1. 1. درگیری‌های طایفه‌ای در عراق که سال‌ها به طول انجامید

1. 1. قربانی شدن صدها هزار تن از مردم عراق شد

1. 1. حمله آمریکا به عراق بر موج خشونت‌های داخلی در این کشور دامن زد.

1. 1. تفرقه

1. 1. ناامنی

1. 1. اشغال رسمی‎عراق توسط آمریکا

1. 1. رسوایی زندان ابوغریب

1. 1. تسلط آمریکا بر چاه های نفتی

1. 1. منفور شدن آمریکا نزد ملت‎ها

1. 1. هزینه سرسام آور بر دوش مردم آمریکامی‎باشد( مانتلی ریویو، ۱۳۹۳، ترجمه محیط، باشگاه اندیشه).

۴-۱-۵-۱- علت خروج سربازان اشغالگر

آمریکا برای ورود به مرحله اشغال عراق نیاز به طی یک سلسله مقدماتی داشت که در پی اقدام عراق به اشغال کویت، آمریکا ظرف ۱۳ سال ( ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۳)‎این مقدمات را از طریق تضعیف بنیان‌های حکومتی عراق در داخل و تخریب فضای بین المللی علیه عراق فراهم کرد تا بهنگام اشغال عراق با کمترین هزینه و مقاومتی به اهداف خود برسد. متقابلاً دولت عراق نیز طی‎این مدت دست به اقداماتی در عرصه داخلی و خارجی زد تا مانع تهاجم آمریکا شود. با نگاهی به سیر تاریخی عملکرد اشغالگران در عراق، مسائلی که منجر به این امر شد از ابتدا تا امروز به صورت کلی عبارتند از:

• • تدوین قانون اساسی عراق

• • توافقنامه امنیتی آمریکا با دولت نوری مالکی

• • تاکید نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق بر آمادگی نیروهای عراقی برای تامین امنیت کشور و تاکید ایشان مبنی بر عقب‌نشینی آمریکایی‌ها از شهرهای عراق

• • مسائل امنیتی عراق از آمریکا (از جمله شدیدتر و جدی‌تر و گسترده‌تر شدن مخالفت با حضور آمریکا در عراق)

• • هزینه‌های سرسام آورتا سال ششم اشغال (عملیات ۶۴۲ میلیارد دلاری)

• • ارتش آمریکا تا سال ششم اشغال، مرگ ۴۳۱۸ تن از پرسنل نظامی‎خود و هزینه شدن ۶۴۲ میلیارد دلار برای جنگ عراق مجبور می‌گردد از شهرهای این کشور خارج ‌شود. براساس برآوردها، بین یکصدهزار تا ۳۰۰ هزار عراقی نیز در این مدت جان باخته‌اند.

• • باور مردم آمریکا مبنی بر اینکه حمله به عراق بر اساس فرضیه نادرست انجام گرفته (وجود سلاح‌های غیر متعارف و کشتارجمعی و… )

• • افزایش عملیات ضدآمریکایی در عراق(کشته شدن و مجروحان بسیار بالای نیروی‌های آمریکایی)

• • مخالفت مردم آمریکا با سیاست‌های آمریکا در عراق وخواستار خروج فرزندانشان

• • واگذاری مسئولیت امور امنیتی و روند سیاسی به عراقی‌ها

البته باید اشاره کرد که یکی از دغدغه‌های سیاستمداران عراقی پس از اجرای طرح عقب‌نشینی خلا قدرتی است که در صحنه امنیتی این کشور به وجود می‌آید(monthly Review، ۱۳۹۳، ترجمه محیط، باشگاه اندیشه).

۴-۱-۶- بررسی علل ادامه ناامنی پس از خروج اشغالگران از عراق

۴-۱-۶-۱- استراتژی آمریکا پس از خروج از عراق:

آمریکا و کشور‌های عربی به خصوص عربستان بدنبال توافق طوایف و گروه‌ها و تقسیم پست‌های سیاسی بر اساس توافقی که صورت می‌پذیرد می‌باشند( نه بر اساس سیستم سیاسی عراق که هر نفر یک رای) چرا که در این صورت بر اساس نفوذی که آمریکائیان و عربستان بر این گروها دارند می‌توانند به اهدافی که در بالا اشاره شد در بلند مدت دسترسی پیدا خواهند کرد.

۴-۱-۶-۲- علت انفجارات عراق و ادامه نا امنی از سوی مثلث هماهنگ فتنه

این انفجارات ناشی ازمقابله و مخالفت دولت نوری مالکی با استراتژی آمریکا می‌باشد ایشان معتقد است که کشور باید به صورت دمکراتیک و بر اساس سیستم سیاسی عراق که هر نفر یک رای می‌باشد تحقق پیدا کند و ایشان معتقد است در این صورت کشور به استقلال کامل خواهد رسید وسیاست‌های اشغالگران در این صورت درعراق امتداد نخواهد داشت. در صورتی که استراتژی آمریکا تحقق یابد مردم عراق امنیت را احساس نخواهند نمود. مثلث هماهنگ فتنه در عراق سه گروه اشغالگران، بازماندگان رژیم بعث و دیگر گروه های تروریستی صدر الشاره و کشورهای مرتجع عربی به خصوص عربستان می‎باشد (عکافان، ۱۳۸۸، ص۲۴).

۴-۱-۶-۳- اهداف از سرگیری فتنه قومی‎در عراق

۱-ائتلاف برای تحقق توطئه عربی آمریکایی برای تغییر ساختار سیاسی عراق و باز گرداندن بعثی‌ها ازراه تلاش برای ایجاد جو بدبینی و جنگ طایفه‌ای وقبیله‌ای در عراق در این راستا
۲- آمریکا اخیرا مذاکراتی با گروهای تروریستی مانند بعثی‌ها و سلفیون و شورای بیداری درعراق واردن داشته است به همین دلایل آمریکا سعی میکند از اقلیت در قبال اکثریت دفاع میکند تا طوایفی که نفوذ بیشتری بر آنها دارد سهم بیشتری را بدست آورد تا در راستای حفظ منافع آمریکا در آینده قدم بردارند و قابل کنترل باشند.
۳- فشار به دولت نوری مالکی ایجاد گردد تا این دولت استرتژی آنان قبول کند.
۴- تاثیر گذاری درانتخابات پارلمانی عراق در راستای اهداف خود که در دی ماه سال جاری صورت خواهد پذیرفت.

۴-۱-۶-۴- راه‌های برون رفت دولت نوری مالکی

یکی از راه‌های برون رفت حیدر العبادی از بحران‎های متعدد فعلی عراق تشکیل فوری دولت است که مطابق قانون اساسی عراق باید ظرف ۳۰ روز پس از تسلیم مسئولیت نخست‌وزیری به او تشکیل شود. برخی از راه های راه‌های برون رفت دولت نوری مالکی به شرح زیر می‎باشد:
۱-مقاومت در مقابل فشارها
۲- تامین امنیت و خنثی سازی عملیات‌های تروریستی
۳- ایجاد همدلی و تحقق سازوکارهای وفاق ملی با طوایف، قبایل وعشایر
۴-افشای توطئه‌های صورت پذیرفته برای نقض یکپارچگی عراق وماهییت علت فشارها ازسوی کشورهای بیگانه
۵- ایجاد رفاه برای شهروندان و طوایف، قبایل وعشایر
۶-نهادینه کردن قانون و قانون اساسی وچشاندن طعم امنیت به مردم(عکافان، ۱۳۸۸، ص۲۵).

۴-۱-۷- وضعیت عراق پس از اشغال توسط آمریکا و متحدانش

عراق، که استقلال خود را از بریتانیا در سال ۱۹۳۲ به‌دست آورد، تا سال ۱۹۵۸ به شکل پادشاهی منصوب انگلیس اداره می‌شود.‎این رژیم پادشاهی با کودتای عبدالکریم قاسم سرنگون شد. پس از آن عراق در مدت ۱۰ سال شاهد چند کودتا بود تا عاقبت در سال ۱۹۶۸ حزب بعث عراق قدرت را به‌دست گرفت. اما سرآغاز شوربختی واقعی اقتصادی و سیاسی عراق از زمانی آغاز گردید که در سال ۱۹۷۹ صدام‌حسین پس از حسن ‌البکر، قدرت بلامنازع را در عراق به چنگ آورد. صدام ماجراجو، نخست جنگی هشت‌ساله را بر‎ ایرانیان و عراق تحمیل کرد، اما هنگامی‌که نتوانست موفقیت به‌دست آورد و درآمدهای سرشار نفتی به‌دلیل مصارف نظامی، سوءمدیریت اقتصادی و سرکوب داخلی کشور قادر به نجات اقتصاد ضعیف عراق نگردید، در سال ۱۹۹۱ به کشور ثروتمند کویت حمله برد و آن‌را اشغال کرد.‎این حرکت، که از سوی کشورهای منطقه و جهان محکوم گردید، موجب ائتلاف آمریکا و متحدانش و کسب مجوز از سازمان ملل متحد برای اخراج صدام از کویت با توسل به قدرت نظامی‎شد. پس از آن عراق به مدت ۱۳ سال تحت سخت‌ترین تحریم‌های فراگیر بین‌المللی قرار گرفت. در‎این مدت مردم‎این کشور زیر بمباران شدید هوائی و تحریم‌های اقتصادی فلج‌کننده قرار داشتند. پیامدهای‎این وضعیت چنان ویرانگر بود که در بهار سال ۲۰۰۳ و با حمله همه‌جانبه آمریکا و انگلیس برعلیه رژیم صدام عملاً هیچ مقاومتی از سوی مردم و نیروهای مسلح در برابر قوای مهاجم صورت نگرفت و کشور به اشغال کامل نظامی‎قوای حمله‌کننده درآمد(اسدی، ۱۳۸۷).

۴-۱-۷-۱-دلائل افت اقتصاد عراق

حکومت انتقالی عراق که براساس قانون‌اساسی اکتبر ۲۰۰۵ و با انتخابات پارلمانی ۳۰ ژانویه امسال شکل گرفت، و نیز سلف آن، به‌دلیل وضعیت وخیم اقتصادی، از سوی مردم مورد اتهام و ملامت سوءمدیریت قرار گرفته‌اند. گرچه انتقادهای مردم تا حدودی درست است، اما حکومت انتقالی تنها دلیل افت اقتصادی نیست؛ بلکه عوامل دیگری نیز در‎این زمینه دخیل هستند که به بعضی از مهمترین آنها اشاره می‌شود:

۴-۱-۷-۲- خلف وعده جامعه جهانی و اشغال‌گران در پرداختن سهم خود برای بازسازی عراق