۴-۲-۲- مقدار کل ترکیبات فلاوونوئیدی
نتایج آنالیز واریانس نشان داد که همه متغیرها به استثناء میزان پودر آب پنیر هم به صورت خطی و هم به صورت درجه دوم تاثیر معنی داری بر میزان استخراج ترکیبات فلاونوئیدی داشتند. میزان پودر آب پنیر فقط به صورت درجه دوم تاثیر معنی داری بر میزان استخراج ترکیبات فلاونوئیدی داشت (مطابق جدول۶ آنالیز واریانس صفحه ۹۳). اثر متقابل دما و غلظت حلال معنی داراست p<0.01)). با افزایش دما و غلظت حلال میزان فلاوونوئیدها افزایش یافت (شکل ۴-۱۷). با افزایش میزان پودر آب پنیر تا ۳۰ گرم میزان استخراج فلاوونوئیدها تا حدودی افزایش یافته ولی در مقادیر بالاتر از ۳۰ گرم پودر آب پنیر، میزان استخراج فلاوونوئیدها سیر نزولی نشان داد (شکل ۴-۱۸). با افزایش زمان تا ۲۸ دقیقه میزان استخراج فلاوونوئیدها افزایش یافته ولی در مقادیر بالاتر از ۲۸ دقیقه، میزان استخراج فلاوونوئیدها سیر نزولی تدریجی را نشان داد (شکل ۴-۱۹).
طبق گزارشات Juntachote و همکاران (۲۰۰۶) افزایش دما باعث افزایش نفوذ حلال به ماتریکس جامد و افزایش حلالیت ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی در حلال می گردد.
افزایش پودر آب پنیر، افزایش ریزپپتیدها و ترکیبات نیتروژنی و سایر مواد مغذی را در پی دارد و با توجه به اینکه محدودیت ترکیبات نیتروژنی بعنوان عامل محدود کننده رشد کپک می تواند باشد و آن هم به نوبه خود روی ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی محلول اثر می گذارد و منجر به تولید کمتر ترکیبات فنلی قابل استخراج از واحد جرم سوبسترا می­ شود (کوریا و شتی،۲۰۰۳). رشد و تکثیر آسپرژیلوس اوریزه در این مطالعه یکی از مهمترین عوامل در تعیین میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی بوده است به طوریکه با افزایش رشد و افزایش متابولیت­های حاصله منجر به افزایش ترکیبات فنلی آزاد و با قابلیت استخراج می­ شود که با نتایج آجیلا و همکاران(۲۰۱۰) مطابقت دارد. رابطه بین افزایش ترکیبات فنلی کل و فلاونوئیدها با افزایش رشد کپک­ها و زیاد شدن جمعیت میکروبی همیشه حالت مستقیم خود را حفظ نمی کند که این مساله را می توان به خواص بازدارندگی ترکیبات فنلی نسبت داد چرا که این ترکیبات در غلظت­های بالاتر از رشد و تکثیر میکروارگانیسم ها جلوگیری می کند (شتی و همکاران، ۲۰۰۳). مکانیسم اثر ترکیبات فنلی را در ارتباط با غیر فعال شدن آنزیم­ های سلولی توسط این ترکیبات می دانند و یا اینکه این ترکیبات نفوذپذیری غشا سلولی را تحت تاثیر قرار می دهند. اثر بازدارندگی این ترکیبات را همچنین اثرگذاری بر اسیدهای نوکلئیک و اختلال در متابولیسم انرژی می دانند (شهیدی و ناکزک،۲۰۰۴).
علت افزایش میزان استخراج ترکیب­های فنولی و فلاونوئیدی با افزایش زمان اولتراسونیک را می توان به پدیده کاویتاسیون نسبت داد که در واقع در اثر انتشار امواج صوتی در فاز جامد - مایع، چرخه های انقباض و انبساطی در محیط ایجاد می شود که باعث تشکیل حباب­هایی شده که این حباب­ها در ادامه رشد و درنهایت متلاشی می شوند. این عمل باعث نوسان ذرات جامد و مایع شده و تحت عمل کاویتاسیون سرعت پیدا می کنند.
درنتیجه مواد حل شونده سریعاً از فاز جامد به حلال انتشار پیدا می کنند . علاوه بر این، دیگر اثر­ها مانند امولسیفیکاسیون، انتشار و صدمه به بافت نیز به افزایش استخراج اجزای مورد نظر از مواد خام کمک می کند . به طوری که در زمان­های بالاتر ممکن است به دلیل وقوع اکسیداسیون به علت قرار گرفتن در معرض امواج اولتراسوند میزان استخراج کاهش یابد.
Te: Temperature C: Solvent concentration(%)
شکل ۴-۱۸ میزان ترکیبات فلاوونوئیدی تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه به عنوان تابعی از غلظت حلال و دمای استخراج
WP:Whey protein powder
شکل ۴-۱۹تاثیر میزان پودر آب پنیر بر میزان ترکیبات فلاوونوئیدی تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه
شکل ۴-۲۰تاثیر میزان زمان بر میزان ترکیبات فلاوونوئیدی تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه
بر اساس نتایج حاصل، مدل چند جمله ای درجه دو برای تمامی پاسخ­ها از جمله میزان ترکیبات فلاونوئیدی برازش یافت.

معادله ذیل رابطه بین میزان ترکیبات فلاونوئیدی را با میزان پودر آب پنیر، غلظت حلال، زمان و دما را نشان می دهد:
Flavonoides = ۵۰.۱-(۰.۶۲*WP)+(11.34*SolvC)+(14.74*Temp)+(8.05* SolvC * Temp)
-[۲.۶۰*( WP)²]-[3.82*( SolvC)²]-[4.10(Temp)²]-[3.04(Time)²]

R-Squared
۰.۹۹۴۱۸۱

Adj R-Squared
۰.۹۹۱۲۷۱

Pred R-Squared
۰.۹۸۸۰۲۸

 

۴-۲-۳- قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH
بر اساس نتایج آماری به دست آمده مشاهده شد متغیرهای زمان و دما هم به صورت خطی و هم به صورت درجه دوم تاثیر معنی داری بر میزان قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH داشتند، اما اثر متغیرهای غلظت حلال و میزان پودر آب پنیر تنها به صورت خطی معنی دار بوده است و در شکل درجه دوم اثر معنی دار نداشتند (مطابق جدول۷ آنالیز واریانس صفحه ۹۴). اثر متقابل بین غلظت حلال و دما (شکل ۴-۲۱) معنی دار بود(p<0.01). با توجه به مدل چند جمله ای درجه دو افزایش غلظت حلال نسبت به افزایش دما تاثیر بیشتری بر میزان قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH داشت. با افزایش میزان پودر آب پنیر قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH سیر نزولی نشان داد (شکل ۴-۲۲). با افزایش زمان قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH سیر صعودی نشان داد (شکل ۴-۲۳).
جایاپراکاشا و همکاران (۲۰۰۳) فعالیت به دام اندازی رادیکال­های آزاد هسته انگور را مورد بررسی قرار دادند و بیان نمودند که عصاره هسته انگور به عنوان یک آنتی اکسیدان اولیه از به وجود آمدن رادیکال­های آزاد جلوگیری کرده و نیز با رادیکال­های آزاد واکنش داده و آنها را پایدار می کند.
دلیل افزایش این فاکتور همگام با افزایش ترکیبات فنلی کل بیانگر این مساله است که اکثریت ترکیبات فنلی تولید شده دارای ویژگی­های آنتی اکسیدانی بوده است، که این مساله در تطابق کامل با نتایج شتی و همکاران (۲۰۰۶) نبود ولی با نتایج آجیلا و همکاران (۲۰۱۱) مطابقت داشت.
بالاترین میزان قدرت مهارکنندگی رادیکال آزاد DPPH (۹/۸۷%) در دمای ۵۸درجه سانتی ­گراد و مدت زمان ۳۰ دقیقه و با غلظت حلال ۴۶% و میزان پودر آب پنیر ۲۰ گرم بدست آمد.
Te: Temperature C: Solvent concentration(%)
شکل ۴-۲۱ میزان قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه به عنوان تابعی از غلظت حلال و دمای استخراج
WP:Whey protein powder
شکل ۴-۲۲تاثیر میزان پودر آب پنیر بر میزان قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه
شکل ۴-۲۳تاثیر میزان زمان بر میزان قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه
بر اساس نتایج حاصل، مدل چند جمله ای درجه دو برای تمامی پاسخ­ها از جمله میزان قدرت مهار کنندگی رادیکال آزاد DPPH برازش یافت.
DPPH = 52.45-(2.18*WP)+(19.78*SolvC)-(6.02*Temp)+(2.02*Time)-(2.40* SolvC * Temp)-( [2.49(Temp)²]+[1.56(Time)²]

R-Squared
۰.۹۷۸۰۱۴

• فراهم نمودن امکان مطالعه موجودات در خارج از فصل و محیط کشت؛

 

• دقت و قابلیت مطلوب تفسیر نتایج؛

 

• هم‌بارز بودن بسیاری از این نشان‌گرها؛

 

• امکان استفاده از آنها در مورد گونه‏های منقرض شده؛

 

• سهولت تشخیص افراد ناخالص از خالص؛

 

• سهولت امتیازدهی و تجزیه و تحلیل نتایج؛

 

• • دسترسی به برنامه‏های رایانه‏ای قوی برای تجزیه و تحلیل و تفسیر سریع نتایج‌(۴)

 

انواع نشان‌گرهای مولکولی
نشان‌گرهای DNA گروه بزرگی از نشان‌گرها را تشکیل می‏دهند. این نشان‌گرها سیر تحول و تکامل خود را به پایان نرسانده‏اند و ابداع و معرفی روش‏های متنوع و جدیدتر ثبت و مشاهده‏ی تفاوت‏های ژنتیک بین موجودات از طریق مطالعه‏ی مستقیم تفاوت‏های موجود در بین ردیف‏های DNA هم‌چنان ادامه دارد. نشان‌گر‏های DNA در مدت یک دهه تکاملی شگرف و تحسین‌برانگیز داشته‏اند‌(۵).
ابداع و معرفی واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز ^[۹] یا PCR یک روش سریع تکثیر آزمایشگاهی قطعه یا قطعه‌های مورد نظر DNA است. در واقع PCR روشی بسیار قوی است که تکثیر ردیف منتخبی از مولکول یک ژنوم را تا چندین میلیون در کم‌تر از نیم‌روز امکان‌پذیر می‏سازد. اما این فرایند هنگامی امکان‌پذیر است که دست‌کم ردیف کوتاهی از دو انتهای قطعه DNA مورد نظر معلوم باشد. در این فرایند که تقلیدی از فرایند همانندسازی DNAدر طبیعت است، الیگونوکلئوتیدهای^[۱۰] مصنوعی که مکمل ردیف شناخته شده دو انتهای قطعه‏ی مورد‌نظرDNA هستند، به‌عنوان آغازگر^[۱۱] مورد استفاده قرار می‏گیرند تا واکنش آنزیمی همانندسازی DNA درون لوله‌ی آزمایش امکان‌پذیر شود. این همانند‏سازی فرایندی آنزیمی است و توسط انواع مختلفی از آنزیم‏های پلی‌مراز صورت می‏گیرد. امروزه تعداد زیادی از این نوع آنزیم‏ها به صورت تجاری دردسترس هستند‌(۶).
واکنش زنجیره‏ای پلی‌مراز (PCR) در سال ۱۹۸۳ توسط کری‌مولیس^[۱۲] در حالیکه در یک نیمه شب تابستانی در حال رانندگی بود، ابداع گردید و سبب انقلاب عظیمی در زیست شناسی مولکولی شد(۶).
همان‌گونه که در شکل ۱-۱ نشان داده شده است، نشان‌گرهای DNAبه دو دسته‏ی کلی طبقه‌بندی می‏شوند.

 

• نشان‌گرهای DNAمبتنی بر PCR

 

• نشان‌گرهای DNA غیر مبتنی PCR(6).

 

شکل ۱-۱ انواع نشان‌گرهای ژنتیکی‌(۱۰)
۱-۳-۳-۱ نشان‌گرهای غیر مبتنی بر PCR
این دسته از نشان‌گرهای DNA بدون استفاده از روشPCR تولید می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع نشان‌گرهای غیر مبتنی بر PCR به شرح زیر است:

 

• تفاوت طول قطعات حاصل از هضم DNA توسط آنزیم‏های محدودگر^[۱۳](RFLP)

 

• پویش ژنومی نشانه‏های هضم^[۱۴] (RLGS)

 

• ماهوارک‏ها^[۱۵]

 

۱-۳-۳-۱-۱ تفاوت طول قطعات حاصل از هضم DNA توسط آنزیم‌های محدودگر( (RFLP
سرگروه نشان‌گرهای غیر‌مبتنی برPCR ، همان تفاوت طول قطعه‏های حاصل از هضم DNA توسط آنزیم‏های محدودگر یا RFLP است. از بین نشان‌گرهای مولکولی DNA، RFLP ها اولین نشان‌گرهایی بودند که برای نقشه‌یابی ژنوم انسان توسط بوتستین^[۱۶] و همکاران در سال ۱۹۸۰ و پس از آن برای نقشه‌یابی ژنوم گیاهان توسط بر^[۱۷] و همکاران در سال ۱۹۸۳ مورد استفاده قرار گرفتند. در اوایل دهه ۱۹۸۰ بوتستین و همکاران استفاده از تفاوت طول قطعه‏های حاصل از هضم یا RFLP را برای مطالعه‏ی مستقیم DNA و یافتن نشان‌گر‏های ژنتیک جدید معرفی کردند. این تحول از پیامد‏های منطقی کشف آنزیم‏های محدودگر بود. این آنزیم‏ها که بسیار اختصاصی‏ هستند، ردیف‏های ویژه‏ای را روی مولکولDNA شناسایی کرده و آنها را از محل خاصی (نقطه‏ی برش) برش می‏دهند‌(۷).
RFLP الزاما مختص ژن‏های خاص نیست، بلکه در کل ژنوم پراکنده است. ازاین رو، از نشان‌گرهای RFLP برای نقشه‌یابی تمام ژن‌ها در ژنوم انسان استفاده می‏شد(۵). علاوه برRFLP که هنوز هم از قدرتمندترین و معتبرترین نشان‌گرهایDNA است، انواع مختلف نشان‌گرهایDNA با تفاوت‌های زیادی از نظر تکنیکی و روش تولید، نحوه‌ی کاربرد، امتیاز‌بندی، تجزیه و تحلیل و تفسیر نتایج به سرعت ابداع ومعرفی شده‌اند‌(۷).
مهم‌ترین مزایای RFLP

 

• تکرارپذریری، دقت و قابلیت اعتماد این نشان‌گر فوق‌العاده زیاد است؛

 

• این نشان‌گر هم‌بارز است و امکان تشخیص افراد خالص را از افراد ناخالص فراهم می‏آورد؛

 

• فراوانی این نشان‌گر در حد بالایی است؛

 

• RFLP تحت تاثیر عوامل محیطی داخلی و خارجی نبوده و صد در صد ژنتیکی است(۸).

 

برخی معایب RFLP

 

• دشواری، پیچیدگی و وقت‌گیر بودن؛

 

• RFLP ژنوم‌های بزرگ نیازمند کاربرد مواد پرتوزا یا روش‌های پیچیده‏تر و گران‏تر بیوشیمیایی است؛

 

• RFLP نیازمند نگه‌داری میکروارگانیسم‌ها^[۱۸] به‌منظور تهیه‏ی کاوشگر است که خود بر پیچیدگی این روش می‏افزاید؛

 

• هزینه‏ی اولیه و نگه‏داری کاوشگر‏ها و کاربرد آنها بسیار زیاد است؛

 

• نیازمندی به مقدار نسبتا زیاد DNA از محدودیت‏های دیگر روش RFLPاست به‌طوری که ده‏ها میکروگرم از DNAبرای هر فرد به منظور تجزیه‏ی ژنوم مورد نیاز است؛

 

• از دیگر محدودیت‏های این نشان‌گر آن است که در گونه‏های بسیار نزدیک به یکدیگر این نوع نشان‌گر‏ها آلل‏های مشابهی را نشان می‏دهند(۸).

 

۱-۳-۳-۱-۲ پویش ژنومی نشانه‏های هضم (RLGS)
در سال۱۹۹۱، هاتادا^[۱۹] و همکاران روشی را برای شناسایی و انگشت‌نگاری موجودات عالی ابداع و معرفی کردند. پیش از ابداع این روش که بر مبنای نشان‌دار کردن هم‌زمان انتهای هضم شده‏ی هزاران قطعه‌ی DNA است، ردیابی و ثبت موجودات عالی با روش نشان‌دار کردن انتهای هضم شده غیر ممکن می‌نمود. دو دلیل اصلی برای این تصور ذکر شده است:

راهکارهای ساختاری توسعه کارآفرینی در ایران
راهکارهای ساختاری مربوط به اقدامات و برنامه‌هایی است که زیرساخت‌های دولتی و سازمانی را برای توسعه کارآفرینی فراهم می‌سازند.

 

• • ارائه تسهیلات فنی، فن آوری، حمل و نقل و ارتباطات برای صنایع کوچک و متوسط.

 

• • تعیین سازمان ها و نهادهای متولی برای توسعه کارآفرینی و کسب و کارهای کوچک و متوسط.

 

• • ارائه کمک ها و حمایت های مالی در قالب سوبسید.

 

• • ارائه وام یا بهره‌های کم و حداقل وثیقه در زمینه تکمیل سرمایه .

 

• • ارائه حمایت های مالی برای خرید ماشین‌آلات و تجهیزات، راه اندازی واحدها، تعویض خطوط تولید، خرید مواد اولیه، راه اندازی واحدهای جدید.

 

• • ایجاد بانک و موسسات پولی و مالی دولتی ویژه کسب و کارهای کوچک و متوسط.

 

• • ایجاد شرکت های سرمایه گذ اری مخا طره پذیره ویژه کسب و کارهای کوچک و متوسط.

 

• • ارائه معافیت های مالیاتی.

 

• • ارائه معافیت‌ ها و تخفیف های ویژه در تعرفه های گمرکی و سود بازرگانی .

 

• • ایجاد و تقویت همکاری های بین دولت، کسب و کارهای کوچک و متوسط و سازمان های بزرگ.

 

• • ایجاد، توسعه و تقویت پارکهای فناوری، مراکز رشد و پارک های صنعتی /علمی.

 

• • ایجاد مراکز رشد در دبیرستان ها و دانشگاه ها .

 

• • تغییر و اصلاح سیستم های ارائه دهنده خدمات اداری به کسب و کارهای کوچک و متوسط .

 

• • کاهش الزامات و مراحل اداری ثبت شرکت ها.

 

• • کاهش الزامات و مراحل اداری ثبت اختراع .

 

• • تدوین برنامه ها، سیاست ها و اهداف ویژه توسعه کارآفرینی و کسب و کارهای کوچک و متوسط .

 

• • تصویب قوانین حمایت از کسب و کارهای کوچک خوداشتغال .

 

• • ایجاد مراکز خدمات مشاوره ای در تهران و مراکز شهرهای بزرگ.

 

• • ایجاد مراکز خدمات مشاوره ای در پارک های فناوری، مراکز رشد و شهرک های صنعتی.

 

• • توسعه واحدهای خوداشتغالی.

 

• • تدوین برنامه حمایتی برای تقویت همکاری بین کسب وکارهای کوچک ومتوسط و مراکز تحقیقاتی.

 

• • ایجاد کلینیک های مشاوره کسب و کارهای کوچک در دانشگاه ها .

 

• • ایجاد بانک ایده تجاری در سطح ملی .

 

• • ایجاد بنیاد ملی توسعه کارآفرینی ایران .

 

• • ایجاد شبکه های کارآفرینی .

 

• • ایجاد واحدهای مشاوره کارآفرینی در بانک ها .

 

• • ایجاد مراکز کارآفرینی در شهرداری ها در کشور.

 

• • ایجاد شرکت های مخاطره پذیر جهت حمایت از کارآفرینان .

 

راهکارهای توسعه کارافرینی توسط دولت^[۱۲]
الف)کوتاه مدت:

 

• • شناسایی ظرفیت های موجود بر اساس آمارها و کمک به کسب و کارهایی که ظرفیت خالی دارند و مشکل بازار ندارند.

 

• • اتمام پروژه‌های نیمه تمام و رفع موانع و مشکلات آنها.

 

• • شناسایی افرادی که مهارت، تمایل و آمادگی ایجاد کسب و کار را دارند.

 

• • شناسایی مراکز توانمند آموزش کارآفرینی.

 

• • تشکیل ستاد برنامه ریزی آموزش کارآفرینی.

 

• • تعیین مجری، ناظر و مشاور طرح.

 

• • برقراری مکانیزم تشویق های مالیاتی و معافیت های تامین اجتماعی جهت کسب و کارهای کوچک به عنوان مثال تعیین میزان مالیات برای صنایع کوچک و متوسط بر حسب میزان تولید انجام گرفته (حجم نقدی تولید) پس از کسر میزان ضایعات و همچنین همراه با محاسبه بحران‌های مالی از قبیل عدم فروش کالا، عدم پرداخت و میزان ارزش پولی که باید کارآفرینان بابت اقساط وام‌ها پرداخت نمایند.

 

• • حمایت های مالی و بازار از کسب و کارهای موجود.

 

ب) میان مدت:

 

• • تهیه برنامه ( زمانبندی، هزینه ، مکان) شهرک های خوشه پذیر اقتصادی با توجه به راهبردهای توسعه.

 

• • توسعه مراکز آموزش کارآفرینی در سطح کشور .

 

• • تدوین قوانین و مقررات مورد نیاز.

 

• تبیین و تعیین فرصت‌های کسب و کار.

۱۳۸۳۶

 

۳۴/۳۳

 

۲

 

 

 

دهستان چوکام

 

۳۳۷۳

 

۸/۳۲

 

۲

 

۱۳۰۵۲

 

۴۶/۳۱

 

۳

 

 

 

دهستان کته سر خمام

 

۳۶۴۸

 

۵/۳۵

 

۱

 

۱۴۶۰۶

 

۲۰/۳۵

 

۱

 

 

 

نقاط روستایی

 

۱۰۲۷۰

 

۱۰۰

 

-

 

۴۱۴۹۴

 

۱۰۰

 

-

 

 

 

ماخذ : مرکز آمار ایران ، GIS ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی سال زراعی ۷۹ – ۱۳۷۸ محاسبات نگارنده ، ۱۳۹۳
محصولات باغی چند ساله شامل درختان مرکبات ، درختان میوه ، صنوبر ، درختان محلی از قبیل ( صمد ، افراه ، نارون ، پلت ، توسکا ) گردو و توت می باشد و مساحت اشغال شده توسط باغات مرکبات ( نارنج ، پرتغال و بالنگ ) در دهستان چوکام بیشترین مساحت را ( بین ۵% تا ۲/۰ هکتار) را به خود اختصاص داده است .
شکل۳ – ۴ . مجموع سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی به تفکیک دهستان در بخش خمام
محصولات باغی چند ساله شامل درختان مرکبات ، درختان میوه ، صنوبر ، درختان محلی از قبیل ( صمد ، افراه ، نارون ، پلت ، توسکا ) گردو و توت می باشد و مساحت اشغال شده توسط باغات مرکبات ( نارنج ، پرتغال و بالنگ ) در دهستان چوکام بیشترین مساحت را ( بین ۵% تا ۲/۰ هکتار) را به خود اختصاص داده است . در مجموع بررسی محصولات باغی یکساله در بخش خمام و به تفکیک دهستانهای چاپارخانه ، چوکام و کته سر نمایانگر این مطلب است که وسعت محصولات باغی یکساله در بخش خمام به ترتیب اهمیت عبارتند از حبوبات ، سبزی و صیفی ، محصولات جالیزی و علوفه ای بوده است که دهستان کته سر بیشترین میزان تولید را در سطح بخش خمام دارا می باشد .
۳ – ۶ – ۱ – ۳ – دامداری
در بخش خمام دام های رایج که جهت پرورش استفاده می شوند می توان به ؛ گاو ، گوسفند ، گاومیش اشاره نمود که البته در چند سال اخیر به دلیل گسترش تکنولوژی ماشین آلات کشاورزی از تعداد اسب و گاومیش در منطقه کاسته شده است و بیشتر به سبب علاقه مردم به این دو حیوان مردم به نگهداری آنها مبادرت می ورزند . شیوه دامداری در بخش خمام بیشتر سنتی بوده که روستاییان ضمن پرداختن به فعالیت های زراعت و باغداری به نگهداری تعدادی دام نیز اشتغال دارند که اغلب دامها در این شیوه از بقایای محصولات زراعی و باغی استفاده می کنند . در سالهای اخیر با حمایت سازمان های متولی و مرتبط با امور کشاورزی نگهداری و پرورش دامها در قالب پرواربندی و گاو شیری در بخش خمام بصورت سنتی و صنعتی رونق زیادی داشته است که در این روش دامها در فضاهای به دور از واحدهای مسکونی و به عنوان یک فعالیت اقتصادی نگهداری می شوند . بر اساس آمار و اطلاعات اخذ شده از جهاد کشاورزی ، پروانه بهره برداری از دامداریهای سنتی و صنعتی به تعداد ۱۲۷ واحد در ۲۸ روستای بخش خمام صادر شده است که دامهای شیری تا ۱۲ راس و دامهای پرواربندی تا ۱۱۵ راس جزء دامداری سنتی محسوب می شوند و دامهای بیشتر از این تعداد دامداری صنعتی محسوب می شوند که در بخش خمام ۱۲۳ واحد از نوع دامداری سنتی و ۴ واحد از نوع دامداری صنعتی با ظرفیت بالای نگهداری دامهای بزرگ ( گاو و گوساله ) می باشند .
آمار ارائه شده در خصوص واحدهای دامداری دارای مجوز فعالیت نمایانگر این مطلب است که دهستان کته سر خمام با ۵۳ واحد دامداری ۷۳/۴۱ درصد کل دامداریهای بخش خمام دارای بیشترین تعداد دامداری سنتی در نوع بهره برداری پرواربندی گوساله را دارا می باشد .
۳ – ۶ – ۱ – ۴ –صید و صیادی و پرورش ماهی
وجود رودخانه های نسبتاً بزرگ و تالاب انزلی سبب گردیده که صید ماهی و شکار انواع پرندگان ( مرغابی ، خوتکا ، غاز و چنگر ) یکی از شیوه های درآمد زایی مردمان منطقه قرار گیرد . فعالیت پرورش استخرهای ماهیان گرمابی در ده سال اخیر در این بخش رونق بسیاری یافته است و با سیاستهای تشویق مسئولین مرتبط با این رشته کشاورزی ( شیلات و جهاد کشاورزی ) بسیاری از باغات و حتی زمین های زراعتی به استخرهای پرورش ماهی تبدیل شده اند که در اکثر روستاها چند واحد استخر پرورش ماهی در کنار زمین های زراعی و خصوصاً رودخانه ها قابل مشاهده است . البته دوره فعالیت این استخرها همزمان با آماده سازی زمین ها برای زراعت برنج بوده است که این امر موجبات غیر فعال شدن استخرها را در سالهای اخیر باعث شده است .

۳ – ۶ – ۲ – صنعت
صنایع موجود در بخش خمام را می توان در سه گروه عمده صنایع کارخانه ای ، صنایع کارگاهی تولیدی و صنایع دستی و خانگی تقسیم بندی نمود .
۳ – ۶ – ۲ – ۱ – صنایع کارخانه ای
با توجه به بررسی های به عمل آمده در زمینه صنایع کارخانه ای موجود در بخش خمام تقریباً هیچ کدام از این گروه های تولیدی از مواد خامی که در بخش خمام توسط کشاورزان تولید می گردد استفاده نمی نمایند . عمده تولیداتی که این صنایع عمدتاً کارگاهی – کارخانه ای تولید می نمایند عبارتند از : لبنیات ، رنگسازی ، گونی بافی ، نان ماشینی ، بیسکویت ، کیک ، نان بستنی ، بستنی ، ماکارونی ، اسانس میوه و … که هیچ تناسبی بین محصولات کشاورزی تولید شده در بخش خمام و تولیدات این صنایع وجود ندارد .
دهستان چوکام در بخش خمام دارای بیشترین تعداد واحد فعال در بخش صنایع کارگاهی – کارخانه ای میباشد که عمدتاً در زمینه های ماشین آلات و ادوات کشاورزی ، محصولات چوبی ، جوراب و پوشاک فعال می باشند . که این امر عمدتاً به دلیل قرار گرفتن در مسیر ارتباطی رشت به خمام و دسترسی مناسب به دو بازار بزرگ یعنی شهرهای رشت و انزلی می باشد .
۳ – ۶ – ۲ – ۲ – صنایع کارگاهی – تولیدی
با توجه به بررسی های میدانی به عمل آمده مشخص گردید که این صنایع اغلب توسط نیروی کار خانواده و با سرمایه اندک اداره می شوند و از دیگر ویژگیهای این صنایع عدم سازماندهی منظم آن توسط دولت و تا حدودی عدم استفاده از منابع و تسهلات دولتی است . همچنین این صنایع از نظر وسعت مکان و تعداد نیروی کار از صنایع کارخانه ای بسیار کوچکتر می باشند . بر اساس مطالعات و بررسی های به عمل آمده در سطح بخش خمام کارگاههای فعال در بخش صنایع غذایی بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده اند که یکی از دلایل این امر را می توان قرار گرفتن این بخش در محور مواصلاتی رشت – انزلی اشاره نمود که سالانه میلیونها مسافر را از خود عبور می دهند . و همچنین انواع کارگاههای تولیدی متناسب با تولیدات کشاورزی بخش را ذکر نمود که تعدادی از آنها عبارتند از کارگاههای چوب بری ، برنجکوبی ، آردکوبی ، پنیر سازی و رشته و ماکارونی را اشاره نمود . کارگاههای صنایع فلزی بعد از کارگاههای صنایع غذایی دارای بیشترین اهمیت و سهم قابل توجهی از نظر تعداد شاغلین و نوع خدمات دهی به مردم را به خود اختصاص داده اند . این کارگاهها شامل کارگاههای جوشکاری درب و پنجره ، گاو صندوق سازی ، آلومینیوم کاری ، جوشکاری ساختمان ، تراشکاری ، ریخته گری ، آهنگری ، تولید ادوات کشاورزی ، تانکر سازی ، پرس کاری ، تولید قطعات یدکی و … را اشاره نمود . از آنجا که آمار دقیقی در خصوص صنایع کارگاهی در بخش خمام موجود نبوده بر اساس مطالعات میدانی به عمل آمده صنایع به ترتیب اهمیت عبارتند از ؛ برنجکوبی ، چوب بری ، بلوک زنی ، جوشکاری ، آهنگری ، تراشکاری و ساخت ادوات کشاورزی که صنایعی مانند برنجکوبی و چوب بری در اکثر روستاهای بخش به تعداد یک تا چند واحد موجود می باشد . به دلیل رشد ساخت و ساز و نیاز روستاییان به مصالح ساختمانی در چند سال اخیر تعداد واحد های بلوک زنی در این بخش رشد چشمگیری داشته است و در اکثر روستاهای بخش مورد مطالعه این کارگاهها فعال می باشند . از دیگر صنایع فعال در این بخش می توان کارگاهای چوب بری اشاره نمود که دلیل این امر علاقه مندی مردمان این بخش به کشت درخت صنوبر و همچنین تقاضای روز افزون بخش و استان و حتی کشور را می توان اشاره نمود که عمده محصولات تولیدی این کارگاها به استان های مرکزی کشور ارسال می گردند و ارزش مالی فراوانی را برای تولید کنندگان این بخش به همراه دارد .
۳ – ۶ – ۲ – ۳ – صنایع دستی خانگی

آرد : آرد مخصوص برای تولید ماکارونی آرد سمولینا می باشد که از آسیاب کردن قسمت آندوسپرم گندم های سخت بویژه گندم دوروم به دست می آید. این گندم مخصوص نقاط سردسیر و خشک می باشد .هر چند در ایران گندم فوق به صورت خاص کشت نمی گردد لیکن گندم های سخت دیگر به صورت پراکنده و غیر متمرکز کشت می گردند . آرد تولیدی از این نوع گندم ها که کیفیتی نزدیک با آرد سمولینا دارد،آرد سه صفر یا نول نام دارد. آرد مورد مصرف بایستی از لحاظ فیزیکی ، شیمیایی و میکروبی با استاندارد مطابقت داشته باشد. در غیر این صورت محصول را دچار مسایل مختلفی خواهد کرد.

فیزیکی :یکنواختی آرد ،میزان سبوس و مواد خارجی در آرد.چون یکنواختی آرد در جذب آب توسط آرد برای تشکیل خمیر مناسب و یکنواخت تاثیر خواهد گذاشت.همچنین میزان سبوس و مواد خارجی نیز در صورتی که درآرد از حد مجاز استاندارد فراتر روند وضعیت ظاهر محصول را دچار نقصان خواهد کرد و در محصول ایجاد لکه های قهوه ایی روشن ،تیره و سیاه می کنند .لذا این عوامل در کیفیت محصول تاثیر فراوان دارد .
شیمیایی:اگر عوامل شیمیایی آرد مصرفی از حد مجاز استاندارد خارج باشد ممکن است ایجاد طعم و بوی نامناسب در محصول بکند.
میکروبی:آرد مصرفی نبایستی دارای آلودگی باشد .تعداد میکروب های موجود در آن باید برابر با حد مجاز استاندارد بوده اگر چنین نباشد آلودگی میکروبی دستگاه ها و لوازم تولید ،سالن تولید و نهایتا ومحصول را در پی خواهدداشت.
۲- آب:آب مورد استفاده در ساخت ماکارونی بایستی مشخصه های آب آشامیدنی را داشته باشد ،چرا که در غیر این صورت مشکلاتی را موجب می گردد .
اگر سختی آب بالا باشدجدای از مشکل ایجاد رسوب و لایه در دستگاه هاو لوله ها به کیفیت محصول صدمه می زند (در تغییرات رنگ محصول اثر نامطلوب دارد).
اگر از لحاظ شیمیایی و میکروبی آلودگی داشته باشد ،طبعا محصول تولیدی نیز آلوده خواهد بود .
در صورت لزوم از مواد افزودنی مجاز که شامل عوامل زیر می باشد نیز می توان استفاده کرد :
تخم مرغ :تخم مرغ در ارزش غذایی محصول ، بهبود رنگ و بهبود کیفیت خمیر مؤثر است.
پودر پیاز ، سیر ،ادویه ،شیر خشک ،رب گوجه فرنگی ،پودر اسفناج و کرفس ،‌آرد سویا ،آرد بادام زمینی .
۳- نمک
۴- بتا کاروتن :‌برای بهبود رنگ مناسب است .
۵- ویتامین c :ویژگی های فیزیکی خمیر را اصلاح می کند و مقدار نشاسته در آب سخت را هم کاهش می دهد.
۶- پودر اسفناج یا آب اسفناج: برای تغییر رنگ کاربرد دارد.
فرایند تولید ماکارونی : مراحل تولید غیر مداوم ماکارونی
۱- تحویل آرد به کارخانجات و استقرار آرد در انبار مواد اولیه
۲- کنترل کیفیت آرد و آب مصرفی
۳- تخلیه آرد در قیف دستگاه غربال کننده وانتقال دهنده در قسمتی که اصطلاحا در کارخانه به آن چاله آرد یا کته می گویند.
۴- انتقال آرد توسط سیستم هلیس یا مارپیچ به دستگاه پرس
۵- مخلوط شدن آرد و آب و تشکیل خمیر تقریبا یکنواخت
۶- خروج خمیر تحت خلا و فشار از قالب های مورد استفاده
۷- شکل گرفتن خمیر بصورت رشته ای یا فرمی
۸- انتقال تریلی حامل نی ها یا سینی ها به درون گرمخانه ها
۹- خشک شدن محصولات در دمای ۵۰ – ۶۰درجه سانتی گراد در مدت زمان حداکثر ۴۸ ساعت.
۱۰- انتقال فراورده های خشک شده به سالن برش یا بسته بندی
۱۱- برش و توزین محصولات در ضمن جداسازی ماکارونی های نامناسب
۱۲- بسته بندی محصول در سلوفان
۱۳- انجام امور کنترل کیفیت بر روی محصول
۱۴- انبار کردن محصولات بسته بندی شده
۱۵- ارائه محصول به بازار مصرف
کنترل کیفیت محصول
هر واحد با داشتن آزمایشگاه کنترل کیفی کاملا مجهز به وسایل و تجهیزات پیشرفته از طریق آزمایشات فیزیکی ،شیمیایی میکرو بیو لوژی کیفیت محصول تولیدی را روزانه مورد آزمون قرار می دهد .چنانچه محصول با استاندارد مربوط مطابقت داشت گواهی خروج محصول از کارخانه برای ورود به بازار داده می شود .
ارزش غذایی در هر ۱۰۰گرم ماکارونی
پروتیین: ۱۲ - ۱۰ گرم
انرژی : ۳۵۰ کیلو کالری
هیدرو کربنات: ۱۰/۷۴ گرم
چربی: ۴/۱گرم
۳-۲-۲ تحقیقات پیرامون موضوع پایان نامه
پژوهش های متعددی در این زمینه در ادبیات موضوعی خارجی صورت پذیرفته که در ادامه ارائه شده است . البته طیف تحقیقات صورت پذیرفته در این حیطه در کشورمان محدود به بررسی عوامل اثرگذار به روی رفتار مصرف کننده در حیطه کالاهای کم درگیر و پر درگیر بوده است .
۱-۳-۲-۲ مطالعات داخلی

 

محقق	موضوع تحقیق	دانشگاه محل تحقیق	سال تحقیق
حمید رضا رضوانی	بررسی و رتبه بندی مهمترین عناصر آمیخته بازاریابی موثر بر رفتار مصرف کننده کالای کم درگیر	دانشکده مدیریت دانشگاه تهران	۱۳۸۱