۶-بانک کشاورزی ایران (از ادغام بانک تعاون کشاورزی و بانک توسعه کشاورزی).
۷-بانک صادرات ایران (به تعداد۲۳ بانک استان در استان‌های کشور و بانک صادرات در استان تهران تقسیم گردید بانک‌های گسترش خزر، خوزستان و آذربایجان نیز در بانک‌های استان مربوطه ادغام گردیدند).
۸-بانک تجارت (از ادغام ۱۲ بانک تجاری).
۹-بانک ملت (از ادغام ۱۱ بانک تجاری).
عملیات بانک‌های کشور به شکل فوق و براساس قانون پولی و بانکی مصوب تیرماه ۱۳۵۱ ادامه یافت تا اینکه در سال ۱۳۶۰ مسئله حذف ربا از سیستم بانکی و تغییر در قانون پولی و بانکی کشور مطرح گردید( همان).
۲-۷-۴-۲ قانون عملیات بانکی بدون ربا
در اجرای تکلیف مقرر در تبصره ۵۴ قانون بودجه سال۱۳۶۰ مساله تغییر سیستم بانک‌داری کشور از شکل سنتی آن به شکل اسلامی مورد توجه دولت قرار گرفت و بررسی‌های اولیه شروع شد. هرچه دامنه بررسی وسیع‌تر می‌گردید،‌ اهمیت و حساس بودن موضوع محوله بیشتر احساس می‌شد، برای آماده شدن طرح، همزمان موضوع مزبور در جلسات متعدد در شورای پول و اعتبار و وزارت امور اقتصادی و دارایی با حضور تعداد زیادی از کارشناسان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مجموعه‌ای از صاحب‌نظران مورد بررسی قرار گرفت. مضافا به منظور مطابقت طرح با موازین شرع مقدس اسلام از یکی از فقهای شورای نگهبان نیز دعوت به عمل آمد و سرانجام طرح مزبور تهیه و برای استحضار و کسب نظر شورای نگهبان ارسال گردید. متعاقبا جلسات متعدد دیگری برای تنظیم اصول و پایه‌های اسلامی سیستم بانکی براساس موازین شرعی تشکیل گردید و طرح نهایی به هیات وزیران تقدیم گردید.

در سال ۱۳۶۱ هیات وزیران عملیات بانکی بدون ربا را تصویب و سپس تقدیم مجلس شورای اسلامی نمود. همزمان با تهیه لایحه، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مبادرت به تهیه دستورالعمل‌های موقت مربوط به هر یک از عقود را نمود و پس از تصویب شورای پول و اعتبار برای اجرای موقت و به منظور کاهش عملیات ربوی، به بانک‌ها ابلاغ نمود. لایحه مزبور پس از تغییراتی مالی در شهریور سال۱۳۶۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی و سپس به تایید شورای نگهبان رسید
متعاقبا پس از ابلاغ قانون به دولت، ‌گروهی از کارشناسان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور اقتصادی و دارای با تشکیل جلسات متعدد و بحث و تبادل نظرهای زیاد اقدام به تهیه­ آیین‌نامه‌های اجرایی قانون نمود. و آیین‌نامه‌های مزبور در سه ماهه چهارم سال ۱۳۶۲ به تصویب هیات وزیران رسید.
همزمان با تهیه آیین­ نامه­ های اجرایی قانون عملیات بانکی بدون ربا، کارشناسان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران شروع به تهیه دستورالعمل‌های مربوطه بر اساس نظریات اصلاحی ناظر بر لایحه نمودند که این دستورالعمل‌ها پس از تصویب شورای پول و اعتبار به کلیه بانک‌ها برای اجرا، ابلاغ و جانشین دستورالعمل‌های موقت قبلی گردید. قانون عملیات بانکی بدون ربا از ابتدای سال ۱۳۶۳ در کلیه بانک‌ها به مورد اجرا گذارده شده است (همان منبع).
۲-۸ پیشینه تحقیق
۲-۸-۱ پیشینه داخلی تحقیق