کازیر[۵۵] (۱۹۹۷) نیز تجارت الکترونیک را حاصل تعامل سه جز می داند. این سه جز عبارتند از :
فرایندها: شامل فرایندهای بازاریابی، فروش، پرداخت، تامین سفارشات و پشتیبانی؛
نهادها: شامل دولت، واسطه ها، مصرف کنندگان و تامین کنندگان؛
شبکه ها: شامل شبکه های داخلی شرکت، اینترنت و شبکه های تجارت.
۲-۲-۵٫ مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک
مدل های کسب و کار نشان می دهد که یک شرکت چگونه درآمد کسب می کند. موقعی که یک شرکت تصمیم به حضور در اینترنت می گیرد، و قصد دارد درآمد کسب کند، به روش های متفاوت می تواند این کار را انجام دهد.
طبقه بندی تیمرز[۵۶] (۱۹۹۸، ص۳) یازده نوع مدل کسب و کار را به شرح زیر مطرح می کند:
فروشگاه الکترونیکی[۵۷]: فروشگاه الکترونیکی به معنای داشتن یک مغازه و فروشگاه در فضای الکترونیک و اینترنت می باشد.
تدارکات الکترونیکی[۵۸]: عبارت است از مناقصه و الکترونیکی و تهیه کالاها و خدمات مورد نیاز شرکتهای بزرگ خصوصی و دولتی خریدهای خود را به مناقصه می گذارند و بهترین پیشنهادها را می پذیرند.
حراجی الکترونیکی[۵۹]: مزایده یا حراج الکترونیکی به معنای اجرای الکترونیکی مکانیزم مزایده در فضای اینترنتی می باشد. برای تسهیل مزایده ممکن است از نرم افزارهای چند رسانهای استفاده شود.
مرکز خرید الکترونیکی[۶۰] : مرکز خرید الکترونیکی مجموعه ای از فروشگاه های الکترونیکی است که تحت یک چتر قرار دارند.
بازار شخص ثالث[۶۱] : در این نوع مدل که تازه رایج شده است، شرکت انجام بازاریابی شبکه ای خود را به سایر شرکت ها واگذار می کند.
جوامع مجازی[۶۲] : در این نوع مدل حق عضویت و تبلیغات، منابع تولید درآمد می باشند.
ارائه کننده خدمات زنجیره ی ارزش[۶۳] : در این مدل یک وظیفه خاص و یا بخش خاصی از زنجیرهی ارزش توسط شرکت دیگری انجام می شود.
الگوی مشارکتی[۶۴] : این مدل مجموعه ای از ابزار و یک محیط اطلاعاتی را برای همکاری بین شرکت ها ارائه می کند و می تواند بر وظایف خاصی مثل طراحی و مهندسی مشارکتی و یا پشنیبانی از تیم مجازی مشاوران متمرکز شود.
یکپارچهکننده زنجیره ی ارزش[۶۵] : این مدل بر یکپارچه کردن مراحل و اجزای مختلف زنجیرهی ارزش و یکپارچه کردن جریان اطلاعات بین آن مراحل به منظور ایجاد ارزش افزوده بیشتر تمرکز کند.
واسطهگری اطلاعاتی[۶۶] : در این مدل ارائه اطلاعات درخواستی در ازای دریافت وجه صورت میگیرد. و یک نوع واسطهگری در زمینه اطلاعات ایجاد می کند.
خدمات اعتماد[۶۷] : خدمات اعتماد نوع خاصی از واسطه گری اطلاعاتی می باشد. در این مدل ارائه خدمات در زمینه ایجاد اعتماد در تجارت الکترونیک منبع درآمد شرکت تلقی میگردد. صدور گواهینامهها و تائید اسناد الکترونیکی و سایر وظایف طرف ثالث مورد اعتماد از جمله این فعالیتها می باشد. انواع یازده گانهی مدلهای کسب و کار بر حسب دو مولفهی میزان نوآوری و یکپارچگی وظیفه ای در شکل (۲-۲) ترسیم شده اند.
شکل ۲- ۲٫مدلهای یازده گانهی کسب و کار اینترنتی (تیمرز، ۱۹۹۸)
۲-۲-۶٫ مزایای تجارت الکترونیک
توربان و همکاران[۶۸] (۲۰۰۲، ص۱۷۰) منافع و مزایای تجارت الکترونیک را برای سه جزء سیستم تجاری بیان می کنند :
مزایای تجارت الکترونیک برای سازمان که به شرح زیر می باشد
۱- گسترش بازار سازمان به بازارهای ملی و بین المللی
۲- قادر ساختن شرکت به تهیه مواد و خدمات از سایر شرکت ها با هزینه ی کمتر و سرعت بیشتر
۳- کوتاه کردن کانالهای بازاریابی و حتی حذف آن و در نتیجه تولید محصولات ارزان تر و سود بیشتر.
۴- نیاز به داشتن موجودیهای کمتر
۵- کاهش هزینه های ارتباطات راه دور
۶-کمک به شرکتهای کوچک برای رقابت با شرکتهای بزرگ
و همچنین مزایای تجارت الکترونیک برای مشتریان از قبیل:
کاهش هزینه کالا و خدمات برای مشتریان به دلیل امکان مقایسه ی سریع و بهنگام قیمت ها با هم
افزایش قدرت انتخاب مشتریان
۳- امکان خرید ۲۴ ساعته و هفت روزه
دسترسی سریع مشتریان به اطلاعات مربوط
۵- امکان کار و مطالعه برای افراد در منزل
و نیز مزایای تجارت الکترونیک برای جامعه که عبارتند از:
امکان کار در منزل و کاهش تعداد مسافرتها و در نتیجه ترافیک و آلودگی کمتر
امکان کاهش قیمت کالاها و در نتیجه افزایش سطح استاندارد زندگی مردم
امکان بهره برداری و استفاده از محصولات و خدمات در مناطق روستایی و کشورهای در حال توسعه که در صورت عدم استفاده از تجارت الکترونیک امکان پذیر نیست.
تسهیل حمل و نقل و خدمات عمومی، کاهش هزینه ی توزیع و افزایش کیفیت خدمات اجتماعی، خدمات پلیسی، خدمات بهداشتی درمانی و آموزش
۲-۳٫ بازایابی الکترونیک
در بین مقالات منتشره در مورد دنیای جدید تجاری در عصر اینترنت بیشترین توجه به موضوع بازاریابی بوده است. واژه هایی از قبیل بازاریابی اینترنتی[۶۹]، بازاریابی شبکه[۷۰]، بازاریابی الکترونیک[۷۱]، بازاریابی شبکه[۷۲] به وفور در ادبیات تجارت الکترونیک مشاهده می شود. با عنایت به اهمیت بازاریابی اینترنتی در این بخش به این موضوع و مباحث مرتبط با آن پرداخته می شود.
۲-۳-۱٫ تعریف و تکامل بازایابی الکترونیک
بازاریابی اینترنتی یا الکترونیکی از ابتدا به صورت فعلی نبوده و طی مراحلی تکامل یافته است. برای پرداخته به این موضوع ابتدا باید مشخص شود که واژه ی اینترنتی چیست؟
«بازاریابی اینترنتی عبارت است از ایجاد و حفظ روابط با مشتریان، از طریق فعالیت های بهنگام جهت تسهیل مبادله، محصولات و خدمات به طوری که اهداف طرفین معامله را برآورده می سازد» (محمد[۷۳]، ۲۰۰۲، ص۴).
در تعریف دیگری واژهی بازاریابی الکترونیک این گونه بیان شده است: «بازایابی الکترونیک عبارت است از رسیدن به اهداف بازاریابی از طریق استفاده از فناوری ارتباطات الکترونیکی» (چافی،۲۰۰۴، ص۲۸۶).
فرایند تکامل بازایابی الکترونیک بر مبنای نظر دان ودان[۷۴] (۲۰۰۱، ص ۴۴) به سه مرحله تقسیم می شود:
انتشار اطلاعات[۷۵]: در این مرحله از بازاریابی الکترونیکی، از شبکه سایت صرفا به عنوان یک منبع اطلاعاتی محض استفاده می شود. هنوز هم اکثر شرکتها این مرحله را به عنوان مرحله آغازین بازاریابی اینترنتی پشت سر می گذارند.
[یکشنبه 1400-08-02] [ 05:57:00 ق.ظ ]
|