی اطلاعات حیاتی نیز می باشند وجود ندارد.که باید با ایجاد سطح دسترسی و یکپارچه سازی بانک های اطلاعاتی در سطوح مختلف مدیریتی که شرح داده شد، سایر اقدامات فنّی و امنیّتی و تعامل با سازمان ها و نهاد هایی که در حال حاضر دسترسی به بانک های اطلاعاتی آنها امکان پذیر نبوده ویا محدود است موجبات تبادل اطلاعات فراهم گردد.
در خصوص سخت افزار همانطور که بیان شد ناجا مانند سایر سازمان ها از تکنولوژی روز در حد مقدورات استفاده می نماید و اما عمده ترین موضوع این بحث توپولوژی شبکه های ارتباطی بود که بصورت ترکیبی از مدل های ارائه شده بهره می برد. کل شبکه یک توپولوژی توری است که ردیف اول را به صورت حلقوی به هم متصل و سپس به صورت ستاره های از مراکز اصلی پشتیبانی می گردند و در همین رده نیز امکان ارتباط حلقوی مهیا است، در ردیف بعد امکان بهره برداری با ایجاد توپولوژی ستاره ای ایجاد شده است.
موضوع نرم افزاری که برای سامانه های اطلاعاتی بکارگیری شده است با توجه به تحوّلات این تکنولوژی در طول دو دهه اخیر همواره لزوم تطبیق با سامانه ها و شبکه ها تغییر یافته، که با توجه به نظرات کارشناسان این امر در حال حاضر از عمده استانداردهای نرم افزاری، توسعه بیشتر این سامانه ها بر اساس معماری^J2EE و با زبان برنامه نویسی جاوا بوده و پیاده سازی برنامه های کاربردی نیز با زبان برنامه نویسی جاوا است. بانک اطلاعاتی آنها اوراکل با فناوری پایگاه های داده توزیعی می باشد. بیشتر برنامه های کاربردی سرویس دهنده و پایگاه داده ها بر روی سیستم عامل لینوکس استقرار یافته است. سیستم عامل لینوکس با توجه به ویژگیهای این سیستم عامل بهترین گزینه برای ناجاست.
سطح دسترسی و امنیّت اطلاعات که برای آن الگوها و استانداردهای خاص و تخصصی تاکنون بیان شده و از همه مهمتر احراز هویّت ویژگی های کارکنان و شخصیت آنان و فایروال در این مقوله بیان گردیدند.
دانش فناوری اطلاعات از دو وجه مورد بررسی قرار گرفت. که اطلاعات قابلیت ذخیره شدن در رایانه را دارند، در حالی که جایگاه دانش ذهن انسان است و در همان جا ذخیره می شود. با ترسیم چرخه دانش برابر نظرات اندیشمندان داشتن سواد رایانه ای و سواد اطلاعاتی در دنیای امروز لازمه کار هر یک از کارکنان و مدیران سازمان ها می باشد. به طور کلی دانش باید در جهت محصولات (خدمات) و فرایند سازمان به کار گرفته شود.
حال با در نظر گرفتن مطالب بیان شده نیروی انتظامی برای رسیدن به اهداف مورد نظر خود با وجود امکانات طراحی شده در جهت مدیریت مناسب تبادل اطلاعات (سامانه های اطلاعاتی در سطوح: پردازش عملیات، مدیریت اطلاعات، پشتیبانی تصمیم گیری) به دنبال سرعت، صحت، دقت و دسترسی کامل و به موقع به اطلاعات با ایجاد سامانه پکپارچه اطلاعات باید نسبت به تأمین زیر ساخت های مورد نیاز (شامل: دانش فناوری اطلاعات.امنیت اطلاعات و سطح دسترسی، سخت افزار و نرم افزار) اقدام نماید که نتیجه این امر دستیابی به بهترین سطح خدمات رسانی به مردم، افزایش سرعت انجام خدمات و امور انتظامی و عملیاتی، جلب اعتماد و رضایت مردم، استفاده از تکنولوژی روز دنیا به منظور بهینه کردن روش های اداری و محدود کردن فعالیت های مجرمین و بزهکاران را به مرحله اجرا در آورد.
۲-۴-۸) مدل مفهومی تحقیق :
بر اساس مطالب بیان شده از ابتدای این فصل می توان یک مدل مفهومی ارائه داد، جدول زیر مدل مفهومی چهار چوب نظری تحقیق را مشخص می نماید.
منابع اطلاعاتی پلیس کشف جرایم عکس برداری و ترسیم کروکی
منابع اطلاعاتی پلیس های همرده یادداشت ها و گزارش ها
فرایند کشف جرم
منابع اطلاعاتی مردمی تحقیقات اولیه
مدیریت تبادل اطلاعات
منابع اطلاعاتی برون سازمانی جستجو و بازرسی
منابع اطلاعاتی فضای مجازی مدارک عینی
کسب اطلاعات
شناسایی و بازداشت مظنونین
آمادگی و ارائه پرونده ها در دادها
۲-۴-۹) مدل تحلیلی تحقیق: