یک سبزی که به صورت خام لای نان گرم یا همراه با تخم مرغ خورده می­ شود.
۵-۲-۱۶-۴ بهاری
نوعی سبزی که به صورت آب­پز مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۵تُرُشَه
این سبزی به صورت خام مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۶ چُنْدُری
نوعی سبزی شبیه اسفناج که با چند سبزی دیگر پخته می­ شود.
۵-۲-۱۶-۷ خَرِنی
نوعی سبزی که به صورت خام مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۸خُلْفَه
این سبزی نیز به صورت خام مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۹خَنْدَلی
این سبزی را به صورت آب­پز آماده می­ کنند و با دوغ یا ماست می­خورند.
۵-۲-۱۶-۱۰سَرْمی
این سبزی نیز مانند خندلی مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۱۱کَکْزَ
این سبزی به صورت خام با نان مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۱۲کَمْپُر
ریشه این سبزی را از زیر خاک در­آورده، پوست آن را گرفته و مغزش را مصرف می­ کنند.
۵-۲-۱۶-۱۳ کُوَنْد (انجیر کوهی)
برگ­های این سبزی را پخته به تنهایی یا با ماست مصرف می­ کنند.
۵-۲-۱۶-۱۴گل گوهر
بوته­ای است خار­دار که گلهایی به رنگ بنفش دارد و قسمت خوراکی گل آن را که در انتهای گل قرار دارد، مصرف می­ کنند.
۵-۲-۱۶-۱۵ لِشی
نوعی سبزی که به صورت خام مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۱۶مِیَل
نوعی سبزی که به صورت خام مصرف می­ شود.
۵-۲-۱۶-۱۷هِسْک
این سبزی با چند سبزی دیگر پخته و مصرف می­ شود. بهاری، هِسک و چُندُری را با هم مخلوط کرده، بعد از شستن داخل آب در حال جوش ریخته و پس از پخته شدن آبکش کرده با ماست مصرف می­ کنند.
۵-۲-۱۷ گیاهان دارویی پر­کاربرد و خواص آنها
- سَلَنْدُرس یا سانِر: این گیاه که همان اسپند است، کاربردهای فراوانی از جمله: میکروب­زدایی، دفع چشم زخم از زن زائو و نوزاد، جوش خوردن سریع زخم­های حاصل از جراحی و … دارد. برای این موارد اسپند را مخصوصاً در شب­های چهار شنبه و جمعه دود می­ کنند، همچنین آن را در کیسه­ای ریخته و به گهواره کودک آویزان می­ کنند.
پایان نامه - مقاله - پروژه
هنگام دود کردن اسپند این اشعار خوانده می­ شود:
صد دونه سپند سیصد و صد دونه سپند
پیغمبر خدا و بی بی فاطمه رسول الله اُش کِرده پسند
اسپند بیار دود کنیم چشم حسود کور کنیم
همسایه­ها خبر کنیم دشمــنان اَدَر کـــــنیم
وَنگی: این گیاه خلط­آور است و جوشانده آن برای رفع سرفه مفید است، در کوه می­روید و برگ­هایی کوچک شبیه کنار دارد.
بالنگی: فقط در کوه می­روید که هم به عنوان داروی گیاهی استفاده می­ شود و هم طعم دهندۀ خوبی برای چای است.
سِر بَرزَه[۱۴۳]: بوته­ای کوچک است که گل­های زردی دارد. جوشاندۀ آن برای رفع سر درد و تب مناسب است.
مَروِ تَهر:برای درمان دردهای معده، اسید معده و خونریزی معده مفید است. معمولاً این گیاه را با مَروِخَش و زِنِّینْ، ترکیب کرده و به صورت جوشانده استفاده می­ شود. این گیاه به صورت بوته­ای است، در کوه­ها می­روید و طمعی بسیار تلخ دارد.
دریمِه[۱۴۴]یا درمنَه: بوته­ای است پهن، که برگش سبز و شاخه آن سفید می­باشد. برای رفع تب، نفخ و همچنین صفرا به کار می­رود.
پُدَه[۱۴۵] یاپونه: گیاهی است با طبیعت بسیار گرم. معمولاً همراه با گیاهان دیگر به کار می­رود. برای درمان سرما خوردگی مورد استفاده قرار می­گیرد، همچنین جوشاندۀ آن برای زود فارغ شدن زن زائو به کار می­رود.
جَفْت[۱۴۶]: این گیاه از خانواده بادام کوهی بوده و خواص فراوانی دارد از جمله: تنظیم قند خون، تقویت معده، رفع سوزش معده و باز کردن گرفتگی رگ­های قلب. برای کسی که معده­اش ترش کرده یا نازک شده یا خونریزی معده دارد نیز از این گیاه استفاده می­ کنند. این گیاه، لایه­ای مانند رنگ غلیظ تولید می­کرده که به معده می­چسبد و از سوزش معده جلوگیری می­ کند و خاصیّتی شبیه شربت معدۀ امروزی دارد. در قدیم که برای درست کردن دوغ و ماست از مشک پوستی استفاده می­کردند، وقتی گیاه جفت را داخل مشک می­ریخته اند، قُطر مشک را دو برابر می­کرده وهم مشک محکم­تر می­شده و هم خاصیّت گیاه جفت را به خود می­گرفته است که در این صورت به آن «مًَشک جَفتی» می­گفته­اند.
گازیر[۱۴۷]این گیاه بوته­ای است و در صحرا می­روید. برای کسانی که در اثر تصادف یا پرت شدن از کوه یا ارتفاع، ضرب دیدگی پیدا می­ کنند استفاده می­ شود. برای این منظور قسمتی از گیاه گازیر را آسیاب کرده، آن را در روغن سرخ می­کردند و روی عضو آسیب دیده می­گذاشتند. قسمتی از گیاه را نیز به شخص آسیب دیده می­خوراندند. گاهی اوقات برای رفع کمر درد نیز استفاده می­ شود.
کِرِشْک[۱۴۸]: در بعضی مناطق به این گیاه کلپوره نیز می­گویند. کِرِشْک خاصیتی شبیه «آمپی­سیلین» دارد. معمولاً آن را روی سنگ مخصوص کوبیدن و نرم کردن گیاهان دارویی که در زبان محلّی به آن «چَخْسَو» می­گویند، نرم می­ کنند. با آب ِکرِشْک نقاط آسیب دیده را شست و شو می­ دهند که انواع میکروب را از بین می­برد و حالت میکروب­زدایی دارد. خوردن آن نیز حالت خشک کنندگی دارد. در بعضی مناطق نیز مکان زخم را با دود حاصل از سوزاندن این گیاه ضدعفونی می­کردند. معمولاً این روش برای زنی که سزارین شده استفاده می­ شود.
گُنیز[۱۴۹](گون): این گیاه هم در صنعت داروسازی مصرف بالایی دارد و هم در کارخانه­های چسب­سازی، برای سرما خوردگی نیز بسیار مفید است. برای رفع سرفه، چوب گُنیز را در هاون می­کوبند و سپس می­جوشانند. جوشاندۀ آن که خیلی تلخ است، برای رفع سرفه مفید است و در شکست و بست هم استفاده می­ شود که طریقه مصرف آن در قسمت طبابت توضیح داده شده است.
انغوزه: یکی از گیاهان دارویی مشهور منطقه لارستان انغوزه است که در لهجۀ محلی به آن اِنگزه[۱۵۰] می­گویند. این گیاه تا امروز یکی از اقلام صادراتی مشهور بوده است.
«ادوارد پولاک» نوشته است: «چون انغوزه در نواحی گرم لارستان و سایر مناطق آن می­رویده، می­توان به این نتیجه رسید که این گیاه به آب و هوایی گرم­تر و ارتفاع کمتر نیاز دارد. در قدیم بیشتر محصول صمغ انغوزه به هندوستان صادر می­شد و در آن­جا مصرف خوراکی دارد و مصرف طبی آن در ایران بسیار است و به خصوص در درمان رعشه و تشنّج به کار می­رود» (۱۳۶۰، ص ۴۵).
این گیاه کمیاب در مناطق اطراف لارستان در صورت بارش باران خوب و مناسب، فراوان یافت می­ شود. شیرابۀ این گیاه کمیاب چند کاربرد محلی و صنعتی دارد از جمله:
- مصرف آن انواع میکروب­های بدن مثل: کرم معده را از بین می­برد.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...