منابع تحقیقاتی برای نگارش مقاله بررسی رابطه بین نوآوری دانشگاهی و گرایش دانشجویان به یادگیری ... |
همچنین زمانی که مهارت اعضای هیئت علمی افزایش یافت و گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر بیشتر شد زمینه برای افزایش نوآوری دانشگاهی در سطوح مختلف فراهم می شود. مک لولین در زمینه اجرای نوآوری های آموزشی در مدارس، به سه حالت اشاره می کند:
۱-انطباق دو جانبه: در این حالت، نوآوری و فضای نهادی (شامل: مدیران، معلمان، دانش آموزان، ساختار مدرسه، امکانات و تجهیزات) خود را با همدیگر انطباق می دهند که در این صورت نوآوری با موفقیت اجرا می شود.
۲-انطباق یک جانبه: در این حالت، تنها نوآوری است که خود را با فضای نهادی انطباق می دهد و فضای نهادی انطباق می دهد و فضای نهادی هیچ گونه تغییر و تعدیلی را نمی پذیرد. در این حالت، نوآوری به طور ناقص و نا تمام به اجرا در می آید.
۳-عدم انطباق : در این حالت، هیچ کدام از دو عامل خود را با دیگری انطباق نمی دهد و نتیجه آن می شود که نوآوری در همان آغاز متوقف می شود و به اجرا در نمی آید (حسینی خواه ، ۱۳۸۷)
براساس این طبقه بندی و متغیر های حاضر در این تحقیق می توان گفت زمانی نوآوری های آموزشی به طور کامل اتفاق می افتد که هم فضای آموزشی و هم اساتید و هم دانشجویان بر هم انطباق های چند جانبه داشته باشند یعنی با ایجاد ساختارهای نوآورانه در دانشگاه و افزایش مهارت های اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی – یادگیری و افزایش گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر زمینه های نوآوری کامل شود که نتایج تحقیق حاضر رابطه مثبت و معنی دار این عناصر در دانشگاه شیراز را تایید کرده است
از طرفی مشاهده می شود که برخی مهارت های اعضای هیئت علمی با برخی ابعاد یادگیری مادام العمر از جمله خود تنظیمی از سطح معنی داری کمتری برخوردار است . شاید دلیل این امر این باشد که تمامی مهارت های اساتید قابلیت ایجاد برخی مهارت ها را در دانشجویان نداشته باشد . و نباید انتظار داشته باشیم که همه مهارت های اساتید تاثیری یکسان در هر شرایط و هر زمینه ای داشته باشند . از طرف دیگر، میتوان گفت بسیاری از اوقات عدم توانایی یک استاد در کاربرد روش تدریس و مهارت های چرخه یادگیری موجب میشود تا بهترین روشها، کمترین نتایج را داشته باشند. بنابراین، آشنایی کامل استاد با چرخه یادگیری و تسلط کامل بر آن و نحوه به کارگیری آن در کلاس، مسأله مهمی است که میتواند نتیجه گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر را تحت تأثیر قرار دهد. و در نتیجه بر نوآوری دانشگاهی اثر بگذارد .
بر اساس جستجوی صورت گرفته در موتورهای جستجوی یاهو و گوگل و سایتهای مختلف و ژورنالها و کتابخانههای ملی و بین المللی، در رابطه با نتیجه به دست آمده در پژوهش های داخلی و خارجی می توان به تحقیق طاهری زاده و همکاران (۱۳۹۰) و شواخی و همکاران (۱۳۸۸) زاهد بابلان و همکاران(۱۳۹۱) ، افکانه (۱۳۸۸) ، حسن زاده و همکاران (۱۳۹۰)، فولورانسو و همکاران(۲۰۰۹) و ایولین آدامز (۲۰۱۰)اشاره کرد.
پنجم : ارزیابی توان پیش بینی کنندگی نوآوری دانشگاهی بر میزان گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر
براساس نتایج تحقیق حاضر می توان گفت نوآوری دانشگاهی به طور مستقیم نیز با میزان گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر رابطه دارد . و موجب افزایش گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر می شود.
دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی با آموزش مهارت های علمی و عملی به نیروی انسانی علاوه بر تأمین نیروی کار کارآمد مورد نیاز سایر بازیگران نظام، باعث انتشار دانش انباشت شده محققان و اساتید دانشگاه می شوند. علاوه بر این، دانشگاه ها فعالیت و کارکردهایی نیز در خصوص تولید و انتقال دانش دارند. (تقوی و پاکزاد ، ۱۳۸۶) طبیعی است که رشد و بیشرفت موسسات آموزشی به وسیله عوامل نوآوری دانشگاهی که شامل : طراحی و تاسیس رشته ها و دوره های مختلف تحصیلی ، نوآوری درطراحی برنامه درسی رشته های مختلف ، ارائه انواع جدیدی از مواد آموزشی برای تدریس ، نوآوری در مکانیزم های بازخورد در تدریس ، ایجاد روش های خلاقانه برای بین المللی کردن روش های تدریس ، تحقیقات بین رشته ای و درون رشته ای ، نوآوری در روشهای کاهش بینظمی ، فراهم آوردن زمینه پژوهش در دانشگاه و موسسات تحقیقات علمی ، نوآوری در پژوهش و همکاری با سایر دانشگاهها ، پژوهش در پیوند دانش سنتی و کاربردی یا نوآوری در بیرون از دانشگاه ، نوآوری در انتشاراطلاعات در زمینه پیوند دانشگاه به جامعه ، نوآوری در پذیرش و توسعه روش های پیشرفت تدریجی و مداوم، نوآوری درارائه راههای پیشرفت به شکل گوناگون، نوآوری درروشهای سهیم کردن دانشجو در تصمیم گیری، راههای جدید درجهت افزایش انگیزه کارکنان به کار و اساتید به تدریس، مدلهای جدید نظارت در بالابردن کارایی، شفافیت، جوابگویی و پایین آوردن تعارض، می شود می تواند بر میزان گرایش دانشجویان با ابعاد یادگیری مادام العمر اثر بگذارد که شامل مواردی همچون : توانایی تصمیم گیری جدید برای پیشرفت و توسعه شغلی ، قابلیت تشخیص نواقص موجود در فرایند توسعه فردی ، توانایی خود ارزیابی فرایند یادگیری ، توانایی تشخیص فرصتهای موجود در توسعه حرفه ای ، توانایی نقد فرایند یادگیری ، توانایی تشخیص مشکلات موجود در یادگیری، توانایی تبدیل ایده های ایجاد شده به عمل، توانایی انتخاب بهترین محیط یادگیری برای رسیدن به اهداف، توانایی انتقال دانش جمع آوری شده به زندگی واقعی و روزانه، توانایی ایجاد رابطه سالم در فرایند جمع آوری دانش، توانایی دسترسی به اطلاعات اینترنتی از طریق موتورهای جستجو، توانایی استفاده از موبایل برای دستیابی به اطلاعات جدید، توانایی حل مسائلی که مانع ارتقاء در حیطه کاری می شود .
همچنین به تعبیردراکر[۲۱۵] (۱۹۹۹) از دیدگاه مدیرتی نوآوری دانشگاهی به معنای تغییری است که بعد تازهای از عملکرد را خلق می کند. نتایج تحقیق نشان داد که زمانی که نوآوری دانشگاهی در دانشگاه در سطح بالایی قرار داشته باشد می تواند موجب عملکرد هایی شود که نتیجه آن توانایی دانشجویان در کسب ابعاد مختلف یادگیری مادام العمر است .
بر اساس جستجوی صورت گرفته در موتورهای جستجوی یاهو و گوگل و سایتهای مختلف و ژورنالها و کتابخانههای ملی و بین المللی، در رابطه با نتیجه به دست آمده در پژوهش های داخلی و خارجی تحقیقی یافت نشد .
ششم : ارزیابی توان پیش بینی کنندگی نوآوری دانشگاهی با نقش واسطه گری مهارت اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی – یادگیری بر میزان گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر
بررسی نقش واسطه گری مهارت اعضای هیئت علمی در رابطه با نوآوری دانشگاهی و میزان گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر نشان داد که مهارت اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی –یادگیری می تواند نقش مثبت و معنی داری را در افزایش نوآوری دانشگاهی و گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر داشته باشد .
میتوان علت این امر را در بهبود فرایند یاددهی – یادگیری دانشجویان یافت . دیوئی در تعریف فرایند یاددهی یادگیری میگوید : (دانش آموز موجودی فعال و کنش گر است که در محیط خود دخالت می کند و با آن عمل متقابل انجام می دهد. دانش آموز از طریق فعالیت های خود می آموزد و ذهن خود را از طریق رفتاری که در آن مشارکت دارد می سازد. ) ابعاد مختلف مهارت های اساتید در ایجاد شرایطی همچون مشارکت و استنباط و اکتشاف میتواند به دانش آموزان در فهم صحیح فرایند یادگیری کمک کند و در نتیجه بر میزان گرایش آنان بر یادگیری مادام العمر از جمله گرایش به ابتکار و نوآوری و جمع آوری اطلاعات و یادگیری چگونه یادگیری و . . تاثیر بگذارد .
بروس جویس (۲۰۰۴) درباره فرایند یاددهی- یادگیری می گوید: دانش آموزان بخش مهمی از محیط یادگیری را شامل می شوند و واکنش های متفاوت نسبت به مدل های گوناگون از خود نشان می دهند. ساختار شخصیت، استعداد، توانایی های ذاتی و آموخته های پیشین دانش آموزان ، موجب شکل گیری سبک های مختلف یادگیری می شود. (حسن زاده و همکاران ، ۱۳۹۱) مهارت های اساتید در ابعاد مختلف از جمله استنباط ، مشارکت ، اکتشاف ، توضیح ، بسط یادگیری، ارزیابی ، توسعه یادگیری می تواند زمینه را برای بروز شخصیت ها و استعداد ها و توانایی های دانشجویان تاثیر بگذارد و در نتیجه میزان گرایش آنها به یادگیری مادام العمر را افزایش دهد .
همچنین از آنجایی که ارزیابی مهارت اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی- یادگیری در دانشگاه شیراز نشان داد که اساتید این دانشگاه به صورت مثبت و معنی داری در ابعاد مختلف مهارت فرایند یاددهی- یادگیری ، دارای مهارت می باشند می توان گفت این به این معنی است که اساتید به عواملی همچون عوامل زیر توجه دارند : پرسش سوالاتی راجع به دانش قبلی دانشجویان در مورد موضوع جدید ، مطرح کردن سوالاتی در آغاز کلاس برای آگاهی یابی از اطلاعات و تصورات غلط دانشجویان ، جلب توجه دانشجویان به درس با پرسیدن مسائلی در بین جلسه ، به تفکر وا داشتن دانشجویان در حین درس با پرسش سوالات چالش برانگیز ، در اختیار قرار دادن منابع و زمان کافی برای مشاهده و جمع آوری و تحلیل و ارزیابی اطلاعات توسط دانشجو ، فراهم کردن فرصتی برای دانشجویان برای تبدیل فرضیات خود به جدول و نمودار ، ایجاد فضای بحث و گفتو بین دانشجویان برای تبادل نظر و اطلاعات درباره موضوع جدید ، تشویق دانشجویان برای استفاده از شیوه حل مساله و تفکر درباره مطالب آموخته شده ، درخواست از دانشجویان برای کاربردی کردن مطالب با ارائه مثال های مناسب در زمینه آموزش داده شده، استفاده از آزمون جامع برای سنجش دانش و مهارت دانشجویان ، وارد کردن مسائل تازه آموخته شده به متن زندگی دانشجویان با مطرح کردن مسائلی در این حوزه ، تشویق دانشجویان به بکار گیری مباحث آموخته شده در انجام و تکمیل پروژه ها با ارائه تکالیفی به آنها .
توجه به عوامل فوق باعث می شود که گرایش دانشجویان به کسب ابعاد مختلف یادگیری مادام العمر از جمله قابلیت خود مدیریتی ، قابلیت چگونه یادگیری ، قابلیت ابتکار و کارآفرینی ، قابلیت جمع آوری اطلاعات ، قابلیت تصمیم گیری ، قابلیت خود تنظیمی ، قابلیت خودکنترلی افزایش یابد و در نتیجه بر نوآوری دانشگاهی در ابعاد مختلف آموزشی و پژوهشی و سازمانی اثر داشته و موجب افزایش نوآوری دانشگاهی شود.
بر اساس جستجوی صورت گرفته در موتورهای جستجوی یاهو و گوگل و سایتهای مختلف و ژورنالها و کتابخانههای ملی و بین المللی، در رابطه با نتیجه به دست آمده در پژوهش های داخلی و خارجی تحقیقی یافت نشد .
۵-۳-محدودیتها
۵-۳-۱- محدودیتهای اجرایی
محدودیت تعمیم نتایج تحقیق به دلیل مورد پژوهی بودن آن.
استفاده از پرسشنامه به عنوان تنها ابزار جمع آوری اطلاعات و عدم امکان استفاده از سایر ابزارها همچون مصاحبه که دادههای معتبرتری را در اختیار میگذارند.
عدم همکاری برخی از دانشجویان به عنوان شرکتکنندگان در پژوهش.
۵-۳-۲- محدودیتهای پژوهشی
پیچیدگی و چند بعدی بودن مفاهیم نوآوری دانشگاهی و مهارت اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی – یادگیری و یادگیری مادام العمر و وابستگی آنها به عوامل درونی و بیرونی متعدد که کنترل آنها در تحقیق حاضر امکان پذیر نبود.
۵-۴-پیشنهادها
۵-۴-۱-پیشنهادهای کاربردی
مدیران و مسئولان نظرات و ایدههای دانشجویان و اعضای هیئت علمی در خصوص نیازهای آموزشی ، پژوهشی و سازمانی آنها و افزایش میزان یادگیری و جهت افزایش مهارت و توانایی آنان در آینده شان را مد نظر قرار دهند.
بسترسازی به سمت ساختار سازمانی جدید و اصلاح و سازماندهی فرایندهای مختلف در جهت نوآوری و خلاقیت سازمانی
ساختار دانشگاه از حالت بسته، خشک و از پیش تعیین شده به سمت ساختاری منعطف، باز و حمایتی حرکت کند، در این صورت امکان بروز خلاقیت در بین کلیه اعضا فراهم خواهد شد. از این رو اعضای هیئت علمی قادر خواهند بود که در چنین ساختار منعطفی از برنامهها و رئوس محتوایی متناسب بهره گیرند که منجر به تقویت مهارتهای یادگیری مادام العمر در دانشجویان خواهد شد.
تکرار پژوهشهای مشابه در دانشگاههای دیگر زیرا حوزه مورد پژوهش حوزه جدیدی است و برای تعمیم و استفاده از نتایج هنوز به تحقیقات زیادی احتیاج میباشد.
رؤسا و اعضای هیئت علمی، نظرات دانشجویان درمورد میزان مهارت اعضای هیئت علمی در تدریس به شیوه چرخه یادگیری را مد نظر قرار دهند تا با توجه به اینکه اعضای هیئت علمی در کدام مرحله یا مراحل از چرخه یادگیری قوی و در کدام مرحله یا مراحل ضعیف هستند، تغییراتی در روند آموزش و یادگیری به وجود آورند.
-
- آشنایی هر چه بیشتر اعضای هیئت علمی با شیوههای مختلف و جدید تدریس و کاربرد آنها به تناسب موضوع و اهمیت قائل شدن بیشتر اعضای هیئت علمی برای تدریس دروس تخصصی و صرف وقت کافی از جانب آنها.
-
- مشارکت بیشتر دانشجویان در فعالیتهای علمی و تخصصی مختلف به منظور تقویت مبانی علمی و مهارتی خود و ارائه بیشتر تکالیف علمی و عملی جامع به دانشجویان و استفاده از فنون ارزشیابی جدیدتر و کاربردیتر به جای ارزشیابیهای سنتی
-
- اعضای هیئت علمی به دانشجویان اجازه ابراز نظر، بحث، انتقاد و مشارکت در فعالیتهای مختلف را بدهند.
۵-۴-۲-پیشنهادهای پژوهشی
توصیه می شود تحقیقی مشابه در سایر مؤسسات آموزشی انجام شود.
انجام تحقیقی مشابه و به صورت مقایسه ای بین دانشگاه و دیگر سازمانها و نتایج آن با تحقیق حاضر مقایسه گردد.
پیشنهاد میشود در پژوهشهای بعدی از تحقیقات طولی استفاده شود، بطوریکه دانشجویان از ابتدای ورود به دانشگاه مورد مطالعه قرار گیرند تا اثر نوآوری دانشگاهی برگرایش ایشان به یادگیری مادام العمر و اثر مهارت اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی – یادگیری با گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر سنجیده شود.
انجام پژوهش به روشهایی غیر از پرسشنامه از قبیل مصاحبه، مشاهده و غیره
بررسی تأثیر عوامل ارزشی، فرهنگی و اجتماعی بر روی نوآوری دانشگاهی و مهارت اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی – یادگیری و گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر
منابع
منابع فارسی
احمدی، پرویز، نصیری واحد، ناهید(۱۳۸۸). “طراحی و تبیین عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی گروه ایران ترانسفو"، پژوهشهای مدیریت، سال دوم، شمارهی چهارم، تابستان، صص ۱۷۸-۱۵۵
احمدی، پرویز، نصیری واحد، ناهید (۱۳۸۶). “ارتباط استراتژیک مؤثر بر نوآوری سازمانی"، تدبیر، شمارهی ۱۸۶، آبان، صص۴۲-۳۸.
افضل نیا، محمد رضا ؛اشکوه ، حسین؛ کلوی ، آیلار (۱۳۸۹). بررسی جایگاه آموزش رسمی ، غیر رسمی و یادگیری مادام العمر در عصر ناپایداری اطلاعات . فصلنامه آموزش مهندسی ایران ، سال دوازدهم ، شماره ۵۴، صص۵۷-۶۸
افکانه ، صغری (۱۳۸۸). بررسی روش های برتر تدرس در فرایند یاددهی – یادگیری وتاثیرآن بر مطالعه کتاب های غیر درسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی . اندیشه های تازه در علوم تربیتی ، شماره ۱۴، صص۲۹-۴۸
تافلر، الوین (۱۳۷۴). شوک آینده. ترجمه کامرانی، حشمت الله. تهران. سیمرغ
بازرگان ، سیمسن ؛ مهر محمدی، محمود ؛ زندی ، بهمن ؛ ابراهیم زاده ، عیسی ؛سرمدی ، محمد رضا(۱۳۸۹). روش های یاددهی – یادگیری عصر اقتصاد دانایی برنامه درسی راهبردی آموزش عالی . مطالعات برنامه درسی آموزش عالی ، شماره ۱، صص۳۸-۴۶
تقوی، مصطفی ؛ پاکزاد ، مهدی (۱۳۸۶). نقش و کارکرد دانشگاه ها در نظام ملی نوآوری . مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی ، شماره ۳۶-صص ۱۹-۳۸
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1400-08-01] [ 08:55:00 ب.ظ ]
|