شکل۲-۴٫ یک ماتریس مقایسه­ایی دوبه­دو
در این ماتریس، نشان­دهنده نتیجه­ مقایسه­ دوبه­دوی عناصر و با توجه به عنصر X می­باشد. معیار سطر i ام بهتر از معیار ستون j ام است اگر مقدار عنصر (i,j) بیشتر از یک باشد، در غیر اینصورت معیار ستون j ام بهتر است از معیار سطر i ام. در این صورت واضح است که یعنی عناصر قطری این ماتریس برابر است با ۱ و . در این روش برای سنجش­های غیرکمی، یک مقیاس از ۱ تا ۹ برای مقایسه­ دوبه­دوی دو عنصر، در نظر گرفته می­ شود [۱۱]، که ۱ نشان­دهنده یکسان بودن اهمیت دو عنصر و ۹ نشان­دهنده اهمیت مطلق یک عنصر بر دیگری است.

مقدار ویژه­ی^[۳۳] اصلی ماتریس محاسبه شده و بردار ویژه^[۳۴]­ی ماتریس مقایسه متناظر با آن مقدار ویژه، اهمیت نسبی معیارهای مقایسه­شده گوناگون را بدست خواهد داد. عناصر بردار ویژه­ی نرمال، به عنوان وزن­ نسبت به معیار یا زیرمعیار و درجه نسبت به راه­حل­ها در نظر گرفته می­شوند.
سپس سازگاری^[۳۵] ماتریس­های مقایسه از طریق یک نرخ سازگاری پیگیری می­ شود. یک نرخ سازگاری برابر با ۰٫۱ یا کمتر نشان­دهنده یک سطح سازگاری قابل پذیرش است که در ماتریس­های مقایسه، کدگذاری می­ شود و ماتریس­های متناظر با آن، سازگار نامیده می­شوند.
درجه­ هر راه­حل در اوزان زیرمعیار، ضرب و برای بدست آوردن درجه­ های محلی برای هر زیرمعیار، با یکدیگر جمع می­ شود. این درجه­ های محلی سپس در اوزان معیار، ضرب و برای بدست آوردن درجه­ های سراسری با یکدیگر جمع می­ شود.
به طورکلی، روند سلسله مراتبی تحلیلی برای هر راه­حل، تعدادی مقادیر وزنی بر اساس اهمیت آن راه­حل نسبت به سایر راه­حل­ها، برطبق یک معیار یکسان، تولید می­ کند. این مدل، ساختار موثری را فراهم می­سازد که در آن تصمیم­های مختلف و مفاهیم مربوط به آنها بررسی و به صورت عددی مقایسه می­گردند. این روش به کاربر کمک می­ کند که یک تصویر صحیح و متوازن از ریسک­ها و پاداش­هایی که می­توانند در نتیجه­ یک انتخاب مشخص حاصل شوند، تشکیل دهد. از جمله دیگر مزیت­های مدل روند سلسله مراتبی تحلیلی، تقارن^[۳۶] ذاتی آن است که آن را برای یک پیاده­سازی با شیوه­ برنامه­نویسی شئ­گرا مناسب می­سازد: بلوک­های مدل می­توانند هنگام محاوره با فرد تصمیم­گیرنده، مدیریت و اصلاح شده و پس از آن به انجام وظایف خود بپرازند.
از جمله سیستم­هایی که از این روش جهت رفع ناسازگاری استفاده می­نماید، سیستم تصمیم­همیار هوشمندی است که به عنوان یک دستیار هوشمند جهت اخذ تصمیمات تجاری طراحی شده و شرح آن در مرجع [۱۲]، ارائه شده است.
در مرجع [۱۳]، یک مدل تغییریافته از روند سلسله مراتبی تحلیلی به منظور استخراج اولویت­های نسبی موجود در حالت­های ممکن در یک مدل گراف، ارائه شده است.
شکل ۲-۵، یک مقایسه­ ساده بین نسخه­ تغییر داده شده و روش روند سلسله مراتبی تحلیلی استاندارد را نشان می­دهد.
شکل۲-۵٫ (الف)روند سلسله مراتبی تحلیلی استاندارد، (ب) نسخه­ تغییر داده شده روند سلسله مراتبی تحلیلی.
ساختار نسخه­ تغییر داده شده روند سلسله مراتبی تحلیلی، به صورت مشخص­تر در شکل۲-۶ ارائه شده است.
Influence power
Actions
(States)
Options
Preference ranking
شکل۲-۶٫ ساختار نسخه­ تغییر داده شده روند سلسله مراتبی تحلیلی
سطح رتبه ­بندی اولویت^[۳۷] شامل تمامی تصمیم­گیرندگانی است که در مدل رفع ناسازگاری در نظر گرفته می­شوند. برخلاف روند سلسله مراتبی تحلیلی استاندارد که تنها دارای یک هدف است، این سطح، این نکته را مشخص می­سازد که اهداف به منظور پی­بردن به رتبه ­بندی­های اولویت­ها برای تمامی تصمیم­گیرندگان می­باشند. سپس بررسی­ها از نقطه­نظر هر تصمیم­گیرنده به طور جداگانه صورت خواهد گرفت. سطح قدرت تأثیر^[۳۸]، قدرت تأثیر تصمیم­گیرندگان گوناگون را بر روی موقعیت کلی از دیدگاه هر تصمیم­گیرنده تعیین می­سازد. سطح انتخاب^[۳۹]، تمامی انتخاب­های تحت کنترل هر تصمیم­گیرنده را لیست می­ کند. در این سطح، اوزان اولویت­های تمامی انتخاب­ها بدست می ­آید. همچنین، مقایسه­ها می­توانند به علت پیچیدگی و یا بزرگی مجدداً به یک مدل زیر سلسله مراتب^[۴۰] شکسته شوند. سطح اقدامات/حالات^[۴۱] دنباله­ایی از نمایه^[۴۲]­های اقدامات که با ترکیباتی از صفر و یک در مقابل انتخاب­ها مشخص شده ­اند را نمایش می­دهد. در این ترکیبات، صفر، تعیین­کننده­ آن است که انتخاب متناظر با آن برگزیده نشده و یک، تعیین­کننده­ آن است که انتخاب متناظر با آن برگزیده شده است. درجه­بندی اولویت کل با ضرب اوزان اولویت­های انتخاب­ها در وضعیت اقدامات، بدست می ­آید.
در سیستم مطرح شده در مرجع [۱۳]، پس از استخراج اولویت­های نسبی تمامی تصمیم­گیرندگان، این اولویت­ها به یک مدل گراف داده شده است.
فصل سوم
سیستم­های تصمیم­همیار هوشمند
سیستم­های تصمیم­همیار هوشمند
مقدمه
بسیاری از تصمیم­گیرندگان با محیط­هایی سرشار از استرس، به شدت رقابتی، با گام سریع و انبوه از اطلاعات مواجه هستند. ترکیب اینترنت که دسترسی سریع به منابع را فراهم می­سازد و پیشرفت تکنیک­های مختلف هوش مصنوعی، امکان حمایت از روند اخذ تصمیم در شرایط پرمخاطره و غیرقطعی را فراهم می­سازد. این حمایت­ها و کمک­ها، دارای پتانسیلی جهت بهبود تصمیم ­گیری از طریق ارائه­ راه­حل­هایی که بهتر از راه­حل­هایی است که بتنهایی توسط انسان گرفته می­ شود، می­باشند. این کمک­ها در قالب سیستم­هایی در زمینه ­های گوناگون از تشخیص پزشکی تا کنترل ترافیک تا برنامه ­های کاربردی مهندسی در دسترس هستند. این سیستم­ها به طور کلی سیستم­های تصمیم­همیار هوشمند نامیده می­شوند و با فراهم نمودن امکاناتی از قبیل ارائه­ اطلاعاتی درست بموقع^[۴۳]، پردازش بلادرنگ، پردازش تراکنش­های روی­خط^[۴۴]، اطلاعات یکپارچه و به طور کلی به­روز، سبب توسعه و ارتقاء سیستم­های تصمیم­همیار قدیمی شده ­اند [۱۴].
در این فصل، ابتدا در رابطه با ویژگی­های یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند و تفاوت­های این سیستم­ها با سیستم­های تصمیم­همیار توضیحاتی ارائه می­گردد و در ادامه مولفه­های مختلفی که برای این نوع سیستم­ها در بررسی­های گوناگون در نظر گرفته شده، شرح داده می­ شود.
ویژگی­های سیستم­های تصمیم­همیار هوشمند
سیستم­های تصمیم­همیار هوشمند با آمیختن تکنیک­هایی برای فراهم ساختن رفتارهای هوشمند و بکارگیری قدرت کامپیوترهای مدرن به منظور حمایت و ارتقاء تصمیم ­گیری، سیستم­های تصمیم­همیار را بهبود بخشیده­اند [۱۲].
این سیستم­ها می­توانند به سرعت و با کامیابی به داده و اطلاعات جدید بدون مداخله­ی انسان پاسخ داده و به موقعیت­های پیچیده و گیج­کننده رسیدگی کنند. یادگیری از تجربه­ گذشته، اعمال دانش به منظور درک محیط، شناسایی اهمیت نسبی عناصر مختلف موجود در تصمیم، افزودن دانش افراد خبره در زمینه­ خاص تصمیم از جمله دیگر قابلیت ­های این نوع سیستم­ها می­باشد. در شکل ۳-۱ یک ساختار تئوری برای یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند ارائه شده است [۱۶].
شکل۳-۱٫ یک ساختار تئوری برای یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند
در این ساختار، حافظه و قدرت محاسباتی به منظور دستیابی و تحلیل حجم انبوهی از داده، و تکنیک­های هوش مصنوعی به منظور تولید رفتار هوشمندانه در موقعیت­های پیچیده­ تصمیم ­گیری، مورد نیاز می­باشند.
علاوه بر هوشمندانه عمل کردن، یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند باید قادر باشد که در یک محیط با سایرین ارتباط برقرار کند، اشتباهات را شناسایی و تصحیح نموده و از توانایی­های دیگران سود برد. بنابراین “هوشمندی” و تأثیرگذاری می ­تواند یک ویژگی ضروری برای تمامی عواملی باشد که در یک مسئله به شیوه­ایی نسبتاً هماهنگ با یکدیگر کار می­ کنند. با در ذهن داشتن این پیش­زمینه، می­توان ویژگی­های یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند را به صورت زیر عنوان نمود:
همکاری^[۴۵]: سیستم بتواند با سایر پایگاه داده ­ها و نیز با کاربران انسانی (کاربرانی که باید با سیستم کار کنند) بخوبی کار کند و این امکان را برای آنها فراهم سازد که بجای آنکه تنها از یک راه­حل بهینه آگاه گردند، به مشاهده و اکتشاف فضای گزینه­ های ممکن به شیوه­ایی مشخص بپردازند.
تشخیص رویداد و تغییر: سیستم بتواند تغییرات و رویدادهای مهم را شناسایی و به صورت موثری با آنها ارتباط برقرار کند.
کمک به بازنمایی^[۴۶]: سیستم بتواند اطلاعات را به شیوه­ایی قانع کننده، آگاهی بخش و انسان­گونه ارائه نماید.
تشخیص خطا و بازیابی: سیستم به بررسی خطاهای منطقی که عموماً، افراد آنها را مرتکب می­شوند، بپردازد. همچنین، سیستم، اطلاعاتی از محدودیت­های خود داشته باشد و موقعیت­هایی را که ممکن است به طور کامل نتواند از عهده­ آنها بر آید، بررسی نماید.
بدست آوردن اطلاعات از داده: سیستم بتواند با بهره گرفتن از تکنیک­های الگوریتمیک هوشمند، داده را پردازش و اطلاعات تولید نماید. بدین مفهوم که علاوه بر استخراج اطلاعات از حجم بسیاری از داده، ابزارهایی را برای رسیدگی به مجموعه­های کوچکی از داده و یا سایر منابع کوچکی که ممکن است شامل اشتباه و یا خطا باشند، فراهم نماید.
توانایی پیشگویی: سیستم بتواند تأثیر اقدامات را در کارایی آتی پیش­گویی نماید. بدین معنا که علاوه بر پیش ­بینی حالت محیطی بعدی، تغییر در حالات، که توسط تصمیمات مختلف صورت می­گیرد را نیز پیش ­بینی نماید.
در شکل ۳-۲، مولفه­هایی که به طور کلی در یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند وجود دارد، نشان داده شده است [۱۲]:
شکل۳-۲٫ مولفه­های کلی یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند
در هر سیستم تصمیم­همیار هوشمند، یک و یا ترکیبی از هر یک از تکنیک­های هوش مصنوعی که به عنوان تکنولوژی­های حمایت­کننده در شکل ۳-۲ معرفی شده ­اند، بکار برده می­ شود.
در ادامه برای کاربرد هر یک از این تکنیک­ها، سیستمی به عنوان نمونه شرح داده می­ شود.
معرفی چند سیستم تصمیم­همیار هوشمند با ساختارهای متفاوت
استفاده از الگوریتم­های تکاملی در ساختار IDSS
از جمله سیستم­های تصمیم­همیار هوشمندی که در ساختار خود از الگوریتم­های تکاملی استفاده نموده، سیستمی است که به منظور حل یک مسئله با توزیع داده­ی واقعی برای یک شرکت بزرگ سازنده­ی ماشین، طراحی و پیاده­سازی شده است [۱۷]. این سیستم، جریان­های داده^[۴۷] را در یک محیط پویا، شناسایی، و با بهره گرفتن از ماژول­های بهینه­سازی یک تصمیم نزدیک به بهینه را ارائه می­دهد. همچنین این سیستم شامل ماژول­های خودآموز به منظور بهبود پیشنهادات آتی نیز می­باشد. این سیستم که ساختار آن در شکل ۳-۳ نشان داده شده، برای شرکت­های مختلف امکان نظارت بر جریان­های تجاری، نمو و انطباق سریع به هنگام تغییر موقعیت­ها و اخذ تصمیمات هوشمند براساس اطلاعات ناکامل و غیرقطعی را فراهم می­سازد.
در ابتدا داده ­های اولیه مورد نیاز سیستم وارد می­ شود و پس از بارگذاری و پردازش فایل­های ورودی، روند بهینه­سازی به صورت خودکار آغاز و پس از اتمام این روند یک راه­حل پیشنهادی توسط سیستم ارائه می­گردد. این راه­حل، پس از اینکه نتایج آن توسط یک مأمور بررسی و احتمالاً تنظیمات کوچکی بر روی آن انجام داده شد، توسط سیستم پیاده­سازی می­گردد.
در سیستم پیاده­سازی شده، تنها در کمتر از یک درصد موارد، پیشنهاد مطرح شده به صورت دستی تغییر می­یابد و این تغییرات عموماً متناظر است با اقدامات دقیقه­ی آخر مبتنی بر اطلاعات جدید. پس از آنکه روند بررسی به پایان رسید، فایل­های خروجی آماده می­باشد.
شکل۳-۳٫ ساختاری برای یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند. ماژول­های پیشگویی، بهینه­سازی و انطباق، اطلاعات مورد نیاز فاصل کاربر، پایگاه داده و ماژول گزارش را در اختیار آنها قرار می­ دهند.
وظیفه­ی ماژول بهینه­سازی، ارائه­ بهترین راه­حل از میان تمامی راه­ حل­های ممکن با توجه به شرایط فعلی مسئله می­باشد و از آنجا که این پیشنهاد مبتنی بر یک پیش ­بینی است، بین ماژول­های پیشگویی و بهینه­سازی یک ارتباط قوی وجود دارد. بدین صورت که، واحد بهینه­سازی یک راه­حل ممکن را تولید می­ کند که ورودی ماژول پیشگویی می­باشد، سپس واحد بهینه­سازی از خروجی­های بدست آمده از ماژول پیشگویی برای ارزیابی راه­حل ورودی استفاده می­نماید. پیاده­سازی ماژول بهینه­سازی می ­تواند با بهره گرفتن از الگوریتم­های پردازش تکاملی صورت گیرد. اگرچه سیستم­های نرم­افزاری هوشمند به یک ماژول پیشگویی و یک بهینه­ساز نیاز دارند ولی این واحدها بتنهایی برای محیط­های امروزی که به سرعت تغییر می­یابند، کافی نیستند. ماژول پیشگویی باید دارای قابلیت انطباق و یادگیری از تغییرات محیطی را داشته باشد، زیرا یک پیش ­بینی درست با توجه به شرایط فعلی ممکن است برای شرایط آینده صحیح نباشد. این سازگاری، با اندکی تغییر و اصلاح رابطه­ آموخته شده میان ورودی و خروجی (به مقدار نیاز) صورت می­گیرد. این تغییرات ممکن است هر ثانیه، دقیقه، ساعت، روز، هفته و یا ماه، برحسب اینکه شرایط محیط با چه سرعتی تغییر می­یابد، مورد نیاز باشد. برخی از روش­های پیش ­بینی کلاسیک، برای حل این نوع از مسائل بر استفاه از داده ­های اخیر تأکید دارند. یک شیوه­ ایده­آل می ­تواند فرکانس بروزرسانی خود را با اندازه ­گیری پیوسته­ی خطاهای پیش ­بینی خود و تنظیم پارامترهای خود بر طبق آن، تعیین نماید. بنابراین، سیستم انطباق، سرعت تطبیق خود را نیز وفق می­دهد. ماژول انطباق، ورودی­ ها و خروجی­های اخیر را دریافت و از این داده ­ها برای ساخت و آموزش ماژول پیشگویی استفاده می­نماید. این ساختار علاوه بر ماژول­های پیشگویی، بهینه­سازی و انطباق که اساس و بنیاد راه­حل سازگار پیشنهادی را تشکیل می­ دهند، شامل یک فاصل کاربر گرافیکی به منظور برآورده ساختن نیازهای اولیه­ کاربر، یک پایگاه داده به منظور ذخیره­ی اطلاعات و یک ماژول گزارش به منظور دستیابی ساده و آسان به اطلاعات، نیز می­باشد.
این ساختار می ­تواند از تصمیمات هوشمند در بسیاری از زمینه­ ها از شناسایی تقلب تا مسیریابی تا مدیریت سهام بکار رود. در اغلب موارد، مشخصه­ها و ویژگی­های یک مسئله، قابل تفکیک به پیش ­بینی، بهینه­سازی و انطباق است و از آنجا که طراحی و ساخت دو ماژول اول می ­تواند مستقلاً صورت گیرد و سپس با مسئله­ مورد بررسی وفق یابد، این سیستم در بسیاری از زمینه­ ها به صورت گسترده­ایی قابل کاربرد می­باشد.
استفاده از عامل هوشمند در ساختار IDSS
شیوه ­های اولیه­ گنجاندن هوش مصنوعی در سیستم­های تصمیم­همیار، بر فراهم نمودن یک دستیار ماهر جهت فرمول­بندی استراتژی و نیز استفاده از یک مولفه­ی سیستمی خبره به منظور یاری رساندن به کاربر در حین مرحله­ شناسایی مسئله از روند تصمیم ­گیری تمرکز داشتند [۱۸]. عامل­های هوشمند، سیستم­هایی نرم­افزاری هستند که در محیط­های پویا، پیچیده و مجازی ساکن شده و شرایط این محیط­ها را به صورت خودکار، درک و بر اساس آن عمل می­نمایند. هدف این عامل­ها، تحقق بخشیدن به مجموعه­ایی از اهداف و یا وظایفی است که به منظور انجام آنها طراحی شده ­اند. همچنین این عامل­ها به عنوان مکانیزمی جهت کمک به کاربران کامپیوتر در مواجهه با حجم زیاد کار و اطلاعات نیز در نظر گرفته می­شوند. تکنولوژی عامل می ­تواند از طریق پالایش و بازیابی اطلاعات به منظور یاری رساندن به انواع کاربران نهایی مورد استفاده قرار گیرد. عامل­ها قادرند با درک نیازهای کاربران و وفق دادن فاصل سیستم نرم­افزاری، محاوره و فعل و انفعال انسان با کامپیوتر در انجام یک وظیفه را موثرتر نماید.
از جمله سیستم­های تصمیم­همیار هوشمندی که در ساختار خود از یک عامل هوشمند استفاده نموده، یک سیستم نرم­افزاری مبتنی بر زبان با محوریت کاربر با نام MicroDEMON است که به منظور یاری رساندن به تصمیم­گیرندگان حوزه ­های مختلف تجاری طراحی شده است [۱۲]. عامل هوشمند موجود در این سیستم، در واقع یک سیستم تولید و مدیریت محاوره است که در قالب یک فاصل شهودی و ساده در استفاده^[۴۸] پیاده­سازی شده است.

.
۲-۱۴ مدل‌های کسب‌وکار اینترنتی
مدل کسب‌وکار بیانی است از اینکه یک شرکت چگونه منافع خود را در طی زمان حفظ می‌کند شناسایی و تعریف مدل کسب‌وکار از آن جهت حائز اهمیت است که روش انجام تجارت را به شرکت‌ها نشان می‌دهد و درک رسالت و اهداف شرکت‌ها را امکان پذیر می‌سازد. مدل‌های کسب‌وکار الکترونیک از دیدگاه‌های متفاوت مورد طبقه بندی قرارگرفته است اما بهترین مدل‌های کسب‌وکار الکترونیک مدل هایی است که باعث سودمندی شرکت از طریق افزایش درآمد و کاهش هزینه می‌شود (خداداد حسینی و دیگران، ۱۳۵۸).
جودی استراس و ریموند فراست مدل‌های کسب‌وکار الکترونیک را به سه دسته مدل‌های توزیع، مدل‌های پیشبرد، مدل‌های روابط مشتری تقسیم نموده‌اند (کفاش پور، ۱۳۸۶).
جدول ۲- ۲: مدل‌های کسب‌وکار الکترونیک جودی استرس و ریموند فراست (۲۰۰۱)

مدل‌های توزیع

مدل‌های پیشبرد

مدل‌های مدیریت روابط مشتری

مدل ضمانت محتوا
مدل فروش مستقیم
مدل واسطه‌های اطلاعاتی
مدل واسطه‌ها

مدل تبلیغات آنلاین
مدل پیشبرد فروش آنلاین
مدل انتشار محتوا
مدل پست الکترونیک

مدل ساختن اتحاد

۲-۱۵ مدل‌های تولید و درآمدزایی متنوع از طریق کسب‌وکار اینترنتی
۱۲-۱۵-۱ مدل‌های درآمدی کاتالوگ مبتنی بر وب
در مدل درآمدی خرده‌فروشی بر مبنای کاتالوگ، فروشندگان یک تصویر ذهنی از نام تجاری خود در ذهن مشتری به وجود می‌آورند و سپس از قدرت نام تجاری برای فروش از طریق ارسال اطلاعات چاپ شده در فرایند جذب خریداران آتی استفاده می‌کنند. خریداران سفارشات خود را از طریق پست یا تماس تلفنی با فروشندگان و از طریق شماره تماس‌های رایگان انجام می‌دهند. این مدل درآمدی که اغلب سفارش پستی یا مدل کاتالوگی نامیده می‌شود و موفقیت خود را برای اقلام متنوع خریداران ثابت کرده است، که شامل پوشاک، وسایل الکترونیکی، وسایل خانه و هدایا می‌شود.

۲-۱۵-۲ مدل‌های درآمدی با محتوای دیجیتالی
شرکت هایی وجود دارند که از راه محتوای سایت خود کسب درآمد می‌نمایند. این شرکت ها، خدمات اطلاعاتی متنوعی را ارائه می‌دهند، ازجمله: اطلاعات قانونی و حقوقی و مالیاتی، اطلاعات آموزشی و دانشگاهی و اخبار. درگذشته شرکت‌ها برای بدست آوردن برخی از این اطلاعات می‌بایست نرم افزارهای مخصوصی را خریداری کرده و بر روی سیستم خود نصب میکردند، ولی امروزه از طریق سایت‌ها اطلاعات لازم را بدست می‌آورند و اینترنت تبدیل به دانش نامه‌ای به روز برای کسب انواع اطلاعات و اخبار مورد نیاز آن‌ها شده است. این وب‌سایت‌ها به مشتریان خود امکان انعطاف پذیری بیشتری را در مورد نحوه خریداری این اطلاعات می‌دهند. سایت‌های فروش مقالات و کتب دانشگاهی نمونه‌ای دیگر از این سایت‌ها هستند.
۲-۱۵-۳ مدل‌های درآمدی حمایت شده تبلیغاتی
مدل درآمدی حمایت شده تبلیغاتی چیزی است که در شبکه‌های تلویزیونی به کار می‌رود. در این مدل تولید کنندگان تلویزیونی، برنامه‌های خود را به‌صورت رایگان نمایش می‌دهند و در خلال پخش برنامه‌های خود از طریق نمایش آگهی بازرگانی درآمد کسب می‌کنند. اینترنت با قابلیت هایی که دارد، امکان پخش فیلم و برنامه‌های تلویزیونی را نیز در خود گنجانده است و سایت هایی که این امکان را در اختیار مخاطبین خود قرار می‌دهند از طریق تبلیغات در سایت خود و یا نمایش آگهی در خلال برنامه‌ها کسب در آمد می‌کنند.
۲-۱۵-۴ مدل درآمدی تبلیغات اشتراکی آمیخته:
در این مدل که برای سالیان متمادی به وسیله ناشران سنتی روزنامه‌ها و مجلات مورد استفاده قرار می‌گرفت، مشترکان هزینه‌ها را پرداخت کرده و برخی سطوح تبلیغات را نیز می‌پذیرند. برخی از شرکت­هایی که از این مدل استفاده می‌کنند پس از چندی به موفقیت دست پیدا می­ کنند و برخی دیگر نیز موفقیت چندانی نصیبشان نمی‌گردد. روزنامه‌های بین‌المللی امروزه اغلب از این مدل درآمدی استفاده می‌کنند.
۲-۱۵-۵ مدل‌های درآمدی حق‌الزحمه‌ای
در این مدل صاحبان شرکت‌ها درازای دریافت هزینه، خدماتی ارائه می‌دهند، این امر بر اساس تعداد و اندازه معاملاتی است که آن‌ها انجام داده‌اند. برای وسعت این موضوع شرکت‌ها می‌توانند به بازدیدکنندگان وب‌سایت‌ها اطلاعات تراکنش و داد و ستد‌ها را با نرخی پایین تر برای مشتریان خود انجام دهند (رود ساز و دیگران ۱۳۹۱).
۲-۱۶ خرید و فروش اینترنتی، مزایا و محدودیت­ها
می‌توان محصول و خدمات را براساس ویژگی‌های خرید آن‌ها در ارتباط با خرید اینترنتی به سه دسته تقسیم کرد:
الف) خرید‌های بی دردسر و آسان: این نوع خریدها مخاطره اندکی را در بردارند. فروشهای اینترنتی می‌توانند در مورد این نوع کالاها بسیار موفق باشند چرا که می‌توانند از هر محصول نمونه‌های متعددی را با ارائه تخفیفات زیاد و ارسال راحت برای خریداران تامین نماید. خرید اینترنتی کتاب نیز در زمره این دسته از خریدها قرار می‌گیرد.
ب) کالاهای تحقیق شده: این دسته از خرید‌ها به برنامه ریزی و کسب اطلاعات فراوان در مورد کالاهای که حضور فیزیکی در حین خرید آن‌ها چندان ضروری نیست نیاز دارند. در عین حالی که کالاهای گران قیمتی هستند و نیاز به اطلاعات قبلی دارند؛ نظیر انواع تورهای تفریحی، لوازم و سخت افزارهای کامپیوتری و لوازم الکتریکی.
ج) کالاهای برگشت پذیر: این گروه کالاهایی با قیمت متوسط و دفعات و تناوب خرید بالا هستند که ارسال آن‌ها برای مصرف‌کننده می‌تواند با موفقیت مواجه شود. ازجمله این کالاها می‌توان از انواع ویتامین ها، لوازم آرایشی و زیبایی و حتی غذاهای مخصوص مراسم تشریفات نام برد. لازم به یادآوری است انجام خریدهای اینترنتی مصرف‌کنندگان به همان دلایلی است که خریدهایشان را از طریق کاتالوگ انجام دهند که این دلایل در جدول (۲-۳) ارائه‌شده است.
جدول ۲- ۳: مقایسه دلایل مصرف‌کنندگان از خرید‌های اینترنتی و کاتالوگی در آمریکا (هاوکینز،‌ای تی ۲۰۰۷)

دلایل

یکی از بخش­های رو به رشد در صنعت ورزش، خدمات مربوط به طب ورزش و توسعه تندرستی است. این بخش از صنعت ورزش با ایجاد فرصت­هایی برای ارائه مشاوره از سوی متخصصان طب ورزش، امکان انجام فعالیت­های بازتوانی برای ورزشکاران آسیب دیده را ایجاد می­ کند و لذا جایگاه ویژه­ای در صنعت ورزش پیدا کرده است.

افزایش فعالیت های مربوط به تجاری سازی در ورزش
یکی از روش­های مؤثر در گسترش بازار ورزش، فعالیت­هایی است که به منظور تجاری سازی در ورزش انجام می­گیرد. این نوع فعالیت­ها می ­تواند شامل ارائه بسته­ای از خدمات متنوع حول محور فعالیت­های ورزشی و تفریحی به مشتریان و علاقمندان به ورزش باشد. به طور مثال مسابقات شهرآورد (دربی) اسب سواری کنتاکی آمریکا در حالی که به لحاظ زمانی تنها در دقایقی محدود انجام می­گیرد، با این حال مسئولان برگزاری این مسابقات، با ارائه بیش از هفتاد برنامه تفریحی- پیرامونی، دوره زمانی این مسابقات را به چهار هفته افزایش داده­اند (پیتز و استوتلار، ۲۰۰۲). متأسفانه در ایران، به این موضوع پرداخته نمی­ شود.
رشد حمایت گری در ورزش
حمایت­گری در ورزش یک مبادله تجاری است. از طریق این مبادله، منابع مالی و امکانات قابل توجهی به بازار ورزش تزریق می­ شود. به طوری که امروزه برگزاری مسابقات جهانی و المپیک تا حدود زیادی به این منابع وابسته می­باشد. از سوی دیگر، حمایت از رویدادهای ورزشی، ورزشکاران و تیم­های ورزشی، به مؤسسات، شرکت­ها و سازمان­های حامی، این امکان را می­دهد تا به اهداف تبلیغی و پیشبردی خود در معرفی مؤسسه و محصولات آن به جامعه و نیز افزایش سطح فروش در کالا و خدمات ارائه شده دست یابند. برای مثال، زمانی که به لباس یا اتومبیل یک ورزشکار در مسابقات اتومبیل رانی نگاه می­ شود، لباس او پوشیده از نشان­ها و علایم تجاری شرکت­هایی است که حامی این رویداد بوده ­اند. اتومبیل­ها نیز پوشیده از علائم تجاری و لوگوهای مؤسسات حامی می­باشد (همان).
حمایت­های مالی شرکت­ها دارای عواید زیر می­باشد (حسینی و همکاران، ۱۳۹۱):
افزایش فروش کالاهای شرکت با حمایت مالی ورزشی
گسترش بازار فروش با حمایت مالی ورزشی
مستحکم کردن ارتباط با مشتریان فعلی با حمایت مالی
به دست آوردن مشتریان جدید با حمایت مالی ورزشی
ایجاد رقابت با شرکتهای رقیب با حمایت مالی ورزشی
تغییر طرز تفکر و برداشت مردم از شرکت با حمایت مالی
ایجاد تصویر مناسب از شرکت در اذهان عمومی
توسعه روابط اجتماعی با حمایت مالی ورزشی
افزایش آگاهیهای مردم از شرکت با حمایت مالی
کسب شهرت اسمی با حمایت مالی ورزشی
افزایش صحه گذاری
پدیده صحه­گذاری^[۱۳]، به مفهوم تأیید کالاها یا خدمات مورد اشاره از سوی بازیکنان و ورزشکاران معروف، تیم­ها یا سازمان­های دارای شهرت، بر افکار و عقاید مردم به ویژه هوادارانشان می­باشد. این پدیده از دو دهه پیش به عنوان راهبردی مناسب و مؤثر در تبلیغات پیشبردی مؤسسات و شرکت­های مختلف مورد استفاده و توجه روز افزون بوده است. این موضوع از یک طرف توان تأثیرگذاری ورزش در مؤثرسازی راهبردهای تبلیغی را نشان می­دهد و از سوی دیگر موجب رشد فرصت­هایی برای کسب درآمد به خصوص در ورزش­های حرفه­ای شده است (یوسفی و حسنی، ص ۱۱).
صنعت رسانه ای و رشد بازار در ورزش
توسعه صنعت رسانه­ای تأثیر انکارناپذیری بر رشد صنعت ورزش داشته است. اگر در دهه ۱۹۶۰، ساعات بسیار محدودی صرف پوشش تلویزیونی برنامه ­های ورزشی می­شده است، امروزه به واسطه تحولات در صنعت رسانه­ای، استفاده از شبکه ­های ماهواره­ای و شبکه ­های اینترنتی پهنه مخاطبان ورزش ابعادی جهانی یافته و میلیون­ها بیننده شبکه ­های مختلف رسانه­ای و شنونده برنامه ­های رادیویی در جستجوی برنامه و رویدادهای ورزشی مورد علاقه خود هستند. روند رو به افزایش ایجاد کانال­های تلویزیونی ورزشی حکایت از تقاضای گسترده­ای است که در زمینه ورزش وجود دارد.
در آمریکا ۴۳ کانال تلویزیونی مختص ورزش وجود دارد که از این تعداد، ۳۱ کانال ملی و ۱۲ کانال منطقه­ای می­باشد. در کانادا هم تعداد کانا­ل­های ورزشی ۲۰ کانال می­باشد (www.en.wikipedia.org/wiki/List_of_sports_television_channels). تلاش برای دریافت حق پخش مسابقات و رویدادهای جهانی مانند جام باشگاه­های فوتبال اروپا، جام جهانی فوتبال یا مسابقات المپیک همواره روندی رو به افزایش داشته باشد و خود به تجارت بزرگی تبدیل شده است. توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات، ایجاد وب سایت­ها و شبکه ­های اینترنتی بازار رسانه­ای ورزش را پیچیده، نافذ و گسترده­تر ساخته­اند. وب سایت­هایی در بازار مجازی ورزش پدید آمده­اند که برای مخاطبین خود امکان مبادله اطلاعات، کسب آگاهی و خرید کالاهای ورزشی را فراهم آورده­اند. پیوند صنعت رسانه­ای و صنعت ورزش، ضمن ایجاد فرصت­های سرشار، برای کسب درآمد در ورزش، شبکه ­های رسانه­ای را نیز از منابع سرشار مالی متنعم ساخته­اند. همچنین آثار مثبت پیوند صنعت رسانه­ای و ورزش را می­توان گسترش فرصت­های کسب و کار در قلمرو فعالیت­های رسانه­ای ورزش همانند خبرنگاری ورزش، تحلیل­گری ورزش، عکاسی ورزش و… ملاحظه نمود (پیتز و استوتلار، ۲۰۰۲).
ورزش، یکی از اهداف توسعه ­ای در جهان
در سال ۲۰۰۲، سازمان ملل متحد تکالیفی را برای گسترش فعالیت­های ورزشی در سیستم سازمان ملل پیشنهاد کرد. هدف این تکلیف، رشد سیستماتیک و همسان استفاده از
ورزش برای توسعه و صلح، در سطح جامعه و همچنین ایجاد حمایت ویژه از چنین فعالیت­هایی توسط دولت­ها و سازمان­های مرتبط با ورزش می­باشد. در واقع از نظر سازمان ملل، ورزش یکی از ابزارهای رسیدن به اهداف توسعه هزاره (MDG^[14]) می­باشد (ورزش ابزاری برای توسعه و صلح، ص۱).
ورزش صرفاً یک کالای لوکس یا فقط برای سرگرمی نمی ­باشد. دستیابی به ورزش و مشارکت در آن، از حقوق انسانی است و برای تمام افراد در سنین مختلف یک نیاز اساسی است که زندگی سالمی داشته باشند. ورزش چه یک بازی و فعالیت بدنی ساده و چه یک مسابقه سازمان یافته، نقش مهمی در جوامع دارد. ورزش برای توسعه یافتگی کودکان بسیار مهم است. ورزش ارزش­های مهمی مثل تعاون و احترام را یاد می­دهد، سلامتی را بهبود داده و احتمال مبتلا شدن به مریضی را کاهش می­دهد. ورزش، یک نیروی اقتصادی قابل توجهی است که اشتغال ایجاد کرده و منجر به توسعه اقتصادی و منطقه­ای در یک کشور می­ شود. همچنین ورزش باعث همبستگی افراد و جامعه شده و باعث پل زدن فرهنگ و اختلافات قومی در کشور می­ شود. ورزش یک ابزار مقرون به صرفه برای مواجه با چالش­های توسعه و صلح ارائه می­ کند و جهت دستیابی به اهداف توسعه هزاره کمک شایانی به کشورها می­ کند. در حالی که ورزش به عنوان یک حق انسانی شناخته می­ شود، اما اغلب در اولویت قرار ندارد و یک حق فراموش شده تلقی می­گردد. هدف سازمان ملل این است که دولت­ها، سازمان­های مرتبط با ورزش و بخش خصوصی راهکارهایی را برای تهییج مشارکت کنندگان در ورزش و سرمایه ­گذاری در این بخش ایجاد نمایند. شعار “ورزش برای همه” سازمان ملل، دستیابی و مشارکت در تربیت بدنی را به حداکثر می­رساند و تأکید آن بر مشارکت همه گروه­ ها در جامعه، صرف نظر از جنس، سن، توانایی و یا نژاد می­باشد.
سیاست­های سازمان ملل متحد در مورد ورزش وسیله­ای برای توسعه، فراتر از مشارکت عادی در ورزش می­باشد تا بر این نکته تأکید کند که ورزش یک ابزار بسیار مهمی برای توسعه و ایجاد جامعه مدنی می­باشد. ورزش نقش بسیار مهمی در انسجام اجتماعی و توسعه سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی دارد. در نوامبر ۲۰۰۳، سازمان ملل متحد بخش­نامه­ای را مبنی بر تعهد خود بر ورزش به عنوان وسیله­ای برای ترویج آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، توسعه و صلح تصویب کرد. بعد از آن، این سازمان سال ۲۰۰۵ را به عنوان سال ورزش و تربیت بدنی انتخاب کرد تا از این طریق، بتواند به صلح جهانی و اهداف توسعه هزاره برسد. این اهداف عبارتند از آموزش ابتدایی همگانی، ترویج برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان، مبارزه با HIV و پرداختن به مسایل زیست محیطی پایدار (همان). لذا برای رسیدن به این اهداف سهم عمده­ای را برای ورزش در نظر گرفته است.
مشارکت در ورزش برای سازمان ملل امر مهمی است. ورزش باعث می­ شود که افراد جامعه باهم متحد باشند. ورزش انجمنی را برای یادگیری مهارت ­ها مانند نظم و انضباط، اعتماد به نفس و رهبری ایجاد می­ کند و همچنین ورزش اصول اساسی مانند تحمل و مدارا، همکاری و احترام متقابل را آموزش می­دهد. ورزش ارزش تلاش کردن و همچنین نحوه مدیریت کردن پیروزی و شکست را یاد می­دهد. با توجه به جنبه­ های مثبتی که از ورزش برشمرده شد، سازمان ملل متحد را تشویق می­ کند تا از ورزش برای دستیابی به اهداف خود استفاده کند (کالتر، ۲۰۱۰).
کید^[۱۵] (۲۰۰۸) اذعان می­ کند که مسئله ورزش برای توسعه هنوز اول راه بوده و بودجه کافی برای این کار توسط کشورها دیده نشده است. هنوز منظم و دارای مقررات خاص نبوده، دارای برنامه ریزی ضعیف و همچنین تا حدی از جریان اصلی توسعه به دور می­باشد. وی اذعان می­دارد که سه رویکرد همپوشان وجود دارد:
توسعه ورزش­های سنتی که در آن مربیگری ورزش­های پایه، تجهیزات و زیرساخت­ها مورد توجه هستند.
کمک­های بشر دوستانه که در آن پول جمع آوری شده برای پناهندگان استفاده می­ شود (برای مثال کارهایی که در المپیک­های اولیه انجام می­شد یا برخی از کمک­هایی که بریتانیا از پول حق بازی­ها جهت کمک به پناهندگان استفاده می­کرد).
جنبش ورزش برای توسعه و صلح که شامل بسیاری از سازمان­ها می­ شود. برای مثال کید نشان داد که ۱۶۶ سازمان در دنیا در حوزه ورزش و توسعه فعالیت می­ کنند.
لورمور^[۱۶] (۲۰۰۸) یک طبقه بندی جدیدی با رویکرد جدید را برای ورزش و توسعه ارائه داد: حل تعارض و ایجاد تفاهم بین فرهنگ­ها، ایجاد زیرساخت­های فیزیکی و اجتماعی، بالا بردن آگاهی از طریق آموزش، توانمندسازی با تأثیر مستقیم بر سلامت جسمی و روانی و رفاه عمومی، توسعه اقتصادی و کاهش فقر.
حداکثر کردن جنبه ­های مثبت ورزش
بسیاری از ارزش­های ذاتی ورزش با اصول لازم برای توسعه و صلح سازگاری دارد. مانند: بازی جوانمردانه، تعاون و احترام. مهارت­ های زندگی آموزش یافته از طریق ورزش باعث افزایش قدرت افراد شده و سلامتی روانی مانند انعطاف پذیری، اعتماد به نفس و ارتباط با دیگران را برای فرد به ارمغان می ­آورد. ورزش، انعکاس اجتماع است و باید اذعان شود که ورزش مانند عناصر زیادی از جامعه، خصلت­های بد انسانی نیز آن را احاطه کرده است مانند: خشونت، فساد، تبعیض، اوباش­گری، ملی­گرایی بیش از حد، تقلب و استفاده از داروهای نیرو افزا. هرچند که این جنبه­ های منفی ورزش، بیشتر از جنبه­ های بالقوه مثبت آن نیست. سازمان ملل توانایی ک
مک به دولت­ها و جوامع در حوزه ­های مثبت ورزش برای رسیدن به اهداف هزاره توسعه را دارد.
ورزش و توسعه انسانی پایدار
مهم­ترین بخش توسعه از نظر سازمان ملل، توسعه انسانی پایدار می­باشد که تصدیق می­ کند که توسعه بهتر از رشد اقتصادی می­باشد. توسعه فرایند گسترش انتخاب­های مردم و افزایش فرصت­های در دسترس برای تمام اعضاء جامعه می­باشد. بر پایه اصول برابری و پایداری، تأکید بر آن است که اهمیت افزایش فرصت­ها برای نسل فعلی مانند نسل­های آینده ­باشد. استعداد­های پایه انسانی برای طول عمر و زندگی سالم، آگاهی یافتن، دستیابی به منابع مورد نیاز برای یک استاندارد زندگی مطلوب و برای مشارکت در زندگی اجتماعی یک نیاز اساسی است. ورزش می ­تواند بطور مستقیم به ساخت چنین استعدادهایی کمک نماید. مشارکت در ورزش، دارای منافع فیزیکی قابل توجه می­باشد همچنین کمک به توانایی مردم برای زندگی سالم و طولانی، بهبود خوشبختی و تندرستی، افزایش امید به زندگی و کاهش احتمال ابتلا به بیماری غیر مسری، مریضی­های قلبی، دیابت و سرطان از ویژگی­های مشارکت در ورزش می­باشد. ورزش همچنین فواید روانشناسی مانند پرورش انسجام اجتماعی، آموزش­ مکانیسم­های مقابله با استرس، کاهش استرس و افزایش تمرکز را دارد.
ورزش استعدادهای انسانی را بوسیله افزایش دانش و کمک به آموزش شکوفا می­سازد. ترکیب تربیت بدنی در برنامه درسی مدرسه و ایجاد فرصت برای سرگرمی باعث شکوفایی استعدادهای کودکان برای یادگیری می­ شود. ورزش همچنین به مردم درباره بهتر کردن فیزیک بدن و افزایش آگاهی و محافظت از بدن، آموزش می­دهد. به همین نحو، مشارکت در ورزش­های بیرونی، آگاهی و مراقبت از محیط زیست را افزایش داده و به مردم درباره اهمیت تمیز و سالم نگه داشتن محیط زیست آموزش می­دهد. ورزش همچنین یک جزء کلیدی از زندگی اجتماعی است که به طور مستقیم جامعه درگیر آن است. ورزش به خاطر جالب بودن و همچنین سرگرمی، مردم را در کنار هم جمع می­ کند. به ایجاد روابط اجتماعی، ساخت ارتباط و توسعه گفتگو بین افراد و گروه­ ها کمک می­ کند. ورزش همچنین داوطلبان را برای گسترش جامعه فعال تحریک کرده و به ایجاد سرمایه اجتماعی و تقویت بافت اجتماعی کمک می­ کند (گزارش توسعه انسانی سازمان ملل، ۲۰۰۲).
ورزش و توسعه اقتصادی
با این حال که ورزش برای توسعه انسانی ضروری است، به توسعه اقتصادی نیز کمک می­ کند. بخش ورزش شامل کارخانه­های مرتبط با کالاهای ورزشی، خدمات مربوط به ورزش، توسعه زیرساخت­ها و رویدادهای ورزشی می­باشد که توسط بخش دولتی، اسپانسرها، تماشاگران، فروشنده­ها و رسانه ­ها تأمین می­ شود. این عناصر اقتصادی ورزش به هم پیوسته می­باشد و به توسعه ورزش هم کمک می­ کنند و هم نفع می­برند. ورزش می ­تواند محرک مؤثری برای توسعه اقتصادی، به خصوص در سطح یک منطقه باشد. به طور جداگانه، هر کدام از بخش­های مختلف اقتصاد ورزش می ­تواند فعالیت، شغل و ثروت ایجاد کند و پتانسیل اقتصادی ورزش منطقه­ای، زمانی که توسط دولت­ها و با توجه به استراتژی “ورزش برای همه” حمایت می­ شود، افزایش می­یابد.
ورزش همچنین می ­تواند به عنوان موتور محرک توسعه اقتصادی و ایجاد کار ایفای نقش بکند. برنامه ­های ورزشی، فرصت­های اشتغال را مانند تقاضای مؤثر برای کالاها و خدمات ایجاد می­ کنند. ورزش همچنین یک منبع هزینه­ های عمومی و خصوصی، مانند هزینه بر روی زیر ساخت­ها، در طول رویدادهای مهم و مصرف می­باشد. به اضافه، این عوامل منتج از ورزش دارای پتانسیل قابل توجه برای آغاز توسعه اقتصادی می­باشد (لالکاکا، ۱۹۹۹، ص۱۳).
ساخت و بازسازی زیر ساخت­های ورزشی نیز می ­تواند به توسعه اقتصادی کمک نماید. چه اینکه این زیرساخت­ها بزرگ باشد و چه یک پروژه کوچک مانند تسطیح یک مکان از لحاظ ایمنی و مناسب بودن برای بازی باشد. بنابراین، توسعه مکان­های باز و زیرساخت­های ورزشی یک موضوع بسیار مهم در برنامه­ ریزی شهری می­باشد. منافع اقتصادی توسعه زیر ساخت­ها، عبارتند از اشتغال و سرمایه ­گذاری در طول ساخت و ساز، همچنین اشتغال مداوم در مورد فعالیت­های درون آن. وقتی یک مکان ورزشی ساخته می­ شود دارای اهداف چندگانه­ای می ­تواند باشد که عبارتند از استفاده مدرسه­ها و گروه ­های اجتماعی برای کارهای فرهنگی، اجتماعی و سایر فعالیت­ها.
ورزش و صلح
بین ورزش و صلح نیز رابطه قابل توجهی وجود دارد. ورزش یک زبان بین ­المللی است. توانایی آن این است که فرهنگ­ها را به هم نزدیک کرده و باعث پل زدن بین اقوام مختلف و قشرهای متفاوت جامعه می­گردد. در نتیجه، ورزش ابزار قدرتمندی برای گسترش صلح، هم بطور نمادین در سطح جهان و هم بطور واقعی در بین جوامع می­باشد. برنامه ­های ورزشی در صورت قوی اجرا شدن، یکپارچگی اجتماعی و قدرت تحمل در جامعه را افزایش می­دهد. این ارزش باعث ایجاد صلح پایدار می­ شود. ورزش تنش را کاهش داده و گفتگوی بین کشورها و جوامع را افزایش می­دهد (همان).
ورزش در رویدادهای بین ­المللی، مردم کشورهای مختلف را دور خود جمع کرده بدون اینکه مرزی وجود داشته باشد و با ایجاد یک رویکرد غیر سیاسی برای آغاز ارتباط بین گروه ­های دارای اختلاف تلاش می­ کند. در نتیجه، ورزش به عنوان انجمن ایده­آل برای آغاز دوباره گفتگو و پل زدن جدایی­ها، پر رنگ کردن برابری بین مردم و شکستن پیشداوری و تعصب می­باشد. محبوبیت ورزش و قدرت انسجام دادن اجتماعی آن کمک می­ کند به اینکه ورزش به عنوان صدای قدرتمند پیام گفتگوی صلح، در سطح جهان
و یا یک منطقه باشد. مهارت ­ها و ارزش­های ایجاد شده توسط ورزش مانند مهارت ­ها و ارزش­های ایجاد شده توسط آموزش صلح برای حل کردن و جلوگیری کردن اختلاف­ها و ایجاد شرایط سودمند چه بین افراد و چه بین ­المللی می­باشد. فعالیت­های ورزشی، احترام گذاشتن، پهلوانی، ارتباط، همدلی و اینکه چگونه و چرا باید به قانون احترام گذاشت را به افراد یاد می­دهد. ورزش یک روش قدرتمند برای ارتباط دادن این ارزش­ها، به خصوص در بین جوانان می­باشد که این روش هم جذاب است و هم دارای مشارکت گسترده می­باشد (ورزش ابزاری برای توسعه و صلح، ص۴).
ورزش به عنوان حق انسانی
ورزش فقط یک روش برای ایجاد توسعه و صلح نیست. فرصت مشارکت و لذت بردن از ورزش یک حق انسانی است که باید گسترش یافته و حمایت شود. در واقع ورزش، نه تنها وسیله بلکه در مواقعی هم هدف در نظر گرفته می­ شود. علیرغم ابزارها و حمایت­های بین ­المللی از ورزش به عنوان یک حق انسانی، این حق، اغلب مورد فراموشی واقع می­ شود. این غفلت در بسیاری از مواقع به خاطر تبعیض، به خصوص از لحاظ جنسیتی و توانایی می­باشد. همچنین این غفلت­ها به دلیل غفلت­های سیاسی از اهمیت ورزش در جامعه به خصوص بوسیله کاهش در هزینه­ های آموزش تربیت بدنی و فقدان مکان مناسب و منابع ضروری برای ورزش می­باشد. بنابراین، این واقعیت که دستیابی و مشارکت در ورزش یک حق انسانی است باعث می­ شود که مسئولیت سنگینی بر عهده دولت برای حمایت از این پدیده باشد. این واقعیت، حقوقی را بر دوش دولت­ها، سازمان ملل و دیگران می­ گذارد که از فرصت­های مشارکت در ورزش حمایت کنند و اجازه دهند مردم از این حق انسانی لذت ببرند (همان).
ورزش و سلامتی و فواید اقتصادی
ورزش و فعالیت­های تربیت بدنی، برای بهبود سلامتی و تندرستی یک نیاز ضروری است. شکل­های مناسب ورزش و تربیت بدنی، نقش مهمی در جلوگیری و همچنین کمک به درمان بسیاری از بیماری­های غیر مسری دارد. مشارکت منظم در فعالیت­های فیزیکی باعث ایجاد فواید زیادی برای مردم از لحاظ بدنی، اجتماعی و ذهنی می­ شود. چنین فعالیت­های فیزیکی، اثرات متقابلی با استراتژی­ های بهبود تغذیه، کاهش استفاده از دخانیات، الکل و داروهای نیرو افزا و بالا بردن ظرفیت عملکرد دارند. در نتیجه، فعالیت­های بدنی یک روش مؤثر برای جلوگیری از بیماری­ها و روش مقرون به صرفه برای بهبود سلامتی عموم جامعه می­باشد.

منبع : محاسبات تحقیق
طبق جدول بالا مدل رگرسیونی با توجه به آماره F و  به دست آمده معنی‌دار نیست که این موضوع بیانگر عدم تأثیر کلی متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته است که برای تعیین اثر هریک از این متغیرها در ادامه آزمون معنی‌داری ضرایب انجام و اعتبار مدل را نیز از طریق ضریب تعیین مشخص می‌شود.

از طرف دیگر با توجه به مقدار ضریب تعیین مدل که ۰٫۱۷۹ است می‌توان نتیجه گرفت که در حدود ۱۷٫۹ درصد تغییر در متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل توضیح داده می‌شود. همچنین آماره دوربین- واتسون نیز برابر ۲٫۰۴۵ است که چون عددی نزدیک ۲ است بنابراین خودهمبستگی در مدل وجود ندارد.
۴-۳-۳-۱-۱- بررسی پیش‌فرض‌های مدل
در مرحله بعد برای اطمینان از درستی آزمون، پیش‌فرض‌های مدل رگرسیون که عبارت است از آزمون مستقل بودن خطاها، آزمون ثابت بودن واریانس خطاها، آزمون نرمال بودن خطاها و متغیر وابسته است و در صورت درست بودن آن نتایج آزمون پذیرفته خواهد شد.
یکی از پیش‌فرض‌های مدل ثابت بودن واریانس خطا است برای بررسی این فرض هم از نمودار استفاده می‌کنیم. نمودار خطاها در مقابل مقادیر برآورد شده^[۳۶] برای آزمون ثابت بودن واریانس استفاده می‌شود بدین صورت که اگر شکل کلی (دامنه تغییرات) نمودار بصورت افزایشی یا کاهشی باشد (اصطلاحا نمودار به شکل قیفی به سمت چپ یا راست باشد) واریانس ثابت نیست که با توجه به نمودار زیر فرض ثابت بودن واریانس خطاها پذیرفته می‌شود. همچنین یکی از پیش‌فرض‌های مدل رگرسیونی مستقل بودن خطاها^[۳۷] (مانده‌ها یا قدرمطلق مقدار واقعی متغیر وابسته منهای مقدار برآورد شده) است برای بررسی این فرض از نمودار خطاها در مقابل ترتیب زمانی برای فرض مستقل بودن استفاده می‌شود بدین ترتیب که اگر روند این نمودار دارای نظم خاصی باشد (مثلا روند سینوسی و …) خطاها مستقل نیستند. با توجه به نمودار زیر فرض مستقل بودن خطاها پذیرفته می‌شود. از جمله مفروضات در نظر گرفته شده در رگرسیون آن است که خطاها دارای توزیع نرمال با میانگین صفر می‌باشند. نرمال بودن خطاها بدین معنا است که میانگین خطاها صفر و واریانس خطاها ثابت باشد. بدیهی است در صورت عدم برقراری این پیش فرض، نمی‌توان از رگرسیون استفاده کرد. بدین منظور باید مقادیر استاندارد خطاها محاسبه شود و نمودار توزیع داده و نمودار نرمال آن رسم شود و سپس مقایسه‌ای بین دو نمودار صورت گیرد. این فرض با رسم نمودار مستطیلی  و نمودار احتمال نرمال  انجام می‌شود. در این نمودار همان طور که ملاحظه می‌شود مقادیر احتمال نرمال (محور عمودی) در مقابل مقادیر خطاهای مدل (محور افقی) رسم می‌شود. بطور منطقی محل انطباق این دو خط نیمساز می‌باشد و نقاط نشانگر مقادیر واقعی است که اگر این نقاط روی این خط یا در اطراف این خط باشند ( البته بطور تقریبی) فرض نرمال بودن پذیرفته می‌شود که با توجه به نمودار زیر فرض نرمال بودن متغیر وابسته پذیرفته می‌شود.
نمودار ۴-۱: نمودار پیش فرض‌های مدل

۴-۳-۳-۲- نرخ رشد تامین مالی داخلی( GR-IG)
در این حالت متغیر وابسته را GR-IG در نظر می‌گیریم. نتایج به صورت زیر هستند:
خلاصه نتایج مدل شامل مقدارضریب تعیین، تعدیل شده و همچنین انحراف استاندارد بدست آمده برای هر مدل رگرسیونی و برآورد ضرایب مدل و آزمون معنی‌دار بودن آنها در جدول زیر ارائه شده است که در آن مقدار ضریب تعیین و تعدیل شده نشان داده شده و ضریب تعیین نشان‌دهنده این موضوع است که تغییرات ناشی از رگرسیون چه درصدی از تغییرات کل را به خود اختصاص می‌دهد. هرگاه در مدل رگرسیون هر ضریب معنی‌دار نشود بدین معنی است که در مدل رگرسیون آن متغیر بر روی متغیر وابسته اثر ندارد که این آزمون با بهره گرفتن از بدست آمده در جدول که در مقابل هر ضریب نوشته شده انجام می‌شود بدین صورت که اگر کمتر از باشد ضریب معنی‌دار شود و اگر بیشتر از باشد ضریب معنی‌دار نمی‌شود.
جدول ۴-۸: خلاصه نتایج مدل رگرسیونی

منوچهری دامغانی که تخیّلی حیرتآور در تشبیه دارد، شعر یکی از معاصرانش را در شیرینی به شکر و درخوشی، به سمن، تشبیه میکند و میگوید:
تا همی‌خوانی تو اشعارش، همی‌خایی شکر تا همی‌گویی تو ابیاتش، همی‌بویی سمن
( منوچهری، ۱۳۸۷: ۲۰۵)
منوچهری ضمن ستایش شعر خود و استادش عنصری، شعر او و خود را به باغستانی پر از لاله وگُل تشبیه میکند که انواع پرندگان زیبا و خوش نوا چون دراج و قمری و طاووس، شعر آنان‌را میخوانند:
برشــــــــاخ درخت ارغوان بلبل ماند به جمیــــل معمــر عــذری
بــــی وزن عروض شعرها گــوید شاعر نبــود بــدین نکـــو شعری
طاووس مدیــــح عنصری خـواند دراج مسمّــط مـــــــنوچهـری
( همان: ۳۷۱)
منوچهری که استاد تصویرسازی درشعر است، در این بیت به زیبایی شاعران را به مرغان عاشقی تشبیه میکند که بر جمال گلها، عاشقانه، نوا سر میدهند :
گلبنان در بوستان چون خسروان آراسته مرغکان چون شاعران در پیش این یا زان فراز
( منوچهری، ۱۳۸۷: ۳۷۱)
ناصرخسرو، شعررا یکی از زیباترین جلوه‌های طبیعت، میداند که چون نرگس و شمشاد، چمن آرا هستند. لیکن او براین باور است که چنین پدیده زیبایی را حیف است که به مصرف افرادی برسانی که هرگز ارزش آن را ندارند. او معتقد است که شعر، تنها سزاوار« آل نبی» است و بس. تاشاید آنان دستگیر و شافی روز باز پسین او در هنگام حساب و کتاب باشند !

یاد ازیـــــرا کنم مر آل نبی را تا بــــــه قیامت کند خدای مرا یاد
شعر دریغ آیدم ز دشمن ایشان نیست سزاوار گاو نرگس و شمشـاد
(ناصر خسرو، ۱۳۸۷: ۳۱۰)
۵-۳-۲۳- رابطه شعر نیکو و افراد نیک
یکی دیگر از مضامینی که در شعر شاعران ادوار مورد مطالعه به چشم میخورد، پیوندی است که میان شعر خوب با افراد خوب و نیک سرشت وجود دارد. در این امر تردیدی نیست که در بسیاری از ادوار تاریخی که به واسطه جزر و مدهای سیاسی، افرادی نالایق و یا جرّار و خونخوار بر سریر قدرت جای میگیرند که صرف نظر از مطامع خود به فکر هیچ گونه عمران و آبادی و یا تقویت اصحاب اندیشه و هنر نیستند. چراغ فرهنگ وادب و هنر در این گونه ادوار تنها به همت افرادی نیک سرشت و خردمند با حمایت از شاعران و نویسندگان روشن میماند. فردوسی در سرودن شاهنامه از چنین افرادی یاد میکند و همچنین، اسعد گرگانی در ویس و رامین، خود را مدیون چنین افراد اندیشه پروری میداند. انوری ابیوردی در رابطه با پیوند افراد نیک و شعر چنین میگوید:
شعر نیکو نبود جز به محل قابل شرع کامل نبود جز به نبی مرسل
( انوری، ۱۳۷۶ :۴۱۰)
انوری، ضمن ستودن شعر خود به نیکی، از ممدوح خود، که رونق فزای شعر اوست، یاد میکند و به زیبایی این پیوند را نشان میدهد :
صاحبــا شعــر مــن از مـــدح تو بفزود بها من به تفصیل چه گویم سخن این است ببین
نامــــه تربیت من به همه نـــوع بخــــوان که بــــــود تربیت مـــن مدد شعـــر متین
آخــر از تــربیتی قیمت و مقـــدار گــرفت شعر حسان که همی کـرد رســولش تحسین
( همان: ۴۷۲)
او، عظمت شعر خود و بلند آوازگی آن را ناشی از تقرّبش به ممدوح که به نیکی از آن یاد میکند، دانسته و عنوان میکند:
چو من بنده در وصف انعام و شکرت کنــم نثـــری آغاز یـا شعری انشی
رسد در ثــــــــنای تو نثرم به نثره کشـد در مــدیح تو شعرم به شعری
عـــــــروسان طبعم کنند از تفاخر ز نعـت تو رفعت ز مـــدح تو فخری
( همان:۱۷۲)
منوچهری دامغانی نیز به همین نحو از بزرگی نام میبرد که دوست دار شعر و شاعران است و در پرتو همّت و حمایت او کارش را بر نظام میبیند:
طالب شعر و جوانمردترین همه خلق آن جوانمردست کو طالب اشعار بود
( منوچهری، ۱۳۸۷: ۱۰۷)
سخن های مــــــنظوم شاعر شنیدن بود سیرت و شیمت خــــــــسروانی
اگر چــــــــه رهی را تو کهتر نوازی نپرهیزی از دردســـــــــر و زگرانی
( همان:۳۶۱)
زیباتر از همه اینها داستانی است که فردوسی در توصیف جوانی جوانمرد و بزرگزاده میگوید و به نیکی، اساس و بنای کار خود را مدیون او میداند:
بدین نامه چون دست کردم دراز      یکــــی مهتری بود گردنفراز
جــــــوان بود و از گوهر پهلوان      خردمند و بیدار و روشن روان
خـــــداوند رای و خداوند شرم       سخن گفتن خوب و آوای نرم
( فردوسی، ۱۳۸۵: ج۱: ۴۳)
فردوسی، توضیح میدهد که چون او سرودن شاهنامه را آغاز کرد، جوانی جوانمرد و از ریشه پهلوانان او را مورد حمایت قرار داد و همه مایحتاج زندگیش را برایش فراهم آورد تا او بتواند بدون دغدغه خاطر به کارش بپردازد:
مـرا گفت کز مـــن چه باید همی   که جانت سخن بــرگـرایـد همی
به چـیزی که باشد مــرا دسترس    بکـــوشم نیـــازت نیارم به کس
همی داشتم چون یکی تازه سیب   که از باد نامــد به مـن بـر نهیب
( همان: ۴۳)
فردوسی در اثر حمایت‌های این جوان نیک سیرت، مشکلات زندگی خود را برطرف میبیند و او از هیچ حمایتی در این راه دریغ نمیکند:
به کیـــــوان رسیدم ز خـــــاک نژند   از آن نیــک دل نـــامــدار ارجمند
به چشمش همان خاک و هم سیم و زر    کریمی بــدو یــافتــه زیب و فـــر
سراسر جهان پیش او خـــــــوار بـود    جـــوانمرد بــــود و وفــادار بــود
( همان: ۴۳)
۵-۳-۲۴- توصیف شعر به عنوان درّ و گوهر و سنگ های قیمتی
توصیف دیگری که شاعران از شعر دارند، تشبیه آن به سنگ و جواهرات گران‌بها و زیباست. آنان اساس کار شاعری را چون زرگری ویا سفتن سنگ‌های قیمتی و زیبا چون دّر و مروارید و الماس میدانند که شاعر در فرایندی سخت و دشوار آن را به رشته‌ نظم میکشد. هم چنین آنان شعررا چون استخراج طلا از معدن اندیشه وذوق تشبیه میکنند. عطار در مصیبت نامه در این باره میگوید: