در فصل حاضر، روش پژوهش مشتمل بر نوع پژوهش ٬ جامعه آماری،نمونه وروش نمونه گیری٬ حجم نمونه ابزار گردآوری دادها و مشخصات ابزار ها شامل روایی و پایایی ابزار بررسی شده و در ادامه روش تجزیه تحلیل داده ها توضیح داده شده است.
۳ -۲٫ نوع پژوهش
تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی می باشد چرا که منجر به پیشنهادات اجرائی و برنامه ریزی استراتژیک جهت کاهش نابرابری های آموزشی می گردد. از نظر شیوه جمع آوری داده ها و میزان کنترل متغیرها ٬توصیفی است اما چون قسمتی از داده های مورد نیاز تحقیق از بررسی آمارها و ارقام و تبدیل آنها به شاخص ها صورت گرفته است ، تحلیلی می باشد. همچنین از آنجا که بخش دیگر داده های مورد نیاز تحقیق از طریق پرسشنامه و بررسی نگرش های نمونه آماری تحقیق جمع آوری شده است٬ پیمایشی می باشد. در نهایت با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش٬ پژوهش حاضر از نوع همبستگی می باشد.هنگامی که محقق، از دو یا چند دسته از اطلاعات مختلف مربوط به یک گروه یا یک دسته از اطلاعات از دو یا چند گروه را در اختیار دارد، می توان از این روش تحقیقی استفاده کرد. چرا که این روش برای مطالعهء میزان تغییرات در یک یا چند عامل^[۱۰۲]در اثر یک یا چند عامل دیگر است(نادری و سیف نراقی، ۱۳۸۵: ۷۸).

۳-۳٫ جامعه، نمونه و روش نمونه گیری
جامعه مورد مطالعه در تحقیق حاضر دانش آموزان مقطع متوسطه ۲۴ منطقه‌ی آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی و آمار و اسناد مربوطه در سال۱۳۹۲- ۱۳۹۱ می باشد آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی در سال ۱۳۹۱ دارای ۲۴ منطقه می‌باشد که عبارتند از: ارومیه - ناحیه ۱، ارومیه - ناحیه ۲، اشنویه، انزل، بوکان، پلدشت، پیرانشهر، تکاب، چالدران، چایپاره، خوی، سردشت، سلماس، صومای برادوست، سیلوانا، شاهین دژ، شوط، کشاورز، ماکو، مرحمت آباد، مهاباد، میاندوآب، نازلو و نقده. در مطالعه حاضر همه مناطق ۲۴ گانه مورد نظر پژوهشگر قرار گرفته است.
در جمع‌ آوری آمار واطلاعات به صورت اسنادی از آمارهای سال‌های ۹۱-۱۳۹۰، آموزش و پرورش استان، سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن، سالنامه های آماری و اطلاعات رایانه‌ای مرکز آمار ایران استفاده شده است.باتوجهبهاینکهدراینپژوهشاطلاعاتضروریازدوشیوهمراجعهبهاسنادوپرسشنامهجمعآوریشده،اینپژوهشدوجامعهآماریدارد. درجمعآوریدادههایاسنادیجامعهتحقیق،آمارواطلاعاتواسنادوسوابقتحصیلیدانشآموزانمشغولبهتحصیلدرمقطعمتوسطهوپیشدانشگاهیدرسالتحصیلی۱۳۹۰-۱۳۹۱استکهازسازمانآموزشوپرورشاستاندریافتشدهاست .
۳-۳-۱٫ روش نمونه گیری و حجم نمونه
با توجه به اینکه جامعه آماری تحقیق حاضر مناطق ۲۴ گانه آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی و دانش آموزان این مناطق می باشد و از آنجا که در این تحقیق به دو دسته داده یعنی داده های اسنادی و داده های حاصل از پرسشنامه نیاز هست بنابراین در ارتباط با جمع آوری داده های اسنادی در تحقیق حاضر نمونه گیری بعمل نیامده است بلکه از تمام شماری استفاده شده است. برای جمع آوری بخشی از اطلاعات مورد نیاز پایان نامه پرسشنامه ای در میان دانش آموزان توزیع شد .در این پژوهش برای نمونه گیری،از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای استفاده شده است.
در نمونه گیری طبقه ای، واحد های جامعهء مورد مطالعه در طبقه هایی که از نظر صفت متغیر همگن تر هستند، گروه بندی می شوند، تا تغییرات آنها در درون گروه ها کمتر شود. پس از آن از هریک از طبقه ها تعدادی نمونه انتخاب می شود. معمولا برای طبقه بندی واحدهای جامعه، متغیری به عنوان ملاک در نظر گرفته می شود که با صفت متغیر مورد مطالعه بستگی داشته باشد (سرمد وهمکاران، ۱۳۸۴: ۸۴).
جدول ۳-۱٫ توزیع جامعه و نمونه آماری دانش آموزان به تفکیک منطقه و جنسیت