شکل (۵-۱): اندازه ­گیری کرنش به روش خط‌کشی [۴۵]
در روش ترد یک پوشش ترد در محل مورد مطالعه کشیده می­ شود، این شیوه یک روش کیفی می­باشد و پس از ایجاد کرنش، قطعه دچار ترک می­گردد (شکل (۵-۲)).

شکل (۵-۲): اندازه ­گیری کرنش در روش ترد [۴۵]
یکی از بهترین روش­های اندازه ­گیری کرنش استفاده از کرنش­سنج مقاومتی- الکتریکی است. البته کرنش­سنج­­های زیادی مانند کرنش­سنج نوری، مکانیکی و… وجود دارد، ولی رایج‌ترین آنها مقاومتی- الکتریکی است. دلیل اصلی این کاربرد زیاد، دقت زیاد، دامنه گسترده کاربرد و شرایط دمایی می­باشد. البته قیمت ارزان و راحتی نصب نیز از مزایای دیگر می­باشد [۴۵]، (شکل (۵-۳، ۵-۴)).

شکل (۵-۳): کرنش­سنج مقاومتی- الکتریکی [۴۵]

شکل (۵-۴): کرنش­سنج نوری و مکانیکی [۴۵]
کرنش­سنج­های مقاومتی براساس قانون اهم ساخته شده است چرا که با حجم ثابت رسانا، اگر طول افزایش یابد، مقاومت الکتریکی کم می­ شود، (شکل (۵-۵)). این تغییر مقاومت با معادله زیر قابل محاسبه است [۴۶].
(۵-۱)
(۵-۲)

شکل (۵-۵): تغییر مقاومت براساس تغییر طول
در روابط بالا  مقاومت الکتریکی یک رسانا به ازای طول  ، سطح مقطع  و چگالی  می­باشد.
مهمترین پارامتر کرنش­سنج حساسیت آن نسبت به کرنش اعمال شده است. این پارامتر را فاکتورگیج[۷۹] می­نامند. هرچقدر این پارامتر بیشتر باشد تغییر مقاومت نسبت به کرنش بیشتر می­باشد و هرچقدر تغییر مقاومت بیشتر باشد، اندازه ­گیری آن راحت­تر و دقیق­تر می‌باشد. فاکتور گیج که با  در رابطه زیر نشان داده شده است، برابر با  تقسیم بر کرنش  است.
(۵-۳)
کرنش­سنج­های مقاومتی از مواد مختلف جهت کاربردهای متفاوت ساخته می­ شود. جنس، شرایط کاربرد و مشخصات آنها در جدول (۵-۱) آورده شده است. همچنین اجزای یک کرنش­سنج الکتریکی در شکل (۵-۶) نشان داده شده است.

شکل (۵-۶): اجزای تشکیل دهنده کرنش­سنج مقاومتی [۴۷]
جدول (۵-۱): مشخصات کرنش­سنج­های مقاومتی [۴۷]

همانگونه که در جدول (۵-۱) نشان داده شده است کرنش­سنج­ها دارای حساسیت نسبت به دما می­باشند، در واقع با افزایش دما مقاومت و طولشان تغییر می­ کند، راه ­هایی جهت جبران این خطا وجود دارد که در ادامه بحث خواهد شد.
این حسگرها محدودیت­هایی از جمله محدودیت دمایی، خستگی، میزان کرنش و محیط اندازه ­گیری دارند. مشخصات مهم و نکات کلیدی در مورد کرنش­سنج­ها بصورت ذیل خلاصه می­ شود.

 

    • کرنش­سنج­ها ساده، سبک و دارای حجم اندک هستند به نحوی که در میزان تنش موجود در قطعه تاثیر محسوسی نمی­گذارند.

 

    • امکان اندازه ­گیری در فواصل نزدیک به هم توسط این حسگرها وجود دارد.

 

      • پاسخ فرکانسی مناسب برای ثبت نوسانات سریع از دیگر ویژگی­های آن‌هاست.

    پایان نامه - مقاله - پروژه

 

    • امکان اندازه ­گیری همزمان در چند نقطه و قابلیت اندازه ­گیری از راه دور وجود دارد.

 

    • خروجی الکتریکی این حسگرها جهت پردازش داده بسیار مناسب است.

        1. محاسبه کرنش

       

       

 

در عمل کرنش­های بوجود آمده کمتر از ۰۰۱/۰ است. این کرنش در واقع حداکثر تغییر کرنش خواهد بود که تغییر مقاومت بسیار کوچکی را ایجاد می­ کند. برای مثال کرنش ۵۰۰ میکرو در یک کرنش سنج ۱۲۰ اهم با گیج فاکتور ۲ تغییر مقاومتی معادل ۱۲/۰ اهم ایجاد می­ کند. برای اندازه ­گیری چنین تغییر مقاومتی نیازمند پیکربندی الکتریکی خاصی هستیم. پیکربندی مناسب این کار پل وتستون[۸۰] می­باشد.
در سال ۱۸۴۳ فیزیکدان انگلیسی چارلز وتستون مداری را به صورت پل ابداع کرد که به کمک آن می­توانست مقاومت الکتریکی را اندازه ­گیری کند. این کار را با مقایسه مقاومت­های مجهول با مقاومت­های معلوم انجام می­داد. البته امروزه این مدار با توجه به خاصیت ویژه آن کاربردهای دیگری نیز پیدا کرده است [۴۸].
پل وتستون دارای چهار بازو می­باشد که تحت ولتاژ ورودی  قرار می­گیرد. با اندازه ­گیری ولتاژ خروجی  می­توان تغییر مقاومت را اندازه ­گیری کرد که بصورت زیر قابل محاسبه است [۴۹]، (شکل (۵-۶)).
(۵-۴)

شکل (۵-۷) پل وتستون [۴۹]
زمانی که  برابر با صفر باشد  خواهد بود. به این حالت بالانس پل می­گویند. در این وضعیت تغییر مقاومت باعث بوجود آمدن تغییر در ولتاژ خروجی می­گردد که می ­تواند مثبت یا منفی باشد [۴۸].
با بهره گرفتن از پل وتستون می­توان تغییر مقاومت کرنش­سنج را اندازه ­گیری کرد. این کار را به سه روش می­توان انجام داد. در روش اول مقاومت  را با کرنش­سنج جایگزین می­کنیم به این روش، روش ربع پل شکل (۵-۸) می­گویند. در این حالت تغییر مقاومت یک کرنش­سنج با معادله زیر محاسبه می­ شود.
(۵-۵)

شکل (۵-۸): ربع پل [۴۹]
با بهره گرفتن از معادله زیر می­توان تغییر ولتاژ خروجی را محاسبه کرد.
(۵-۶)

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...