همان­طور که در جدول تحلیل مسیر نمایش داده شد طرد اجتماعی قوی­ترین و مهم­ترین متغیر پیش ­بینی­کننده احساس شادمانی زنان سرپرست خانوار تهران است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر شادمانی این قشر از زنان تأثیر منفی داشته است. در این پژوهش با توجه به شرایط جامعه آماری طرد اجتماعی با طرد از حمایت درون­گروهی و برون­گروهی، طرد از ارتباط اجتماعی، طرد از مشارکت رسمی و غیر رسمی و شرمساری اجتماعی تعریف شده است. اما احساس بی­انصافی هم به صورت معکوس پس از طرد اجتماعی متغیری است که بیشترین قدرت پیش ­بینی کننده شادمانی را دارا است. همچنین طبق نتایج مرحله اکتشافی این پژوهش و بنا بر تجربۀ زیسته خود این زنان وضعیت طرد و محرومیت، و عوامل مؤثر بر آن زمینه ایجاد احساس رعایت نشدن انصاف را در این گروه از زنان تقویت کرده است و همچنین با توجه به نتایج مصاحبه های صورت گرفته، ارتباط این احساس با شادمانی قابل اثبات است. بنابراین نتایج تحلیل مسیر با نتایج مرحله اکتشافی یکدیگر را تأیید می­ کنند. در مرتبه بعد احساس نابرابری قوی­ترین متغیری است که با احساس شادمانی جمعیت هدف این پژوهش رابطه معکوس دارد. پس از احساس نابرابری عدم پاسخگویی مؤثر به نیازها به صورت غیر مستقیم مهم­ترین تأثیر منفی را بر شادمانی زنان سرپرست خانوار داشته است.

با توجه به مجموعه تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر روی احساس شادمانی، این متغیرها مقدار زیادی از واریانس متغیر وابسته را تببین کرده ­اند و مقداری کمی از واریانس متغیر وابسته را نتوانسته تبیین کنند آن قسمت از واریانس متغیر وابسته که توسط متغیرهای مستقل موجود تبیین نشده­اند، مقدار باقیمانده نامیده می­ شود و آن را با k2 نشان می­دهیم و بقیه را که توسط متغیرهای مستقل موجود تبیین شده را ضریب تعیین می­نامند و آن را با R2 نشان می­ دهند.
برای تعیین مقدار R2 از اولین ضریب تعیین در تحلیل مسیر استفاده شده است:
R2 =0/700
k2 = 1-0/70
k2=0/30
بنابراین متغیرهای مستقل وارد شده در مدل تحلیل این پژوهش(عدم پاسخگویی مؤثر به نیازها، احساس نابرابری، طرد اجتماعی و احساس بی­انصافی) ۷۰ درصد از واریانس احساس شادمانی را تبیین می­ کنند و ۳۰ درصد دیگر توسط متغیرهای به جزء متغیرهای مستقل این تحقیق تبیین می­ شود.
در نمودار تحلیل مسیر ذیل نیز، این تأثیرات به نمایش گذاشته شده است.
مدل تحلیل مسیر

۵۳/۱۴

۰۰۰/۰

تصویر بدنی

۳۷/۰

۰۵۶/۰

۲۳/۰

۵۵/۶

۰۰۰/۰

عزت نفس

۰۵/۲

۱۱/۰

۶۵/۰

۴۹/۱۸

۰۰۰/۰

اعتبار مدل
با توجه به اینکه مقدار آماره دوبین ـ واتسون (۸۷/۱=D) در دامنه ۵/۱ تا ۵/۲ قرار دارد، لذا می‌توان گفت خطاها ناهمبسته‌اند. همچنین با توجه به عدم روند خاص در نمودار باقیمانده‌های استاندارد شده ر برابر مقادیر برازش شده استاندارد، دلیلی بر ناثابت بودن واریانس خطاها پیدا نشده است(نمودار ۴-۹).
نمودار ۴-۹. پراکنش بین مقادیر برازش شده استاندارد و باقیمانده‌های استاندارد شده در مدل رگرسیون تصویر بدنی و عزت نفس زنان با سازگاری زناشویی آنها
۴-۴. بررسی فرضیه‌های فرعی
۴-۴-۱. تصویر بدنی و عزت نفس زنان با حل تعارض آنها رابطه دارد.
رابطه خطی روابط تصویر بدنی (X₁) و عزت نفس (X₂) با حل تعارض (Y) با بهره گرفتن از مدل رگرسیون خطی زیر تعیین می‌گردد:
Y = β_۰ + β_۱ X₁ + β_۲ X₂ + ε
در این مدل، برای تعین رابطه فوق، فرضیه‌های آماری به صورت زیر می‌باشند:

H₀ مدل رگرسیون خطی نیست
H₁ مدل رگرسیون خطی است
H₀¹: β_۱ = ۰ H₀²: β_۲ = ۰
H₁¹: β_۱ ≠ ۰ H₁²: β_۲ ≠ ۰
با توجه به این که pـ‌مقدار محاسبه شده از آزمون (۰۰۰/۰) کمتر از سطح معنی‌دار ۰۵/۰ ا ست، لذا در این سطح، H₀ رد می‌شود و در نتیجه مدل رگرسیون خطی معنی‌دار می‌باشد، یعنی بین تصویر بدنی و عزت نفس زنان با حل تعارض آنها رابطه خطی معنی‌داری وجود دارد. ضریب همبستگی ۵۲/۰ =r می‌باشد که نشان دهنده میزان رابطه تصویر بدنی و عزت نفس زنان با حل تعارض آنها می‌باشد و با توجه به اینکه سطح معنی‌داری برابر۰۰۰/۰ و کوچکتر از سطح ۰۵/۰= α است بنابراین این رابطه معنی‌دار می‌باشد. با توجه به اینکه مقدار R²_adj (تعدیل شده R²)، برابر با ۲۷/۰ می‌باشد، پس متغیر‌های وارد شده در این مدل ۲۷/۰ واریانس حل تعارض زنان را تبیین می‌کنند (جدول ۴-۸).
جدول ۴-۸. تحلیل واریانس مدل رگرسیون روابط بین تصویر بدنی و عزت نفس زنان با حل تعارض آنها

منبع تغییرات

مجموع ‌مربعات

درجه آزادی

میانگین‌ مربعات

R

R²

مقدارF

pـ‌مقدار

رگرسیون

۵۱/۱۰۴۳

۲

۷۵/۵۲۱

۵۲/۰

۲۷/۰

به غنای علمی آن افزودند.
همچنین استاداخلاق گرانقدرم حضرت حجت الاسلام والمسلمین شیخ علی فروغی امام جمعه موقت اردبیل که باانفاس قدسی خودجان جوانان رابازیبایی های اخلاق عجین می نمایند…
از پشتیبانی هاوزحمات پرازمهرومحبت مادر بزرگوارو گرامیم ،همچنین برادرعزیزم مهندس حاج کمال عزیزپوروداماد ارجمندمان مداح اهل بیت(ع)حاج کیوان جباری،که همیشه مشوق بنده درراه تحصیل علم ومعرفت می باشند؛
کمال تشکّر و امتنان را داشته و از خداوند متعال توفیقات روز افزون را برای این عزیزان خواستارم.

پرکاهی تقدیم به محضر
رهبرعزیزم امام خامنه ای^{مدظله العالی}
وروح بزرگوارپدرم که مرا ازطفولیت باارادت به اهل بیت (^{علیهم السلام})پرورید…
چکیده:
تالیف قلوب یکی از قواعد فقه سیاسی، دربحث اصناف مستحقین زکات است که ریشه قرآنی دارد.کاربردتالیف قلوب،دلجویی ازبرخی مشرکان یا منافقان وحتی گروه های خاص ازمسلمانان باهدف اولا:الفت دادن ایشان به راه مستقیم ورفع موانعی که جلوی فطرت حق جوی آنهاراگرفته وثانیا:جلب همکاری سیاسی افرادوجریان ها بانظام وامت اسلامی یادفع توطئه هاوتهدیدات است.برخلاف دیدگاه تقلیل گرایانه منسوخ بودن سهم مولفه قلوبهم؛ درعصر غیبت نیزامکان عمل وزمینه اجرادارد.درباره قلمروعملکردوگستره شمولی تالیف شوندگان،اکثرفقهای متقدم،گروه خاصی راشامل مولفه قلوبهم می دانندودرمقابل اکثرفقهای متاخرقائل به عمومیت حکم هستند.به نظرمی رسدکه عمومیت وشمول تالیف قلوب برتمامی اصناف مولفه قلوبهم قوی ترین نظرباشدکه مهم ترین دلیل برآن هم اطلاق آیه شریفه زکات باشد.قاعده انگاری باروش استقراءمواردتاثیرتالیف قلوب برسایرفروعات فقهی بخشی ازمسائل این تحقیق است.تالیف قلوب ، هماهنگ بااهداف سیاسی اسلام نیز است وپیوندوثیق وموثرباسیاست ودیپلماسی اسلامی دارد.پیوندسیاست اسلامی باتالیف قلوب درعرصه سیاست داخلی مانند: حکومتی بودن آن واین که درزمان تشکیل حکومت اسلامی،تولی وسرپرستی اجرای حکم تالیف قلوب وتشخیص مصادیق مولفه قلوبهم درداخل وخارج ازمرزهای نظام اسلامی ازوظایف حاکم است می باشد.درعرصه سیاست خارجی نیز تاثیرآن درسیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ازجمله مواردپیوندتالیف قلوب باعرصه سیاست خارجی است.تقویت صلح وامنیت بین المللی،افزایش قدرت نرم،ومقابله باتروریسم وبحران های اجتماعی مانند فقر،بخشی ازآثارتالیف درعرصه پیشبردسیاست خارجی جمهوری اسلامی درجهان است.
واژگان کلیدی:تالیف قلوب.فقه سیاسی.حاکم اسلامی.سیاست خارجی
فهرست مطالب:
مقدمه: ……………………………………………………………………………………………………………………………….ع
۱.بیان مسئله: ………………………………………………………………………………………………………………………ع
۲.انگیزه انتخاب موضوع: ……………………………………………………………………………………………………..ع
۳.ضرورت پژوهش: …………………………………………………………………………………………………………..ف
۴:سوالات اصلی وفرعی: …………………………………………………………………………………………………….ف
۵:فرضیه های پژوهش: ………………………………………………………………………………………………………ص
۶:اهداف پژوهش: …………………………………………………………………………………………………………….ص
۷:پیشینه تحقیق: ……………………………………………………………………………………………………………….ص
بخش اوّل: کلیّات……………………………………………………………………………………………………….۱
مقدمه:…………………………………………………………………………………………………………………………………۲
فصل اوّل: مفهوم تالیف قلوب ومفاهیم مرتبط………………………………………………………………….۳
گفتار اوّل: واژه ی تالیف قلوب………………………………………………………………………………………………۴
الف:تبیین معناومفهوم تالیف قلوب………………………………………………………………………………………….۴
۱: تعریف تالیف درلغت………………………………………………………………………………………………………..۴
۲:مفهوم قلب درلغت…………………………………………………………………………………………………………….۵
۳:مفهوم قلب دراصطلاح……………………………………………………………………………………………………….۶
۴: مفهوم اصطلاحی تالیف قلوب……………………………………………………………………………………………۶
ب:مولفه های موثردرمفهوم تالیف قلوب………………………………………………………………………………….۸
۱:اعتقادبه توحید………………………………………………………………………………………………………………….۸
۲:عدالت اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………..۹
۳:مداراءوخوش اخلاقی بامردم……………………………………………………………………………………………….۹
ج:طریقیت داشتن کمک مالی در تالیف قلوب………………………………………………………………………..۱۰
گفتاردوم: مفهوم فقه سیاسی…………………………………………………………………………………………………۱۳
الف: تعریف فقه سیاسی……………………………………………………………………………………………………..۱۳
۱.مفهوم فقه……………………………………………………………………………………………………………………….۱۳
۲: تعریف سیاست………………………………………………………………………………………………………………۱۴
۳: مفهوم اصطلاحی فقه سیاسی……………………………………………………………………………………………۱۵
ب:پیشینه تاریخی تالیف قلوب…………………………………………………………………………………………….۱۷
فصل دوم:چارچوب نظری تالیف قلوب………………………………………………………………………..۱۷
گفتاراول:اصل همزیستی مسالمت آمیز بین مسلمانان وادیان دیگر…………………………………۲۱
۱:مفهوم همزیستی مسالمت آمیز…………………………………………………………………………………………..۲۱
۲:همزیستی مسالمت آمیزدرقرآن…………………………………………………………………………………………..۲۳
گفتاردوم: اقدامات پیامبراکرم(ص)درزمینه تامین همزیستی مسالمت آمیز……………………………………۲۴
۱:رفتارمحبت آمیزباتوده مردم……………………………………………………………………………………………….۲۴
۲:رفتارمسالمت آمیزپیامبراکرم(ص)درقبال مخالفان………………………………………………………………….۲۵
۱-۲:تعامل مسالمت آمیزپیامبربامشرکان………………………………………………………………………………….۲۵
۲-۲:رفتارمسالمت آمیزبامسیحیان………………………………………………………………………………………….۲۶
۳-۲:رفتارمسالمت آمیزبایهود……………………………………………………………………………………………….۲۷
۴-۲:ارسال نامه به سران کشورها………………………………………………………………………………………….۲۸
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………۳۰

تحلیل همبستگی ابزاری آماری است که به وسیله آن می توان درجه ای که یک متغیر به متغیر دیگر، از نظر خطی، مرتبط است اندازه گیری کرد. همبستگی را معمولاً با تحلیل رگرسیون به کار می برند. همبستگی معیاری است که برای تعیین میزان ارتباط بین دو متغیر استفاده می شود. در همبستگی، دو معیار بحث می شود : ضریب همبستگی و ضریب تعیین.

ضریب تعیین مهم ترین معیاری است که با آن می توان رابطه بین دو متغیر را توضیح داد. فرمول زیر نحوه محاسبه ضریب تعیین را نشان می دهد.

اگر از ضریب تعیین، ریشه دوم بگیریم، به مقدار به دست آمده ضریب همبستگی می گوییم و آن را با r نشان می دهیم. ضریب همبستگی شدت رابطه و هم چنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس) را نشان می دهد. از آن جا که r² همواره بین ۱ تا ۱- است؛ ریشه دوم آن یعنی r نیز همواره بین ۱و ۱- است. ضریب تعیین نسبت به ضریب همبستگی معیار گویا تری است. فرمول محاسبه ضریب همبستگی به قرار زیر می باشد :

۳ - ۱۳- خلاصه فصل
در این فصل روش شناسی پژوهش شامل فرضیه های پژوهش، قلمرو پژوهش، جامعه و نمونه آماری و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، متغیرهای پژوهش و نحوه سنجش آنهاو روش های آزمون فرضیه ها ارائه شده است.
فصل چهارم
نتایج
۴-۱- مقدمه
پیوند دادن موضوع تحقیق به رشته ای از اطلاعات موجود مستلزم اندیشه ای خلاق است، معمولا موضوعی به ذهن محقق خطورمی کند که یافتن منابع داده های موجود برای بررسی آن مستلزم خلاقیت ذهنی محقق است، آرایش و تنظیم داده ها نیز مستلزم است. طرح دست چین کردن مطالب خاص، کدگذاری داده ها، استخراج الگوهایی از میان کدها همگی مستلزم خلاقیت اند. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش به عنوان فرآیندی از روش علمی، یکی از پایه های اساسی هر روش تحقیقی است.به طور کلی، تجزیه و تحلیل عبارت از روشی است که از طریق آن کل فرایند پژوهشی، از انتخاب مساله تا دسترسی به یک نتیجه هدایت می شود(خاکی، ۱۳۸۶).
در این فصل پژوهشگر برای پاسخگویی به مساله تدوین شده و یا تصمیم گیری در مورد رد یا تائید فرضیاتی که صورت بندی کرده است به تجزیه و تحلیل داده هامی پردازند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات مرتبط با آزمون فرضیه ها در این فصل ارائه شده است.پژوهشگر پس از اینکه روش پژوهش خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، داده های مورد نیاز را برای تجزیه و تحلیل فرضیه های خود جمع آوری کرد، اکنون نوبت آن است که با بهره گیری از تکنیک های آماری مناسبی که با روش پژوهش، نوع متغیرها و غیره سازگاری دارد، داده های جمع آوری شده را دسته بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیه هایی را که این مرحله او را در پژوهش هدایت کرده اند در بوته آزمون قرار دهد و تکلیف آنها را روشن کند و سرانجام بتواند پاسخ یا راه حلی برای پرسش پژوهش بیابد.
همانطوری که قبلا توضیح داده شد، اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه های پژوهش از طریق پرسشنامه های توزیع شده استخراج شده که پس از انتقال به صفحه گسترده excel مورد پردازش قرار گرفته است و سپس با توجه به فرضیه، به تجزیه و تحلیل اطلاعات با بهره گرفتن از نرم افزارspss می پردازیم. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه از روش های مختلفی استفاده می شود؛ بدان معنا که ابتدا اطلاعات مورد نیاز برای انجام محاسبه و سپس آزمونهای رگرسیون برای مطالعه تاثیر اجزای کنترل داخلی بر اثربخشی برنامه حسابرسی مورد کنکاش قرار گرفت.
در این فصل از تحقیق که به تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده اختصاص دارد ابتدا به توصیف متغیرها و عوامل مرتبط با تحقیق از حیث جنسیت،وضعیت تاهل، تحصیلات، سابقه و … پرداخته و سعی شده است توصیف کاملی از شرایط نمونه مورد بررسی صورت گیرد و همچنین به توصیف متغیرهای تحقیق پرداخته و سپس فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفته است.
۴-۲- آمار توصیفی
آمار توصیفی به مجموعه روش هایی اطلاق می شود که برای جمع آوری، خلاصه کردن، طبقه بندی و توصیف حقایق عددی به کار می رود. در واقع این آمار، داده ها و اطلاعات پژوهش را توصیف می کند و طرح یا الگوی کلی از داده ها برای استفاده سریع و بهتر از آن ها به دست میدهد. در این بخش خلاصه ای از اطلاعات جمع آوری شده از پرسشنامه های توزیع شده و دریافت شده شامل جنسیت ، وضعیت تاهل ، میزان تحصیلات ، نوع عضویت ، میانگین ، واریانس و انحراف استاندارد پاسخ های گردآوری شده آورده می شود.
جدول( ۴-۱) جدول فراوانی نمونه آماری از نظر جنسیت، تاهل و تحصیلات و نوع عضویت در جامعه حسابرسان

بی تردید روند شتابان شهر نشینی وپیامدهای مختلف آن به ویژه گسترش فیزیکی شهرها و بلعیدن اراضی زراعی پیرامون با عنایت به پدیده ی مهاجرتهای روستایی در سطح کلان ملی از اهمیت والایی برخوردار خواهد بود . لیکن نباید از اهمیت این مسئله در نقاط روستایی غافل بود . هر چند ممکن است نمودهای عینی گسترش فیزیکی روستا به سبب کم جمعیت بودن و پراکندگی آن بسیار بطئی و کند بوده و چندان هم به چشم نیاید . اما به دلیل تعدد این نوع سکونتگاه ها در کشورمان بویژه در دشتها و جلگه های هموار که در فواصل اندکی از هم قرار گرفته اند ، از اهمیت خاصی برخوردار خواهند بود (نظری ، ۱۳۷۷ : ۲۲۷) پیامدهای آنچه می تواند در اراضی کشاورزی اتفاق بیافتد را باید به دقت روشن نمود زیرا امکان بوجود آوردن زیستگاههای جدید باید مد نظر باشد (سرور ، ۱۳۸۵ : ۹۶) جبران و بازسازی توان محیطی بسیار دشوار است و نادیده گرفتن توان طبیعی و محیطی پهنه ها دردراز مدت پیامدهای منفی خواهد داشت (سرور ، ۱۳۸۵ : ۱۵۶) .
۲-۴-۱- تغییر کاربری اراضی کشاورزی و تاثیر آن درگسترش سکونتگاه های روستایی :
از آنجایی که یکی از نیازهای اساسی انسان بعد از خوراک و پوشاک ، مسکن است ، مساکن عناصری هستند که منجر به اشغال فض می گردند لذا رابطه مستقیمی با تعداد جمعیت اشغال کننده دارند . یعنی هر چه تعداد و وسعت سکونتگاه ها بیشتر و بزرگتر باشد ، فضای بیشتری را اشغال می کنند . از طرفی نحوه ی تخصیص اراضی نقاط روستایی به فعالیتهای مختلف در مقایسه با کاربری های اراضی شهری هرچند تنوع کمتری را نشان می دهد ، لیکن گسترش روابط فی مابین این دو جامعه در سالهای اخیر و نیز افزایش جمعیت روستاها تحولات شگرفی را در پی داشته است ، که نمودهای آن به صورت تغییر در کاربری روستایی عینیت می یابد (نظری ، ۱۳۷۷ : ۲۳۵). در واقع بی توجهی به نیازهای آینده ی جمعیت روستایی به ویژه در زمینه ی تامین مسکن را میتوان نتیجه تندروی یا کندروی اختصاص اراضی به واحدهای مسکونی دانست (مشیری و سعیدی ، ۱۳۸۹ : ۲۸۷) .
۲-۴-۲- تغییر کاربری اراضی کشاورزی در ناسازگاری کاربری ها:
نکته ی مهم در سازگاری فعالیتها با بنیان های جغرافیایی ، الویت نداشتن یک عامل به قیمت تخریب عامل دیگر است . یعنی حداقل از لحاظ نظری باید محیط طبیعی را بر فعالیت و یا فعالیت را بر محیط برتری داد . همچنین نادیده گرفتن گرایش مهم و سازوکارهای نظامند موجود در استقرار فعالیتها ، عملاً اجرای برنامه را دشوار و غیر ممکن می کند (سرور،۱۳۸۵ : ۱۵۶) . می توان ناسازگاری کاربریهایی که بیشتر رنگ و بوی شهری دارند و با بایستگی های زندگی در محیط های روستایی تناسب چندانی ندارند را نتیجه ی تغییر کاربری اراضی دانست (مشیری و سعیدی ، ۱۳۸۹ :۲۸۷) .
شکل گیری وگسترش کاربری های نامطلوب و ناسازگار ، بخش اعظمی از پیامدهای زیست محیطی در یک ناحیه را در پی خواهد داشت و این خود به معنی اهمیت و جایگاه کاربری اراضی در مباحث توسعه ی ناحیه ای در چارچوب توسعه ی پایدار است (قدمی ، فیروز جایی ، مراد نژاد ، ۱۳۸۸ : ۲۲).
۲-۵-دیدگاه ها و نظریه های مرتبط با کاربری اراضی :
استوارت چاپلین یکی از نظریه پردازان برنامه ریز کاربری زمین ، مبانی کاربری زمین در مقیاس کلان و کاربری زمین در مقیاس خرد تفکیک قائل شده است . طبق نظریه ی وی ، استفاده از زمین در مقیاس کلان به فعالیت هایی چون کشاورزی ، معدن ، مرتع و جنگل تقسیم می شود . لیکن در مقیاس خرد ، استفاده از زمین با تمام فعالیت های مورد نیاز جامعه همانند مسکن ، کار ، تولید ، توزیع وحمل و نقل ، گذران اوقات فراغت ، خدمات آموزشی ، خدمات اجتماعی ارتباط پیدا می کند . چاپلین بیان می دارد که کاربری زمین به عواملی همچون محدودیت زمین ، شکل و موقعیت زمین ، انواع فعالیت ، تراکم ، تمرکز ، نحوه ی توزیع اراضی میان کاربریها و مقایسه ی کاربری ها وابسته است . نظریه ی برنامه ریزی فضایی ، کاربری زمین را در سطح و زیر زمین به منظور سازماندهی فعالیت هایی که انسان در طبیعت انجام می دهد با تنظیم روابط انسان ، محیط و فعالیت (نوع کاربری) مد نظردارد .
نقش کالبدی زمین ، نحوه ی مدیریت خردمندانه فضاست . بسیاری از نظریه پردازان ، نقش کالبدی زمین را نظارت بر عمران فضا و دگرگونی بهینه آن بر اثر کاربری مناسب می دانند (سرور ، ۱۳۸۷ : ۱۴۷) .
در رابطه با الگوی استفاده از زمین و توجه به زمین به عنوان یک ورودی و داده ، در تصمیم گیری ها چند رویکرد متفاوت مطرح شده است . در دیدگاه اقتصاد کلاسیک ، زمین به عنوان کالا ، ارزش بازاری بالقوه دارد و می تواند به عنوان وسیله کسب سود استفاده شود . در این مورد ، زمین باید به بهترین و بالاترین حد کاربری اختصاص یابد که از طریق روابط عرضه و تقاضا در یک سیستم بازار متعادل تعیین می شود .
دیدگاه بعدی ، ارزش های اجتماعی استفاده است که بیان کننده ارزشی است که مردم برای آرایش های متفاوتی از کاربری زمین “به عنوان محیطی برای زندگی شان” قایل می شوند این دیدگاه ، کاربری را عاملی تسهیل گر برای دستیابی به الگوهای مطلوب فعالیت و آمال اجتماعی می بینند . سیستم های فعالیت انسان چاپین و واحدهای اجتماعی روح و گیتز این دیدگاه را به خوبی معرفی می کنند . در تئوری های اکولوژیک انسانی ، رقابت اقتصادی بازار مدار برای فضا، شکل استفاده از زمین را مشخص می سازد و در تئوری های مارکسی ، توسعه زمین بر حسب استثمار کارگران از طریق سرمایه داران تبیین می شود در دیدگاه سوم ، ارزش های اکولوژیک از مفاهیم متفاوتی در زمینه نقش محیط زیست طبیعی در حیات انسانی ریشه می گیرد . اورتالانو سه مفهوم در این رابطه را تعیین و تعریف می کند : استفاده کارآمد از منابع طبیعی ، حفظ یکپارچگی سیستم های طبیعی و حفاظت کامل از طبیعت تئوری های اکولوژیک وضعیت های تعادل زیست – محیطی و تهدیدهای مطرح در رابطه با این شرایط را تشریح و توصیف می کنند در طول سه دهه گذشته ، پارادایمی مطرح شده است که نوعی جابه جایی از دیدگاه های کاملاً اقتصادی در مورد استفاده و توسعه زمین ، به سوی رویکردی متعادل تر و کل نگر را نشان داده است و آن رویکرد پایداری کاربری زمین است . سه بعد اصلی کاربری زمین پایدار عبارتند از :

بعد معیشتی که به ماندگاری ، قابلیت بهره برداری و استمرار (تداوم) منابع طبیعی در یک افق بلند مدت مربوط می شود ؛ ۲- بعد وابستگی متقابل ، که بروی ابعادی چون ترکیب بندی یا بخش بندی و ارتباطات میان انواع متفاوتی از کاربری زمین توجه و تاکید دارد ؛ ۳- بعد اخلاقی ، که تعهد نسبت به نسل های آینده را گوشزد می کند (قدمی ، فیروز جایی ، مراد نژاد ، ۱۳۸۸ : ۲۲).
۲-۵-۱- نظریه ی توسعه ی پایدار کاربری اراضی :
نظریه ی توسعه پایدار در راستای حمایت از منابع محیطی ارائه شده است . مبانی نظری این رویکرد بر نگهداری منابع برای حال و آینده از طریق استفاده ی بهینه از زمین و وارد کردن کمترین ضایعات به منابع تجدید ناپذیر مطرح است . نظریه ی پایدار جلوگیری از آلودگی محیط ناحیه ای ، کاهش ظرفیت های تولید محیط محلی ، ناحیه ای و ملی ، عدم حمایت از توسعه های زیان آور ، حمایت از بازیافت را مطرح می کند . این نظریه راه رسیدن به این اهداف را برنامه ریز های شهری ، روستایی ، ناحیه ای ، منطقه ای و ملی می داند . به مثابه دیدگاهی راهبردی ، به نقش دولت در این برنامه ریزی ها اهمیت بسیار می دهد و معتقد است دولت ها باید از محیط زیست حمایت همه جانبه ای کنند . این نظریه محیط زیست و فضای سبز و جامعه گیاهی و جنگلی ، تراکم متوسط ، کاهش فواصل ارتباطی ، ایجاد اشتغال محلی ، توسعه متنوع مساکن در مراکز اشتغال ، توسعه شهرهای کوچک ، ساختار اجتماع متعادل ، حمل و نقل عمومی و کاهش ترافیک جاده ای و توسعه منابع را تبیین می کند .
به این ترتیب با اتخاذ سیاست کاربری صحیح و محافظت از زمین ، توسعه پایدار حاصل می شود . ر.یکرد توسعه پایدار به کاربری اراضی از دیدگاه زیست محیطی ، اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی به خصوص ایجاد تعادل و توازن میان ابعاد اقتصادی و ابعاد بوم شناسی ، قبول مسئولیت در قبال سرنوشت انسانی نسل های آینده قابل تبیین است . در واقع توسعه عمران زمین وقتی می تواند پایدار باشد که بتواند هم به نیازهای اقتصادی و مادی و هم به نیازهای اجتماعی و فرهنگی و روانی مردم در حال و آینده پاسخ گوید از این نظر زمین دارای خواص و ویژگیهای کالایی ، فضایی کارکردی ، زیبایی شناختی و فعالیتی است که می باید در برنامه ریزی و مدیریت زمین مورد توجه اساسی قرار گیرد (پرواز پور ، ۱۳۸۹ : ۴۶) .
۲-۵-۲- نظریه نقش طبیعی زمین :
به جهت نقش زمین در تامین رفاه و آسایش عمومی به عنوان یک ثروت عمومی و از طرف دیگر افزایش جمعیت ضروری است ضوابط و مقررات و معیارهای آن در راستای منافع عمومی و حفاظت بهینه و درخور پایدار آن در نظر گرفته شود . در دنیای امروز زمین از مواهب کمیاب بشمار می رود و به همین دلیل بر استفاده از آن میان فعالیت های گوناگون انسان مانند زراعت و باغداری و مرتع و جنگل صنعت و معدن ، شهر و روستا رقابت وجود دارد . در بسیاری از کشورها استفاده از انواع کاربری های طبیعی جزء اصول و برنامه های ملی و منطقه ای محلی است (پرواز پور ، ۱۳۸۹ : ۴۷) .
۲-۵-۳- نظریه ی فون تونن :
تونن اولین کسی بود که تاثیر عوامل اقتصادی را بر سازماندهی مکانی کشاورزی تشخیص داد . فاصله از بازارهای فروش عامل اساسی در تکامل مدل کلاسیک حلقه های بهره برداری از اراضی تونن مبتنی بر یک سیستم حاضر در همه جاست و بهره برداری از اراضی زراعی در هر مکانی داخل این سیستم از طریق درآمد حاصل از اراضی کشاورزی تعیین می شود . اصول نظریه فون تونن بدین شرح است :
تاثیر یک شهر بر حوضه های کشاورزی با عامل فاصله گیری از مرکز شهر تعیین می شود .
نوع تولیدات کشاورزی باتوجه به هزینه حمل و نقل تغییر می یابد .
هزینه حمل و نقل ، عامل تعیین کننده در مکان یابیهای تولیدات کشاورزی به شمار می رود .
در این مدل ، مکانیابیهای تولیدات کشاورزی از باغداری تا پرورش دام و کشت گندم تغییر می یابد .
اساس نظریه وی بر پایه میزان نزدیکی محل تولیدات کشاورزی به بازار تنظیم یافته است .
در این نظریه عامل فاصله از عوامل مهم بشمار می رود . هدف او از عامل فاصله ، بیشتر فاصله اقتصادی است تا فاصله فیزیکی ، هر چند فاصله ی فیزیکی را نیز فراموش نمی کند .
تولیدات کشاورزی روستاهای اطراف تنها در شهر مورد بحث بفروش میرسد .
فون تونن فرضیات مدل خود را در دو مجموعه بشرح زیر بیان کرده است :
مجموعه اول به ماهیت سطح اراضی در یک وضعیت خاص و مجزا مربوط می شد . سطح اراضی ، میدانی غیر محصور و در تمامی جوانب یکنواخت بود .
دومین مجموعه به افرادی مربوط می شد که در این منطقه ساکن بوده .
تونن با این فرصت ها توانست کاهش ارزش اراضی روستایی را با دور شدن از شهرهای مرکزی مانند کاهش بهای اراضی شهری نشان دهد . هر کاربری روستایی مانند هر نوع کاربری زمین شهری دارای منحنی های رابطه قیمت زمین یا اجاره با فاصله از مرکز است . و بر حسب فاصله از شهر موقعیت و مکان مناسب خود را پیدا می کند (پاپلی یزدی ، ۱۳۷۸ : ۱۸۴) .
از نظریه تونن می توان در طرحهایی چون اصلاحات ارضی و یکپارچه سازی اراضی و نیز کاربری اراضی استفاده کرد . البته با وجود کاربرد آن در برنامه ریزی ها و اهمیتی که در بین مکان مرکزی دارد ، کاستی هایی نیز مشاهده می شود :
از جمله میتوان به متراکم شدن کاربری های بدلیل وجود کشت های فشرده تمرکز دامداریها و دیگر ، گسترش دخالت دولتها و آثار سیاست گذاریهای آنان در کاربری زمین و تولیدات مثل مالیات ، اعتبارات و غیره ، استفاده از اراضی حاصلخیز حاشیه ی شهرهای کنونی جهت کاربری های شهری ، اشاره داشت (پاپلی یزدی ، ۱۳۷۸ : ۱۸۶) .
۲-۵-۴- نظریه ی صنعتی کردن روستاها :
این دیدگاه به یک روش برنامه ای منجر می شود و بر این امر تاکید دارد که با توجه به عوامل تولید و وضعیت بازار چه صنایعی می توانند در مناطق روستایی استقرار یافته یا توزیع شوند . هر صنعتی که بتواند در مناطق روستایی استقرار یابد ، صرف نظر از چگونگی تاثیر آن بر روستاییان جزئی از برنامه استقرار صنعت در مناطق روستایی است مسئله صنعتی کردن روستاها هم یک فرایند فرعی و هم وسیله ای برای متنوع کردن و نوسازی اقتصادی روستایی تلقی می شود . انعطاف پذیری راهبردهایی که بر اساس نیازهای توسعه جهت داده می شوند نشانه های بارز این دیدگاه هستند . (پاپلی یزدی ، ۱۳۷۸ : ۲۲۴) .
مسئولان امر اهداف متنوعی را در نظر می گیرند که مهمترین آنها عبارتند از افزایش فرصت های شغلی برای جوانان روستایی ، جلوگیری از مهاجرت ، توزیع عادلانه درامد ، استفاده بهینه از منابع موجود در مناطق روستایی ، شکوفایی استعدادها و خلاقیت روستاییان ، کاهش بیکاری دوره ای و فصلی ، تقویت پایه های اقتصادی در مراکز روستایی ، فراوری تولید کشاورزی محلی و …
در صنعتی کردن روستاها ، همواره تاکید بر صنایع کوچک و متوسط بوده است ، زیرا این نایع توانایی برقراری عدالت اجتماعی ، ارتقاء فرهنگ و تعالی انسان را دارد (پاپلی یزدی ، ۱۳۷۸ : ۲۲۶) .
اگر قرار است موسسات صنعتی کوچکتر نقش مهمی را در توسعه روستایی بازی کنند . باید در دراز مدت قادر به حفظ موجودیت خویش باشند . منظور از حفظ موجودیت ، توان سودآوری و خوداتکایی یک موسسه از نظر سرمایه مهارت های فنی و تکنولوژی است . از طرفی صنایع روستایی می باید با کشاورزی اعم از زراعت ، باغداری ، دامداری و غیره سازگار بوده و زمینه توسعه آنرا فراهم آورد ، بطوریکه افزایش بهره وری ، تولید ، مهارت و اشتغال در بخش کشاورزی را بهمراه داشته باشد . از فواید دیگر صنایع روستایی در ارتباط با کشاورزی می توان به کاهش هزینه حمل و نقل ، حذف واسطه ها ، استفاده از ضایعات ، تقسیم درآد بین کشاورزان به جای تقسیم آن بین شهر و روستا و افزایش ارزش افزوده محصولات کشاورزی پس از فراوری اشاره کرد . در مورد چگونگی اشتغال زایی این صنایع باید اشاره کرد که غالباً صنایعی که در ارتباط با مسائل اجتماعی ، جغرافیایی ، محصولات کشاورزی و دمداری روستا هستند اشتغال بیشتری ایجاد میکنند . به نظر میرسد با توجه صنایع کاربر و صنایعی که به تولیداتن زنجیروار روستا پیوسته است و با دیگر مسائل محل استقرار صنعت روستایی ارتباط دارد ، استقرار صنایع دیگر ، که فاقد چنین خصوصیاتی است ، غیر اقتصادی به نظر می رسد .
ویت ،(۱۹۷۶) در توضیح اهمیت استخدام در صنایع روستایی بین عوامل موثر در عرضه و تقاضا تمایز قایل شد . به نظر او دو نوع کاملاً متفاوت از شرایطی که بر اثر آن مشاغل روستایی ممکن است با مشاغل غیر کشاورزی عوض شود عبارتند از :
موقعی که شغل دافع بوده و فرصت های غیر کشاورزی جاذب تر است .
موقعی که شغل کشاورزی به اجبار رانده شده و بخش غیر کشاورزی با وجود شرایط نسبتاً بد ، فرصتها را بکار گرفته است .
نقش صنایع روستایی در اشتغال زایی جمعیت روستایی زمانی می تواند موثر واقع شود که مشارکت روستاییان در آن اولویت داشته و متناسب و سازگار با جامعه روستایی باشد . طبق تجارب و بررسیهای به عمل آمده ثابت شده است طرحهای که با پتانسل های مناطق و با توجه به فرهنگ و استعداد روستاییان به متقاضیان واگذار شده است و یا به عبارت دیگر ، تمامی جوانب امر در آنها در نظر گرفته شده است و یا به نحوی از انحاء مورد حمایت قرار گرفته ، رشد یافته اند و طرحهای موفقی از کار درآمده اند (پاپلی یزدی ، ۱۳۷۸ : ۲۲۸ ) .
۲-۵-۵- نظریه پیوند سیدمن و دارکو:
کسانی چون سیدمن و دارکو استقرار صنایع جدید را راهبردی می دانند که در نهایت منافع آن به روستاها نیز منتقل می شود و یک سازمان سلسله مراتب مکانی کارآمد را در کشورهای در حال توسعه بوجود می آورد . به نظر آنها صنایع جدید که هر کدام در یک یا چند مرحله تخصص پیدا می کنند ، به پیدایش زنجیره ای از رابطه عرضه صنعتی داخلی و خارجی منجر می شود که آن را پیوند می نامند . صنایع فوق نتایج زیر را به دنبال دارد :
در یک بخش کشاورزی در حال گسترش ، برای مواد خام کشاورزی و مواد غذایی ، بازاری داخلی ایجاد می کنند .
به تخصصی شدن مناطق داخلی و مبادلات ارزی کمک می کنند و از همبستگی به کشورهای پیشرفته می کاهند .
دست کم در پاره ای موارد ، با تولید نهادهای کشاورزی مناسب ، به افزایش ظرفیت تولید کشاورزی کمک چشمگیری می کنند .
مشاغل جدیدی برای نیروی مازاد و بیکار بخش کشاورزی ایجاد می کنند .
موجب تحرک تولید کشاورزی می شوند و به این ترتیب تقاضای بیشری برای تولیدات و خدمات صنعتی در مناطق روستایی ایجاد می کنند (پاپلی یزدی ، ۱۳۷۸ : ۲۳۲ ).
۲-۵-۶- دیدگاه ساماندهی زمین :
این دیدگاه مربوط به اواخر قرن نوزدهم و بیستم است که نخستین قوانین و مقررات مربوط به تفکیک مالکیت اراضی و منطقه بندی می باشد این مقررات اولیه بیشتر به تعیین حدود حقوق مالکیت خصوصی و عمومی ، جلوگیری از سوء استفاده از زمین و حفظ بهداشت و ایمنی و رفاه عمومی در برابر سوانح و خطرات طبیعی و صنعتی معطوف بوده است ( سالار ، ۱۳۸۵ : ۳۴ ) .
این دیدگاه با توجه به مشکلات شهری مانند فقر ، ضعف بهداشت ، مهاجرت گسترده ، جرم و جنایت ، آلودگی صنعتی دخالت دولت را در امر تامین منافع عمومی لازم می داند . در این رویکرد و با وضع قوانینی دولت تلاش دارد در زمینه نحوه استفاده زمین ، مکانیابی صنایع و کاهش استقرار صنایع زیان آور ، ضوابط را وضع و در جهت ساماندهی از آنها دفاع می نماید (حسینی ، ۱۳۸۹ : ۲۸۲ ) .
۲-۵-۷- نگرش سیستمی در بررسی سکونتگاه های روستایی :
به طور کلی جوامع انسانی و ویژگیهای متفاوت عرصه های محیطی آنها مجموعه های یکپارچه و پویایی بشمار میروند که بر اساس کنش متقابل عوامل و نیروهای گوناگون تحت تاثیر قرار می گیرند و در گذر زمان تغییر می پذیرند . با توجه به اصول نگرش سیستمی ، هر فضای سکونتگاهی به عنوان یک واقعیت مکانی ، نه تنها تحت تاثیر نیروها و روندهای درونی بلکه ضمناً از نیروها و روندهای بیرونی نیز به شیوه های مختلف تاثیر می پذیرد . اینگونه تعامل نیروهای درونی و بیرونی از قانونمندیهای حاکم بر همه نظامهای اجتماعی - اقتصادی به شمار می رود . در این چهارچوب ، همه نظامهای جامعه بشری ، اعم از نظام محیطی ، نظام اقتصادی ، نظام اجتماعی و مانند آن به یکدیگر در ارتباط متقابل قرار دارند . هر نظام در برابر نظام های کوچکتر از خود نظام اصلی و در مقایسه با نظام های بزرگتر نظام فرعی به حساب می آید . دگرگونی در چگونگی برخورد با ارزش ها ، یعنی ارزشهایی که گروه های اجتماعی بر اساس آن ویژگیهای محیطی و اجتماعی – اقتصادی را می سنجند ممکن کم و بیش بسرعت تغییرپذیرند ، بدینسان عملکردهای اجتماعی – اقتصادی در معرض تغییر و تحول قرار دارند که خود می تواند روندهای تازه ای را مطرح سازد که به نوبه خود بتواند پس از گذشت زمانی معین به الگوهای پایداری منجر گردد که به علت وجود آنها ، روندهای مکانی – فضایی تحت تاثیر قرار گرفته و در نهایت ساختارهای جدیدی را پدید می آورند ( مشیری و سعید ، ۱۳۸۹ : ۱۰۹ ) .
میان جنبه ای ساختاری و عملکردی نظام های مکانی – فضایی از جمله سکونتگاه های روستایی گونه ای پیوستگی وجود دارد که بر مبنای آن نمی توان و نباید این دو جنبه را جدا از یکدیگر مورد توجه و بررسی قرار داد . بر همین مبناست که معمولاً از ویژگیهای ساختاری – عملکردی نظام مکانی – فضایی سخن به میان می آید . به همین ترتیب و با توجه به نسبی بودن مقیاس ، عرصه های ساختاری – عملکردی را میتوان در انواع گوناگون جماعت های انسانی (یک دهکده یا مزرعه مسکونی) تا عرصه های اجتماعی-اقتصادی معین بیانگر حوضه هایی با انواع واحدهای زراعی همگون از نظر ساختار مالکیت بشمار می روند ، جستجو و مطالعه کرد . حوضه ها یا عرصه های عملکردی و به همین ترتیب ، عرصه های ساختاری ، ممکن است به واسطه تعامل و کنش متقابل نیروها و روند های حاکم ، در کنار یکدیگر پدیدار شوند یا نوعی پیوستگی میان آنها پدید آید . بدین سان مجموعه پیچیده ای نمایان خواهد شد که تنها از طریق روابط و بستگی های متقابل قابل بررسی خواهد بود . توجه و تاکید بر این گونه جنبه ها و ویژگیهای سکونتگاه های روستایی در چهارچوب ها و قانونمندیهای نگرش سیستمی می طلبد تا به همین ترتیب در برنامه های آماده سازی اراضی روستایی ، ضمن توجه به ارتباطات درونی اجزای روستاها ، پیوسته میان اجزای برنامه های آماده سازی که خود شامل فعالیت های مختلف ، بویژه تعیین تکلیف انواع کاربری اراضی است ، نوعی همپیوندی و هم نوایی برقرار گردد .