۹۸۷/۰

۰۳۳/۰

۱۹۶/۰

۸۹/۱۵۰

۴۸/۴۴

۰/۱

۹۹۱/۰

۰۴۲/۰

۱۴۵/۰

۵۳/۱۳۵

۷۶/۴۴

۲/۱

۹۴۸/۰

۰۳۴/۰

۱۳۸/۰

۰۰/۱۰۱

۸۷/۴۱

۵/۱

همان طور که قبلا اشاره شد، ثابت k به افزایش یا کاهش جمعیت سلولی مربوط می گردد. مقدار منفی k نشان دهنده رشد افزایشی جمعیت سلول است، در حالیکه، مقدار مثبت k نمایانگر حالتی است که ترکیبات سمی اثر بازدارندگی روی رشد سلول اعمال کرده اند. در این آزمایش در همه فشارها مقدار مثبت برای k حاصل گردید که نشان می دهد رشد سلول پس از رسیدن به یک مقدار بیشینه روند کاهشی داشته که این مساله به اثرات بازدارندگی CO روی رشد سلول مربوط می شد. به طور کلی، در فرایندهای بیولوژیکی، واکنشگرها، محصولات یا آلودگی ها می توانند اثرات بازدارندگی روی رشد سلول و یا تولید محصول داشته باشند. در فرایند تخمیر گاز سنتز، CO می تواند شایع ترین عامل و منبع بازدارنده باشد. دی اکسید کربن (CO₂) نیزمی تواند با تغییر pH محیط از طریق تشکیل اسید کربونیک یا مشتقات آن اثر بازدارندگی در محیط کشت ایجاد کند [۵۶]. هرچند، در این آزمایشها تغییر چشمگیری در pH محیط کشت حاصل نشد بنابراین CO₂ نمی توانست عامل بازدارنده باشد. افزایش فشار جزئی H₂ در فاز گاز یا تجمع آن در محیط کشت می تواند با تغییر جریان کربن در مسیر متابولیکی میکروارگانیزمها اثر بازدارندگی روی فرایند تخمیر اعمال کند [۷۲]. با این وجود، حلالیت H₂ در محیط کشت مایع بسیار کمتر از CO است [۲۴]، بنابراین، در این آزمایشها CO به عنوان اولین عامل بازدارندگی فرض گردید.

همان طور که در شکل ۴-۱۶ مشاهده می گردد، رشد سلولی پس از رسیدن به یک مقدار بیشینه کاهش یافت بدون اینکه سلولها وارد فاز سکون شوند. از این نتایج چنین استنباط گردید که جمعیت سلولی در بیوراکتورهای ناپیوسته به اندازه کافی نبوده تا همه CO ای را که به فاز مایع منتقل می شده مصرف کند. این مساله احتمالا منجر به افزایش غلظت CO در فاز مایع گردید که در نهایت اثر بازدارندگی روی رشد سلول ایجاد کرده و موجب مرگ سلولها شد. چنین اثرات بازدارندگی در فشارهای بالاتر گاز سنتز تشدید گردید. با وجود آنکه افزایش گرادیان غلظت موجب ازدیاد نرخ انتقال جرم می شود، اما چنانچه نرخ انتقال جرم بیشتر از نرخ مصرف CO توسط سلولها باشد اثر بازدارندگی روی رشد سلولها اعمال می کند.
بر اساس مطالعات بایلی و الیس^[۳۱۵] [۱۲۲]، هنگامی که رشد سلول میکروبی با بیش از یک سوبسترا محدود می شود، برای توصیف رشد سلول ممکن است سه شکل مختلف از مدلهای رشد با چند سوبسترا در نظر گرفته شود:
تعاملی^[۳۱۶] یا ضربی^[۳۱۷]:
µ/µ_max=[µ(S₁)][µ(S₂)]…[µ(S_i)] (4-14)
افزایشی:
µ/µ_max= [µ(S₁) + µ(S₂) + … + µ(S_i)]/i (۴-۱۵)
غیر-تعاملی:
µ/µ_max= µ(S₁) or µ(S₂) or … or µ(S_i) (4-16)
در بررسی کینتیک رشد باکتری لانگالی فرض گردید که لانگالی می تواند روی هر کدام از سوبستراهای محدود کننده یعنی هیدروژن و منوکسید کربن، بر اساس معادلات (۴-۹) تا (۴-۱۲) رشد کند و رشد سلول در غیاب هیچ کدام از آنها به تعویق نمی افتد. برای اثبات چنین فرضیه ای، منحنی رشد سلول بر اساس مصرف هر دو سوبسترا (H₂ و CO) ترسیم گردید (شکل ۴-۱۷). وجود رابطه ای خطی در این نمودار نشان داد که هر دو سوبسترا برای تولید و رشد سلول مصرف گردیده اند. وگا و همکارانش^[۳۱۸] [۱۲۳]، در فرایند تخمیر گاز سنتز توسط باکتری پپتوسترپتوکوکس پروداکتاز^[۳۱۹]، برای تعیین اینکه کدامیک از سوبستراهای CO و CO₂/H₂ برای رشد سلول و تولید استات مناسبند، آزمایشهای ناپیوسته ساده ای را در حضور هر دو سوبسترا در فاز گاز انجام دادند. سپس منحنی رشد سلول و تولید استات را بر حسب CO و CO به همراه H₂ ترسیم کردند. آنها دریافتند که رابطه ای خطی میان CO مصرف شده و رشد سلول وجود داشت، در حالیکه، هیچ رابطه ای بین رشد سلول و مصرف هر دو سوبسترا مشاهده نگردید. در مقابل، تولید استات با مصرف هر دو سوبسترا رابطه خطی داشت. بر اساس این نتایج، آنها چنین استنباط کردند که CO به تنهایی در رشد سلول نقش داشته، در حالیکه، هر دو سوبسترا در فرایند تولید استات مصرف شدند.
شکل ‏۴‑۱۷: رشد سلول به صورت تابعی از H₂ و CO مصرف شده در فشار اولیه ۰/۱ اتمسفر
با توجه به مصرف همزمان هر دو سوبسترا برای رشد سلول در این آزمایشها، کینتیک رشد سلول از مدل افزایشی (۴-۱۵) پیروی کرده و معادلات (۴-۱۴) و (۴-۱۶) برای پیش بینی کینتیک رشد در خصوص این آزمایشها مناسب نبودند.
برای توصیف نرخ رشد ویژه سلول(µ) به عنوان تابعی از غلظت هر دو سوبسترا (CO, H₂)، مدلهای کینتیکی مختلف برای رشد سلول بر روی سوبسترای تکی بر اساس معادله (۴-۱۵) با یکدیگر ترکیب شدند. مدلهای مورد استفاده که شامل مدلهای پیش بینی کننده اثر بازدارندگی سوبسترا نیز بودند در جدول ۴-۶ ارائه شده اند.
جدول ‏۴‑۶: مدلهای کینتیکی مختلف بر اساس سوبسترای تکی برای ارائه مدل رشد با سوبسترای دوتایی

معادله مدلها

مدلهای کینتیکی

مونود^[۳۲۰]

بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت، نقش اساسی در جهت ترغیب و کمک به شرکت‌های اروپایی برای توسعه مدیریت کیفیت در اروپا داشته است. شرکت‌های اروپایی پذیرفته‌اند که مدیریت کیفیت فراگیر راهی برای مدیریت کردن فعالیت‌ها در جهت دستیابی به کارایی، مؤثر بودن و مزیت‌های رقابتی است که تضمین‌کننده موفقیت در درازمدت بوده است و این میسر نمی‌گردد مگر با تأمین نیازهای مشتریان، کارکنان و دیگر ذینفعان سازمان و این عقیده روزبه‌روز در بین شرکت‌های اروپایی بیشتر رواج می‌یابد. مدل سرآمدی EFQM،‌ به‌عنوان چارچوبی اولیه برای ارزیابی و بهبود سازمان‌ها معرفی شده است، مدلی که نشان‌دهنده مزیت‌های پایداری است که یک سازمان سرآمد باید به آن‌ها دست یابد.

کار طراحی این مدل به‌صورت جدی از سال ۱۹۸۹ میلادی آغاز شد و مدل سرآمدی EFQM در سال ۱۹۹۱ معرفی گردید. این مدل به‌سرعت موردتوجه شرکت‌های اروپایی قرار گرفت و مشخص گردید که سازمان‌های بخش عمومی و صنایع کوچک هم علاقه دارند از آن استفاده کنند. در سال ۱۹۹۵ ویرایش مربوط بخش عمومی و در سال ۱۹۹۶ مدل مربوط به سازمان‌های کوچک توسعه داده شد. اگرچه این مدل همواره موردتوجه و بازبینی بنیاد اروپایی کیفیت قرار داشته است اما مهم‌ترین بازبینی که منجر به تغییراتی در مدل گردید در سال ۱۹۹۹ اتفاق افتاد. مهم‌ترین تغییرات عبارت بودند از توجه بیشتر و رویکردهایی که می‌توانست نتایج مربوط به مشتریان را به دنبال داشته باشد و نیز توجه بیشتر به بحث شراکت و مدیریت دانش. در سال ۲۰۰۱ مدل سازمان‌های کوچک و متوسط با مدل سرآمدی EFQM هماهنگی بیشتری پیدا کرد و تحت نام مدل سرآمدی EFQM ویرایش سازمان‌های کوچک و متوسط معرفی گردید. در سال ۲۰۰۳ ویرایش جدیدی از مدل EFQM ارائه شده است که نسبت به ویرایش سال ۱۹۹۹ دارای تغییرات فراوانی در زیر معیارها و نکات راهنما است.

ساختار پایان‌نامه

در این فصل به تعریف مسئله و کلیات رساله حاضر پرداخته شد. در فصل دو مبانی نظری پژوهش شامل تعریف کامل مدل و مزایای آن بررسی خواهد شد. فصل سوم به روش‌شناسی پژوهش اختصاص دارد که در آن رهیافت‌های مدل کاملاً معرفی و روش مورداستفاده در این تحقیق ارائه خواهد شد. نتایج حاصل از جمع‌ آوری داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل آن‌ها در فصل چهارم قرار دارد و نتیجه‌گیری و پیشنهاد نیز در فصل پنجم ارائه شده است.

مقدمه

تعالی در لغت به معنی بلندشدن و برترشدن است و تعالی سازمانی به معنای تعهد سازمانی به رشد و توسعه پایدار و دائمی شرکت در جهت کسب رضایت مشتری و افزایش مستمر سودآوری شرکت در یک محیط ملی فراگیر و حمایت‌کننده معرفی می‌گردد. تعالی سازمانی تابع شرایط خاص فرهنگ، محیط داخلی و خارجی کسب‌وکار، ویژگی نیروی انسانی سازمان، نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدهایی است که سازمان را در برگرفته است. در یک‌کلام، مسیر برتری و تعالی سازمانی، شناسایی، تشخیص، توسعه و گسترش موفقیت در یک سازمان است. در این میان انجام دو کار ذیل ضروری است:
۱- تعالی فرآیندها.
۲- تلاش برای ایجاد فرهنگ تحلیلی و علمی کیفیت در سازمان.
هر سازمانی با توجه به شرایط خود نیازمند طرح‌ریزی مسیر سرآمد خاص خود است. تا از این طریق ضمن ارتقاء پتانسیل‌های خود جهت بهره‌گیری کامل از مدل‌های سرآمدی اهداف سازمانی خود را که همانا حفظ و استمرار بقاء است محقق نماید. در این فصل می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که چرا از بین مدل‌های مختلف ارزیابی عملکرد، از مدل تعالی سازمانی و چرا در میان آن‌ها از مدل EFQM استفاده شده است.
در این فصل قصد داریم مدل‌های مختلف ارزیابی عملکرد را بررسی کنیم و در میان آن‌ها به توضیح کامل مدل EFQM بپردازیم به‌طوری‌که معیارها و زیرمعیارهای مدل را بررسی کرده و رهیافت‌های ارائه‌شده در مدل را جهت خودارزیابی مطالعه نماییم. اثربخشی سازمانی نیز در این فصل تعریف می‌شود و پیشینه‌ای از شهرداری همدان و مدل پژوهش ارائه خواهد شد.

مدل‌های ارزیابی عملکرد

کلیه‌ی مدل‌های ارزیابی عملکرد را می‌توان به سه بخش زیر تقسیم کرد (رابینز, ۱۳۸۱):

1. 1. مدل‌های مبتنی بر زمان و هزینه: این مدل تأکید بر ارزیابی حوزه مالی و فرایند تولید مبتنی بر کنترل زمان و هزینه صرف شده دارد.

1. 1. مدل‌های برتری سازمانی و خودارزیابی: این مدل‌ها تأکید بر ارزیابی حوزه مدیریت و فرایند مبتنی بر نتیجه و ارتقاء کیفیت فرایند دارند؛ به‌گونه‌ای که یک نوع خودارزیابی هستند.

1. 1. مدل‌های ترازیابی یا یکپارچه: این مدل تأکید بر کلیه ابعاد ارزیابی در حوزه‌های مدیریت، فرایند تولید و عملیات، مالی و نیروی انسانی مبتنی بر اجرا و ارتقاء استراتژی دارد.

تا بگیریم همچو ابر نوبهار

لاجرم می‌گریم اکنون زار زار»

در این حکایت به رابطه‌ی ویژه ی میان خداوند ودیوانگان اشاره شده است.
اگر چه دیوانگان از فقر، برهنگی، گرسنگی و بی خانمان رنج می برند و مهم تر از همه به خاطر نداشتن و جهدی قابل قبول و عقل معاش مطرود و مسخره‌ی خلق قرار گرفته اند. ولی با این وجود، چون مطابق جهان بینی ویژه ‌ی خود تنها خدا را می‌بینند، او را در این امور تنها مقصر ماجرا می دانند. پس اگر گله و شکایتی دارند؛ یا گریه و التماسی می خواهند انجام دهند تنها به درگاه خدا رو می آورند. هیچ گاه در حکایت عطار نمی بینیم که دیوانه‌ای از پادشاهی کمک خواسته باشد. پس اگر گله و شکایتی دارند؛ یا گریه و التماسی می خواهند انجام دهند تنها به درگاه خدا رو می آورند. هیچ گاه در حکایات عطار نمی‌بینیم که دیوانه ای از پادشاهی کمک خواسته باشد. در حکایت فوق استدلال دیوانه طنز آمیز و جالب است. او می گوید صبوری من، شامل تحمل درد برهنگی ام می شود؛ گرسنگی را چه کنم؟ این سخن تعریضی به خداوند دارد. که او چون هم برهنه ام نگه داشته و هم گرسنه پس من حق دارم زار زار گریه کنم .او گریه‌های مرا دوست دارد.من هم به خاطر او گریه می‌کنم . این جمله آخر او، عشقی زیبا و حقیقی را آشکار می کند که میان دیوانه و خداوند وجود دارد.
حکایت اول مقاله بیست و دوم ۲۲ /۱ص ۳۰۷ [گستاخی با حق]
یک روز صبح، سلطان محمود با خیل عظیمی از لشکریان فیل سوار عازم جنگی بود که در راه، دیوانه‌ای مست را دید که کنج دیوار نشسته بود. پادشاه؟ پیاده شد و پیش او نشست دیوانه با حیرت و حسرت نگاهی به محمود و سپاه عظیمش انداخت، آنگاه سر به سوی آسمان بلند کرد و گفت: ای خدا، هم اکنون شاهی از محمود بیاموز. محمود به او گفت: زینهار! این سخن را مگو. دیوانه گفت: آخر چه کار کنم ای پادشاه .تو این هم سپاه و لشکر مخصوص را تدارک دیده‌ای در پی جنگ با گدا ی ی هستی یا پادشاهی بزرگ مثل خود؟ در حالیکه خدا با این همه جلال و جبروت، بزرگی چون تو را رها کرده و به جنگ گدایی چون من آمده. عجیب است که به تو کاری ندارد و روز و شب در پی جنگ با من است . علتش آن است که من خوارترم و السّلام.
گستاخی با خدا و سخن گفتن بی‌پروا با او از خصوصیات برجسته‌ی دیوانگان اهل دل است. به دلیل اینکه نوعی تعرض به مقدسات دارد، و گویی خداوند را از مقام والای غیر قابل دسترس، به مقام برابر خود مبدل می کند از شگرد نخست طنز پردازی که قبلاً ذکر شده؛ استفاده کرده است ضمن اینکه در پس متن، طعنه و تعریضی به سلطان محمود می زند و به او یاد آور می شود که او لایق دشمنی و جنگ با خداست. اوست که نافرمانی حق می کند؛ ظالم و ستم پیشه است. این گونه دو پهلو سخن گفتن ؛ از فنون جذّاب و همیشگی طنز‌پردازی است. در ابتدای داستان احترام محمود به دیوانه به نوعی، استخفاف ذاتی او در مقابل وجود ارزشمند بیدل را نشان می دهد. پرسش دیوانه در باب جنگیدن محمود که تو به جنگ شاهی می‌روی یا گدایی؟ تجاهل العارف است و ضمن اعتراض به حق؛ آگاهی محمود را در پی دارد.
حکایت دوم مقاله بیست و دوم ۲۲ / ۲ ص ۳۰۸ [ گستاخی با حق]
بزرگی دیوانه شد و از شدت فقر و بی غذایی، بی قوّت گشت و از بلا و رنج و پیری معذّب بود به مصیبتی دچار شد که صد نفر هم تحمل آن را نداشتند، شبی در مناجات با خدا می‌گفت:

«این که تو هستی اگر من بودمی
ج

از خودت پیوسته می آسودمی
ج

یک دمت اندوهگین نگذار می

ای به از من! به ازینت دارمی!»

عطارد در پایان این حکایت می گوید:

بیدلان چون گرم در کار آمدند
ج

از وجود خویش بیزار آمدند

باز در این حکایت، شاهد وضعیت بغرنج دیوانگان عاشق در گاه حق هستیم.
ولی در دوبیتی که دیوانه برای گشودن عقده از دل، خطاب به خدا می گوید؛ نوعی گستاخی جذابی دیده می شود که تعریض گونه است وتابع شگرد نخست طنز پردازی است گویی قصد داشته خداوند را شرمنده کند. پس تلویحاً خدایی خودش را، بی نقص‌تر می داند تعبیر « ای به از من» حالت کنایی دارد؛ قیاس مع الفارغ میان خدایی خداوند و خدایی کردن خودش که محال است صورت گرفته و این موضوع خالی از خنده و بامزگی نیست.

حکایت سوم مقاله بیست و دوم ۲۲ / ۳ ص ۳۰۸ [ گستاخی باحق]

بود آن دیوانه‌ای در اضطرار

در مناجاتی شبی می گفت؛زار

افزایش پاسخ گویی: حس مسئولیت، کارایی و کیفیت بهبود یافته و کاهش دوباره کاری.
مدیریت دانش تکنولوژی است که با تمرکز و تأکید بر دانش در موقعیت­های مشکل، در یک سیستم به حل مشکل می ­پردازد(رادینگ ،۱۳۸۳،ص۷۶).
۲-۱-۲۲-­ فاکتورهای اساسی موفقیت درمدیریت دانش
۱-­ اهمیت پشتیبانی مدیریت رده بالا: واحد پرسنل بایستی بر مدیریت رده بالا تمرکز کند. تا آن­ها فرایندهایی را ترغیب کنند که یادگیری و تسهیم فرامرزی را تشویق می­ کنند.
۲- اهمیت ارتباط: عامل گمشده در متون مدیریت استراتژیک ارتباط است. براساس نظر مشاوران مدیریت اکثر سازمان­ها به علت فقدان ارتباط در اجرای استراتژی­ های ناموفق بودند.
۳- اهمیت خلاقیت: پیامدهای خلاقیت کسب و کار بستگی به نوع جوش ایجاد شده بین مدیریت دانش و مهارت­ های پایداری خلاقیت مدیریت خواهد گشت.
۴- اهمیت فرهنگ و کارکنان: اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش به عواملی مانند فرهنگ و کارکنان وصل شده است. در مطالعات اخیر مشخص شده است کارکنان جز مهمترین عامل­ها در اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش در سازمان هستند.
۵- اهمیت تسهیم دانش: قابلیت تسهیم دانش و مشارکت تمام آن چیزی است که غالباً در سازمان­ها نداریم. تلاش برای استقرار گروه، افزار مدیریت دانش همواره با اکراه کارکنان برای تسهیم تجاربشان روبه رو شده است. دلیل احتمالی این امر این است که کارکنان ماهیتاً رقابت جو هستند و ممکن است تمایل به احتکار دانش ملکی داشته باشند تا تسهیم آن. از طرف دیگر، یک فرایند خوب تسهیم خوب دانش به نفع موسسه است.

۶- اهمیت انگیزه­ ها: یکی از مهمترین موارد هنگام کار با یک استراتژی مدیریت دانش عبارت از ایجاد انگیزه­ های صحیح برای کارکنان به منظور تسهیم و کاربرد دانش است.
۷- اهمیت زمان: اهمیت زمان در مدیریت دانش در این است که برای کارکنان زمان و فرصت یادگیری ایجاد کنیم.
۸- اهمیت ارزیابی: به منظور ارزیابی تلاش­ های استفاده از مدیریت دانش ایجاد سیستم ارزیابی می ­تواند در اجرای موفقیت آمیز یک استراتژی مدیریت دانش ایجاد شود. (منصوری، ۱۳۷۶).
۹- اهمیت محاسبه بهای دانش کسب شده: “سید شافلر” مشاور در ارزیابی دانش و یکی از مبتکران که شیوه­ای برای سنجش موفقیت­های راهبردی بازاریابی است، ثابت کرده است که ترازنامه ” پیمز ” روش شرکت تنها ۲۰ تا حداکثر ۲۵ درصد از ارزش واقعی شرکت را نمایش می­دهد. به بیانی دیگر، به عقیده او راه مشخص و قابل قبولی برای تحلیل دقیق ارزش بخش اعظم شرکت وجود ندارد. موسسه­های تجاری و سازمان­های دولتی امریکا، در صورت بندی دارایی­ هایی بر (EC) ،(GATT) ، (FASB) اقتصادی مثل پایه اطلاعات مالی موجود به عنوان نمایه­هایی مقدماتی برای ارزیابی دانش هستند. با ادامه این تحقیقات و به دست آمدن ابزارهای تحلیلی بهتر، بازار دانش شرکت­ها از کارایی بیشتری برخوردار خواهد شد و خریدهای انجام شده بر پایه دانش قابل اندازه گیری، روبه فزونی خواهد نهاد ( داونپورت و پروساک، ۱۳۷۹، ص۹۴).
۱۰- اهمیت یافتن محل یا منبع دانش: یافتن محل یا منبع دانش برای شرکت خریدار دشوار است.
بسیاری از کسانی که دانش آن­ها باعث تحرک سازمان می­ شود و یا در عمل به موفقیت شرکت می­انجامد، شناخته شده نیستند (داونپورت و پروساک، ۱۳۷۹ ص۹).
۲-۱-۲۳-­ تاریخچه مدیریت دانش
در سال ۱۹۷۹، حسابدار سوئدی به نام کارل اریک سیوبی که بعدها به عنوان یکی از بنیانگذاران علم مدیریت دانش معرفی شد، با پرسشی بزرگ روبرو گردید. دفاتر حسابداری (ارزش دفتری) یکی از شعبه­های معروف سازمانی که او در آنجا کار می­کرد، تنها یک کرون ارزش نشان می­داد، در حالی که ارزش واقعی سازمان، به مراتب بیشتر از این­ها بود. در این هنگام، وی متوجه شد که ترازنامه مالی شرکت او، تنها ارزش دارایی فیزیکی آن را – که شامل چند میز و ماشین تحریر بود – نمایش می­دهد و ارزش واقعی سازمان وابسته به شایستگی کارکنان سازمان و چیزی را که جمع کارمندان سازمان به عنوان یک فکر و مغز جمعی تشکیل می­دادند، وابسته است.
سیوبی و دیگران، این یافته را به نام “دارایی فکری” و “دارایی ناملموس” معرفی کرد و آن را در کنار دارایی­ های ملموس قرار داد. به این ترتیب، تعداد نوشته­ها، سمینارها و …در این زمینه رشد کرد و موضوع به طور جدی در دستور کار دانشمندان علم مدیریت و مدیران سازمان­های بزرگ قرار گرفت.
فهرست نخستین حرکت­ها و وقایع مهم در رابطه با مدیریت دانش، در زیر ارائه می­ شود.
۱۹۸۶سیوبی / کونراد ترازنامه نامشهود
۱۹۸۶کارل ویگ ابداع مفهوم مدیریت دانش
۱۹۸۹ شرکت­های مشاور مدیریتی بزرگ شروع تلاش­ های درونی برای اداره رسمی دانش
۱۹۸۹ ارزش واترهاوس یکی از نخستین­ها برای تکمیل مدیریت دانش دراستراتژی تجاری­اش
۱۹۹۱ بازبینی تجاری هاروارد (نوناکا و تاکوچی) یکی از نخستین مقالات منتشر شده در مورد مدیریت دانش
۱۹۹۱ تام استوارت اهمیت به سرمایه فکری
۱۹۹۳کارل ویگ یکی از نخستین کتاب­های منتشر شده در مورد مدیریت دانش (اساس مدیریت دانش)
۱۹۹۴ پیتر دراکر منبع دانش
۱۹۹۴شبکه ارتباطی دانش مدیریت نخستین کنفرانس مدیریت دانش
۱۹۹۴شرکت بزرگ مشاوره نخستینی که سرویس­های دانش مدیریت را به مشتری­ها پیشنهاد کرد
۱۹۹۵استنفورد پال رومر دانش به عنوان منبع بی پایان
۱۹۹۵نوناکا و تاکوچی کتاب شرکت دانش آفرین
۱۹۹۵ دروتی لئونارد بارتون کتاب سرچشمه­های دانش
۱۹۹۶انواع شرکت­ها و شغل­ها انفجار پر سر و صدای الحاق ها و فعالیت­ها.
واتسون ( ۲۰۰۲) در کتاب خود به سه مرحله مشخص در تمدن بشری و چهارمین مرحله ای که اخیراً مطرح شده است، اشاره می­ کند که عبارتند از عصر کشاورزی، عصر صنعت و عصر اطلاعات که در اواخر قرن بیستم آغاز شد. وی پیش بینی می­نماید که قرن بیست و یکم شاهد توسعه جوامع بر مبنای ایده­ ها و خلاقیت باشد. نخستین بار در سال ۱۹۸۶ کارل ویگ در کتاب خود از مدیریت دانش نام برد، اما قبل از وی پیتر دراکر، تافلر و سایرین نیز به طور ضمنی ظهور این پدیده را بشارت داده بودند به طور خلاصه چهار عامل عمده در به وجود آمدن این پدیده عبارتند از :
۱-دگرگونی مدل کسب و کار صنعتی که سرمایه ­های یک سازمان اساساً سرمایه ­های قابل لمس و ملی بودند ( امکانات تولید، ماشین، زمین و حتی نیروی کار ارزان) به سمت سازمان­هایی که دارایی اصلی آن­ها
۲-غیر قابل لمس بوده و با دانش، خبرگی و توانایی برای خلاق سازی کارکنان آن­ها گره خورده است. از زمانی که حرفه­ها به این نتیجه رسیدند که باید به طریقی دارایی خود را ارزشگذاری و هزینه­ها را کنترل نمایند، دوره­ای آغاز شد که امتیاز رقابتی بر خلق دانش و استفاده موثر از آن استوار گشت.
۳- افزایش فوق العاده حجم اطلاعات، ذخیره الکترونیکی آن و افزایش دسترسی به اطلاعات، به طور کلی ارزش دانش را افزوده است؛ زیرا فقط از طریق دانش است که این اطلاعات ارزش پیدا می­ کند، دانش همچنین ارزش بالایی پیدا می­ کند. زیرا به اقدام نزدیک تر است. اطلاعات به خودی خود تصمیم ایجاد نمی­کند، بلکه تبدیل اطلاعات به دانش مبتنی بر انسان هاست که به تصمیم و بنابراین به اقدام می­انجامد.
۴- تغییر هرم سنی جمعیت و ویژگی­های جمعیت شناختی که فقط در منابع کمی به آن اشاره شده است. بسیاری از سازمان­ها دریافته­اند که حجم زیادی از دانش مهم آن­ها در آستانه بازنشستگی است. این آگاهی فزاینده وجود دارد که اگر اندازه گیری و اقدام مناسب انجام نشود، قسمت عمده این دانش و خبرگی حیاتی به سادگی از سازمان خارج می­ شود.
۵- تخصصی تر شدن فعالیت­ها نیز ممکن است خطر از دست رفتن دانش سازمانی و خبرگی به واسطه انتقال یا اخراج کارکنان را به همراه داشته باشد. (سی نت ،۲۰۰۴).
زمانی که سازمان­ها به سرعت به فناوری روی آوردند، تصور کردند که قدرت فوق العاده رایانه سیستم­ها و بانک های اطلاعاتی پیشرفته می ­تواند بر کلیه مشکلات سازمانی فائق آید، بنابراین بخش­های فن آوری اطلاعات مرکز فعالیت­های مدیریت دانش بودند. اما وقتی خبرگی و دانش نهفته انسان­ها مرکز توجه واقع شد، سایر رشته­ها و بخش­ها نیز به تدریج درگیر شدند. در بدو امر به مدیریت دانش فقط از بعد فن آوری نگاه می­شد و آن را یک فناوری می­پنداشتند، اما بتدیج سازمان ­ها دریافتند که برای استفاده واقعی از مهارت کارکنان، چیزی ماورای مدیریت اطلاعات مورد نیاز است. انسان­ها در مقابل ابزارهای چاپی یا الکترونیکی، در مرکز توسعه، اجرا و موفقیت مدیریت دانش قرار می­گیرند و همین عامل انسانی وجه تمایز مدیریت دانش از مفاهیم مشابهی چون مدیریت اطلاعات است (بلر و دیگران، ۲۰۰۲).
با توجه به مطالب فوق، در عمل اهداف مدیریت دانش را می­توان به صورت زیر خلاصه کرد :
ایجاد انباره دانش، ارتقای دارایی های دانشی، بهینه سازی فضای دانشی و مدیریت دانش به عنوان یک دارایی(داونپورت و دیگران، ۱۹۹۸).
بخش دوم: ارتباطات سازمانی
۲-۲-۱- ارتباطات
وجود ارتباطات موثر و صحیح در سازمان، همواره یکی ازاجزای مهم در توفیق مدیریت به شمار آمده است. به تجربه ثابت شده است که اگر ارتباطاتی صحیح در سازمان برقرار نباشند، گردش امور مختل و کارها آشفته می­ شود. هماهنگی، برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و سایر وظایف مدیر بدون وجود سیستم ارتباطی موثر در سازمان قابل تحقق نیست و درغیاب چنین سیستمی امکان اداره سازمان موجود نخواهد بود.
در هر سازمانی اطلاعات باید طی یک جریان مداوم در اختیار مدیر قرار گیرد تا وی بتواند با آگاهی به انجام وظایف خود بپردازد. یکی از علمای مدیریت ^[۱۳]نقش اطلاعاتی ^[۱۴]و ارتباطی مدیر را در سازمان جزء اساسی ترین نقش­های او قلمداد کرده است. به زعم این نویسنده، مدیر دارای سه نقش عمده در سازمان است: نقش ایجاد ارتباط بین افراد و اعضای سازمان، نقش جمع آوری اطلاعات و نقش تصمیم گیری که در هر سه، محور اصلی انتقال اطلاعات است. ارتباط تار و پود سازمان را به هم پیوند می­دهد و موجب یکپارچگی و وحدت سازمانی می­ شود. مسولیت ایجاد ارتباطات صحیح درسازمان به عهده مدیریت است و منظور از مدیریت کلیه سطوح مدیریت از مقامات بالای سازمان تا مراتب پایین سازمانی است .(الوانی،۱۳۸۵،ص۱۷۳).
۲-۲-۱-۱-­ ارتباطات چیست
ارتباط عبارت از فرا گرد انتقال اطلاعات (پیام) از فردی (فرستنده پیام ) به فرد دیگر (گیرنده پیام )است. درجریان ارتباط میان دوفرد، افکار یا اطلاعات از طریق یکی، در قالب علایم، نشانه­هایا نمادها، به دیگری منتقل می­ شود. بنابراین سه عنصر مهم در جریان ارتباط وجود دارد: ۱) فرستنده پیام ۲) پیام (موضوع ارتباط ) ۳) گیرنده پیام (مخاطب ) (علاقه بند،۱۳۸۴،ص ۱۱۷).

۳- ۳ جامعه آماری
جامعه آماری عبارتست از مجموعه‌ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشد (سرمد و دیگران، ۱۳۸۸: ۱۷۷). جامعه آماری به کل گروه افراد، وقایع یا چیزهایی اشاره دارد که محقق می‌خواهد به تحقیق در مورد آنها بپردازد (سکاران، ۱۳۸۸: ۲۹۴). جامعه آماری این تحقیق، کودکان خیابانی عضو خانه کودک ناصرخسرو (حدود ۳۰۰ نفر) و خانه کودک شوش (۱۵۰ نفر) می‌باشد که تعداد آنها در حال حاضر در این دو موسسه حدود ۴۵۰ نفر است.
۳-۴ روش نمونه‌گیری
گروه نمونه زیر مجموعه‌ای از جامعه آماری است که با مطالعه آن محقق قادر است نتیجه را به کل جامعه آماری تعمیم دهد (سکاران، ۱۳۸۸: ۲۹۵). در این پژوهش از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی سهمیه‌ای استفاده شده است. در این روش، برحسب اینکه این دو مرکز هرکدام چه تعداد کودک خیابانی دارند، به نسبت از هر موسسه تعدادی وارد نمونه‌ می‌شود و به صورت غیرتصادفی اقدام به توزیع پرسشنامه می‌شود به این صورت که پس از برآورد حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول کوکران(که ۲۰۰ نفر بدست آمد)، با توجه به اینکه تعداد کودکان عضو خانه کودک ناصرخسرو(۳۰۰ نفر) دو برابر تعداد کودکان عضو خانه کودک شوش(۱۵۰ نفر) است، تعداد ۱۳۳ نفر از کودکان خانه کودک ناصرخسرو و ۶۷ نفر از کودکان خانه کودک شوش به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.
۳-۵ حجم نمونه
شیوه تعیین حجم نمونه در تحقیقات پیمایشی این مطلب را بیان می‌کند که به چه میزانی نمونه آماری از جامعه آماری انتخاب می‌گردد .مقدارحجم نمونه به عوامل مختلفی بستگی دارد :
۱- به چه دقت و اطمینانی می‌خواهیم نتایج بدست آمده از نمونه را به کل جامعه آماری تعمیم دهیم. ۲- میزان تغییردرجمعیت برحسب خصوصیات اصلی مورد مطالعه یا واریانس جامعه آماری به چه میزان است.در جامعه های آماری که همگن‌تر هستند، حجم نمونه کوچک و درجامعه آماری که افراد ناهمگن هستند، حجم نمونه زیاد انتخاب می‌شود. برای بدست آوردن حجم نمونه، چند روش کلی وجود دارد که یکی از این روشها، به کارگیری فرمول کوکران است (ساعی ، ۲۷:۱۳۸۱ به نقل از رهنما، ۱۳۹۱: ۶۴).

n = حجم نمونه (۲۰۰) p= نسبت وجود صفت در جامعه (۵/۰) t = ضریب اطمینان (۹۶/۱)
N = تعداد جامعه آماری (۴۵۰) d= دقت احتمالی مطلوب (۵٪) (خطای نمونه‌گیری)

۳-۶ واحد پژوهش
واحد آماری (Unit of analysis) تجزیه و تحلیل در این پژوهش، کودکان خیابانی عضو دو مرکز خانه کودک ناصرخسرو و خانه کودک شوش به عنوان واحد آماری در نمونه آماری است.

۳-۷ ابزار جمع‌ آوری داده‌ها
ابزار مورد استفاده برای جمع‌ آوری اطلاعات در این تحقیق شامل چک لیست اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر دو قسمت، ارائه خدمات توسط سازمانها و توانمندسازی کودکان خیابانی است.
چک لیست اطلاعات دموگرافیک
در چک لیست اطلاعات دموگرافیک، اطلاعات کلی و جمعیت شناختی در رابطه با پاسخ‌دهندگان جمع‌ آوری می‌گردد و به متغیرهای میزان تحصیلات (بی‌سواد، خواندن و نوشتن، ابتدایی، راهنمایی)، مدت زمان تحت حمایت بودن که از کمتر از دو سال شروع می‌شود و تا بالاتر از هفت سال بیان شده است و متغیر جنسیت که یک متغیر اسمی است و شامل دو بُعد مونث و مذکر و سن که از هفت تا هجده سال را شامل می‌شود پرداخته شده است.
پرسشنامه محقق ساخته پژوهش
پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج تحقیق و روشی مستقیم برای کسب داده‌های تحقیق است. پرسشنامه مجموعه‌ای از سوال‌ها است که پاسخ دهنده با ملاحظه‌ی آن ها پاسخ لازم را ارائه می‌دهد. این پاسخ، داده‌های مورد نیاز پژوهشگر را تشکیل می‌دهد.
گویه‌های موجود در این پرسشنامه بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت طراحی شده است و این گویه‌ها برای اطمینان از روایی محتوایی توسط خبرگان مورد بازبینی قرار گرفته، که در نهایت با اعمال تغییرات مورد نظر، روایی آن مورد تأیید قرار گرفت.
پرسشنامه نهایی این تحقیق شامل دو بخش کلی می باشد:
بخش اول این پرسشنامه شامل ۲۶ سوال برای متغیر میزان ارائه خدمات توسط سازمانهای مردم نهاد می‌باشد و به صورت بسته – پاسخ ^[۷۵] با حالت مقیاس پنج درجه‌ای طیف لیکرت است. این طیف از پنج قسمت مساوی تشکیل شده است و محقق متناسب با موضوع تحقیق، تعدادی گویه در اختیار پاسخگو قرار داد تا نظر خود را درباره آنها مشخص نمایند.
جدول ۳-۱) ساختارکلی پرسشنامه میزان ارائه خدمات توسط سازمانها

بخش دوم پرسشنامه، مشتمل بر ۲۸ سوال برای سنجش میزان توانمندسازی کودکان خیابانی است که توسط ابعاد توانمندسازی روانی و توانمندسازی اجتماعی مورد سنجش قرار گرفت.