دانشگاه آزاد اسلامی
واحد علوم و تحقیقات البرز
دانشکده حقوق
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد(M.A)

رشته حقوق با گرایش جزا و جرم شناسی
عنوان:
مبارزه با فساد اقتصادی و بررسی کنوانسیون های مریدا و ۲۰۰۷
استاد راهنما:
دکتر هما داوودی گرمارودی
استاد مشاور:
دکتر ایرج گلدوزیان
پژوهشگر:
جلیل حیدری
زمستان /۱۳۹۲
تشکر و قدردانی
حمد و سپاس خدای را که توفیق کسب دانش و معرفت را به ما عطا فرمود.در اینجا بر خود لازم میدانم که از تمامی اساتید بزرگوارم، به ویژه اساتید دوره کارشناسی ارشد که در طول سالیان گذشته مرا در تحصیل علم و معرفت و فضائل اخلاقی یاری نموده اند تشکر و قدردانی نمایم.
از استاد گرامی و بزرگوار دکتر هما داوودی گرمارودی که راهنمایی اینجانب را در انجام تحقیق، پژوهش و نگارش این پایان نامه تقبل نموده اند نهایت تشکر و سپاسگزاری را دارم.
از جناب آقای دکتر ایرج گلدوزیان به عنوان مشاور، که با راهنماییهای خود، مرا مورد لطف قرار دادهاند کمال تشکر را دارم.
تقدیم به:
تمامی پویندگان طریقت و علم و معرفت
چکیده
یکی از آسیب‏های مهمی که امنیت اقتصادی کشورها را مورد تهدید قرار می‏دهد، پدیده‏ی فساد و جرم اقتصادی است. این موضوع به خصوص در مورد کشورهایی که دارای اقتصاد رانتی هستند دارای ابعاد و مظاهر آشکارتری است و حقوق کیفری ایران نشان می‏دهد که یا اصلاً جرمی با این عنوان فساد اقتصادی در قانون کیفری ایران وجود ندارد یا تحت عنوان دیگری، جرم‏انگاری شده است و یا قانون کیفری ایران قسمتی از آن جرم را و نه به طور کامل مورد توجه قرار داده است. البته در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ اشاره شده است که،اخلال در نظام اقتصادی کشور به طور گسترده یکی از مصادیق افساد فی الارض میباشد که در این مورد نیز، قانون نارساست. بررسی‏ها نشان می‏دهد که پدیده‏ی فساد و جرم اقتصادی ابتدا امنیت اقتصادی جوامع متأثر می‏سازد و از سوی دیگر تصور جامعه و جهانی امن و بدون توجه به کارکردهای اقتصاد و روابط اقتصادی، بیهوده و تحقق ناپذیر مینماید.در این پژوهش راهکارهای مبارزه با برخی از مهمترین مصادیق فساد اقتصادی و همچنین کنوانسیونهای مریدا و ۲۰۰۷ بررسی خواهد شد.
کلید واژه ها:فساد اقتصادی-کنوانسیون مریدا- کنوانسیون ۲۰۰۷ - اقتصاد رانتی.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………….۱کلیات پژوهش
۱-بیان مساله……………………………………………………………………………………………………………………………………۵
۲- اهمیت و ضرورت پژوهش…………………………………………………………………………………………………………..۷
۳-اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………….۹
۴-. سوال پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………۱۰
۵-فرضیه پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………….۱۰
۶-تعریف واژه های کلیدی پژوهش……………………………………………………………………………………………………۱۰
۷-ادبیات نظری پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………۱۳
الف- سابقه و پیشینه پژوهشهای داخلی………………………………………………………………………………………….۱۴
ب- سابقه و پیشینه پژوهش‌های خارجی……………………………………………………………………………………………۲۶
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۸
بخش نخست:چارچوب تبیین مفاهیم(معنی شناسی،عوامل بازدارنده و…)
گفتار اول:مفهوم شناسی،عوامل و پسامدها……………………………………………………………………………………………۳۳
الف-تعریف فساد از نظر لغوی…………………………………………………………………………………………………………..۳۳
ب-تعریف فساد بر مبنای افکار عمومی‌جامعه………………………………………………………………………………………۳۳
ج-تعریف فساد از دیدگاه منافع عمومی………………………………………………………………………………………………۳۴
د-تعریف فساد اقتصادی……………………………………………………………………………………………………………………۳۴
ه- فساد اقتصادی از نظر قانون……………………………………………………………………………………………………………۳۵
گفتار دوم:راهکارهای پیشگیری از فساد اقتصادی………………………………………………………………………………..۳۵
الف۱- روش‌های پیشگیری از فساد اقتصادی………………………………………………………………………………………۴۰
ب- پیشگیری اجتماعی از فساد اقتصادی…………………………………………………………………………………………. ۴۰
ج- پیشگیری در مقررات ملی و فراملی………………………………………………………………………………………………۴۱
د-پیشگیری وضعی…………………………………………………………………………………………………………………………..۴۳
گفتار سوم:عوامل مؤثر بر گسترش فساد اقتصادی…………………………………………………………………………………۵۰
الف ـ عوامل اداری و مدیریتی……………………………………………………………………………………………………………۵۱
ب ـ عوامل فرهنگی و اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………۵۲