۱۴۲

۸۲%

دانش‌نامه کارشناسی ارشد و بالاتر

۳۱

۱۸%

جمع

۱۷۳

۱۰۰%

۳-۴) روش نمونه گیری

پس از انتخاب موضوع تحقیق و بیان مسئله٬ یکی از تصمیمیات مهمی که در پیش روی هر پژوهشگری قرار دارد انتخاب نمونه است٬ نمونه باید نماینده جامعه ای باشد که پژوهشگر قصد تعمیم یافته های تحقیق خود به آن جامعه را دارد (سرایی،۱۳۸۹). در این تحقیق از روش نمونه گیری غیر احتمالی سهمیه ای استفاده شده است. از آنجائیکه افراد مورد مطالعه در این تحقیق دارای دانش‌نامه تحصیلی کارشناسی و یا کارشناسی ارشد و بالاتر هستند، لذا می توان افراد جامعه را به دو بخش تقسیم کرد و با توجه به حجم جامعه و سهم هر بخش، به نمونه گیری پرداخته شد( سرمد و دیگران،۱۳۷۸).

۳-۵ ) حجم نمونه

نمونه مورد بررسی، به دو گروه، دانش‌نامه کارشناسی؛ دانش‌نامه کارشناسی ارشد و بالاتر تقسیم شده اند، حجم نمونه نیز به همان نسبت تعیین می گردد. لذا بر اساس جدول شماره ۳-۱، حجم نمونه برای افراد با دانش نامه کارشناسی برابر ۹۰ و کارشناسی ارشد و بالاتر برابر ۲۰ نفر است. جهت تعیین نمونه ای که به بهترین نحو معرف جامعه باشد از فرمول نمونه گیری کوکران برای جامعه محدود در سطح اطمینان ۹۵% نمونه گیری به عمل می آید. با بهره گرفتن از فرمول و با بررسی مطالعات و تحقیقات انجام گرفته مشابه؛ حجم نمونه بصورت تقریبی برابر با ۱۱۰ نفر است که به صورت نمونه گیری سهمیه ای و بدون جایگزینی انتخاب می شوند(احتمال استخراج هر واحد مشخص از جامعه در هر استخراجی مساوی با احتمال استخراج آن واحد مشخص در استخراج اول است) و پرسشنامه تحقیق در بین افراد مورد مطالعه توزیع می گردد)خاکی، ۱۳۸۷).

N = حجم جامعه آماری مورد بررسی
n = حجم نمونه
ε = دقت برآورد(مقدار اشتباه مجاز بین ۰.۰۵ تا ۰.۱) ؛ استفاده از تحقیقات مشابه قبلی
Z = مقدار متغیر نرمال واحد استاندارد که در سطح اطمینان ۹۵% برابر ۱.۹۶ می باشد.
δ = انحراف معیار؛ بهترین شاخص ها جهت بررسی پراکندگی داده های کمی هستند.
روش های مختلفی برای تعیین واریانس داده ها وجود دارد:
استفاده از تحقیقات مشابه قبلی
بر اساس نمونه مقدماتی (پیش آزمون)^[۵۳]
کمی کردن متغیرها طیف لیکرت را با مقادیر، انحراف معیار را می توان تخمین زد(آذر و مومنی، ۱۳۹۰).
با بهره گرفتن از پیش آزمون، ابتدا تعداد ۱۰ پرسشنامه در بین جامعه به صورت نمونه مقدماتی توزیع شد، پس از جمع آوری پرسشنامه ها، انحراف معیار آن را محاسبه و در فرمول زیر قرار دادیم؛

با توجه به جامعه آماری، در این پژوهش از روش نمونه برداری غیر احتمالی سهمیه ای برای نمونه گیری استفاده شده است و با توجه به اینکه حجم جامعه آماری برابر با ۱۷۳ نفر می باشد، با در نظر گرفتن مقدار خطای ۰.۰۵ ، اندازه نمونه با بهره گرفتن از فرمول نمونه گیری کوکران؛ ۱۱۰ نفر تخمین زده شد. لازم به ذکر است که تعداد ۱۳۵ پرسشنامه در بین جامعه آماری توزیع شد و چون جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان شرکت گاز استان گیلان می باشد و عدم پاسخگویی و عدم همکاری وجود دارد ؛ پس تعداد پرسشنامه بیشتری پخش شده است. که از این تعداد، در نهایت ۱۳۳ پرسشنامه بازگشت و جمع آوری داده شده و شامل جامعه نمونه است و بیشتر از تعداد حجم نمونه است، پس مورد کفایت خواهد بود. ذکر این نکته ضروری است که نرخ برگشت پرسشنامه % ۹۸ می‌باشد.

۳-۶) روش جمع آوری داده ها

یکی از اصلی ترین بخش های هر کار پژوهشی را جمع آوری اطلاعات تشکیل می دهد. در خصوص گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش از روش‌های کتابخانه ‌ای و جهت جمع آوری اطلاعات برای تایید یا رد فرضیه‌های پژوهش از روش میدانی استفاده می‌شود( خاکی، ۱۳۸۷). روش جمع آوری اطلاعات با توجه به متغیرهای تحقیق، به صورت میدانی بوده زیرا که متغیرها را در حالت طبیعی بررسی می کنیم. جهت بررسی موضوع، مصاحبه با کارشناسان و مدیران شرکت گاز استان گیلان انجام گرفت. همچنین توزیع پرسشنامه، استاندارد شده و در سطح نمونه انتخابی انجام شد و با بهره گرفتن از منابع گوناگون کتابخانه ای و تحقیقات انجام گرفته مرتبط با موضوع یا متغیرهای تحقیق می باشد (طبیبی،۱۳۹۰).

۳-۷) ابزار سنجش و نحوه طراحی آن

ابزار سنجش و اندازه گیری وسایلی هستند که محقق به کمک آنها می تواند متغیرها را اندازه گیری و اطلاعات مورد نیاز را برای تجزیه و تحلیل و بررسی پدیده مورد مطالعه و نهایتا کشف حقیقت گردآوری نماید. پرسشنامه به عنوان یکی از متداول‌ترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیقات میدانی مورد استفاده قرار می‌گیرد (حافظ نیا،۱۳۸۲).
هر پرسشنامه به طور معمول شامل دو دسته سوالات عمومی و تخصصی است. سوالات عمومی مشخصات فردی پاسخ دهندگان را در بر می گیرد. این سوالات عبارتند از: جنسیت، سن و میزان تحصیلات.
سوالات تخصصی بخش اصلی پرسشنامه است، براساس مولفه‌های تشکیل دهنده موضوع شکل گرفته است جهت امتیاز دهی و ارزش گزاری کمی پاسخ‌های سوالات تخصصی از طیف لیکرت استفاده می‌شود.
بخش اول) دربرگیرنده ویژگیهای جمعیت شناختی(عمومی) که شامل ۴ سوال است:
جدول ۳-۲ : ترکیب سوالات عمومی پرسشنامه

متغیر مورد اندازه گیری

سوالات پرسشنامه

شاخص

سوالات عمومی (مشخصات پاسخ دهنده)

جنسیت

۱

ویژگی های جمعیت شناختی