در سراسر دنیا، کاهش برنامه های آموزش و ورزش و فعالیت بدنی در مدارس، از روندی هشدار دهنده برخوردهر است.
علاوه بر آن حجم توده بدنی بالا از چاقی، اضافه وزن در بین کودکان و نوجوانان رو به افزایش است (۶۷).
همواره یکی از هدف های تربیت بدنی از دیدگاه معلمان ورزش، درک اصول آمادگی جسمانی و فعالیت جسمانی مرتبط با تندرستی توسط دانش آموزان است. در چند سال اخیر، در اغلب جوامع غربی و احتمالا در همه جا، نسبت به سلامتی بی توجهی شده است. بنابراین فرصت مناسبی است که بر فعالیت جسمانی و تامین سلامت کودکان از طریق تربیت بدنی تاکید خاصی شود (۳۲).

مدرسه به عنوان محلی ویژه برای اشاعه تربیت بدنی و ورزش، حداقل سه مزیت بارز دارد:
جمعیتی را شامل می شود که به خاطر سنشان، احتمال تعقییر در آنها بیشتر است.
راهبردهای آموزشی را به گونه ای تنظیم می کند که تمام اعضای یک گروه سنی را پوشش می دهد.
در حال حاضر، اصلی ترین نظام عرضه مفاهیم و آموزش های تربیت بدنی به شمار میرود (۳۲).
۲-۱۰ پیشینه پژوهش:
۲-۱۰-۱ پژوهش های داخلی:
رحمانی نیا و همکاران (۱۳۸۸) به بررسی رابطه کم وزنی با آمادگی جسمانی و وضعیت اجتماعی-اقتصادی دانش آموزان پرداختند و گزارش کردند: دانش آموزانی که از نظر توده بدنی پایین تر از وزن قابل قبول بودند، از نظر آمادگی جسمانی آماده ترند و همچنین از نظر اجتماعی-اقتصادی با توده بدنی دانش آموزانی که وضعیت اجتماعی-اقتصادی بهتری داشتند بالاتر بود(۸).
تقی پور (۱۳۷۸) در مطالعه ای تحت عنوان رابطه کم وزنی و اضافه وزن تا آمادگی جسمانی و وضعیت اقتصادی-اجتماعی دانش آموزان بر روی کلیه دانش آموزان دختر و پسر سه مقطع تحصیلی دبستان، راهنمایی و دبیرستان نواحی ۲۱ شهر اراک مشاهده کرد که دانش آموزانی که از نظر BMI پایین تر از وزن قابل قبول بودند.از نظر آمادگی جسمانی آماده تر از دیگر دانش آموزان بودند، همچنین دانش آموزانی که در رده قابل قبول قرار دهشتند از نظر آمادگی جسمانی آماده تر از دانش آموزان دارای اضافه وزن و چاق بودند، اما این موضوع در بین دانش آموزان دختر دیده نشد. بنابراین توجه به برنامه فعالیت بدنی باعث کاهش اضافه وزن و چاقی در بین دانش آموزان می شود، همچنین آمادگی جسمانی دانش آموزانی که در وضعیت اجتماعی-اقتصادی بالاتری قرار دهشتند بهتر بود (به ویژه پسران)، بنابراین افرادی که در وضعیت اجتماعی- اقتصادی قرار داشتند توجه بیشتری به فعالیت های بدنی می کنند که شاید دلایل آن یکی دسترسی آسان به وسایل و امکانات ورزشی و همچنین طرز نگرش والدین نسبت به ورزش و سلامتی فرزندانشان باشد، وضعیت اجتماعی- اقتصادی ارتباطی با BMI نداشت، ولی درصد دانش آموزانی که در رده وزنی قابل قبول قرار داشتند نسبت به درصد بقیه رده های وزنی بیشتر بود و این نشان دهنده جامعه ای می باشد که شیوع کم وزنی و چاقی کم می باشد. دلیل این وضعیت طرز نگرش والدین نسبت به کنترل وزن فرزندانشان و علاقه به فعالیت بدنی می باشد (۶۶).
گایینی و آزمون در سال (۱۳۸۰) به بررسی آمادگی جسمانی دانش آموزان دختر و پسر سنین ۹ تا ۱۷ سال سراسر کشور و مقایسه آن با نرم ملی پرداختند و نتیجه: وضعیت دانش آموزان دختر و پسر استانهای منتخب در قابلیت‌های قلبی-تنفسی، قدرت، استقامت عضلات بالاتنه، شکم و انعطاف پذیری عضلات خلفی ران و پشت، بهتر از میانگین نورم ملی بودند (۱۸).
صادقی بروجردی در سال (۱۳۷۵) به تو صیف وضعیت جسمانی دانشجویان کردستان و تهیه نورم استاندارد و مقایسه آن با نورم منتخب ظرداخت، نتیجه: قابلیت انعطاف پذیری در سنین پایین از وضعیت بهتری برخوردار است و با افزایش سن این قابلیت ها کاهش می یابند (۱۰).
محسن یادگار در سال ۱۳۷۵، دو گروه دانش آموزان تیز هوش و معمولی سال دوم دبیرستان استان لرستان را از نظر آمادگی عمومی بدنی با همدیگر مورد مقایسه قرار داد، نتایج تحقیق وی بشرح ذیل بوده است:
بین میانگین های امتیاز پرش طول جفتی دو گروه اختلاف معنی داری به نفع دانش آموزان تیز هوش مشاهده شد.
بین میانگین های امتیاز کشش بارفیکس دو گروه اختلاف معمولی مشاهده شد.
بین میانگین های امتیاز درازونشست دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده نشد.
بین میانگین های امتیاز دوی ۹x4 متر اختلاف معنا داری بنفع دانش آموزان تیز هوش مشاهده شد.
بین میانگین های امتیاز ۴۵ متر اختلاف معنا داری بنفع دانش آموزان تیز هوش مشاهده شد.
بین میانگین های امتیاز آمادگی جسمانی اختلاف معنا داری بنفع دانش آموزان معمولی مشاهده شد.
بین میانگین های امتیاز آمادگی حرکتی اختلاف معنا داری بنفع دانش آموزان تیز هوش مشاهده شد.
بین میانگین های امتیاز معدل شش آزمون اختلاف معنی داری بنفع دانش آموزان تیز هوش مشاهده شد.
در مجموع ایشان در تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که دانش آموزان تیز هوش نسبت به دانش آموزان معمولی از آمادگی جسمانی حرکتی بیشتری برخوردار بوده اند (۳۲).
۲-۱۰-۲ پژوهش های خارجی:
ماکاما اندریس^[۲۶] و همکاران (۲۰۱۲) مورد تحقیقشان رابطه بین ترکیب بدن و آمادگی جسمانی در نوجوانان ۱۴ ساله ی ساکن آفریقای جنوبی بود، با اجرای (BMI) نتیجه: در کل گروه، ۹/۳۵ درصد کم وزن و ۷/۱۳ درصد دچار اضافه وزن بودند. هر دو کم وزنی و اضافه وزن در دختران و پسران وجود داشت و اثرات آن در اجرای برنامه های آمادگی جسمانی بارز بود.(۰۱/۰ =p) BMI به شدت مرتبط با درصد چربی بدن بود آمادگی جسمانی و BMI دختران کم وزن با بالاترین امتیازهای آمادگی جسمانی و دختران دارای اضافه وزن با نمرات آمادگی جسمانی کمی ضعیف تر و رابطه مثبت بین آمادگی جسمانی و BMI پسران کم وزن با نمره آمادگی جسمانی بالا و پسران با اضافه وزن هم با نمرات آمادگی جسمانی بالا یافت شد (۴۲).
رابرت^[۲۷]و همکاران (۲۰۱۱) مورد تحقیقشان ارتباط بین توده ی بدن و تناسب اندام و عملکرد تحصیلی در دختران و پسران دبستانی جنوب شرقی ایالات متحده بود نتیجه: میزان آمادگی جسمانی در دختران و پسران متفاوت بود و دختران انعطاف پذیرتر از پسران بودند و BMI سالم در تناسب اندام موثر بود و عواملی همجون دخالت والدین، شیوه های آموزشی کلاس درس و اضافه وزن دانش آموزان بر عملکرد تحصیلی دخالت داشت (۲۶).
مار^[۲۸]، سپرو^[۲۹] و همکاران (۲۰۱۱) در اسپانیا در پژوهشی تحت این عنوان که آمادگی جسمانی کودکان ارتباط نزدیکی با سلامت قلبی و عروقی دارد و شواهدی وجود دارد که نشان دهنده این است که در دهه گذشته سطح آمادگی کودکان کاهش و شیوع چاقی افزایش یافته است ( سازمان جهانی سلامت ۲۰۰۹ – ۲۰۰۵ sliger).
آنها در انجام این پژوهش ۱۱۹ کودک (۵۸ پسر و ۶۱ دختر) ۱۲-۸ ساله از سنین مدرسه انتخاب نمودند، پژوهش آنها ۵ ماه طول کشید از اندازه های آنتروپومتریکی ارزیابی آمادگی جسمانی مرتبط با سلانتی استفاده شد، از جمله این که انعطاف پذیری دختران بیشتر از پسران است دختران نسبت به پسران هماهنگی کمتری دارند چون کمتر در فعالیت های بدنی شرکت دارند. نتایج این پژوهش نشان داد که یک جلسه ورزش در هفته برای ارتقای آمادگی جسمانی دانش آموزان کافی نیست و حداقل سه جلسه در هفته باید باشد (۵۲).
کریستین^[۳۰] و همکاران (۲۰۱۰) در کالیفرنیا طبق پژوهشی با عنوان آمادگی جسمانی پایین و چاقی با تست های کمتر استاندارد شده در کودکان مرتبط است آنها بر روی ۱۹۸۹ نفر با نژاد مختلف از مدارس مختلف کالیفرنیا با تست هایی از قبیل یک مایل دویدن، راه رفتن، آزمایش شاخص توده بدنی (BMI) و تست های اندازه گیری آمادگی بدن استفاده شد. نتایج آزمایشات نشان داد که آمادگی پایین در میان جوانان معمولی و در گروه های نژادی پیش بینی می کند که پژوهش های بیشتری نیاز است که آمادگی ایروبیک ممکن در اجرای استاندارد آزمون های آکادمیک سهم داشته باشند (۵۶).
پاولیریسکا^[۳۱] و همکاران پژوهشی انجام دادند. هدف از این پژوهش، عوامل اجتماعی- اقتصادی و شیوع کم وزنی و اضافه وزن در بین دانش آموزان دختر لهستان بود. نمونه ۷۱۸ دانش آموزان ۱۸ تا ۲۴ ساله را شامل می شد. کم وزنی، اضافه وزنی و چاقی بر اساس BMI و معیار WHO طبقه بندی می شد. عوامل اجتماعی-اقتصادی شامل فعالیت های ورزشی، سیگار کشیدن، مصرف الکل و حساب بانکی بود. شیوع کم وزنی بیشتر از اضافه وزن و چاقی بود. ( به ترتیب ۳/۱۵ درصد ۵/۳ درصد) و همچنین تعداد افراد کم وزن در بین افراد با وضعیت اجتماعی-اقتصادی بالا بودند. نتایج نشان داد کم وزنی با وضعیت اجتماعی-اقتصادی بالا در ارتباط بود (۵۹).
پنا^[۳۲]و همکاران (۲۰۰۵) نتایج مطالعه قطعی که به منظور تععن شیوع چاقی بر روی ۱۵۵ پسر و ۱۳۸ دختر دبستانی ۶ تا ۱۱ ساله و ۱۶۴ پسر و ۱۶۴ دختر ۷ تا ۱۲ ساله مکزیکی در سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ انجام شده بود ارائه دادند. در این پژوهش، BMI کودکان با مرجع مربوط به کودکان مکزیکی مقایسه شد و BMI مساوی یا بالاتر از صدک ۸۵ و کمتر از صدک ۹۵، به عنوان اضافه وزن و BMI مساوی یا بالاتر از صدک ۹۵، به عنوان چاقی در نظر گرفته شد. در این تجزیه و تحلیل نتایج مشاهده شده که شیوع اضافه وزن و چاقی ۴۰% در پسرها و ۳۵% در دخترها بوده و ۲۳% پسرها و ۱۷% دخترها چاق بودند (۶۲).
ال بوس^[۳۳] (۱۹۹۹) پژوهشی مقطعی بر روی ۵۵۱۸ دانش آموز ولزجنوی جدید در سال های دوم، چهارم، ششم، هشتم و دهم مدرسه که میانگین سنی آنها به ترتیب ۳/۳، ۳/۹، ۳/۱۱، ۳/۱۳، ۳/۱۵ سال بود، صورت گرفت قد و وزن و ضخامت چربی دانش آموزان اندازه گیری شد. نتایج نشان داد هیچ تفاوتی در اندازه های آنتروپومتریکی دختران و پسران شهری و روستایی وجود نداشت. در میان دختران هر یک از اندازه گیری های آنتروپومتریک به استثناء مقادیر چین زیر پوستی با وضعیت اجتماعی-اقتصادی به طور معکوس در ارتباط بود، تمایل چربی پایین تر در طبقات اجتماعی-اقتصادی بالا در مقایسه با طبقات اجتماعی-اقتصادی پایین در متوسط مشاهده شد (۶۵).
بویین و همکاران (۱۹۹۳) پسران و دختران چاق و لاغر بلژیکی را در چندین رده سنی مورد مقایسه قرار دادند. در هر رده سنی و در هر جنسی، کودکان لااغرتر به طور میانگین در تکالیف حرکتی زیادی بهتر عمل کردند. قدرت ایستای شانه و قدرت مطلق جز استثنائات بود. قدرت مطلق در کودکان چاق تر و سنگین تر توده بدن مطلق، بدون توجه به ترکیب چربی و بدون چربی، بیشتر بود، که اغلب منجر به عملکرد بهتر در واحد توده بدن می شد.
جمع بندی:
با توجه به مبانی پیشینه ی پژوهش نتیجه گرفته می شود که تعدادی از پژوهش ها هیچ گونه ارتباطی بین رابطه آمادگی جسمانی، ترکیب بدن و سطح فعالیت بدنی مشاهده نکرده اند، این مسئله به ویژه در کشورهای در حال توسعه بیشتر قابل درک می باشد. همچنین تعدادی از مطالعات انجام شده اهمیت ترکیب بدن و فعالیت بدنی را بر آمادگی جسمانی افراد نشان میدهد. این عوامل شامل وضعیت شغلی والدین، در آمد خانواده، تغذیه و میزان تحصیلات است. همین طور تعدادی از مطالعات اهمیت عوامل اجتماعی- اقتصادی در رشد و تکامل کودکان، وضعیت ترکیب بدنی، آمادگی جسمانی، تغذیه و فعالیت بدنی افراد را نشان می دهد؛ زیرا وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده تعیین کننده نوع فعالیت ورزشی فرد است. با وجود پژوهش های پیشین دیده شده، تلاش می کنیم تا در پژوهش حاضر به مطالعه مقایسه رابطه سطح آمادگی جسمانی با ترکیب بدن بپردازیم.
فصل سوم
۳-۱مقدمه:
در این فصل، به منظور تو صیف چگونگی اجزای تحقیق، موضوعاتی از قبیل طرح تحقیق، جامعه آماری، نمونه آماری و نحوه ی گزینش آزمودنی ها، وسایل اندازه گیری، روش جمع آوری اطلاعات و روش آماری تشریح می شوند.
۳-۲ روش تحقیق
تحقیق حاضر از نوع توصیفی و به صورت میدانی می باشدو هدف آن مقایسه سطح آمادگی جسمانی با ترکیب بدن دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی دولتی و غیر انتفاعی رشت می باشد.
۳-۳ جامعه آماری
جامعه آماری تحقیق شامل ۱۰۰۸۰ دانش آموز دختر شهر رشت با دامنه سنی ۱۰ تا ۱۲ سال بود که در سال تحصیلی ۹۳– ۱۳۹۲ در مقطع ابتدایی مشغول به تحصیل بودند.
۳-۴ روش نمونه گیری:
به دلیل گستردگی و حجم زیاد جامعه آماری ، از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است.که طی چند مرحله انجام گرفت.
شهر رشت دارای دو منطقه یک و دومدارس دولتی و غیر انتفاعی می باشد،با مراجعه به اداره کل اموزش و پرورش مجوز کار برای هر دو ناحیه گرفته شد، سپس به اداره هر یک از نواحی مراجعه کرده و تعداد کل دانش آموزان دختر ۱۰ تا ۱۲ ساله و تعداد مدارس هر ناحیه مشخص گردید،ازبین کل مدارس ناحیه ۱ و۲(دولتی و غیر انتفاعی) چند مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شدند سپس به مدارس انتخاب شده مراجعه کرده و با ارائه مجوز به مدیر مدرسه اجازه کار گرفته شد،در داخل هر مدرسه به صورت تصادفی چند کلاس جهت انجام تحقیق انتخاب شدند و از هر کلاس هم تعداد ۲۵ دانش آموز به صورت تصادفی انتخاب شدند،در ضمن لازم به ذکر است دانش آموزانی که مشکل پزشکی داشتند از فهرست اولیه حذف شدند.
۳-۵ نمونه آماری
نمونه آماری تحقیق شامل ۶۰۰ نفر یعنی به تفکیک در هر پایه ۲۰۰ نفر از بین دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر رشت دولتی و غیر انتفاعی (ناحیه ۱ و ۲) می باشند که در سال تحصیلی ۹۳– ۱۳۹۲ انتخاب شد.
۳-۶ ابزار و نحوه اندازه گیری:
وسایلی که برای اجرای آزمون ها و جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت عبارتند از:
کرنومتر دیجیتالی