فصل حاضر شامل دو بخش می باشد که موارد زیر در آن مطرح شده اند: بخش اول شامل سرمایه فکری و بخش دوم شامل کیفیت خدمات می باشد که در بخش اول، سیر تاریخی سرمایه فکری و اینکه در سال ۱۹۶۹ آقای جان گالبریت اولین کسی بود که از اصطلاح سرمایه فکری استفاده کرد. بعد تعاریف سرمایه فکری از دیدگاه نویسندگان مختلف بیان و با همدیگر مقایسه شدند. اجزاء سرمایه فکری که شامل سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای می باشد. اهمیت سرمایه فکری از این نظر که در صورت افشا نشدن اطلاعات این نوع سرمایه، زیان هایی را به بازار سرمایه ایجاد می کند. پنج گام اساسی و ۱۰ اصل برای مدیریت سرمایه فکری بیان شد. چهار روش برای اندازه گیری سرمایه فکری بیان شد که شامل روش های مستقیم، روش های بازار سرمایه گذاری، روش های بازده داراییها و روش های کارت امتیازی می باشد. از بین الگوهای مختلف چندین الگو از جمله الگوی رهیاب اسکاندیا، الگوی کارت امتیازی متوازن، الگوی شاخص سرمایه فکری، الگوی ترازنامه نامرئی، الگوی ارزش افزوده اقتصادی و الگوی بونتیس توضیح داده شد. گزارشگری سرمایه فکری و استانداردهای آن و بررسی شاخص های سرمایه فکری در کشورهای مختلف بررسی شد. در بخش دوم مفهوم و تعریف کیفت، خدمت، کیفت خدمات و اهمیت آن عنوان گردید. برای سنجش کیفت خدمات، مدلهای مختلف از جمله مدل گرونروز، مدل جانسون و مدل مقیاس کیفیت( سروکوال)توضیح داده شد.

فصل سوم
روش اجرای تحقیق
۳-۱- مقدمه
دستیابی به هدفهای تحقیق میسر نخواهد بود، مگر زمانی که جستجوی شناخت یا روش شناسی درست صورت پذیرد. « دکارت در این رابطه روش را راهی می داند که به منظور دستیابی به حقیقت در علوم باید پیمود » ( خاکی، ۱۳۸۹: ۱۹۴-۱۹۳).
اساس واقعی پژوهش علمی، تبیین رابطه میان متغیر هاست. دو روش اصلی که برای تعیین روابط در اختیار است معمولاً از چند جهت با هم تفاوت دارند. یکی از این دو روش، روش توصیفی است و شامل مجموعه روشهایی است که هدف از آن توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم گیری می باشد. این بخش پژوهش به عنوان سندی است که درجه اعتبار آن را به نمایش می گذارد. در این راستا، در پژوهش حاضر سعی گردید تا با بهره گرفتن از اصول تحقیق علمی، روش و ابزار اندازه گیری مناسبی برای مطالعه انتخاب شود.
در این فصل به مباحث روش تحقیق شامل: روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، روش و ابزار جمع آوری داده ها، روایی و پایایی پرسشنامه و روش تجزیه وتحلیل داده ها اشاره می شود.
۳-۲- مدل مفهومی تحقیق:
سرمایه انسانی
سرمایه ساختاری
کیفیت خدمات
سرمایه فکری
سرمایه رابطه ای
(مشتری)
شکل(۳-۱): مدل مفهومی تحقیق
۳-۳- فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی:
بین سرمایه های فکری و کیفیت خدمات در زندانهای استان آذربایجان شرقی رابطه معنا داری وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
۱- بین سرمایه انسانی و کیفیت خدمات در زندانهای استان آذربایجان شرقی رابطه معنا داری وجود دارد.
۲- بین سرمایه ساختاری و کیفیت خدمات در زندانهای استان آذربایجان شرقی رابطه معنا داری وجود دارد.
۳- بین سرمایه رابطه ای(مشتری) و کیفیت خدمات در زندانهای استان آذربایجان شرقی رابطه معنا داری وجود دارد.
۳-۴- روش تحقیق
اکثر مطالعات تحقیقی یک روش یا راهبرد را نشان می دهد که به سادگی قابل تشخیص است و شامل رویه های مشترک خاصی مانند بیان مساله، جمع آوری اطلاعات و نتیجه گیری اند. جزئیات این رویه های خاص تا حدود زیادی با روش تحقیق معین می شود(خاکی، ۱۳۸۲، ص۱۰۲).
این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از حیث روش توصیفی - همبستگی می باشد و علت تقسیم بندی این تحقیق در زمره توصیفی این است که تحقیقات توصیفی به مطالعه و بررسی وضع موجود می پردازد و هیچ گونه امکان دستکاری روی متغیرهای مستقل برای محقق وجود ندارد ولی می تواند از دست آوردهای تحقیق برای پیشنهاد یا طراحی مدل و یا طراحی سیستم استفاده نماید. در این تحقیق چون نظرات کارکنان اداره زندانهای استان آذربایجان شرقی در مورد رابطه سرمایه فکری با کیفیت خدمات مورد سنجش واقع می شود یک روش توصیفی است.
در اجرای تحقیق، مراحل زیر پیگری شده است :
۱- تدوین چار چوب مفهومی با بهره گرفتن از اطلاعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک موجود و مشاهده سایت های اینترنتی مرتبط.
۲- تدوین فرضیه هایی با بهره گرفتن از مبانی نظری، پیشینه تجربی تحقیق.
۳- توزیع و جمع آوری پرسشنامه استاندارد سرمایه فکری و کیفیت خدمات.
۴- استفاده از آزمون اسمیرنف کولموگروف جهت تشخیص نرمال بودن توزیع پراکندگی متغیر ها
۵- استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی
۶- نتایج بدست آمده و یافته های تحقیق با بهره گرفتن از دانش موجود و با راهنمایی استاد محترم راهنما و استاد مشاور مبتنی بر نتایج تحقیق ارائه گردیده است.
۷- پیشنهاد هایی مبتنی بر نتایج تحقیق ارائه گردیده است.
۳-۵- جامعه آماری تحقیق
جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارکنان اداره زندانهای استان آذربایجانشرقی اعم از مدیران، معاونین، کارشناسان و کارکنان مرد و زن به تعداد ۵۶۷ نفر تشکیل می دهد که در سال ۱۳۹۱ در این ادارت مشغول به خدمت می باشند. این اطلاعات از طریق واحد کارگزینی اداره کل زندانهای استان به تفکیک زندانها اعلام شده است.
جدول (۳-۱): حجم جامعه و نمونه آماری کارکنان اداره زندانها به تفکیک ادارات

نسبت پواسون

ضریب الاستیسیته
Gpa

۷۸۵۰

۰.۳

۲۰۰

۳-۳-۲-۳ تاریخچه بارگذاری وشرایط مرزی

در اینجا جهت دستیابی به یک تاریخچه بارگذاری مناسب در هر قسمت فشار ناشی از بار انفجار انفجار با در دست داشتن نتایج آزمایشگاهی به صورت تعداد گام های مناسب بارگذاری فشار-زمان به دال اعمال می شود. شکل(۳-۴۵) نحوه اعمال بارنشان داده شده است.

شکل۳-۴۵ نحوه اعمال بار

۳-۳-۲-۴ شبکه بندی

در این مدل شبکه بندی بتن مسلح به صورت دستی انجام گرفت. شبکه بندی دستی نتایج دقیق تری نسبت به استفاده از قابلیت شبکه بندی خودکار توسط نرم افزار حاصل می کند. مدل شبکه بندی شده نمونه مذکور در شکل(۳-۴۶) نمایش داده شده است.

شکل۳-۴۶ مدل شبکه بندی شده نمونه

۳-۳-۲-۵ نتایج تحلیل

در شکل(۳-۴۷) تاریخچه زمانی تغییرمکان وسط دهانه(برحسب میلیمتر) حاصل از آزمایش و نیز منحنی متناظر که از روابط تحلیلی به روش تفاضل محدود(توسط Wu و همکاران) حاصل شده نشان داده شده است. همچنین در شکل(۳-۴۸) نمودار بدست آمده از مدل اجزا محدود در آباکوس نمایش داده می شود.
از مقایسه دو شکل(۳-۴۷) و(۳-۴۸) مشاهده می­ شود تطابق بسیار خوبی بین دو مدل هم از نظر مقادیر حداکثر تغییرمکان و هم از نظر رفتار دال در طول زمان وجود دارد. بطوری که حداکثر نیروی اندازه گیری شده در آزمایش۲ میلیمتر و مقدار متناظر در مدل اجزامحدود ۲.۲۴ میلیمتر بوده است که کاملاً به یکدیگر نزدیک است.
این نتیجه حکایت از تطابق قابل قبول و صحت مدل­های انتخابی برای بتن مسلح و آرماتور دارد. .

شکل۳-۴۷ تاریخچه تغییرمکان حاصل از آزمایش و منحنی متناظر که از روابط تحلیلی [۱۶]
شکل ۳-۴۸ نتایج حاصل از مدل اجزا محدود
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق

۴-۱ مقدمه

در فصل سوم نحوه مدلسازی اعضای مربوط به مدلهای در نظر گرفته شده در این پایان نامه، یعنی تیر بتن مسلح، میلگرد و کامپوزیت های(FRP) در نرم افزار آباکوس به طور مبسوط شرح داده شد. همچنین، جهت اطمینان از فرضیات مدلسازی اجزا محدود، چند نمونه آزمایشگاهی شبیه سازی شد تا از صحت فرضیات و مدلهای مورد استفاده، اطمینان حاصل گردد.
در این فصل نتایج مطالعات پارامتریک انجام گرفته به کمک تحلیل اجزامحدود با بهره گرفتن از نرم­افزار آباکوس(ورژن ۶.۱۰.۱) بر روی دال­های مختلف با آرایش های گوناگون(FRP) جهت مقاوم­سازی آن، ارائه می گردد. هدف از این بخش دستیابی به یک هندسه مناسب و بهینه از نوارهای(FRP) جهت ارتقای عملکرد دالهای بتن مسلح می باشد. برای دستیابی به این هدف مجموعه ای از دال های بتنی(با استناد به مدل مبنای صحت سنجی شده در فصل سوم) با نسبت های مختلف طول به عرض(که این نسبت از ۱ یعنی مربعی تا ۴ می تواند تغییر کند) و نیز وضعیت های هندسی مختلف ماده کامپوزیت مورد بررسی قرار می گیرد. منظور از وضعیت های هندسی مختلف، حالت های مختلفی است که نوارهای(FRP) می توانند در بالا و پایین نصب شوند. در این پایان نامه کلیه مدل ها با فرض نوار ۵۰ سانتی(FRP) ایجاد شده اند تا امکان مقایسه بین مدل های مختلف فراهم شده باشد. با توجه به اینکه سعی شده در انتخاب آرایش های ممکن برای تقویت دال ملاحظات اجرایی نیز در نظر گرفته شود و از آرایش های غیر معمول و از نظر اجرایی سخت و غیر ممکن اجتناب شود لذا نتایج این بخش می تواند بطور گسترده در مقاوم سازی دال ها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین در بخش دیگری از این فصل با بررسی میزان مصرف نوار کامپوزیت، پیشنهاداتی جهت استفاده از یک میزان مناسب(FRP) که هم از نظر هزینه به صرفه باشد و نیز عملکرد سازه ای مطلوبی را نتیجه دهد ارائه خواهد شد. این کار با ارزیابی مدل های با تعداد لایه های مختلف و آرایش هندسی گوناگون(FRP) و مقایسه نتایج حاصله انجام می گیرد. در نهایت به بررسی تاثیر زاویه فیبرهای کربنی به عنوان عنصر اصلی باربر در(FRP) پرداخته خواهد شد. در واقع در این بخش هدف دستیابی به یک امتداد بهینه برای فیبرهای تشکیل دهنده(FRP) است تا در فرایند ساخت این کامپوزیت ها مورد توجه قرار گیرد.

۴-۲ بررسی تاثیر لایه چینی های مختلف FRP بر عملکرد دال ها

۴-۲-۱ مقدمه

همانطور که در فصل ۳ بحث شد کامپوزیت ها مصالحی با خواص مختلف در جهات سه گانه افقی، عرضی و در امتداد ضخامت می باشند که به مصالح ارتوتروپیک معروف هستند. در مکانیک مصالح کامپوزیت ویژگی های این ورقه ارتوتروپیک ^[۱۷] مشخص شده است. اما اگر از چند لایه ورقه کامپوزیت که الزاما هم در یک راستا قرار ندارند استفاده می شود ویژگی های کامپوزیت کلی حاصل با خواص یک ورقه تنها متفاوت خواهد بود.
یکی از مهمترین دلایل استفاده گسترده از کامپوزیت های پلیمری در صنایع مختلف، فراهم کردن مقاومت و سختی بالا و در عین حال چگالی و در نتیجه سبکی زیاد نسبت به فلزهای رایج است. یک مزیت مهم در سازه های ساخته شده از کامپوزیت ها توانایی آنها در تامین مقاومت و سختی در معرض یک مسیر بار بخصوص و یا یک امتداد خاص می باشد. به این ترتیب یکی از مهمترین کاربردهای کامپوزیت ها یعنی استفاده از آنها به عنوان لایه های روی هم(Lamination) مطرح شده است که جهت افزایش مقاومت اعضای باربر در برابر خمش داخل صفحه و بارهای محوری، می توان از وضعیت های مختلف کامپوزیت بهره جست(شکل۴-۱). این کار با قرار دادن لایه های تک جهته(فیبرها در یک امتداد قرار دارند) روی یکدیگر و استفاده از لایه ها در جهات گوناگون انجام می گیرد. ویژگی های موثر یک کامپوزیت لایه ای^[۱۸] با توجه به جهت، ضخامت و ترتیب لایه چینی لایه تک جهته تغییر می کند. دستیابی به مدول الاستیسته و مدول برشی و حتی ضریب پواسن زیاد و بسیاری از خواص دیگر از جمله مهمترین کاربردهای کامپوزیت های لایه ای می باشد [۲۱].
کاربردهای بسیاری برای این نوع کامپوزیت ها وجود دارد که هر کدام به خواص کامپوزیت مورد نظر وابسته است.
معمولاً ترجیح طراحان بر این است که از لایه چینی متقارن نسبت به لایه مرکزی استفاده نمایند. فرض می شود که لایه های تک جهته همگن، ارتوتروپیک(سه بعدی) و یا ایزوتروپ جانبی(دو بعدی) می باشند که در فصل سوم در مورد آن صحبت گردید. لازم به ذکر است در اینجا فرض شده که لایه های مختلف کاملا به یکدیگر چسبیده شده اند.

شکل۴-۱ استفاده از لایه های کامپوزیت در جهات گوناگون
برای کامپوزیت های لایه ای وضعیت های هندسی متنوعی بصورت زیر پیشنهاد شده است [۱۵]:

• لایه­چینی بصورت عمود بر هم با زوایای صفر و نود درجه^[۱۹]: کامپوزیتهایی هستند که تنها لایه­ های با امتداد فیبرهای ۰ و ۹۰ درجه دارند. برای مثال در شکل ۲(الف) یک نمونه از این کامپوزیت ها مشاهده می شود که بصورت  مشخص می گردد. یک کامپوزیت با زاویه صفر درجه (فیبرها در راستای محور اصلی عضو خمشی، X) و یک لایه با زاویه ۹۰ درجه نصب شده مجدداً لایه با زاویه صفر درجه ادامه یافته است.

• لایه چینی بصورت زاویه­ای^[۲۰]: کامپوزیتهایی هستند که دارای تعداد مساوی لایه­ های با زوایای مساوی و قرینه می­باشند. برای مثال کامپوزیت  دارای ۸ لایه با زاویه ۳۰ درجه است که اولین لایه با زاویه ۳۰ درجه و لایه زیر آن با زاویه ۳۰- نسبت به افق چیده شده، لایه ­ها مجددا تکرار و در نهایت یک لایه­چینی متقارن خواهیم داشت.

• ترکیبی از حالت های ۰-۹۰ و زاویه ای: در این مورد لایه چینی مرکب از دو وضعیت اخیر خواهد بود یعنی در لایه ها هم می توان لایه های با فیبر در جهات عمود بر یکدیگر و هم فیبر با زوایای خاص داشت. در شکل۲ (ب) یک لایه چینی از این نوع با نام  دیده می شود.

• لایه های شبه ایزوتروپ^[۲۱]:

کامپوزیتهایی که پاسخ الاستیک درون صفحه آنها ایزوتروپیک است. کلیه لایه های متقارن با تعداد لایه های بزرگتر مساوی ۳ و با ضخامت یکسان بطوری که اختلاف زاویه بین لایه ها از رابطه  بدست آید در این دسته قرار می گیرند. دقت شود در این حالت کامپوزیت در صفحه خود نسبت به بارهای محوری و رفتار محوری ایزوتروپ است و نسبت به خمش داخل صفحه ایزوتروپ نیست. یعنی مدول سختی (E) در هر جهت و نیز مدول برشی صفحه ای در هر جهتی یکسان است اما انحناها الزاما یکسان نمی باشند.

محیط

۹۶۵/۰

فرصت

۹۹۱/۰

فرصت های آینده

۷۲۰/۰

کل تحقیق

۸۸۴/۰

با توجه به نتایج بدست آمده از آلفای کرونباخ که همه متغیرها بالای ۷/۰ می باشد، می توان گفت پرسشنامه از پایایی قابل قبولی برخوردار می باشد.

روش تجزیه وتحلیل داد ه ها

داده ­ها پس از جمع­آوری از پرسشنامه ­ها ابتدا به صورت توصیفی بررسی شدند. فراوانی داده ­ها در قالب جداول و نمودارها ارائه شد تا تصویر روشن­تر و خلاصه و قابل فهمی از داده ­ها به دست دهد. علاوه بر آن تحلیل استنباطی نیز با تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر انجام شد. از نرم­افزار آماری SPSS برای تحلیل توصیفی داده ­ها و از نرم افزار کمترین توان جزئی برای تحلیل­های عاملی تاییدی و مسیر استفاده شد. نرم افزار لیزرل نیز برای تست مدل تحقیق استفاده گردید. لیرزل یک محصول نرم افزاری خودکفاست که به منظور برآورد و آزمون مدل­های ساختاری طراحی شده و شرکت بین ­المللی نرم­افزار علمی(SSI)^[169] آن را به بازار ارائه نموده است. این نرم­افزار با بهره گرفتن از همبستگی و کوواریانس بین متغیرهای اندازه ­گیری شده می ­تواند مقادیر بارهای عاملی، واریانس­ها و خطاهای متغیرهای مکنون(پنهان یا اندازه ­گیری نشده) را برآورد یا استنباط کند.(هومن، ۱۳۸۷) . روش کمترین توان جزیی^[۱۷۰] برای آزمون فرضیه ها استفاده می شود . بر مبنای الگوریتم کمترین توان جزیی این تکنیک ، داده های تجربی با تئوری پشتیبانی ناکارا و اطلاعات در دسترس کم را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد . در مقایسه با مدل روابط ساختاری خطی ، لیزرل، روش کمترین توان جزیی در اندازه ی نمونه پایین هنگام برآورد ضریب مسیر انعطاف پذیر تر است و نتایج مثبت تری را به دنبال دارد. وقتی مفهوم معیارهای اندازه گیری ادغام می کند، متغیرهای مدل رگرسیون ، هم خطی شان مسئله ایجاد می کند. بر عکس ،کمترین توان دوم جزیی با اندازه گیری خطاها سرو کار دارد، بنابراین هم خطی خطوط ، در آن مسئله ایجاد نمی کند .

تحلیل عامل تاییدی

درمطالعات علوم انسانی بیشتر خصیصه­ها به گونه ­ای دقیق و روشن تعریف نشده است و در نتیجه متغیرهای مربوط به هر خصیصه، علاوه بر اینکه با یکدیگر هم­پوشی و تداخل پیدا می­ کند، به خصیصه­ های جانبی دیگری نیز مربوط می شود. این هم­پوشی و تداخل متغیرها، توصیف و شناخت ویژگی­های افراد را دشوار می سازد؛ به این معنی که داده­هایی که با بهره گرفتن از ابزار سنجش برای هر فرد به دست می ­آید، معرف خصیصه متمایز و روشنی نیست، بنابراین، نمره ­های حاصل باید تجزیه و تحلیل شود و ساختار بنیادی مشخصی از آنها به دست آید تا برای توصیف فرد، صفات اساسی­تری در دست داشته باشیم. پژوهشگر باید به دنبال سازه یا خصیصه های ساده و روشنی باشد که میزان هم­پوشی بین آنها تا حد امکان کمتر باشد و او را به دقت و قطعیت بیشتری برساند. برای رسیدن به این هدف، روش های متعدد و متنوعی وجود دارد. از جمله این روش­ها، روش تحلیل عاملی است که به شکل فرمول و روابط ریاضی بیان می­ شود. روش تحلیل عاملی به پژوهشگر کمک می کند تا با به کارگیری اصول آماری، متغیرهای مورد مطالعه را به دقت تعریف و معلوم کند که هر متغیر تا چه حد با متغیرهای دیگر در ارتباط است (هومن، ۱۳۸۰).
تحلیل عاملی متشکل از مجموعه ­ای از روش­های آماری است که هدفش ساده کردن مجموعه ­ای پیچیده از داده­هاست. در علوم اجتماعی، تحلیل عاملی در مورد همبستگی­های بین متغیرها به کار می رود. در ادبیات تحلیل عاملی، اساساً یک عامل, بعد یا برساخته^[۱۷۱] بیان موجز و فشرده­ای از روابط میان مجموعه ­ای از متغیرهاست. به عبارت دیگر، یک عامل، برساخته­ای است که به طور عملیاتی به وسیله بارهای عاملی^[۱۷۲] خود تعریف می شود و بارهای عاملی، نشانگر همبستگی­های هر یک از متغیرها با یک عامل است( کلاین، ۱۳۸۱).
تحلیل عاملی به دو شاخه­ اکتشافی و تأییدی تقسیم می­ شود. در تحلیل عاملی اکتشافی^[۱۷۳] هدف، اکتشاف موضوع و کشف روابط بین برساخته­ها یا ابعاد عمده­ی یک موضوع است و زمانی که داده ­ها پیچیده باشد و متغیرهای بسیار مهمی در تشخیص مسأله نامعلوم باشد به کار می رود. به عبارت دیگر، تحلیل عاملی اکتشافی وقتی به کار می رود که پژوهشگر شواهد کافی قبلی و پیش تجربی برای تشکیل فرضیه درباره تعداد عامل­های زیربنایی داده ­ها نداشته و در حقیقت مایل باشد درباره تعیین تعداد یا ماهیت عامل­هایی که هم­پوشی بین متغیرها را توجیه می­ کند، داده ­ها را بکاود. بنابراین، تحلیل اکتشافی بیشتر به عنوان یک روش تدوین و تولید نظریه، و نه یک روش آزمون فرض در نظر گرفته می شود( هومن، ۱۳۸۷).
در ابتدا تحلیل عاملی صرفاً یک روش اکتشافی آماری بود. اما اخیراً این امکان به وجود آمده که می­توان با بهره گرفتن از تحلیل عاملی به آزمون فرضیه ها پرداخت. این روش را یورسکوک^[۱۷۴] ابداع کرد و نام آن را تحلیل عاملی تأییدی^[۱۷۵] گذاشت. دراین روش بر اساس مطالعات قبلی یا نظریه­ای مرتبط با همبستگی­های عاملی متغیرها، فرضیه­سازی می­ شود. سپس تا جایی که ممکن است، به برازاندن^[۱۷۶] (جورکردن) این همبستگی­ها در ماتریس هدف می ­پردازد (کلاین، ۱۳۸۱).
تحلیل عاملی تأییدی در واقع یک مدل آزمون فرضیه است که در آن پژوهشگر تحلیل خود را با یک فرضیه آغاز می­ کند. این مدل که مبتنی بر یک شالوده تجربی و نظری قوی است، مشخص می­ کند که کدام متغیرها با کدام عامل­ها و کدام عامل­ها با یکدیگر همبسته می­ شود. برای ارزشیابی روایی سازه نیز یک روش قابل اعتماد - به پژوهشگر عرضه می­ کند تا از این طریق بتواند به گونه بارزی فرضیه­هایی را درباره ساختار عاملی داده ­ها که ناشی از یک مدل از پیش تعیین شده با تعداد و ترکیب مشخصی از عامل­هاست، بیازماید. روش تأییدی بعد از -مشخص کردن عامل­های پیش تجربی، از طریق تعیین برازندگی مدل عاملی از پیش تعیین شده، تطابق بهینه ساختارهای عاملی مشاهده شده و نظری را برای مجموعه داده ­ها آزمون می­ کند (هومن،۱۳۸۷). با توجه به ویژگی­ها و کارکردهای تحلیل عاملی تأییدی، در این پژوهش برای سنجش روایی سازه ابزار اندازه ­گیری از این روش استفاده شده است و نتایج آن در فصل چهارم به تفصیل آمده است.

مدل معادلات ساختاری

مدل ساختاری شامل مجموعه ­ای از معادلات ساختاری است که روابط عِلّی ممکن بین متغیرها را تبیین می­ کند. مدل­یابی معادله ساختاری یک تکنیک نیرومند تحلیل چند متغیری با متغیرهای مکنون^[۱۷۷]، یا مدل رگرسیون و تحلیل ساختار کوواریانس نیز نامیده شده، یکی از پیشرفت های روش­شناسی نویدبخش در علوم رفتاری است که کاربرد داده ­های همبستگی، آزمایشی و غیرآزمایشی را برای تعیین میزان موجه بودن^[۱۷۸] مدل­های نظری در یک جامعه­ بخصوص امکان پذیر می­سازد.
یک مدل کامل معادله ساختاری در حقیقت بیان­گر آمیزه­ای از نمودار مسیر و تحلیل عاملی تأییدی است. چون مدل کامل معادله ساختاری شامل دو دسته متغیرهای مشاهده شده و مشاهده نشده است، پارامترهای مدل باید از طریق پیوند بین واریانس­ها و کوواریانس­های متغیرهای مشاهده شده و پارامترهای مدل چنان که توسط پژوهشگر مشخص شده است برآورد شود. شیوه های متفاوتی برای قضاوت درباره برازش کل مدل وجود دارد. یک محقق باید از معیارهای مختلف برای قضاوت در مورد برازش مدل استفاده کند، زیرا شاخص واحدی وجود ندارد که بطور قطعی برای آزمون مدل مورد قضاوت و ارزیابی قرارگیرد(کلانتری، ۱۳۸۸). در این پژوهش برای سنجش برازش نیکویی الگوی مورد مطالعه از شاخص­ هایی همچون (NFI^[179])، (^[۱۸۰]NNFI)، (RMSEA^[181])، (^[۱۸۲]GFI)، (^[۱۸۳]RMR) و… استفاده شد که در ادامه توضیح داده خواهد شد.
شاخص بنتلر - بونت^[۱۸۴]: شاخص نرم شده برازندگی (NFI^[185]) مدل صفر را به عنوان مدلی که در آن همه همبستگی­ها صفر است تعریف می­ کند. چنان­چه مقدار این شاخص بین ۰٫۹۰ تا ۰٫۹۵ باشد قابل قبول و مقادیر بالاتر از ۰٫۹۵ عالی است.
شاخص تاکر - لویز^[۱۸۶] : شاخص نرم نشده برازندگی (NNFI) است. اگر این شاخص بزرگتر از یک باشد، برابر با یک قرار داده شده و همانند شاخص بنتلر- بونت تفسیر می­ شود. باید توجه داشت که مقدار کوچک نسبت مجذور کای به درجه آزادی (تا آن جا که کوچک­تر از یک نباشد) دلالت بر برازش بهتر مدل دارد.
شاخص ریشه خطای میانگین مجذورات تقریب (RMSEA) : این اندازه مبتنی بر پارامتر غیرمرکزی است؛ زمانی که مقدار این آماره کمتر از ۰۵/۰ باشد، نشان می­دهد که مدل از برازش خوبی برخوردار است. در صورتی که مقدار آن بین ۰۵/۰ تا ۰۸/۰ باشد برازش قابل قبول و اگر بین ۰۸/۰ و ۱/۰ باشد برازش متوسط و اگر بزرگتر از ۱/۰ باشد برازش ضعیف است(کلانتری، ۱۳۸۸)
شاخص نیکویی برازش (GFI): این شاخص نسبت مجموع مجذور تفاوت­ها به واریانس مشاهده شده است. مقدار آن بین صفر و ۱ و مقدار بزرگتر از ۹/۰ حاکی از برازش قابل قبول مدل است.
شاخص ریشه میانگین مجذورات باقیمانده (RMR) : این شاخص جذر میانگین مجذور تفاضل­های بین همبستگی­های ضمنی و مشاهده شده است.
یکی از مشکلاتی که در تفسیر باقیمانده­های برازش یافته (و به طور طبیعی در آماره RMR) بروز می­ کند این است که اندازه مقادیر آنها تحت تاثیر واحد اندازه ­گیری است. برای حل این مشکل می­توان از باقیمانده­های استاندارد شده^[۱۸۷] استفاده کرد. مقادیر استاندارد شده آن در قسمت (Standardized RMR) نرم­افزار لیزرل ظاهر می­ شود. زمانی که مقدار این آماره کمتر از ۰۵/۰ باشد بیانگر قابل قبول بودن برازش مدل است.
یکی دیگر از شاخص ها، شاخص برازندگی تطبیقی (CFI^[188]) است. این شاخص به واقع برازندگی مدل موجود را با مدل صفر که در آن فرض می شود متغیرهای مکنون موجود در مدل ناهم بسته­اند مورد مقایسه قرار می­دهد. مقدار آن بر پایه قرارداد باید دست کم ۹۰/۰ باشد تا مدل مورد نظر پذیرفته شود. همچنین یکی دیگر از شاخص­ های برازش، شاخص برازندگی فزاینده (IFI^[189]) است که شباهت به NFI دارد و این شاخص نیز باید دست کم ۹۰/۰ باشد تا مدل پذیرفته شود.

معرفی سازمان مورد مطالعه

دانشگاه شاهد، در پی فرمان تاریخی ۶ فروردین ماه ۱۳۶۵ آیت‌الله خمینی مبنی بر لزوم رسیدگی به امور فرهنگی و تحصیلی فرزندان شهدا، آزادگان، مفقودان و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی برای ایجاد عرصه آموزشی و تحقیقاتی لازم در سطح عالی، در مهرماه ۱۳۶۹، با پذیرش ۱۶۵ نفر دانشجو در ۷ رشته تحصیلی (پرستاری، مامایی، علوم تربیتی، علوم اجتماعی، روانشناسی، ریاضی و نقاشی) فعالیت خود را آغاز کرد.
دانشگاه شاهد همچون دانشگاه های تربیت مدرس و… یک دانشگاه جامع است .بدین معنی که این دانشگاه متولی آموزش دانشجویان در رشته های وابسته به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری است . علیرغم اینکه این دانشگاه به عنوان یک دانشگاه غیر انتفاعی در شورای انقلاب فرهنگی به ثبت رسیده ،اما برای دانشجویان هردو گروه آموزشی بهداشت و علوم ازقوانین دانشجویان دانشگاه های دولتی وزارتین استفاده می شود.
یعنی علی‌رغم ثبت این دانشگاه به عنوان یک دانشگاه غیرانتفاعی، این دانشگاه در حوزه دانشجویی کاملاً دولتی است . با این تفاوت که متقاضیان ورود به دانشگاه علاوه بر شرکت در آزمون های سراسری کارشناسی، کارشناسی ارشدیا دکتری تخصصی می بایست در گزینش دانشگاه شاهد(بررسی صلاحیت عمومی) شرکت و در این گزینش قبول شوند.
شیوه جذب دانشجو در دانشگاه شاهد نیمه متمرکز است اما این دانشگاه، دانشگاه نیمه متمرکز به حساب نمی‌آید.
در حال حاضر بالغ بر ۶۰۰۰ دانشجو در ۱۰۲ رشته (۱۳ رشته در مقطع دکتری تخصصی، دو رشته در مقطع دکتری حرفه‌ای، ۶۱ رشته در کارشناسی ارشد و ۲۶ رشته در مقطع کارشناسی) در ۸ دانشکده: پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری و مامایی، علوم انسانی، علوم پایه، فنی و مهندسی،علوم کشاورزی و هنر و یک مرکز آموزشهای غیر حضوری به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

خلاصه فصل سوم

در این فصل، پس از ارائه مقدمه به نوع وروش تحقیق پرداخته شد.سپس جامعه آماری، نمونه وروش نمونه گیری مورد استفاده بیان گردید. در ادامه روش های گردآوری اطلاعات مرور شده وبیان گردید. در ادامه به توضیح آزمون های مورد استفاده برای تجزیه وتحلیل داده ها وتست فرضیه پرداخته شد. ودر نهایت سازمان مورد مطالعه پژوهش معرفی گردید.

فصل چهارم: یافته­­ های پژوهش

۲) ادوار آموزشی ضمن خدمت (کاردانی،کارشناسی ناپیوسته،کارشناسی ارشد) در نگرش افسران تأثیر دارد.
۳)ادوار آموزشی ضمنخدمت (کاردانی،کارشناسی ناپیوسته،کارشناسی ارشد) در رفتارفردی افسران تأثیر دارد.
۴) ادوار آموزشی ضمن خدمت (کاردانی، کارشناسی ناپیوسته، کارشناسی ارشد) در رفتار گروهی افسران تأثیر دارد.
روش تحقیق مورد نظر پیمایشی توصیفی بوده و جمع آوری اطلاعات با بهره گرفتن از پرسشنامه انجام شده و ۸۰% فرضیه ها تأیید شدهاند.
د)اسکندری و خدائیان (۱۳۹۰) در پژوهش خود با عنوان بررسی عوامل مؤثر بر توانمندسازی افسران وظیفه، به بررسی تأثیر عوامل آموزش، حقوق و مزایا و به کارگیری بر توانمندسازی میپردازد. روش تحقیق پیمایش میدانی بوده و بر اساس ضرایب هم بستگی پیرسون، آموزش، حقوق و مزایا ارتباط مثبت و معناداری با توانمندسازی دارد.
ه)حاجبی و همکاران (۱۳۸۶) در پژوهشی به بررسی اثربخشی آموزش برآگاهی و نگرش نسبت به سوء مصرف مواد در کارکنان پتروشیمی پرداختند. این تحقیق نشان داد که آموزش بر روی آگاهی و نگرش کارکنان نسبت به سوء مصرف مواد تأثیر دارد و این تأثیر بر روی کارکنان با تحصیلات دیپلم بیشتر از سایر گروه های تحصیلی است. از طرفی نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که تفاوت تأثیر آموزش در میزان آگاهی و چگونگی نگرش افراد نسبت به پدیده سوء مصرف مواد، بعد از آموزش در کارکنان با وضعیت شغلی” عادی کار” نسبت به” اقماری کار” معنادار است.
و) قربانیزاده و خالقینیا (۱۳۸۸)، در مقاله خود با عنوان “نقش انتقال دانش ضمنی در توانمندسازی کارکنان” پس از مرور ادبیات و نوشته های مربوط به توانمندسازی کارکنان، نقش و جایگاه دانش ضمنی و تبدیل آن به دانش صریح و قابل انتقال در بین سایر کارکنان، به بررسی رابطه انتقال دانش و احساس توانمندی کارکنان در دانشگاههای پیام نور استان مازندران میپردازد. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و داده های مورد نیاز با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه و به روش نمونه گیری تصادفی از بین تعداد ۱۷۳ نفر از کارکنان جامعه مورد مطالعه، گردآوری و برای آزمون فرضیات از آزمون هم بستگی اسپیرمن استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر وجود رابطه معنادار بین متغیرهای پژوهشی است. به این معنی که بین انتقال دانش ضمنی از یک سو و مهارت کارکنان در تصمیم گیری، پذیرش مسئولیت، دسترسی کارکنان به ابزارهای مرتبط با تصمیم گیری و اجرا و در نهایت، پذیرش مسئولیت پی آمدهای تصمیم از سوی کارکنان از دیگر سو (نگرش)، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

۲-۶-۲-۲)حوزه تخصصی :
با عنایت به تخصصی بودن موضوع پایان نامه ( پروازی ) محقق به جهت دستیابی به اطلاعات جامع به موضوعات تخصصی و علمی در واحدهای هوایی نیز نسبت به بررسی میدانی و اسنادی اقدام که اهم پایان نامه دوره کارشناسی ارشد اجا به شرح ذیل بوده است:
الف ) سرهنگ خلبان میر یونس غنی زاده (۱۳۸۵) تحقیقی با عنوان “چگونگی عملکرد شبیه ساز پایه متحرک شنوک در ارتقاء سطح مهارت خلبانان هوانیروز نزاجا ” انجام داده است که هدف اصلی در این تحقیق بررسی چگونگی عملکرد شبیه ساز پایه متحرک شنوک در ارتقاء سطح مهارت خلبانان بوده است و در این تحقیق سه فرضیه تخصصی در رابطه با پروازهای نرمال، تاکتیکی و اضطراری بیان شده است روش تحقیق به صورت توصیفی –پیمایشی بوده و جمع آوری اطلاعات با بهره گرفتن از پرسشنامه و مصاحبه با اساتید خلبان انجام که نتایج تحقیقات بعد از آزمون فرضیه ها نشان می دهد عملکرد شبیه ساز با کارایی بسیار بالایی در هر سه فرضیه مورد تأیید قرار گرفته است.
ب)سرهنگ خلبان جواد علی اکبرزاده (۱۳۸۶) تحقیقی با عنوان ” تأثیر به کارگیری شبیه ساز پروازی F-4 نهاجا” انجام که سه فرضیه حول محورهای پروازی ( چک های قبل از پرواز نشستن و برخاستن و عکس العمل) مطرح و روش تحقیق به صورت توصیفی –پیمایشی بوده و جمع آوری اطلاعات با بهره گرفتن از پرسشنامه و مصاحبه با اساتید خلبان انجام که نتایج تحقیقات بعد از آزمون فرضیه ها بیانگر آن است که به کارگیری شبیه ساز تأثیر خیلی زیادی بر عملکرد کارکنان پروازی داشته است.
۲-۶-۳) تحقیقات خارجی
موریس (۱۹۹۶ )به نتایج زادوسکای (۱۹۹۵) مبنی بر “بررسی رابطه توانمند سازی و آموزش های ضمن خدمت” اشاره کرده است. او بیان میکند که کارکنانی که در آموزش های ضمن خدمت شرکت نکرده اند کمتر از کسانی که در این دوره شرکت کرده اند توانمند شده اند. وی اشاره می کند که حرکت شرکت ها به سمت مدیریت کیفیت توانمندسازی آغاز می شود و کارکنان از این حرکت حمایت می کنند.
در پژوهشی که کنی ام. والاچ^[۹۷] در سال ۲۰۰۹ انجام داد به بررسی تغییر در نگرش، مهارت و دانش پرستاران در حین دوره های آموزشی پرداخت و گونه های آموزش را در بخش خدمات انگلستان و نیز میزان موفقیت فعالیت های مرتبط با آموزش و ارتباط آن با توانمندی پرستاران را مورد بررسی قرار داد. او برای این منظور ۲۱۴ پرستار را مورد مطالعه پیمایشی خود قرار داد. یافته های وی حاکی از شواهد قوی در ارتباط آموزشهای تخصصی پرستاری با میزان نگرش، مهارت و دانش آنان بود که این موارد منجر به عملکرد سازمانی بهتری در خدمات بیمارستان ها خواهند شد. هم چنین آنها دریافتند که موفقیت در یک محیط پویا برای کارکنان بخش عمده نگرشی است که توسط پرستاران دنبال می شود و این نگرش پس از دوره های آموزشی در میان جامعه مذکور بیش از پیش رخ می نمایاند.
۲-۷) الگوی تحلیلی و مفهومی
۲-۷-۱) الگوی تحلیلی
در این پژوهش به بررسی تأثیر متغیر آموزش به طور عام و آموزش شبیه ساز پروازی به طور خاص، به عنوان متغیر مستقل، بر عوامل توانمندساز کارکنان هواپیمایی ناجا، به عنوان متغیر وابسته پرداخته میشود. عوامل توانمندساز شامل سه زیر متغیر دانش، مهارت و نگرش میباشند. بنابراین در این پژوهش از طریق بررسی تأثیر مستقیم با تحلیل رگرسیون خطی، تأثیر آموزش شبیه ساز پروازی بر دانش، نگرش و مهارت پروازی مشخص می شود.
۲-۷-۲) الگوی مفهومی
شکل ۲-۳ : مدل مفهومی پژوهش
۲-۸) خلاصه
در این فصل به منظور حمایت نظری از فرضیه ها، ادبیات تحقیق مورد بررسی قرارگرفته و مبانی نظری تحقیق تشریح و دیدگاه های مختلف دربارهی متغیرهای پژوهش بیان شد. در ادامه، تحقیقات پیشین خارجی و داخلی برای حمایت از مبانینظری، در زمینه چگونگی تأثیر متغیرهای آموزش شبیه ساز، دانش، مهارت و نگرش پروازی توضیح داده شد. ارتباط مفهومی این متغیرها بررسی و مدل مفهومی و تحلیلی عرضه شد. به این نتیجه رسیدیم که آموزش شبیه ساز میتواند ابعاد توانمندسازی کارکنان را تحت تأثیر قرار دهد. برای عملیاتی کردن این مباحث، فصل بعدی به روششناسی کار اختصاص خواهد داشت.
۳-۱) مقدمه
در فصل دوم مجموعهای از مبانی نظری و خاستگاه پژوهش در علم مربوطه، تئوریهای مادر حامی با تأکید بر روابط بین متغیرهای اصلی عرضه شد. هم چنین تلاش شد با پرداختن به تمام جوانب موضوع تحقیق منابع علمی کافی برای اظهار نظر و تصمیم‌گیری در خصوص شیوه انجام پژوهش حاضر فراهم گردد. در این فصل به بررسی روش انجام تحقیق خواهیم پرداخت. آنچه در این فصل اهمیت دارد، ذکر این موضوع است که در ارتباط با متغیرهای انتخاب شده، روشی مناسب و شایسته جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها انتخاب گردد. روش شناسی پژوهش شامل بیان نوع تحقیق و تعریف دقیق جامعهآماری و گروه نمونه مورد مطالعه، حجم گروه نمونه و روش نمونه برداری، ابزارهای اندازه گیری و شواهد مربوط به سنجش روایی و پایایی آنها می گردد. هم چنین قسمت نهایی این فصل روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها توضیح داده می شود.

۳-۲) نوع و روش تحقیق

پژوهش های انجام شده در علوم رفتاری بر اساس دو رویکرد عقل گرایانه و طبیعت گرایانه انجام می شود که کاربرد این دو رویکرد منجر به دو دسته از روش های تحقیقی روش های کمی و کیفی شده است(سرمد، و همکاران، ۱۳۸۵، ص ۷۷).
به طور کلی روش های تحقیق در علوم رفتاری با توجه به دو ملاک هدف تحقیق و نحوه گرد آوری داده ها تقسیم می شود. بر این اساس تحقیقات بر حسب هدف را می توان به تحقیق های بنیادی که هدف اساسی این دسته از تحقیقات آزمون نظریه ها، تبیین روابط بین پدیده ها و افزودن به دانش موجود در یک زمینه خاص است و تحقیق کاربردی که با هدف توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص انجام می شود، تحقیق و توسعه که فرایندی است که به منظور تدوین و تشخیص مناسب بودن یک فراورده آموزشی انجام می شود، تقسیم کرد(همان منبع، صص ۸۰-۷۹).
از سوی دیگر تحقیق های علمی را بر اساس چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز می توان به تحقیق توصیفی(غیر آزمایشی) و تحقیق آزمایشی تقسیم کرد. تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش هایی است که هدف آن ها توصیف شرایط یا پدیده های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن در فرایند تصمیم گیری باشد. بیشتر تحقیقات در زمینه علوم رفتاری را می توان در زمره تحقیق های توصیفی به شمار آورد. (همان منبع، صص ۸۳-۸۱).
پژوهش حاضر وضع موجود متغیرهای تحقیق و روابط آن‌ها را در جامعه مورد مطالعه بررسی می‌کند. بنابراین به لحاظ روش در گروه تحقیقات توصیفی قرار می‌گیرد. تحقیقات توصیفی هم جنبه کاربردی دارد و هم جنبه مبنایی؛ در بعد کاربردی از نتایج این تحقیقات در تصمیم‌گیری، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی استفاده می‌شود. در بعد بنیادی نیز این تحقیقات به کشف حقایق و واقعیت‌های جهان خلقت می‌ انجامد(حافظ‌نیا، ۱۳۸۲، ص ۵۹). با توجه به این موضوع پژوهش حاضر در گروه تحقیقات توصیفی کاربردی قرار دارد.
از نظر نحوه گردآوری داده‌ها نیز به دلیل بررسی وضع موجود متغیرهایی تحقیق و روابط آنها در جامعه مورد بررسی، پژوهش حاضر جزء تحقیقات توصیفی/ پیمایشی می‌باشد.
۳-۲-۱) روش و ابزار گردآوری داده‌ها
مرحله گردآوری اطلاعات آغاز فرایندی است که طی آن محقق یافته های میدانی وکتابخانه ای را جمع آوری می کند و سپس به طبقه بندی و تحلیل آن می پردازد و فرضیه های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می دهد(حافظ نیا، ۱۳۸۵، ص ۵۳). روش های گردآوری اطلاعات در این تحقیق را می توان به دو طبقه تقسیم کرد: اطلاعات کتابخانه ای/ آرشیوی و اطلاعات میدانی.
با توجه به موضوع پژوهش و متغیرهای مورد بررسی در آن، اطلاعات مورد نیاز جهت آزمون فرضیه‌ها از طریق پرسشنامه گردآوری می‌شود. پرسشنامه نهایی پژوهش حاوی ۳۵ سؤال درباره متغیرهای تحقیق می‌باشد. که در آن ۱۱ سؤال برای سنجش سطح آموزش شبیه ساز پروازی، ۱۰ سؤال‌ برای سنجش تأثیر آموزش شبیه ساز پروازی بر دانش پروازی، شش سؤال‌ برای سنجش تأثیر آموزش شبیه ساز پروازی بر نگرش پروازی، و هشت سؤال‌ برای سنجش تأثیر آموزش شبیه ساز پروازی بر مهارت پروازی، طراحی شده است. تمامی متغیرها کیفی از نوع رتبه ای و مقیاس سنجش آنها طیف پنج گزینه ای لیکرت می باشد. گویه های مورد استفاده برای سنجش متغیرهای پژوهش به طور خلاصه در انتهای فصل در جدول (۳-۱)به‌ترتیب برای متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق آمده است. پرسشنامه مورد استفاده نیز در قسمت ضمایم پایان‌نامه پیوست می‌باشد.
۳-۲-۲) روش آماری تجزیه و تحلیل داده‌ها
پردازش داده‌ها در پژوهش حاضر در دو سطح ۱) تحلیل‌های تک متغیره؛ و ۲) تحلیل‌های چند متغیره انجام می‌شود. در قسمت اول متغیرها به صورت منفرد مورد بررسی قرار می‌گیرند و روابط بین آن‌ها مد نظر نیست. در این بخش شاخص‌های مرکزی، پراکندگی و انحراف از قرینگی محاسبه می‌شود تا تصویری کلی از جامعه مورد بررسی به‌دست آید. سپس برای تحلیل‌های چند متغیره با توجه به نوع متغیرهای پژوهش که همه رتبه‌ای از نوع چند ارزشی می‌باشند از رگرسیون چندگانه برای سنجش و بررسی اعتبار کلی مدل پژوهش استفاده خواهد شد.

۳-۳) جامعه و نمونه آماری

در این پژوهش به دلیل تخصصی بودن موضوع و نیاز به اطلاعات دقیق و کامل لازم بود که اعضای جامعه آماری پژوهش با مباحث شبیه ساز پروازی آشنا باشند. بنابراین جامعه آماری پژوهش همان طور که در فصول پیشین به آن اشاره شد جامعه آماری تمام شمار از خلبانان و مهندسان پرواز هواپیمایی ناجا تعیین گردید. تحقیق در نیمه اول سال ۱۳۹۲ انجام می‌شود. پرسشنامه پژوهش میان ۷۵ نفر از خلبانان و مهندسان پرواز توزیع شد و ۵۸ عدد از پرسشنامه ها جمع آوری گردید. بنابراین نرخ پاسخ^[۹۸] پژوهش ۷۷% می باشد.
۳-۴) روایی و پایایی پرسشنامه
اعتبار هر پژوهشی در گرو معتبر بودن ابزار گردآوری داده برای آن پژوهش قرار دارد. با توجه به این‌که در پژوهش حاضر از پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها استفاده می‌شود باید از اعتبار پرسشنامه پژوهش اطمینان حاصل شود. سنجش اعتبار پرسشنامه از دو بعد روایی و پایایی مورد توجه قرار می‌گیرد. روایی اصطلاحی است که به هدفی که آزمون برای محقق ساختن آن طراحی شده است، اشاره می‌کند. هیچ‌گونه روش آماری برای تعیین ضریب روایی وجود ندارد. بنابراین برای تعیین روایی یک آزمون از قضاوت متخصصان در این باره که سؤال‌های آزمون تا چه میزانی معرف محتوا و هدف‌های برنامه هستند، استفاده می‌شود. در این پژوهش نیز برای اطمینان از روایی ابزار گردآوری داده از نظرات اساتید و متخصصان موضوع پژوهش هم چنین تعدادی از تکمیل‌کنندگان پرسشنامه (خلبانان) استفاده شده است.
پایایی بُعد دوم سنجش اعتبار آزمون می‌باشد. میزان ثبات یک آزمون در اندازه‌گیری موضوع مورد نظر، در طول دوره‌های زمانی مختلف، پایایی آزمون اطلاق می‌شود. یک آزمون زمانی دارای پایایی است که نمره های مشاهده و نمره های واقعی آن دارای هم بستگی بالایی باشند. به این معنی که چنانچه نمره های مشاهده شده و واقعی آزمودنی ها در آزمودنی موجود باشد مجذور هم بستگی بین این نمره ها، ضریب پایایی آزمون نامیده می شود(خاکی، ۱۳۸۷، ص ۲۹۳). برخلاف روایی روش‌های آماری مختلفی برای سنجش پایایی یک سنجه وجود دارد. معمول‌ترین آزمون پایایی برای سؤال‌های چند گزینه‌ای از نوع پژوهش حاضر ضریب آلفای کرونباخ است که نوعی آزمون از سازگاری منطقی پاسخ‌های پاسخ‌دهندگان به همه سؤال‌ها در یک سنجه یا یک پرسشنامه می‌باشد. بدین منظور ابتدا یک نمونه اولیه شامل ۱۰ پرسشنامه پیش آزمون گردید. سپس با بهره گرفتن از داده‌های به دست آمده از این پرسشنامه‌ها و به کمک نرم افزار SPSS نسخه ۱۸ میزان اعتماد با روش آلفای کرونباخ برای این ابزار محاسبه شد. مقدار به دست آمده ۸۳/۰ است که تحلیل آن در انتها پیوست شده است.
۳-۵) خلاصه
در این فصل مفاهیم لازم برای شرح چگونگی انجام مراحل جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل داده ها بیان شد. مطالب عرضه شده در این فصل در شکل (۳-۱)خلاصه شده است.
شکل ۳-۲: روش تحقیق
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده‌ها

۴-۱) مقدمه

در فصل سوم تلاش شد که با توجه به هدف تحقیق و نوع داده‌ها روش‌شناسی تحقیق به تفصیل مورد بررسی قرار گیرد و جهت دستیابی به اهداف مورد اشاره پژوهش شیوه مناسبی اتخاذ گردد. به عبارت دیگر چارچوب فصل چهارم در فصل قبل مشخص شد.
در این فصل، با توجه به مطالب عنوان شده در فصل سوم، به تجزیه و تحلیل داده‌های گردآوری شده خواهیم پرداخت. به این منظور فصل حاضر در پنج بخش سازمان‌دهی شده است. بخش اول، آمار توصیفی میباشد که به توصیف ویژگی‌های جامعه مورد مطالعه و برخی پارامترها می‌پردازیم. در این بخش، پاسخ دهندگان و جامعه آماری، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در بخش دوم تحلیل‌های تک‌متغیره مورد بحث قرار می‌گیرد. در بخش سوم به تحلیل چند متغیره داده‌ها و آزمون روابط آن‌ها با یکدیگر خواهیم پرداخت. بخش چهارم تحلیل‌های چندمتغیره را با بهره گرفتن از فنون آمار استنباطی در برمی‌گیرد و در انتها نیز با توجه به مطالب چهار بخش اول در خصوص فرضیه‌های پژوهش اظهار نظر خواهد شد.

بیطرفانه بودن
سودمندی در پیش بینی
رجحان محتوا برشکل
صحیح بودن
کامل بودن تایید
قابلیت مقایسه
ثبات رویه
افشای کامل
نمودار ۲-۱ ویژگی های کیفی اطلاعات مالی
۲-۲۷- چارچوب تنظیمی^[۷۵] برای گزارشگری به موقع در ایران

برای تأمین انتشار سریع اطلاعات ممکن است به صورت مهمی بر فعالیت ها و قیمت های اوراق بهادار پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار اثر بگذارد به نیاز عمومی گزارشگری به موقع به وسیله سه منبع تنظیم کننده قانونی در ایران تحمیل شده است.
الف) قانون مالیات های مستقیم
ب) قانون تجارت واصلاحیه ی آن
ج) مقررات بورس اوراق بهادار
طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیات های مستقیم اشخاص حقوقی مکلفند اظهار نامه و ترازنامه حساب سودزیان متکی به دفاتر قانونی خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست مالیاتی شرکاء و سهامداران و حسب مورد سهم الشرکه و تعداد سهام و نشانی هر یک از آنها را به حوزه ای که اقامتگاه شخص حقوقی در آن واقع است تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. پس از تسلیم اولین فهرست مزبور تسلیم فهرست تغییرات در سنوات بعد کافی خواهد بود. حکم این ماده در مورد کارخانه داران و اشخاص حقوقی در دوران معافیت نیز جاری است.
در صورتی که اظهار نامه و ترازنامه و حساب سود و زیان تسلیم شده در موعد مقرر طبق اساسنامه از حیث تعداد امضاءهای مجاز و مهر نقص داشته باشد ممیز مالیاتی باید کتباً به مؤدی اعلام نماید که ظرف مدت بیست روز نسبت به رفع نقص اقدام کند. عدم اقدام مؤدی در مهلت مقرر موجب تشخیص علی الرأس مالیات خواهد شد^[۷۶].
طبق ماده۸۹ قانون تجارت مجمع عمومی باید سالی یکبار در موقعی که در اساسنامه پیش بینی شده است برای رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و صورت دارایی و مطالبات و دیون شرکت و صورتحساب دوره عملکرد سالیانه شرکت و رسیدگی به گزارش مدیران و بازرس و سایر امور مربوط به حساب های سال مالی تشکیل می شود^[۷۷].
طبق ماده ۲۳۲ قانون تجارت هیأت مدیره شرکت باید پس از انقضای سال مالی صورت دارایی ودیون شرکت را در پایان سال و همچنین تراز نامه و حساب عملکرد و حساب سود زیان شرکت را به ضمیمه گزارش درباره ی فعالیت و وضع عمومی شرکت طی سال مذبور تنظیم کند. اسناد مذکوردر این ماده باید اقلاً بیست روز قبل از تاریخ مجمع عمومی عادی سالیانه در اختیار بازرسان گذاشته شود. در مواردی که سرمایه گذاری شرکت در سایر شرکت ها حداقل ۵۰% سرمایه پرداخت شده هریک از شرکت های خریداری باشد علاوه بر صورت های مالی خود ترازنامه و حساب سود زیان تلفیقی حسابرسی شده توسط حسابرس معتمد هیئت پذیرش بورس اوراق بهادار تهران را نیز ارائه و تسلیم نمایند^[۷۸].
طبق ماده ۱۴۸ اصلاحیه قانون تجارت بازرس یا بازرسان مکلفند درباره صحت و درستی صورت دارایی و صورت حساب دوره ی عملکرد و حساب سود زیان و ترازنامه ای که مدیران برای تسلیم به مجمع عمومی تهیه می کنند و همچنین درباره صحت مطالب و اطلاعاتی که مدیران در اختیار مجامع عمومی گذاشته اند اظهار نظر کنند. بازرسان باید اطمینان حاصل نمایند که حقوق صاحبان سهام در حدودی که قانون و اساسنامه شرکت تعیین کرده است بطور یکسان رعایت شده است و در صورتی که مدیران اطلاعاتی برخلاف حقیقت در اختیار صاحبان سهام قرار دهند بازرسان مکلفند که مجمع عمومی را از آن آگاه سازند.
طبق ماده ۱۵۰ قانون تجارت بازرس یا بازرسان مکلفند با توجه به ماده ۱۴۸ این قانون گزارش جامعی راجع به وضع شرکت به مجمع عمومی عادی تسلیم کنند. گزارش بازرسان باید لااقل ده روز قبل از تشکیل مجمع عمومی عادی جهت مراجعه صاحبان در مرکز شرکت آماده باشد. گزارش شامل نسخه ایی از ترازنامه پایان سال مالی و حساب سود و زیان و طرح پیشنهاد تقسیم سود برای سال منتهی به تاریخ ترازنامه همراه با گزارش هیأت مدیره و حسابرسان معتمد هیئت پذیرش بورس اوراق بهادار می باشد.
تبصره: در صورتی که شرکت بازرسان متعدد داشته باشد هر یک می تواند به تنهایی وظایف خود را انجام دهند لیکن کلیه ی بازرسان باید گزارش واحدی تهیه کنند. در صورت وجود اختلاف نظر بین بازرسان موارد اختلاف با ذکر دلیل در گزارش قید خواهد شد. طبق ماده ۱۵۲ قانون تجارت در صورتی که مجمع عمومی بدون دریافت گزارش بازرس یا بر اساس گزارش اشخاصی که برخلاف ماده ی ۱۴۷ این قانون به عنوان بازرس تعیین شده اند صورت دارایی ترازنامه و حساب سود زیان شرکت را مورد تصویب قرار دهد. این تصویب به هیچ وجه اثر قانونی نداشته و از درجه اعتبار ساقط است.
طبق مقررات بورس اوراق بهادار نسخه ای از صورت جلسات مجامع عمومی عادی سالیانه و یا مجمع عمومی بطور فوق العاده و همراه با صورت های مالی که به تصویب مجمع عمومی رسیده، منضم به گزارش حسابرسان معتمد هیئت پذیرش بورس اوراق بهادار تهران را حداکثر پانزده روز پس از تاریخ تشکیل جلسه مجمع عمومی به سازمان بورس تهران ارسال نماید.
۲-۲۸- مفاهیم سود برای گزارشگری
اگرچه مفهوم تعهدی سود به عنوان یک اندازه گیری بنیادی، با انتقادهایی مواجه است اما از دیدگاه اطلاعاتی، این مفهوم بیانگر نتیجه فعالیت حسابداری می باشد. بر اساس فرضیات بازار کارآمد، پژوهش های مشاهده ای نیز نشان داده است که سود حسابداری، بار و محتوای اطلاعاتی دارد. محاسبه سود حسابداری از لحاظ یک اندازه گیری یگانه عملکرد و یا اطلاعاتی که در محاسبه آن لحاظ می شود، توسط حسابداران حرفه ای و تحلیل گران مالی همواره مورد تأکید قرار داشته است. مثلاً در بیانیه شماره یک هیأت استانداردهای حسابداری مالی آمده است، که کانون توجه گزارشگری مالی، اطلاعات مربوط به عملکرد واحد انتفاعی است که توسط معیارهای سود واجزای تشکیل دهنده آن تأمین می شود (شباهنگ، ۱۳۸۷).
بحث در مورد مفاهیم سود برای گزارشگری در کشورهای پیشرفته که دارای بازار بورس اوراق بهادار پر رونق می باشند از دیرباز مطرح بوده و بحث سود شاید یکی از قدیمی ترین و سؤال برانگیزترین موضوعات مطروحه و مدیریت مالی می باشد. در چند دهه اخیر مطالعات و پژوهش های گوناگونی در مورد جنبه های مختلف حسابداری سود صورت پذیرفته است. هدف اولیه از گزارش سود، تأمین و ارائه اطلاعات مفید برای کسانی است که بیشترین علاقه را به گزارش های مالی دارند. اما تبیین هدف های مشخص تر نیز برای درک بهتر گزارشگری سود ضرورت دارد. هدف های مشخص گزارش سود شامل مواردزیراست:
۱ - استفاده از سود بعنوان معیاری برای اندازه گیری کارآیی مدیریت.
۲ - استفاده از منابع تاریخی سود برای پیش بینی آینده واحد انتفاعی و توزیع آتی سود سهام.
۳- استفاده از سود به عنوان معیاری برای اندازه گیری دستاورد ها و همچنین نشانه ای از تصمیمات آتی مدیریت.
سایر هدف های که در بالا ذکر نشده شامل استفاده از سود به عنوان مبنایی برای تشخیص مالیات، بررسی قیمت محصولات واحد هایی که مشمول قیمت گذاری می باشند و بالاخره ارزیابی تخصیص منابع توسط اقتصاددانان می باشد (شباهنگ، ۱۳۸۷).
۲-۲۹- عوامل مؤثر بر رفتار گزارشگری به موقع
گزارشگری به موقع یک تابعی از عوامل مربوط به حسابرسی^[۷۹] و مخصوص شرکت^[۸۰] است. عوامل مربوط به حسابرسی آنهایی هستند که احتمالا در اجرا وظایف حسابرسی و صدور گزارش حسابرسی بطور سریع مانع می شوند (یا کمک می کنند). در واقع عوامل مخصوص شرکت آنهایی هستند که همچنین مدیریت را برای تولید گزارش سالیانه بموقع تر یا کاهش هزینه های مرتبط با تأخیر گزارشگری قادر می سازد. این مطالعه تعدادی از این عوامل که مربوط به شرایط اقتصادی اجتماعی در ایران هستند و برای آن داده های قابل دسترس وجود دارد را تحقیق می کند. عوامل مخصوص شرکت، اندازه^[۸۱]، سودآوری^[۸۲]، اهرم^[۸۳] و عمر شرکت می باشند و عوامل مربوط به حسابرسی ماه پایان سال ^[۸۴] مالی شامل می شود اثر هریک بر روی بموقع بودن به صورت زیر به صورت تئوری بیان شده است.
۲-۳۰- اندازه شرکت
بموقع بودن انتشار گزارش سالیانه یک تابعی از اندازه شرکت گزارشگر است. معمولاً شرکت های بزرگ به چند دلیل گزارشگران به موقعی هستند. اول آنها منابع بیشتری دارند، کارمندان حسابداری بیشتر و با میزان تحصیلات بالاتر و سیستم های اطلاعاتی حسابداری پیشرفته که در نتیجه بموقع تر گزارش می کنند. بیشترشرکت های بزرگ قادر به نصب تجهیزات و سایت های کامپیوتری، خرید برنامه های کامپیوتری یا استفاده از برنامه نویسان جهت نوشتن برنامه های لازم و به طور خلاصه دسترسی آسان به امکانات سخت افزاری و نرم افزاری که در پردازش و کنترل موجودی ها و عملیات سریع، صحیح و دقیقتر هستند. استفاده از این وسایل به تهیه سریع و فوری حساب ها و گزارشگری سالیانه بموقع منتج خواهد شد. دوم شرکت های بزرگ برای داشتن سیستم های کنترل داخلی قویتر با این نتیجه که حسابرسان زمان کمتری در آزمون های محتوی و رعایت صرف می کنند باعث می شود تأخیر حسابرسی حداقل شود و همچنین شرکت ها با در اختیار گذاشتن تعدادی از پرسنل خود به حسابرسان باعث تسهیل امور حسابرسی می شوند که در نتیجه شرکت ها را قادر به گزارشگری فوری به مردم می کند.
سوم شرکت های بسیار بزرگ بوسیله تعداد نسبتاً زیادی از تحلیل گران مالی پیروی می شوند که معمولاً به صدور بموقع گزارشات سالیانه برای تأیید و تعدیل انتظاراتشان از جنبه های اقتصادی حال و آینده متکی هستند. اینجا یک محرکی برای چنین شرکت هایی برای گزارشگری بموقع برای اجتناب از معاملات حدسی در سهامشان، بوجود می آید. محققان متکی بر حدس اقتصاد دانان، فرض می کنند که شرکت های بزرگتر از حساسیت بیشتری نسبت به شرکت های کوچک برخوردارند و بنابراین با انگیزش های متفاوتی در انتخاب روش های حسابداری روبه رو هستند (واتس^[۸۵]وزیمرمن^[۸۶]، ۱۹۷۸) و (گانون^[۸۷]،۱۹۶۷) فرضیه اندازه مبتنی بر این فرض است که در شرکت های بزرگتر هزینه های بیشتری نسبت به شرکت های کوچکتر وجود دارد و انتقالات ثروت بزرگتری به آنها تحمیل می شود ( دهالیوال^[۸۸]،۱۹۸۰) و دکین^[۸۹]،۱۹۷۹). و همچنین شرکت های بزرگ تحت فشار سیاسی بیشتری برای ارائه زودتر گزارشاتشان هستند.
شواهد تجربی قابل دسترسی پیشنهاد می کند که شرکت های بزرگتر از همتاهای کوچکترشان گزارشگران به موقع تری هستند (دایرومچاق^[۹۰]،۱۹۷)، آشتون^[۹۱]،۱۹۸۹)، (فرست^[۹۲]وپونال^[۹۳]، ۱۹۹۴). اندازه شرکت در تحقیقات مختلف به وسیله کل فروش یا کل دارایی های شرکت اندازه گیری شده است. در یک تحقیق انجام شده توسط آقای واتس و زیمرمن در سال ۱۹۸۹ نماینده اندازه شرکت به صورت فرمول زیر بوده است.
ارزش دفتری بدهی ها + ارزش بازار حقوق صاحبان سهام = اندازه شرکت
در تحقیق مزبور اندازه شرکت به وسیله کل دارایی های (ارزش دفتری) پایان سال هر شرکت همانندمطالعات قبلی اندازه گیری می شود (گلینگ ^[۹۴]، ۱۹۷۷، دیویس^[۹۵] و ویترد^[۹۶]، ۱۹۸۰، سیمنت^[۹۷]، ۱۹۹۵).
۲-۳۱- اندازه شرکت وبه موقع بودن سود
یکی از عوامل ساختار درونی شرکت ها که بر بازده و سودآوری آنها تأثیر دارد اندازه شرکت می باشد. اندازه شرکت تأثیر آن بر بازده و سود آوری توسط بسیاری از محققین مانند برک (۱۹۹۷)، کیم بامبرد (۱۹۸۶) مورد توجه قرار گرفته است و از عوامل تأثیرگذار بر به موقع بودن سود اندازه شرکت می باشد، اندازه شرکت اغلب به عنوان نماینده ای که بیانگر اطلاعات قابل دسترس در بازار می باشد مورد استفاده قرار گرفته است. اطلاعات شرکت های بزرگ در بازار سرمایه بیشتر و به موقع تر در دسترس هستند تا شرکت های کوچک. در اینکه شرکت های بزرگتر یا کوچکتر دارای سودآوری بیشتری هستند بین محققن اختلاف آرا وجود دارد. برخی از محققین شرکت های بزرگ تر را به شرکت ها دارای ارزش بازار کوچک تر بازده بیشتری بدست می آورند این است که آنها تنزیل بالاتری نسبت به شرکت های بزرگ دارند به عبارتی آنها پر ریسک ترند اندازه از متغیر های محتوایی است که در محدوده بین محیط و سازمان قرار دارد و از عوامل بیرونی سازمان جدا می شود. اندازه مقدار کاری که شرکت انجام می دهد تعیین می کند و شاخص هایی مانند میزان فروش، میزان دارایی ها، تعدادپرسنل و غیره به عنوان شاخص اندازه به کار می روند (شریعت پناهی،۱۳۸۷).
اندازه شرکت به عنوان نماینده ای برای عدم تقارن اطلاعات می باشد هم چنانکه مدیران شرکت های کوچک در حفظ اطلاعات محرمانه از مدیران شرکت های بزرگ موفق تر عمل می کنند. و بعلاوه به دلیل حساسیت بیشتری که شرکت های بزرگ دارند دارای هزینه سیاسی بیشتر هستند و ذینفعان بیشتری به همراه دارد و همچنین سرمایه گذاران و عموم به طور کلی دسترسی بیشتری به اطلاعات شرکت های بزرگ دارند و همچنین بدلیل اینکه شرکت های بزرگ به دقت مورد بررسی سرمایه گذاران و عموم قرار می گیرد شرکت های بزرگ تمایل دارند مدت زمان و تأخیر در گزارشگری مالی را کاهش دهند.
۲-۳۲- شاخص های اندازه گیری شرکت:
محققان در تحقیقات خود شاخص های مختلفی را برای اندازه گیری اندازه شرکت به کار برده اند که در ذیل به چند مورد از این شاخص های اندازه که کاربرد بیشتری دارند اشاره می شود.
۲-۳۲-۱- میزان دارائیهای شرکت:
در اکثر مطالعاتی که در زمینه اندازه شرکت صورت می گیرند مثل اسکات و مارتین^[۹۸] ( ۱۹۹۷) از میزان دارائیهای شرکت به عنوان شاخص اندازه استفاده شده است. زیرا یکی از ابزارهای مهم برای پی بردن به اندازه شرکت تعیین ارزش آن شرکت می باشد. بر اساس استاندارد های پذیرفته شده حسابداری، ارزشگذاری دارائیها به روش های گوناگونی امکان پذیرمی باشد مانند: روش ارزش جایگزینی، ارزش متعارف، بهای تمام شده تاریخی (دفتری) بدیهی است که استفاده از هر روش دارای محاسن و معایب خاص خود می باشد. لذا باید به دنبال روشی باشیم که دارای بیشترین امتیاز و کمترین مشکل باشد. طبق حسابداری سنتی استفاده از روش بهای تمام شده تاریخی صرفاً به دلیل بالا بودن عینیت و مستند بودن آن بیش از سایر روش ها مرسوم می باشد، در ایران به این علت که سایر روش ها ارزشگذاری دارائیها در عمل چندان مورد توجه قرار نمی گیرند فقط می توان از روش ارزش دفتری دارائیها استفاده نمود است. اسکات و مارتین در تحقیقات خویش، ارزش دفتری دارائیهای شرکت را به عنوان شاخص اندازه شرکت به کار برده اند.
۲-۳۲-۲- میزان فروش شرکت:
یکی دیگر از شاخص های تعیین اندازه شرکت، میزان فروش شرکت می باشد. به لحاظ اینکه رقم فروش مربوط به هر دوره از درجه مربوط بودن بالایی در همان دوره برخوردار است و درجه عینیت آن بالاست لذا استفاده از این شاخص می تواند مؤثرتر باشد. برک (۱۹۹۷) میزان فروش را به عنوان یکی از«آیا اندازه واقعا مهم است؟ » در تحقیقی تحت عنوان معیارهای اندازه به کار گرفت.
۲-۳۲-۳- ارزش بازار شرکت:
بعضی از پژوهشگران مانند بامیر (۱۹۸۶) و کیم (۱۹۹۰ ) برای تعیین اندازه شرکت ها ارزش بازار کل سهام شرکت ها را برای تک تک شرکت ها در یک تاریخ مشخص محاسبه می کنند ارزش بازار کل
سهام شرکت از ضریب تعداد سهام شرکت (تعداد سهام در دست مردم) با قیمت بازار هر سهم آن شرکت (در بازار بورس تعیین می گردد) محاسبه می شود. کیم و بامیر ارزش کل شرکت را به عنوان شاخص اندازه به کار گرفته اند. از جمله عیب این شاخص به این نکته می توان اشاره کرد که در کشورهای فاقد بازار کارای سرمایه ممکن است ارزش بازار شرکت حاکی از ارزش واقع آن شرکت نباشد. لیکن از آنجا که به هر صورت این مطلب در مورد تمام شرکت ها صادق است برای تحقیق به صورت مقایسه ای قابلیت اتکاء خواهد داشت.