۱۰

 

ارزیابی منابع دانشی

 

مدل مسینگهام/مدل زیمنس

 

 

 

۱۱

 

ساختار سازمانی

 

متدولوژی CELEVER

 

 

 

۱۲

 

استراتژی فناوری اطلاعات

 

مدل برنامه ریزی استراتژی دانش

 

 

 

۱۳

 

استراتژی منابع انسانی

 

مدل برنامه ریزی استراتژی دانش

 

 

 

۱۴

 

شناسایی دانش استراتژیک

 

مدل گپ مدیریت دانش/ متدولوژی CELEVER

 

 

 

۱۵

 

پویایی دانش سازمانی

 

مدل منطقه مؤثر مدیریت دانش

 

 

 

۲-۱۱. اصول مدیریت دانش:

 

 

• مدیریت دانش مستلزم سرمایه گذاری است. دانش یک دارایی اسـت امـا اثربخـشی آن مـستلزم سرمایه گذاری در دارایی‌های دیگر نیز هست. همچنین بخش زیادی از فعالیت‌های مدیریت دانش نیازمند سرمایه گذاری هستند به‌عنوان مثال آموزش کارکنان فعالیتی است که بـه سـرمایه گذاری نیازمند است.

 

 

 

• • مدیریت اثربخش دانش نیازمند پیوند انسان و تکنولوژی است. انـسان و رایانـه هـر کـدام توانـایی خاص خود را دارند، رایانه‌ها می‌توانند اطلاعات را سریع پـردازش کننـد امـا قـدرت آن‌ها محدود به داده‌ها و اطلاعات است ولی دانش در ذهن انسان است و فقـط در آنجـا پـردازش می‌شود از آنجا که دانش مبتنی بر داده و اطلاعات است این دو در ارتباط بـا هـم می‌توانند مؤثر باشند، لذا سازمان‌ها برای مدیریت اثربخش دانش نیازمند راه حل‌هایی هستند که انـسان و دانش را با هم پیوند بزند.

 

 

 

• مدیریت دانش به مدیران دانش نیازمند اسـت. مـدیران دانـش مـدیرانی هـستند کـه می‌توانند دانش‌های نهفته را دریافت و برای آن ارزش و اعتبار لحاظ کنند.

 

 

 

• مدیریت دانش به معنی بهبود فرایندهای کار دانش است. بهبود کار دانشی مستلزم این است کـه دخالت‌های از بالا به پایین کمتر شود. کارکنان بایـد آزادی عمـل و اسـتقلال لازم را در کـار خود داشته باشـند، تـا بتواننـد دانش‌های خـود را در راسـتای حـل مـسائل و تـصمیم گیـری به‌کارگیرند.

 

 

 

• دستیابی به دانش، تنها شروع کار است. دستیابی به دانش مهم است اما موفقیت مدیریت دانش با آن، تضمین نمی‌شود. دانـش را بایـد بکـار گرفـت و در فراینـدهای سـازمانی وارد کـرد به‌گونه‌ای که منجر به بهبود عملکرد سازمانی شود. برای موفقیت این امر نیز بایـد انگیزه‌های لازم را در افراد ایجاد نمود.

 

 

 

• رهبری ضروری است، فردی از میان مدیران ارشد باید مسئول فعالیـت در زمینـه مـدیریت دانـش باشد. این مدیر اغلب “کارشـناس ارشـد دانـش” نامیـده می‌شود بـه شـرطی کـه وظیفه‌اش دربرگیرنده همه افراد باشد، در غیر این صورت “کارشناس ارشد اطلاعات” یـا دیگـر مـدیران ارشد ممکن است این مسئولیت را به‌عنوان مسئولیت اضافی قبول کننـد. صرف‌نظر از اینکـه چـه کسی این نقش را می‌پذیرد، مدیریت دانش موجـب اسـتفاده از تمـام قابلیت‌های کارکنـان در همه سطوح سازمان می‌شود.

 

 

 

• مدیریت دانش ثمربخش است. فواید بالقوه مدیریت دانـش بـسیار گـسترده اسـت و به طور بـالقوه می‌تواند برای هر نوع کسب و کاری مفید باشد، به‌ویژه برای آن دسته از کسب و کارهـا کـه در حوزه فن آوری اطلاعات و منابع خدماتی هستند. یک مدیر ارشد، از اجرای مدیریت دانـش در یک سازمان چه توقعی می‌تواند داشـته باشـد؟ در شـرایط مطلـوب، مـدیریت دانـش کـاهش هزینه‌ها، بهبود خدمات، افزایش کارایی و حفظ سرمایه‌های فکری را تضمین می‌کند.

 

 

 

• مدیریت دانش نیازمند آموزش است. آموزش مدیران و کارکنـان بـرای اجـرای مناسـب در هـر مرحله از فرایند مدیریت دانش حیاتی است. کارکنان و مدیران مجبور هستند برای تمرکز بر فرایندهای عمومی مربوط به مـدیریت دانـش، آمـوزش ببیننـد حتـی زمانی که آن‌ها در حـال مـشارکت بـرای حـل مـشکلات ویژه‌ای هـستند به‌منظور موفقیـت برنامـه مـدیریت دانـش سرمایه‌گذاری اساسی در آموزش مدیریت و کارکنان مورد نیاز می‌باشد.

 

 

 

• انتظارات باید مدیریت و کنترل شوند. اجرای برنامه مـدیریت دانـش مـستلزم تغییـرات اساسـی در چگونگی تعاملات ارتباطات و دستورات بین کارکنان و مدیران و چگونگی انجام آن می‌باشد. مسئولیت‌ها و جهت گیری‌های مدیریت تغییر پیدا می‌کند تا نیازهای مدیریت دانش سازمان را برآورده کند و کارکنان و مدیریت باید برای این تغییر آماده باشـند. زمـانی که غالب افراد از تغییر بترسند، بهره‌وری آسیب می‌بینند. مگـر اینکـه انتظـارات کارکنـان بـه شـکلی پیـشگیرانه مدیریت و کنترل شود. یـک رویکـرد اثـربخش در ایـن خـصوص به تعیین اهـداف آشکار و تفضیلی در حوزه مدیریت دانش است. فقط بعد از تعیین دقیق این اهـداف اسـت کـه می‌توان کارکنان و مدیریت را به دنبال کردن فعالیت‌های عمومی مدیریت دانش ترغیب کرد.

 

 

 

• مدیریت دانش یک فرایند است نه یک محصول. مدیریت دانـش فراینـدی پویـا و پیوسـته در حـال تکوین و تکامل است. معمولاً فعالیت‌های مدیریت دانش دریک سازمان پیشرفته شامل بدسـت آوردن دانش از مشتریان، کسب درآمدهای جدید از دانش موجود، اخذ دانش از کارکنان برای استفاده دوباره در فرایند و الگوبرداری از برنامه‌های موفق مدیریت دانش می‌باشد.

 

 

 

• مدیریت دانش زمان‌بر است. زمان اجرای واقعی برای ایجاد سیستم عملی مدیریت دانش ممکن است از چند ماه تا چند سال طول بکشد که به تحلیل و پیچیدگی فرایندها، انـدازه شـرکت و تعداد مدیران و کارکنان درگیر در فرایند بستگی دارد. حتی غالـب چالش‌های مربـوط بـه سیستم فناوری در اجرای مدیریت دانش، سرعت تغییر فرهنگ سازمان‌ها، و عدم دسترسـی به منابع، عوامل بسیار محدودکننده‌ای در این رابطه محسوب می‌شوند.

 

 

 

• رویدادهای عملیاتی موجود سازمان باید تأیید شـود. به‌طورکلی در طراحـی سیـستم مـدیریت دانش، راه آسان‌تر این است که از ابتدا شروع کنیم. تعجب‌آور نخواهد بود که رویای غالـب متصدیان دانش، داشتن یـک کـسب و کـار جدیـد، در یـک زمینـه بکـر و بـدون هـیچ گونـه اطلاعات اولیه باشد. هر چند واقعیـت ایـن اسـت کـه غالـب برنامه‌های مـدیریت دانـش در سازمان‌های فعلی با فرآیندهای تدوین شده به منظـور اجـرای دسـتورات، اخـذ تصمیم‌های مطلوب برای فعالیت‌ها و برای رسیدگی به موضـوعات حمایـت از مـشتری اجـرا می‌شوند. علاوه براین این فرآیندها و نگرش‌ها باید در یـک فراینـد جدیـد از مـدیریت دانـش مجتمـع شوند. به عبارت دیگر، برنامه مدیریت دانش، باید کسب و کارهای موجود را تکمیـل کـرده، فرآیندهای فعلی را تقویت کند و بدون آنکه کل سازمان را دگرگـون و یـا متحـول کنـد، بـه توسعه فرایندهای نوینی در اجرای مدیریت دانش بیانجامد. اینکه مدیریت دانش بتوانـد بـرای کسب و کار خاصی مفید باشد به خود کسب و کار، فرهنگ سازمان و محدودیت‌های بودجه بستگی دارد. (احمدی و صالحی،۱۳۸۹)

 

 

۲-۱۲. چالش‌ها و موانع پیاده سازی استراتژی مدیریت دانش:
اجرای مدیریت دانش چالش‌های بسیاری را برای سازمان ایجاد می‌کند (داونپورت و همکاران،۱۹۹۸، ص ۵۳-۵۶) احتیاج به مقادیر زیادی از منابع سازمانی، تکنیک‌های گوناگون و ابزارهای مرتبط با آن‌ها دارد و هم‌چنین زمان زیادی برای رسیدن به موفقیت احتیاج دارد. در بسیاری موارد از متدولوژی‌های موجود برای پیاده‌سازی سیستم‌های اطلاعاتی برای اجرا و پیاده‌سازی و نیز برنامه‌ریزی مدیریت دانش استفاده شده است. برای مثال در رابطه با شناسایی دانش محوری و طراحی فرایند مدیریت آن از این نوع متدولوژی‌ها استفاده شده است. باوجود این تعدادی از سازمان‌هایی که به ایجاد متدولوژی مخصوص به خود دست زده‌اند، نیز در واقع با تمرکز بر تکنولوژی اطلاعات این کار را انجام داده‌اند (لی و کیم،۲۰۰۱، ص ۲۹۹-۳۱۱).
رنجبر فرد و همکاران در سال ۱۳۹۲ موانع مدیریت دانش را مورد بررسی قرار داده‌اند و نتایج حاصل شده در جدول ۲-۳ ذکر شده است: (رنجبر فرد،۱۳۹۲)
جد. ل ۲-۳: چالش‌ها و موانع پیاده سازی استراتژی مدیریت دانش (رنجبر فرد،۱۳۹۲)

 

 

فرایندهای جریان کارگرا

 

 

 

ویژگی‌ها

 

فرایندهای تکرار شونده هستند که کارایی و انعطاف‌پذیری در آن‌ها از اهمیـت بـالایی برخـوردار اسـت. به‌منظور افزایش کارایی از روش‌هایی چون افزایش همزمانی در انجام کارها و افزایش وظایف خودکـار در فرایندها استفاده می‌شود. برای افزایش انعطاف‌پذیری از روش‌هایی چون، افزایش تعداد کارکنانی که از جنبه‌های مختلف آموزش دیده‌اند و نیز بهبود روش‌های تخصیص منابع، استفاده می‌شود.

 

تمامی ضرایب تعیین برآورد شده در نمایه (ب) در سطح ۱% و سطح ۵% معنادار بوده و در مقایسه با ضرایب تعیین شده قابل مقایسه خود در نمایه (الف) بزرگتر است که نشان می‌دهد اضافه کردن متغیر ریسک غیرمنتظره به عنوان متغیر توضیحی به مدل، قدرت توضیح دهندگی مدل‌ها را افزایش می‌دهد. جدول (۴-۱۰) نتایج مدل رگرسیون چارکی نشان می‌دهد. ضریب تعیین همه مدل‌ها در سطح ۱% معنادار و در اکثر موارد بزرگتر از ضریب تعیین به دست آمده از مدل‌های خطی است، این یافته نشان می‌دهد که قدرت پیش‌بینی مدل چارکی در مقایسه با مدل خطی به‌طور معناداری بالا است. جدول (۴-۱۰) نشان می‌دهد که ضرایب مربوط به واریانس مورد انتظار و واریانس مورد انتظار برای همه شاخص‌ها و در تمامی چارک‌ها، از معناداری بالایی برخوردار هستند (عموماً در سطح ۱%). همچنین، این تجزیه و تحلیل نشان می‌دهد که ضرایب برآورد شده مربوط به ریسک ( و ) در چارک‌های پایین‌تر (۰٫۱۰ و ۰٫۲۵) منفی بوده، در چارک میانه حداقل مقدار (از نظر قدر مطلق) را داشته و در چارک‌های بالاتر (۰٫۷۵ و ۰٫۹۰) مثبت است. بنابراین، ضریب حساسیت بازده به ریسک در چارک‌های حدی افزایش می‌یابد، البته در چارک‌های پایین‌تر، بازده مازاد رابطه معکوس با ریسک دارد، در حالی‌که در چارک‌های بالاتر، بازده مازاد رابطه مستقیم با ریسک دارد.

با بگارگیری مدل رگرسیون چارکی برای تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به بازده مازاد، مشاهده می‌شود که نوسان‌پذیری غیرمنتظره نتایج با ثبات‌تر و سازگارتر در بین چارک‌ها حاصل می‌کند. در هر حال، ضریب واریانس مورد انتظار و واریانس غیرمنتظره با تغییر چارک‌ها، از منفی به مثبت تغییر می‌کند و آماره t^[102] برای ضرایب برآورد شده در دامنه‌های حدی، به‌طور معناداری بزرگتر (به لحاظ قدرمطلق) از چارک میانه است، البته ضرایب چارک میانه نیز در سطح ۱% و بعضاً در سطح ۵% (برای شاخص مالی و شاخص بازار دوم) معنادار می‌باشد.
این یافته نیز با این مفهوم سازگار است که برآوردگرهای حداقل مربعات که مبتنی بر میانگین شرطی است، به این دلیل که از اطلاعات موجود در دامنه‌های بالا و پایین چشم‌پوشی می‌کند، از ثبات کمتری برخوردار می‌باشند. همین موضوع موجب شده است که در تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده از مدل رگرسیون خطی [جدول (۴-۹)] بده‌وبستان بین ریسک (مورد انتظار و غیرمنتظره) و بازده مثبت باشد، در حالی‌که نتایج جدول (۴-۱۰) نشان می‌دهد که رابطه مستقیم بین ریسک و بازده فقط در چارک‌های بالاتر برقرار است.
جدول (۴-۱۰): نتایج مدل رگرسیون چارکی برای شش شاخص بورس اوراق بهادار تهران

پارامتر
شاخص
چارک

ضریب تعیین (R²) معمولی^[۱۰۳]

شاخص کل
۱۰
^*۰٫۰۰۲۸-
^*۵۴٫۵۳-
^*۵۵٫۳۵-
۰٫۰۱۰
^*۰٫۴۰۸

۲۵
^*۰٫۰۰۱۹-
^*۴۶٫۸۸-
^*۴۹٫۹۴-
^***۰٫۰۷۲
^*۰٫۲۲۹

۵۰
۰٫۰۰۵-
^*۴۷٫۵۸
^*۲۸٫۰۷
^*۰٫۳۲۸
^*۰٫۰۹۰

۷۵
^*۰٫۰۰۳۶
^*۶۲٫۳۱
^*۵۲٫۱۵

در قالب این نظام بانک های فعال در بخش مبادلات ارزی به تسویه حساب با سایر بانک های عضو می پردازند. نظام به صورت لحظه ای کار می کند و ارتباط بین مراکز اصلی بانک ها را در مبادلات ارزی برقرار می کند. بعلاوه در این نظام، بانک مرکزی به عنوان واسطه عمل می کند. بدین معنی که بانک مرکزی به منظور تسویه حساب های بین بانکی بانک ها، حساب های ارزی آنها را تغییر می دهد. به عبارت دیگر تسویه حساب در این شیوه با دخالت بانک مرکزی انجام می گیرد. گسترش چنین نظامی و امکان مبادلات ارزی بین بانکی، تلاش برای زمینه سازی جهت ارتباط با بانک های دنیاست و در آینده نگری این نظام، یکی از مهم ترین اهداف امکان مبادلات و تسویه های ارزی بین بانک های داخلی و خارجی شناخته شده است. (احمدزاده فرد شیرازی، ۱۳۸۸: ص۴۳)

۴- شبکه سوئیچ عملیات بین بانکها
علاوه بر ارتباط مبادلاتی بین شعب بانک ها، بر اساس سوئیچ عملیات بین بانکی امکان مبادلات اصلی عمده بین مراکز بانک ها نیز فراهم می شود. در این شبکه مراکز اصلی بانک ها، به صورت لحظه ای به مبادلات مختلف ریالی و ارزی می پردازند. همچنین وصول و حواله مربوط به بانک ها در این نظام به راحتی و با سرعت بالایی انتقال می یابد. (احمدزاده فرد شیرازی، ۱۳۸۸: ص۴۴)
۵- شبکه سوئیفت
ارتباط بین بانک ها و بانک مرکزی از طریق شبکه سوئیفت فراهم شده است. شبکه شتاب نیز بخشی از این شبکه به حساب می آید. چرا که در شتاب ارتباط بین بانک ها میسر است در حالیکه در شبکه سوئیفت ارتباط بین بانک ها و بانک مرکزی فراهم است. بانک مرکزی از طریق این شبکه ارتباط و مبادلات را به صورت لحظه ای با بانک های مختلف برقرار می کند. بکارگیری چنین شبکه ای در ارتباطات کاهش زیاد هزینه ها را به دنبال داشته است.
علاوه بر موارد زیرساختی فوق که به عنوان ارکان اصلی بانکداری الکترونیک در کشور به حساب می آیند، می توان به سایر عناصر بانکداری الکترونیک از قبیل شبکه خودکار، دستگاه ها و کارت خوان های خودکار نقطه فروش، کارت هوشمند، تلفن بانک و فاکس بانک پایانه ها و خطوط داده ای اشاره کرد. (احمدزاده فرد شیرازی، ۱۳۸۸: ص۴۴)
۲-۴) دستگاه های خودپرداز
۲-۴-۱ )تاریخچه دستگاه های خودپرداز
دستگاه خودپرداز در اواخر دهه ۱۹۶۰ در آمریکا ابداع گردید. توسعه و شهرت دستگاه های خودپرداز را به شرکت داکیوتل^[۸۳] نسبت می دهند. د.لا.ریو^[۸۴] اولین خودپرداز الکترونیکی را عرضه کرد که برای اولین بار در ۲۷ ژوئن ۱۹۶۷ توسط بانک برکلی^[۸۵] در شهر اینفلد در شمال لندن نصب شد. اولین خودپردازها تنها یک ژتون یا کوپن تک کاربری را می پذیرفتند که توسط دستگاه نگهداری می شد. این دستگاه بسته های از پیش آماده شده حاوی ده پوند استرلینگ را ارائه می کرد. خودپرداز مدرن به صورت شبکه در سال ۱۹۶۸ در دالاس تگزاس توسط دان وتزل^[۸۶] اختراع شد. شبکه خودپردازها برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ در انگلستان مورد استفاده قرار گرفتند. سی.آی.تی ۲۹۸۴ ( ترمینال پرداخت نقدی)^[۸۷] اولین دستگاه خودپرداز واقعی بود که از نظر عملکرد شبیه به دستگاه های امروزی بود. تمام آنها آنلاین بودند و مقدار متغیری را پرداخت می کردند که بلافاصله از حساب مشتری کسر می شد. امروزه اغلب خودپردازها به شبکه بین بانکی متصل هستند و افراد را قادر می سازند از دستگاه هایی پول برداشت یا واریز کنند که متعلق به بانکی یا کشوری که در آن حساب دارند، نمی باشند. ( محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۱)
این صنعت از زمان معرفی اولین خودپردازها در سال ۱۹۶۹ تکامل یافته و تحت تغییرات عمده ای قرار گرفته است. متخصصان صنعت سه مرحله را در تکامل این صنعت معرفی می کنند: (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۲)
مرحله ظهور
در مرحله ظهور (۱۹۶۹-۱۹۹۶) خودپردازها از یک تکنولوژی مبتکرانه عرضه شده توسط موسسات مالی پیشگام به یک کانال اصلی عرضه خدمات مورد انتظار و مورد اتکای مشتریان تبدیل شدند. در اوایل دهه ۱۹۷۰ موسسات مالی شروع به معرفی شبکه های خودپرداز و راه اندازی شبکه های مشترک از طریق انتقال وجوه الکترونیکی کردند. بنابراین صاحبان کارت قادر به استفاده از خودپردازهای موسسات مالی دیگر شدند. علاوه بر این موسسات مالی هزینه های کمتر تراکنش های خودپرداز در مقایسه با تراکنش های عملیات شعبه را تشخیص دادند بنابراین کاربرد خودپرداز را افزایش دادند. به منظور تمرکز بر راحتی و خدمات بهتر به مشتری، عرضه کنندگان خودپرداز مبادرت به نصب خودپردازها نه تنها در شعب، بلکه در اماکن خارج از ساختمان مانند فروشگاه های بزرگ، فرودگاه ها و پمپ بنزین ها کردند. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۲)
مرحله اضافه بها (کارمزد خدمات)
این مرحله( از سال ۱۹۹۶-۲۰۰۵) به نرخ کارمزد خدمات خودپردازها ارتباط دارد. این نرخ ها در آمریکا از حدود ۱۹/۱ دلار در سال معرفی ۱۹۹۶ به بیش از ۷۴/۱ دلار در سال ۲۰۰۶ افزایش یافته اند. این امر خودپردازها را به مراکز سود یا زیان تبدیل کرد. به طوریکه به انفجار رشد عرضه آنها انجامید.
این دوره منابع درآمدی جدیدی را برای موسسات مالی فراهم ساخت و یک تغییر نگرش را توصیف کرد که در مقابل اخذ کارمزد (کسب درآمد) راحتی و خدمات جدید را به مشتریان ارائه کردند. علاوه بر این ظهور عرضه کنندگان غیر بانکی را امکان پذیر ساخت که تحت عنوان سازمان های (سرویس/ فروش) مستقل^[۸۸] نیز به آنها تعبیر می شود. این سازمان ها در مقابل هزینه کمتر توانستند از خودپردازها در جاهایی بهره برداری کنند که برای موسسات مالی امکان پذیر نبود.
بنابراین انفجار در عرضه خودپردازها از رشد تراکنش ها فراتر رفت و این امر روند میانگین صعودی تراکنش های ماهانه به ازای هر خودپرداز را معکوس ساخت. رشد عرضه خودپردازها به رقابت بر سر مکان های سودآور نیز شدت بخشیده است. در ابتدا مالکان اماکن مایل بودند به عرضه کنندگان خودپرداز مبلغی بپردازند تا خدمات خودپرداز برای مشتریان آنها فراهم شود. بعدا تاجران و مالکان اماکن اقدام به دریافت هزینه در قبال اعطای حق قرار دادن یک خودپرداز در اماکن دیگر به غیر از بانکها کردند. در نتیجه درآمدهای نزولی و هزینه های صعودی، سوددهی کلی عرضه کنندگان خودپرداز را تحت تاثیر قرار داد. کاهش نسبت تعداد تراکنش ها به ازای هر خودپرداز باعث شد خودپرداز ها به عنوان مراکز سوددهی، برای موسسات مالی جذابیت نداشته باشند. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۳)
مرحله تغییر نگرش(باز تعریف)
به مرحله سوم از سال۲۰۰۶ تحت عنوان باز تعریف صنعت اشاره می شود. فرایند تغییر نگرش، نقش خودپردازها را برای عرضه کنندگان موسسات مالی توصیف می کند. در حال حاضر، عرضه کنندگان خودپرداز به خاطر این واقعیت که اغلب معیارهای عملکرد (مثلا تراکنش ها به ازای هر خودپرداز، درآمد به ازای هر خودپرداز، سود به ازای هر خودپرداز) نزولی بوده اند، تصمیم به بازنگری شیوه ارزیابی ارزش این دستگاه ها گرفتند.
در سال ۲۰۰۶ در آمریکا خودپردازها به عنوان یک مرکز سود به طور میانگین ماهانه ۳۴۰ دلار به ازای هر خودپرداز داخل ساختمان و ۴۳۷ دلار به ازای هر خودپرداز خارج از ساختمان زیان داشتند. کاهش میانگین تراکنش ها به ازای هر خودپرداز ادامه دارد و زیان های حتی بزرگتری را برای اغلب موسسات مالی در آینده تحمیل می کند در نتیجه بسیاری از آنها تصمیم به بازنگری شیوه ارزش دستگاه ها شدند. بنابراین دیگر نگرش به خودپردازها به عنوان یک مرکز سوددهی مستقل نمی باشد بلکه آنها به عنوان مرکزی متمایز برای ارائه خدمات به مشتریان که نیازها و اولویت های آنها را برآورده می کند، شناخته شده اند. بنابراین این صنعت یک دایره را به عنوان یک کانال سرویس کامل خدمات طی می کند. ( محمدی، ۱۳۸۸: ص ص ۲۴ -۲۱)
۲-۴-۲) روند رشد دستگاه های خودپرداز در جهان
تعداد دستگاه های خودپرداز نصب شده در سراسر جهان از ۶۴۰ هزار دستگاه در سال ۱۹۹۶ به حدود ۵۶/۱ میلیون دستگاه در سال ۲۰۰۶ افزایش یافته است و به طور میانگین نرخ رشد سالانه حدود ۹ درصد دارد. انتظار می رود در آینده تعداد خودپرداز های نصب شده با نرخ کمتر، سالانه حدود ۴ درصد رشد پیدا کند و طبق برآورد در سال ۲۰۱۷ به ۴/۲ میلیون دستگاه برسد. در مقابل رشد تمایلات استفاده از خودپرداز کاهش یافته است و انتظار می رود که در حدود ۲ درصد در سال باقی بماند. تعداد میانگین تراکنش ها به ازای هر دستگاه در حال کاهش است در نتیجه عرضه کنندگان خودپرداز با رقابت شدید و نیز با هزینه های روزافزونی برای شبکه های خودپرداز مواجه هستند. به منظور تجزیه و تحلیل کاربرد خودپرداز در سراسر جهان موسسات مالی، معمولا جهان را به هفت منطقه از نظر آهنگ نفوذ، آمار کاربرد و ویژگی های بکار برده شده تقسیم می کنند: چهار منطقه (آمریکا، کانادا، اروپا و ژاپن) دارای تعداد زیادی خودپرداز به ازای هر یک میلیون نفر هستند اما نرخ های رشد در حال کند شدن می باشد.
علیرغم تعداد زیاد خودپردازها تقاضای بیشتری برای دستگاه در ناحیه آسیا، اقیانوسیه و آمریکای لاتین وجود دارد. این دستگاه ها هنوز باید در خاور نزدیک و آفریقا به تعداد زیادی برسند. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۵)
۲-۴-۳) طبقه بندی دستگاه های خودپرداز
الف- از لحاظ قابلیت
دستگاه های خودپرداز چند کاره^[۸۹] : این نوع دستگاه ها علاوه بر پرداخت پول وظایف دیگری از جمله پرداخت حوالجات و پرداخت قبوض، قابلیت دریافت اسناد و اسکناس را نیز دارا هستند و نسبت به دیگر دستگاه های خودپرداز گران تر می باشند. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۶)
دستگاه های خودپرداز از نظر نوع تحویل پول^[۹۰] : این نوع دستگاه های خودپرداز با توجه به مدل های آنها، قابلیت و توانایی دستگاه های خودپرداز چند کاره را ندارند و بیشتر برای پرداخت وجه و حوالجات مورد استفاده قرار می گیرد. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۶)
ب-از نظر استقرار
دستگاه های خودپرداز متصل به دیوار شعب^[۹۱] : این دستگاه ها روی سطح بیرونی دیوار شعب موسسات مالی نصب می شوند و در وضع ایده آل باید ۲۴ ساعته آماده ارائه خدمات باشند. در این دستگاه ها حسگرهایی داخل خودپرداز قرار داده شده تا وقتی درب ها توسط پرسنل غیر مجاز باز می شوند به اپراتورها هشدار داده شود. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۶)
دستگاه خودپرداز سالنی : در داخل سالن شعب بانک ها، موسسات مالی، سوپرمارکت ها و سایر اماکن که احتمال می رود تقاضای قابل ملاحظه ای برای وجه نقد وجود داشته باشد، نصب می شود. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۷)
دستگاه خودپرداز عبوری^[۹۲] : این دستگاه در بزرگراه ها و خیابان های بزرگ نصب می شود به صورتی که خودرو در کنار آنها قرار می گیرد. صفحه نمایش و صفحه کلید آن به موازات شیشه ماشین می باشد که راننده بر آن مسلط باشد. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۲۷)
۲-۴-۴) قسمت های مختلف یک دستگاه خودپرداز
الف-قسمت های ورودی
کارت خوان^[۹۳] : پس از وارد کردن کارت، کارت خوان اطلاعات حساب مشتری را از طریق قسمت مغناطیسی کارت اعتباری می خواند. پردازشگر اصلی با بهره گرفتن از این اطلاعات قادر به تراکنش از حساب بانکی می باشد. در شرایط خاص ممکن است دستگاه خودپرداز کارت وارد شده به دستگاه را ضبط کند برای این منظور محفظه ای در کنار کارت خوان تعبیه شده تا کارت های ضبط شده توسط دستگاه در آن قرار بگیرد.
صفحه کلید^[۹۴]: کلیه اطلاعات موردنیاز برای هر نوع تراکنش از حساب صاحب کارت ازجمله دستورات کاربر برای دریافت مانده حساب و تغییر رمز را دریافت می کند. برای تراکنش نیاز به رمز می باشد که توسط صفحه کلید دریافت می شود.
ب- قسمت های خروجی
بلندگو^[۹۵]: این امکان را میسر می سازد که شما را از دریافت وجه و کارت آگاه می کند و با فشار هر کلید یک بوق می زند. همچنین در بعضی از دستگاه ها انجام دستورات با پیام صوتی به مشتری اعلام می شود.
صفحه نمایش^[۹۶]:دستورها و عملیات تراکنش را نشان می دهد. این صفحات اغلب تک رنگ یا رنگی از نوع اشعه کاتدی^[۹۷] یا صفحه نمایش کریستال مایع^[۹۸] می باشند.
چاپگر رسید^[۹۹] : این امکان را میسر می سازد که رسید عملیات تراکنش را برای مشتری چاپ کند.
توزیع کننده وجه^[۱۰۰]: قلب یک دستگاه خودپرداز مکانیزم توزیع وجه است. این مکانیزم توسط چشم الکترونیکی کنترل و وظیفه آن تشخیص تعداد و پرداخت اسکناس است. این قسمت شامل محفظه ای برای نگهداری اسکناس و دارای مکانیزمی برای خروج اسکناس از محفظه ها و هدایت اسکناس در مسیر پرداخت تا دریچه خروج اسکناس می باشد. برای این منظور سنسورهای متعددی تعبیه شده که مسیر حرکت اسکناس را کنترل می نماید. تعداد اسکناسها و دیگر اطلاعات وابسته به صورت دوره ای چاپ می شوند و یک کپی برای مدت دو سال نگهداری می شود. در کنار چشم الکترونیکی برای شمارش پول مکانیزم توزیع وجه از سنسور که از شیوه تشخیص کلفتی اسکناس استفاده می کند، قرار دارد. اگر دو قطعه اسکناس بهم چسبیده باشد وقتی دستگاه شروع به توزیع اسکناس به دارنده کارت نماید، دو اسکناس بهم چسبیده به محفظه برگشت داده شده ها^[۱۰۱] ارجاع داده می شود. این اتفاق برای اسکناسهای تاخورده، پاره و فرسوده نیز می افتد. تعداد اسکناسهای برگشت خورده ثبت می شود تا دستگاه از کیفیت اسکناس های داخل دستگاه آگاه شود. اگر تعداد این اسکناس ها خیلی بالا باشد، دستگاه هشدار می دهد که مشکلی در قسمت توزیع اسکناس وجود دارد. این قسمت اغلب در پایین دستگاه خودپرداز قرار دارد. (محمدی، ۱۳۸۸: ص۳۰)
۲-۴-۵) نحوه کار دستگاه های خودپرداز
همانطور که گفته شد دستگاه های خودپرداز دارای دو قسمت ورودی و چهار قسمت خروجی می باشد. دستگاه های خودپرداز با بهره گرفتن از وسایل ارتباطی ( تلفن ثابت یا ماهواره ) به پردازشگر میزبان متصل می شود. پردازشگر میزبان مانند یک ارائه کننده خدمات اینترنت^[۱۰۲] می باشد که معمولا به تمامی شبکه های خودپرداز متصل می باشد. دستگاه هایی که با خطوط اختصاصی کار می کنند، مستقیما از طریق چهار سیم نقطه به نقطه و خط تلفن مخصوص به پردازشگر میزبان متصل می شوند. خودپردازهایی که با خطوط تلفن عمومی کار می کنند با بهره گرفتن از یک مودم و خط تلفن عمومی آزاد یا یک مرکز خدمات اینترنت به پردازشگر میزبان متصل می شوند. دستگاه ها با خطوط اختصاصی برای محیط هایی است که مراجعه به دستگاه بسیار زیاد است و کار باید سریع انجام شود و دستگاه های با خط تلفن عمومی اغلب برای تجارت های کوچک و جاهایی که مراجعه به دستگاه کمتر است به کار می رود. ( آقامحمدی،۱۳۸۵: ص ص. ۶۸-۶۷)
تحویل وجه
زمانی که مشتری کارت خود را وارد دستگاه می کند دستگاه کارت خوان اطلاعات آن را خوانده و به کامپیوتر اصلی می فرستد. کامپیوتر اصلی از مشتری رمز عبور را خواسته و پس از اینکه مشتری رمز را وارد کرد کامپیوتر اصلی اطلاعات روی کارت و رمز مشتری را جهت بررسی صحت از طریق لینک ارتباطی به پردازشگر میزبان می فرستد ( در صورتیکه کارت متلعق به بانک دیگری باشد پردازشگر میزبان اطلاعات را به شبکه شتاب فرستاده و شتاب نیز بر اساس اطلاعات روی کارت آن را به سرور بانک مربوطه می فرستد، سپس پردازشگر میزبان شماره حساب و رمز عبور مشتری را بررسی کرده و صحت یا سقم آن را به کامپیوتر خودپرداز ارسال می کند) کامپیوتر خودپرداز در صورت دریافت تائیدیه از پردازشگر میزبان از مشتری می خواهد تقاضای خود را از قبیل دریافت وجه، رسید، انتقال وجه و غیره وارد کند. سپس کامپیوتر تقاضای مشتری را به سرور اصلی می فرستد و در صورتیکه مشتری تقاضای دریافت وجه کرده باشد سرور اصلی موجودی حساب مشتری را کنترل کرده و در صورتیکه مجاز به برداشت وجه موردنظر باشد پردازشگر میزبان اجازه ارائه پول به مشتری را به کامپیوتر خودپرداز می دهد. کامپیوتر خودپرداز نیز موجودی صندوق خود را بررسی کرده و اگر به اندازه درخواست مشتری پول داشته باشد، دستورپرداخت وجه به مشتری را به پرداخت کننده صادر می کند. پرداخت کننده پس از شروع عملیات پرداخت پول به مشتری، صحت انجام عملیات فوق را به کامپیوتر خودپرداز می فرستد، کامپیوتر نیز صحت انجام عملیات فوق را به پردازشگر میزبان می فرستد تا پردازشگر میزبان نیز عملیاتی از قبیل کسر کردن وجه از حساب مشتری را انجام دهد. پس از اینکه پردازشگر میزبان وجه را از حساب مشتری کم کرد، کامپیوتر خودپرداز دستور ارائه کارت و رسید مشتری را داده و عملیات انجام شده را روی چاپگر ژورنال چاپ می کند. ( محمدی ، ۱۳۸۸: ص ص۳۰-۳۲)
۲-۵) مروری بر کارایی^[۱۰۳] و مفاهیم آن
۲-۵-۱) تعاریف کارایی
کارایی یک مفهوم نسبی است و مقایسه بین عملکرد واقعی و عملکرد ایده آل است. می توان گفت کارایی به نحوه بهره گیری از منابع توجه دارد و میزان استفاده مفید از منابع را نشان می دهد. به عبارت دیگر نسبت بازدهی واقعی به دست آمده به بازدهی استاندارد و تعیین شده (مورد انتظار) کارایی است، یا در واقع نسبت مقدار کاری که انجام می شود به مقدار کاری که باید انجام شود. (رمضانی،۱۳۸۸: ص۲۱)
ژوزف پروکونیکف در کتاب مدیریت و بهره وری، کارایی را تولید کالایی با کیفیت بالا و در کوتاه ترین زمان ممکن تعریف کرده است.
منوچهر فرهنگ در واژه نامه اقتصادی خود کارایی را به این صورت تعریف کرده است: کارایی عبارت است از نسبت مقدار عاملی که به کار افتاده.
فارل کارایی یک بنگاه را تولید یک ستانده به حد کافی بیشتر، از یک مقدار مفروض نهاده تعریف کرده است.
همچنین در منابع دیگر تعاریفی از کارایی ارائه شده است که از آن جمله می توان به تعریف زیر اشاره کرد:
ستانده استاندارد/ ستانده واقعی = درجه کارایی
بر اساس این تعریف کارایی عبارت است از نسبت ستانده سیستم (در عمل ) به ستانده مورد انتظار یا شاخص، در واقع مقدار کاری که انجام می شود به مقدار کاری که باید انجام شود. (رمضانی، ۱۳۸۸: ص۲۳)

عدم جذب مخاطب توسط رسانه های غربی و جلوگیری از اشاعه بی‌بند و باری و بی هدفی و فساد.
۳_برنامه های کودک شبکه جهان بین با استناد به آموزش از دوران کودکی در قالب شعر و طنز و داستان به آموزش نکات اخلاقی و خانوادگی پرداخته و اعمال ناپسند و زشت را نکوهش میکند که در دراز مدت میتواند یک عامل بازدارنده در خصوص ارتکاب به جرم باشد.
۳_سریال ها و تله فیلم ها که در شبکه جهان بین تولید میشود با رویکرد اجتماعی وبومی محلی بوده که در آنها همیشه یک فرد بومی موفق بوده و دسیسه های افراد دیگر را کنسل می کند جنبه آموزشی این سریال ها و تله فیلم ها بیشتر اجتماعی و عام بوده که توانسته تا حد زیادی به جلوگیری از وقوع جرم با تکیه بر باورهای دینی و علایق قومی و عشیره ای موفق باشد.
۴_بخش های مختلف خبری با پخش اخبارمربوط به دستگیری و مجازات مجرمین می تواند نقش بسزایی در جلوگیری از وقوع جرم داشته باشد.
۵_حجم عمده آموزشهای ناصحیح به سریال ها و فیلم های سینمایی خارجی و به ندرت ایرانی برمیگردد که با فراموش کردن محیط سالم خانواده تمایل شدید به تجمل گرایی و اسراف و بعضا به خاطر جذب مخاطب بیشتر اقدام به نمایش صحنه هایی میکنند که منجر به آموزش نحوه ارتکاب برخی از جرایم میشود .
۱-۴- سوال های تحقیق:
۱-۴-۱-پرسش اصلی:
۱.برنامه های شبکه جهان بین شهرکرد چه تاثیراتی در وقوع یا پیشگیری از وقوع جرم در استان چهارمحال و بختیاری دارند ؟
۱-۴-۲-سوالات فرعی:
۱- با توجه به تعداد بینندگان و سرعت بالای انتشار پیام رسانه ای در شبکه جهان بین چگونه میتوان از ارائه مضامینی که موجب تحریک مخاطبان این شبکه به بزهکاری میشود جلوگیری کرد.؟
۲-کدام گروه از برنامه های شبکه جهان بین در فرهنگ سازی و پیشگیری از وقوع جرم در استان چ و ب نقش موثرتری دارند.
۳-تاثیر برنامه های شبکه جهان بین بر روی کدامیک از گروه مخاطبین بیشتر است و آیا این تاثیر در جهت فرهنگ سازی بوده یا باعث ایجاد تمایل و علاقه به بزهکاری و جرم در استان چ و ب می باشد.
۴- آیا پخش اخبار مربوط به دستگیری و مجازات مجرمین در شبکه جهان بین میتواند در پیشگیری از وقوع جرم در استان موثر باشد؟
۱-۵-اهداف تحقیق:
۱.شبکه جهان بین میتواند با وجود ارائه واقعیات جامعه و اطلاع رسانی و ساخت و پخش برنامه های سرگرم کننده و آموزشی خود از مضامین ترویج خشونت و عادی جلوه دادن بزه و جرم جلوگیری کند.
۲.یکی از مخاطبان اصلی برنامه های شبکه جهان بین کودکان هستند که ذهن آماده ای برای الگو برداری و همزاد پنداری با شخصیت های داستانی این برنامه ها دارند که شبکه جهان بین در این خصوص موفق بوده و توانسته ازآموزش انحرافات و زشتی ها جلوگیری و به آموزش مفاهیم و اصول اولیه اخلاقی بپردازد که در نهایت به پیشگیری از ورود بزهکاران به جامعه منجر میشود .

۳.ساخت و پخش میزگرد در خصوص قوانین و مقررات حاکم برجامعه و تبیین مصادیق بزه و جرم و راه های پیشگیری و برخورد با آن با حضور مسئولین ذیربط یکی ازمهمترین برنامه های این شبکه در خصوص این موضوع میباشد.
۱-۶-پیشینه تحقیق:
امروزه با توجه به اهمیت و نقش رسانه ها در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی و خصوصا ارتباط آنها با پدیده جرم و بزهکاری در جامعه و نظام عدالت کیفری،جرم شناسان و جامعه شناسان متعددی نظریات و اندیشه های متعددی را مطرح کرده اند .کتب متعددی نیز در این خصوص به رشته تحریر در آمده است ولی تا کنون تحقیق جامع و کاملی در خصوص موضوع این پایان نامه انجام نگرفته است و تحقیقات ،پایان نامه ها و کتب اغلب در خصوص نقش رسانه ها در افزایش یا کاهش جرم هستند که به چند نمونه از آنها اشاره مشود:
۱-آلن پرفیت در کتاب پاسخ هایی به خشونت ترجمه دکتر مرتضی محسنی نوشته است رسانه های گروهی مهمترین وسیله انتشار خشونت و اعمال جنایتکارانه می باشند .فزونی احساس عدم امنیت مردم با ازدیاد اخبار جنایی در جراید و رادیو و تلویزیون کاملا هم آهنگ می باشد.
۲-گروهی از محققین در مقاله خشونت در رسانه ها، تجارت جدید مجله سیاحت غرب (شماره ۶۸) نوشته اند .در دو دهه اخیر کارشناسان و تحلیلگران اجتماعی به این نکته اشاره داشته اند که میزان خشونت و ابتذال در ترانه ها و موسیقی ها و تصاویر پخش شده از تلویزیون افزایش داشته است .
۳-در مقاله خشونت و تلویزیون ترجمه شهرام ابراهیمی (مجله پزشکی قانونی .ش ۲۵) مطالعات انجام شده در مورد نقش رسانه ها در روند پرخاشگری که توسط روان شناسان در ازمایشگاه ها صورت گرفته است عبارتند از مواجه کردن افراد با تصاویر خشونت آمیز ،سپس مشاهده رفتار آنها بلافاصله بعد از این مواجهه، رفتار این افراد با رفتار گروه کنترل که با تصاویر خشونت آمیز مواجه نشده اند مقایسه می شود در اکثر حالات ،افزایش حالت پرخاشگری ملاحظه می شود .
۴-علی اصغر رنجبر و امان محمد امیری در مقاله رسانه و پیشگیری از جرم می گوید:توجه به نیازهای روحی و روانی از طریق القا باورهای دینی و ارزش های اخلاقی ،ایجاد تنوع و حفظ جنبه های شادی آفرین و امیدوار کننده ،تفسیر و تحلیل اخبار و تقویت اندیشه های مثبت در جهت پیشبرد امنیت و آسایش جامعه ،تلاش در جهت بررسی انحرافات اجتماعی و تشویق در جهت گفت و شنود افراد جامعه و باز گشودن کانالهای بازخورد از جامعه به تصمیم گیران ، همچنین تعمیق و گسترش تفکر انتقادی ،الگوسازی صحیح فرهنگی، انعکاس اخبارواقعی ،سوری از جنجال آفرینی ،عدم چهره سازیاز مجرمین با ناهنجاریهای اجتماعی از دیگر مسائلی هستند که رسانه ها با رعایت آنها میتوانند هدایتگر باشند
۵-دکتر حسن روحانی در مقاله رسانه های گروهی و امنیت ملی می نویسد :در عصر ارتباطات و اطلاعات یکی از مهمترین ابزارهای فرهنگ ساز که در جهت توسعه به کار گرفته میشود وسایل ارتباط جمعی می باشند از این نظر استفاده مثبت از رسانه های گروهی کشورها می تواند نقش مهم و اساسی در ایجاد و استمرار امنیت داشته باشد اما همین رسانه ها به سهولت میتوانند امنیت ملی کشورها را تضعیف کنند .
۶-رضا مرادی مدیران در پایان نامه خود با عنوان نقش رسانه ها در بزهکاری و پیش گیری از آن (۸۸) نوشته است :مضامین رسانه ای که عامل تحریک به ارتکاب بزهکاری بودند اعم از الگوهای تبلیغاتی انحراف آمیز،تبلیغ روحیه مصرف گرایی و مضامین غیر منطبق با وضعیت مخاطبین و خشونت زا مورد بررسی قرار گرفت که در نهایت مشخص گردید هر یک از مضامین مزبور به زعم خود در ایجاد ناهمنوایی موثر می باشد از طرفی مضامین رسانه ای که نقش تسهیل کننده بودند مورد ارزیابی قرار گرفت که در این خصوص مشخص گردید مضامین حاوی عادی سازی بزهکاران و همسان سازی رفتار انحراف آمیز در ارتکاب جرم موثر می باشند و تاثیر رسانه های جمعی در بزهکاری خصوصیتهای خاص رسانه ها بودند که به عنوان وسیله و ابزار وقوع جرم و همچنین به عنوان موضوع جرم تحت عنوان جرایم رسانه ای وارد محیط جرم انگاری گردیده است .
۷-داریوش جهان بین در نقش رسانه ها در کنترال و امنیت اجتماعی می نویسد :نسبت به رسانه های گروهی سه اتهام مختلف مورد توجه بوده است که به درستی اثبات نشده است .رسانه های گروهی متهم اند به
۱.عدم مسئولیت اولا بدین معنی که مطالبی را به عنوان واقعیت مطرح می کنند که دلیل واقعی برای آنها وجود ندارد.ثانیا بدین معنی که اطلاعات دقیق را در خصوص چگونگی ارتکاب جرم به مردم می دهند(بدین ترتیب احتمالا موجب بروز جرایم رقابتی می شوند)
۲.ساختن اخبار تصنعی که یا ناصحصح است یا بی فایده

 

3. 3. ایجاد و تحمیل وحشت زدگی اخلاقی به واسطه خبر رسانی گزینشی و تمرکز قالبی بر روی مشکلات اجتماعی جالب توجه .پس رسانه ها هم می توانند نقش امنیت سازی و هم نا امن سازی فضای اجتماعی را بر خود بار نمایند

 

۸-محمد اصغر زاده در پایان نامه خود با عنوان جایگاه اخلاقی مخاطب در رسانه اینچنین عنوان کرده است که توجه به حدود و ثغور جایگاه اخلاقی مخاطب ،واجب ترین مقدمه برای هر گونه پیام رسانی و تولید گری در عرصه تولیدات رسانه ای می باشد که این امر خود معلول علل و عواملی چند است از جمله .الف:کسب اعتماد مخاطب به عنوان اساسی ترین عنصر ارتباط . ب: شناخت صحیح نیازهای مخاطب به صورتی که رسانه پاسخگوی نیازهای فطری و حقیقی مردم جامعه باشد.ج:توجه به محتوا و همبستگی آن با اندیشه ها و تفکرات جامعه بشری به نحوی که تمایلات عرفی هر جامعه به نحو مطلوبی برآورده شود.
۹-محمد ابراهیم قزوینی در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان نقش رسانه های تصویری در افزایش و کاهش جرم نوشته است که وسایل ارتباط جمعی و بخصوص رسانه های تصویری تاثیراتی آشکار ،سریع و متعدد و قابل توجه بر مخاطبین خود بر جای گذاشته و در شکل گیری رفتارها و فرهنگ و سنت و عادت یک جامعه نقش پر رنگی ایفا می نماید .فقدان مدیریت سنجیده در هدایت مفاهیم و الگوهای مورد انتقال رسانه های تصویری جامعه را به سمت حرکت در مسیرهای ضد ارزشی و بزهکار مابانه سوق می دهد .در حالیکه با اندکی نگاه حساب شده به این رسانه های سرنوشت ساز می توان جامعه ای مصون از ناهنجاری و خطا بوجود آورد .
۱۰-علیار کریمی در مقاله اثر پذیری کودکان از رسانه ای به نام تلویزیون می نویسد تحقیقات انجام شده نشان می دهد کودکانی که به میزان زیاد تلویزیون نگاه می کنند مهاجمتر و خشن تر از کسانی هستند که کمتر به برنامه های تلویزیون نگاه می کنند .اغلب دانشمندان تلویزیون را به عنوان یکی از عاملهای موثر در جامعه پذیری افراد میدانند.
۱۱-دکتر محسن اسماعیلی در مقاله تعامل دین و رسانه از دیدگاه حقوق اشاره ای زیبا دارد به کلام امام خمینی (ره) در باب رسانه که می فرمایند رسانه باید روشنگری داشته باشد و مردم را هدایت کند.(امام خمینی ۱۳۷۰.ج ۸ ص ۱۸).برای مثال صدا و سیما یک دانشگاه عمومی است یعنی دانشگاهی است که در سطح کشور گسترده است و باید به اندازه ای که می شود از آن استفاده کرد.
۱۲-دکتر فریبا شایگان در مقاله رسانه و آموزش جرم اینطور نوشته است که اگر رسانه ها به بیان جزییات جرم پرداخته و شیوه انجام آن را دقیقا ذکر کنند عده ای از افراد مستعد ممکن است از این شیوه ها درس گرفته و حتی پیشگیری از دستگیر شدن را هم یاد بگیرند و در واقع نقش تشویق به ارتکاب جرم رسانه پر رنگ تر می شود.
۱۳-زهره مسکنی در بررسی تاثیر رسانه در وقوع و پیشگیری از وقوع جرم نوشته است که از راهکارهای مقابله با جرم زایی رسانه های گروهی می توان به مقابله با تحریک کنندگی و جرم خیزی احتمالی ، بازبینی محتوای برنامه ها و مطالب رسانه های حقوقی ، تصویری و نوشتاری ، اجتنایب از قهرمان سازی از مجرمان ، نا امن جلوه دادن جامعه ،جوسازی و بزرگ نمایی حوادث و بی اعتنایی به آسیب دیدگی و ریشه یابی مسائل اشاره کرد .از سوی دیگر تولید و پخش برنامه های متناسب با ذهنیت و خواست اقشار مختلف مردم ،توجه به کمیت و کیفیت برنامه های رادیو و تلویزیون ،آموزش قوانین به صورت ساده ،اطلاع رسانی صادقانه و عالمانه با توجه به ارتقای سطح آگاهی مخاطب ،انعکاس صحیح اخبار جرایم و عوامل مختلف حقوقی ،قضایی و اجتماعی منجر به جرم نیز از راهکارهای مناسب در خصوص تقویت نقش رسانه در پیشگیری از وقوع جرم به شمار می روند .
۱۴-محمد قاسمی و سیره رویا سلطان در مقاله رسانه های جمعی و پیشگیری از جرم با تاکید بر روی برنامه های تلویزیونی پلیسی نوشته که بعضی از مجرمان جرایم خود را به سبک فیلم ها و سریال پلیسی پخش شده از سیما(تب سرد.خواب و بیداری .کارآگاه علوی )انجام می دهند و از آنجایی که میزان تاثیر پخش گزارشهای خبری مثل دستگیری مجرمان و سارقان خودرو و کیف قاپان و پخش گزارش های خبری در خصوص موفقیت ناجا در کشف باندهای قاچاق از قبیل مواد مخدر کالاهای قاچاق ،اعلام نتیجه پرونده های جرایم مثل قصاص، اعدام و اجرای طرح های مختلف مثل مبارزه با اراذل واوباش،انظباط اجتماعی و غیره در پیشگیری از جرایم در حد مابین متوسط و زیاد توصیف و ارزیابی نموده اند که ادامه این برنامه ها ضمن برجسته کردن جنبه های ترسانندگی مجازات ها به دلیل اعلام فرجام فعالیت های مجرمانه و ایجاد احساس بازدارندگیاز انجام جرائم در بین مجرمان باعث افزایش احساس امنیت در بین شهروندان نیز میگردد.
۱۵-به اعتقاد لورین و تانکارد(۱۳۸۸) رسانه ها از طریق نمایش رفتار درست میتواننداجتماع را فقط کنند .این اقدام به چند دلیل عملی است ۱.داشتن دانش و اطلاعات لازم در زمینه جرم و راه های پیشگیری از آن ۲.نقش و جایگاه تاثیرگذاری در رسانه ها ۳.خواهان مسئولان دستگاه نظارتی و کنترل و مقابله از طریق رسانه در امر پیشگیری.
۱-۷-ساختار تحقیق:
این پژوهش در قالب پنج فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
فصل نخست: کلیات پژوهش
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق
فصل سوم: روش تحقیق
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد‌ها

۱-۸- واژه های کلیدی و مفاهیم:
در ادامه به بررسی و تعاریف واژه های کلیدی پژوهش خواهیم پرداخت.

مفهوم برند

 

توضیح

 

مثال

 

 

 

برند بر پایه ویژگی ها

 

در این حالت استفاده از برند ویژگی های خاصی را در ذهن مصرف کننده تداعی می کند .

 

کمپانی مرسدس بنز خودروهایی با کیفیت بالا ، ساخت مناسب ، با دوام ، با پرستیژ ، زیبا و مطمئن تولید می نماید .

 

 

 

برند بر پایه مزایا

 

ویژگی های منحصر به فرد محصول به صورت
مشخصات کلیدی آن در نظر گرفته می شوند.

 

مساله ای مانند ماندگاری در مورد کفش های مارک تیمبر لیم در مصرف کنندگان به این باور تبدیل شده که لازم نیست سال آینده نیز کفش دیگری خریداری نمایند .

 

 

 

برند بر پایه ارزش

 

برند در واقع ارائه کننده ارزش های خاص به مصرف کننده است .

 

خودروی سواری بی ام و در واقع نشان دهنده پرستیژ فردی است که از آن استفاده می نماید .

 

 

 

برند بر مبنای یک فرهنگ

 

برند در واقع ارائه دهنده فرهنگی خاص می باشد .

 

محصولات تولید کشور ژاپن با نوعی فرهنگ سخت کوشی و دقت در هم آمیخته شده اند .

 

 

 

برند بر مبنای شخصیت

 

برند در واقع نشان دهنده شخصیت خاصی از مصرف کنندگان است .

 

موتورهای سیکلت های تولیدی شرکت هارلی دیویدسون نشان دهنده شخصیت سرکش مصرف کنندگان خویش هستند .

 

 

 

برند بر پایه فرد استفاده کننده آن

 

برند نشان دهنده فردی که آنرا مورد استفاده قرار می دهد است .

 

بسیاری از برندهای محصولات آرایشی در آمریکا تحت عنوان هنرمندان مطرح تولید می شوند.

 

 

 

جدول ۳-۲ رویکردهای شکل گیری برندها
۱-۹-۱-۲ جایگاه یابی برند ^[۷۷]
جایگاه یابی برند عبارت است از جایگاه ذهنی متمایزی که برندهای رقیب در بازار اتخاذ می نماید .
جایگاه یابی مربوط به برند در ذهن مشتریان باعث می شود که سازمان ها بتوانند محصولات خود را در بازار و به خصوص در ذهن مشتریان خود متمایز نمایند .جایگاه یابی مربوط به برند در ذهن مصرف کنندگان می تواند که مبتنی بر ویژگی های متمایزه محصول ، تاکید بر قسمت خاصی از بازار و یا همان بازار هدف سازمان ، مزیت های رقابتی سازمان و یا فاکتورهای دیگر باشد .جایگاه یابی برند در نهایت منجر به ایجاد تمایز بر مبنای تعالی محصول در قیاس با سایر برندهای موجود در بازار می شود ، البته سازمان ها همیشه در تلاش هستند تا جایگاه یابی خویش را مبتنی برا ویژگی های متناسب با نیازهای مشتریان خویش تعریف نمایند . برخی سازمان ها در یک دسته از محصولات تعداد چندگانه ای برند را به بازار عرضه می نمایند تا بتوانند قسمت های مختلف در بازار را مورد هدف قرار داده و ویژگی های مزیتی خویش را بر اساس برندهای رقیب در بازار تعریف نمایند . در برخی از موارد ممکن است که رقبا برند جدیدی را به بازار عرضه نمایند و به منظور ایجاد نفوذ آن در بازار سطح قیمتی آن را در بازار پایین قرار دهند . در چنین شرایطی سازمان ها مجبور به کاهش سطح قیمتی خود می باشند . یکی از رویکردهایی که شرکت ها در چنین شرایطی استفاده می نمایند استفاده از برندهای مبارز ^[۷۸]می باشد . در چنین شرایطی سازمان برند مبارز خود را در قیمتی رقابتی با برندهای قیمت پایین سایر رقبا روانه بازار می کنند که در نتیجه از میزان فشار وارده به برند اصلی سازمان از لحاظ قیمتی می کاهد . سازمان هایی که تمایل دارند برندهای آنها در سطح بازار قابل تفکیک و تمایز از برندهای رقبا در بازار باشند می بایست ابعاد مختلف برند خود را مورد بررسی قرار داده و از طرف دیگر ارزیابی مصرف کننده را در مورد این جایگاه یابی مورد بررسی قرار دهند . جایگاه یابی برند یکی از تصمیمات مهم در مدیریت بازاریابی و برنامه ریزی های استراتژیک سازمان های می باشد . (Dacko , 2008 : 67 )
۲-۹-۱-۲ اعتبار برند ^[۷۹]
اعتبار برند عبارت است از ارزش بازاریابی و ارزش مالی ای که در ارتباط مستقیم با یک برند است . مفهوم اولیه اعتبار برند از آنجا زاده شده است که عده ای از پژوهشگران بدین نتیجه رسیدند که فعالیت های بازاریابی می توانند منجر بدان شوند که یک برند دارنده اعتبار گردد که خود این اعتبار جز دارایی های اساسی و استراتژیک سازمان می باشد . اعتبار مثبت برند منتج به حرکت درآمدهای آتی بیشتر و بالاتر به سمت سازمان می شوند تا در مقایسه با کالاهایی که بدون برند و اعتبار برند می باشند . البته لازم به ذکر است که این درآمد بالاتر به خاطر خود ذات برند نمی باشد بلکه به خاطر تاثیر مستقیم برند به صورت مثبت به روی رفتار مصرف کننده می باشد . به عنوان مثال اگر که برندی در از لحاظ محتوایی با مساله ای چون کیفیت اعتبار گیرد منجر به ایجاد اطمینان و اعتماد نسبت به برند در مشتریان می شود که خود در نتیجه منجر به افزایش تمایل مصرف کنندگان به خرید آن برند و سایر کالاهای تولیدی آن تولید کننده می شود (dacko , 2008 :96 ).
۱۰-۱-۲ وفاداری
وفاداری عبارت است از حالتی که از پی آن فرد عمیقا به مواردی چون خانواده ، کشور خود و یا حتی یک محصول متعهد می شود (Kotler , 2004 :115 ) .
۱-۱۰-۱-۲ وفاداری مشتری
وفاداری مشتری مفهومی است که به طور گسترده در زمینه رفتار مصرف کنندگان در سالیان متمادی مورد استفاده قرار گرفته است . به عنوان مثال دیک و باسو ^[۸۰](۱۹۹۴) به وفاداری مشتریان به عنوان قدرت برقراری رابطه بین نگرش فرد در مورد نهاده ای^[۸۱] مانند مارک ، خدمت ، انبار ، تولید کننده و تکرار خرید نگاه کرده اند .
به طور کلی سه مفهوم برای وفاداری مشتری بیان شده است :

وفاداری به عنوان یک نگرش ابتدایی که گاهی اوقات منجر به برقراری یک رابطه با مارک مورد نظر می گردد .
وفاداری به عنوان رفتار آشکار شده (مانند الگوهای خرید گذشته )
خریدی که تحت تاثیر نگرش افراد بوده و به وسیله آن تعدیل می گردد .
۱-۱-۱۰-۱-۲ وفاداری به عنوان یک نگرش ابتدایی
محققان معتقدند که جایی که یک تعهد فکری قوی نسبت به یک مارک وجود دارد ، وفاداری نیز دیده می شود . این نگرش ها ممکن است که بوسیله پرسش از افراد در مورد اینکه به چه میزان آنها به یک مارک علاقه دارند و نسبت به آن احساس تعهد می کنند ، آنرا به دیگران توصیه می کنند و در رابطه با آن در مقایسه با سایر مارک ها اعتقادات باورها و احساسات مثبت دارند، اندازه گیری می کنند .
قدرت این نگرش ها پیش بینی کننده مهمی برای خرید یک مارک می باشد . این آن چیزی است که اولیور (۱۹۹۷) وقتی وفاداری مشتری را تعریف کرد در ذهن داشت :
“وفاداری مشتری یک تعهد عمیق برای خرید مجدد یا مشتری شدن مجدد برای یک محصول یا خدمت در آینده ، بوسیله تکرار خرید از مارک های مشابه و یا مجموعه ای از مارک های مشابه ، علی الرغم تاثیرات موقعیتی و تلاش های بازاریابی برای تاثیر گذاری بر روی تغییر در رفتار است. “
در زمینه های مربوط به تبلیغات تجاری و تحقیقات مارک ، این مدل توسط بسیاری مورد تایید قرار گرفت . به رغم توجه روانشناسی و جامعه شناسی به تفکرات مشتق شده از رویکردهای رابطه ای و رفتاری برای فهم وفاداری مشتریان ، این مفاهیم مربوط به وفاداری مشتریان توسط انجام تحقیقات مختلف کمی و تجربی سیستماتیک بررسی و مورد تایید قرار گرفت (Jean Donio et. Al: 2006).