علاوه بر این، در دنیایی که بهداشت و سلامتی، یکی از فاکتورهای بسیار مهم برای توسعه یافتگی به شمار می آید نقش شوینده ها و پاک کننده ها در زندگی مردمان و بالا بردن سطح زندگی،رفاه و سلامتی بیش از پیش آشکار می شود. با توجه به این نکته مهم، شرکت ها و صنایع تولید کننده مواد شوینده نیز در این بازار جهانی بیکار ننشسته اند و با تلاش بی وقفه، سرمایه گذاری‌های کلان، تبلیغات و بازار یابی وسیع، برند سازی و مشتری مداری،گوی سبقت را از دیگران می ربایند. آنها می‌کوشند محصولاتی با کیفیت هرچه بیشتر، قیمت مناسب و بسته بندی زیبا را راهی بازار کنند و سرانجام سودهای کلان را از آن خود سازند. ولی ما هنوز در داخل کشور مصرف کننده وفادار نساخته ایم. این در حالی است که شرکت های خارجی، به شدت به نظرات مشتری و پیشنهادات و انتقادات مصرف کنندگان، اهمیت می دهند.

لذا با توجه به تنوع محصولات تولیدی تا کنون تحقیقی در صنعت مواد شوینده مبنی بر تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری انجام نشده، که ضرورت انجام تحقیقی در این زمینه ضروری به نظر می رسد که امیدواریم نتایج تحقیق حاضر بتواند مفید فایده واقع شود.

اهمیت پژوهش

شخصیت انسان نقطه آغازین تحقیقات درباره شخصیت برند یا نام تجاری می‏باشد. مفهوم شخصیت برند یا نام تجاری، مزایای مدیریتی مهمی را به دنبال دارد که یکی از آنها اثرگذاری بر رابطه‏ی میان مصـرف‏کننده و نام تجاری می‏باشد و می‏تواند رفتار مصـرف‏کننده را توضیح دهد. از این رو چنین مفهومی می‏تواند چشم‏انداز جدیدی را برای مدیریت و عملکرد نام تجاری در حوزه‏ی بازاریابی به همراه آورد (لوئیس و لومبارت، ۲۰۱۰: ۱۱۵).
یکی از با ارزشترین داراییهای هر شرکت نام و نشان تجاری آن شرکت میباشد هرچه ارزش نام و نشان تجاری درذهن مصرف کنندگان بیشتر باشد، شرکت میتواند درسایه آن منافع بیشتری را از مصرف کنندگان کسب کند. ارزش ویژه نام و نشان تجاری یکی از داراییهایی است که هم ارزش شرکت را حفظ میکند و هم وفاداری مشتریان را به دنبال خواهد داشت. (علیپور و خطبه سرا، ۱۳۸۹)
از سوی دیگر تصمیم‏ گیری مشتری بر اساس صفات شخصیتی او شکل می گیرد، هرچه بین صفات شخصیتی افراد و نام تجاری، هماهنگی بیشتری وجود داشته باشد، احتمال انتخاب آن از سوی افراد بیشتر است.
دیوید آکر (۱۹۹۶)، شخصیت نام تجاری را هسته‏ی مرکزی و نزدیک‏ترین متغیر در تصمیم‏ گیری مشتری در هنگام خرید می‏داند.
هر نام تجاری شخصیت خاص خود را دارد. نام‌های تجاری که هویت و اهداف خود را مشخص و متمایز می‌سازد و چهره‌ای ملموس و دوستانه از خود ارائه می‌دهند، قادرند که با مشتریان خود ارتباطی غنی و سودمند برقرار کنند و نه تنها بخشی از قلب و ذهن آنها بلکه بخشی از زندگی روزمره مصرف کنندگان را تسخیر می‌کند (تیلور و گودوین^[۲]، ۲۰۰۴).
با توجه به رقابتی بودن محصولات تولیدی در صنعت مواد شوینده اهمیت شخصیت نام تجاری امری انکار ناپذیر است. پژوهش امروز درصدد برآمد تا تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری را برسی نمایید.

اهداف پژوهش

الف)هدف اصلی:
بررسی تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده.
ب)هدف های فرعی:
بررسی تاثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده.
بررسی تاثیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی به نام تجاری در صنعت مواد شوینده.
بررسی تاثیر شخصیت نام تجاری بر تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده.
اهداف کاربردی:
بهبود و ارتقاء وضعیت شخصیت نام تجاری، اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده.
که مهمترین استفاده کنندگان از تحقیق حاضر می توان به موارد زیر اشاره نمود:
صنعت مواد شوینده
صنعت های مشابه
دانشگاهیان، دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی علمی.

سوالات پژوهش:

سوالات اصلی:
آیا شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟
سوالات فرعی:
آیا شخصیت نام تجاری بر اعتماد اعتباری به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟
آیا شخصیت نام تجاری بر اعتماد صفاتی به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟
آیا شخصیت نام تجاری بر دلبستگی رفتاری به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟
آیا شخصیت نام تجاری بر دلبستگی نگرشی به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟
آیا شخصیت نام تجاری بر تعهد عاطفی به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟
آیا شخصیت نام تجاری بر تعهد هنجاری به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟
آیا شخصیت نام تجاری بر تعهد مستمر به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد؟

فرضیه ‏های تحقیق:

فرضیه اصلی:
شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.
فرضیه های فرعی:
شخصیت نام تجاری بر اعتماد اعتباری به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.
شخصیت نام تجاری بر اعتماد صفاتی به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.
شخصیت نام تجاری بر دلبستگی رفتاری به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.
شخصیت نام تجاری بر دلبستگی نگرشی به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.
شخصیت نام تجاری بر تعهد عاطفی به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.
شخصیت نام تجاری بر تعهد هنجاری به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.
شخصیت نام تجاری بر تعهد مستمر به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تاثیر معنی داری دارد.

مدل تحقیق:

متغیرهای تحقیق در غالب مدل مفهومی زیر ترسیم شده است
مدل تحقیق برگرفته از مقاله لوئیس و لومبارت (۲۰۱۰) می باشد.

قلمرو تحقیق

الف) قلمرو موضوعی:
این تحقیق از لحاظ قلمرو موضوعی در حیطه مباحث مدیریت بازاریابی می باشد.
ب) قلمرو مکانی :
قلمرو مکانی تحقیق شامل مصرف کنندگان مواد شوینده شهر تهران میباشد.
ج) قلمرو زمانی :

دستیابی به روش شناسایی و تعیین عوامل موثر در انتخاب بازیکن برتر
دستیابی به مدل تصمیم گیری چند معیاره به منظور ترکیب عوامل مختلف در فرایند ارزیابی و انتخاب بازیکن برتر
۱-۵- فرضیه ها یا سؤال های تحقیق:
۱-۵-۱- سئوال اصلی:
چگونه می‌توان با در نظر گرفتن شاخص های مالی و ورزشی در انتخاب بازیکنان یک تیم فوتبال مدلی چند معیاره طراحی نمود که سر مربی یک تیم فوتبال را در شناسائی و انتخاب بازیکنان برتر یاری نماید؟
۱-۵-۲- سئوالات فرعی:
عوامل موثر در انتخاب بازیکن برتر کدامند؟
عوامل فوق را چگونه باید شناسائی و احصا نمود؟این عوامل چگونه دسته بندی می شوند؟
کدامیک از الگوهای تصمیم گیری چند معیاره در حل مساله قابلیت استفاده دارد؟
۱-۶- تعریف عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق :
تصمیم گیری چند معیاره :
تعریف نظری:
انتخاب یک راهکار از بین راهکارهای موجود
تعریف عملی:
تصمیم گیری فرایند یافتن بهترین موقعیت در بین گزینه های موجود است . در اکثر مسایل ، تصمیم گیرنده می خواهد به بیش از یک هدف ، در راستای انتخاب نحوه اجرای فعالیت ها ، دست یابد .(زلنی ۱۹۸۲)
باشگاه فوتبال لیگ برتر:
تعریف نظری :باشگاهی که در لیگ برتر بر طبق دستور فدراسیون مجاز به رقابت می باشد.
تعریف عملی:در این پژوهش باشگاه فوتبالی مدنظر ماست که در لیگ برتر فوتبال کشور به رقابت تحت نظارت فدراسیون فوتبال ایران می پردازد.
آمادگی جسمانی :
تعریف نظری :
عبارت است از توانایی انجام تمرینات با قدرت و چابکی بدون احساس خستگی مفرط و داشتن ذخیره انرژی کافی برای پرداختن به فعالیت ها

تعریف عملی:
آماده سازی جسمانی یکی از مهمترین بخش های تمرین در رشته های مختلف است که پیش نیاز دست یابی به اجرای ورزشی بهینه می باشد. هدف اصلی از آماده سازی جسمانی افزایش قابلیت های عملی ورزشکاران و توسعه قابلیت های او تا بالاترین حد هنجارها می باشد. دریک برنامه تمرینی هدفدار و روشمند ، آمادگی جسمانی به این ترتیب توسعه می یابد که در مرحله اول ورزشکار به آماده سازی جسمانی عمومی می پردازد و به دنبال آن مرحله آماده سازی ویژه شروع می شود .
۱-۷- شیوه انجام تحقیق :
در این تحقیق در گام اول به شناسایی شاخص های موثر بر انتخاب بازیکن برتر پرداختیم .ابتدا با توجه به ادبیات علمی شاخصهای اولیه احصا گردیدند . این شاخصها با روش پرسشنامه ای و با بهره گرفتن از نظرات خبرگان ورزشی و دانشگاهی به طور نهائی تعیین شدند .
در گام بعدی الگوی تصمیم گیری چند معیاره مناسب برای حل مساله طراحی گردید و اوزان شاخص ها نیز از طریق پرسشنامه از خبرگان ورزشی و دانشگاهی به دست آمدند .
در گام سوم و بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه ها در مورد شاخصهای غیر کمی و اطلاعات مستند و عینی برای شاخصهای کمی اقدام به حل مدل و تست درستنمائی مدل در موقعیت واقعی نمودیم .
۱-۸- مدل مفهومی :
در شکل ۱-۱- مدل مفهومی تحقیق نشان داده شده است .
شناسایی شاخص ها با روش مصاحبه آزاد و با بهره گرفتن از نظرات خبرگان ورزشی و دانشگاهی
شناسایی شاخص ها
طراحی الگوی تصمیم گیری چند معیاره مناسب برای حل مساله
طراحی مدل
جمع آوری نهایی شاخص ها و وزن دهی آنها به وسیله پرسشنامه از خبرگان دانشگاهی و ورزشی
حل مدل
حل مدل و تست درستنمائی آن در موقعیت واقعی
شکل۱-۱- مدل مفهومی تحقیق
۱-۹- روش شناسی تحقیق :
این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از منظر روش اجرا توصیفی و مدل سازی است.
۱-۱۰- جامعه آماری تحقیق :
جامعه آماری این تحقیق در مراحل اول و دوم جامعه خبرگان ورزشی (سرمربیان و اعضای کادر فنی باشگاه های فوتبال لیگ برتر ) و جامعه خبرگان دانشگاهی (اساتید تربیت بدنی دانشگاه های تهران ) و در مرحله نهایی کادر فنی باشگاه فوتبال مس کرمان بودند .
۱-۱۱- نمونه آماری تحقیق و روش نمونه گیری:
این تحقیق در ۳ مرحله صورت گرفت .
تعیین شاخص های اولیه از طریق مصاحبه های آزاد با برخی خبرگان ورزشی و دانشگاهی و تحقیقات محقق ( با توجه به مبانی نظری و ادبیات علمی تحقیق )
احصا نمودن شاخص های با اهمیت تر و بدست آوردن وزن شاخص ها
تست مدل در باشگاه فوتبال مس کرمان
نمونه آماری اول در مرحله دوم تعدادی از سرمربیان و اعضای کادر فنی باشگاه های فوتبال لیگ برتر و نمونه آماری دوم در مرحله دوم تعدادی از اساتید تربیت بدنی دانشگاه های تهران بودند و در مرحله سوم که مرحله اجرای طرح می باشد نمونه گیری از سرمربی و اعضای کادر فنی باشگاه فوتبال مس کرمان انجام گرفت که در این مرحله نمونه آماری برابر با جامعه آماری بود .
همچنین روش نمونه گیری در مرحله دوم تصادفی ساده بود .
تعداد اعضای جامعه خبرگان ورزشی ۷۲ نفر ، تعداد اعضای جامعه خبرگان دانشگاهی ۹۰ نفر و تعداد اعضای کادر فنی باشگاه مس کرمان ۴ نفر بودند .
از میان ۷۲ نفر از خبرگان ورزشی ۵۶ نفر و از میان ۹۰ خبره دانشگاهی ۶۷ نفر ، به عنوان نمونه انتخاب شدند .
۱-۱۲- ابزارهای گردآوری(داده ها) اطلاعات:
در مرحله اول از طریق مصاحبه های آزاد با برخی خبرگان ورزشی و دانشگاهی و تحقیقات محقق ( با توجه به مبانی نظری و ادبیات علمی تحقیق ) شاخص های اولیه بدست آمدند . در مرحله دوم از طریق پرسشنامه از خبرگان ورزشی و دانشگاهی اطلاعات جمع آوری گردید و در مرحله سوم نیز از طریق پرسشنامه از اعضای کادر فنی باشگاه فوتبال مس کرمان به گردآوری اطلاعات پرداخته شد .
۱-۱۳- روش تحلیل داده ها :

سالانه

زمستان

پاییز

تابستان

بهار

فصل

۷/۱۴۱۷

۲۷/۳۳۹

۱/۶۲۶

۸۵/۲۸۰

۵/۱۷۱

متوسط بارش به میلیمتر

۱۰۰

۹۳/۲۳

۱۶/۴۴

۸/۱۹

۰۹/۱۲

درصد بارش

مأخذ : داده های سازمان هواشناسی استان گیلان – ایستگاه لاهیجان- ۱۳۹۲- ۱۳۷۸
همانگونه که در جدول شماره ۴-۷ مشخص است میانگین بارندگی فصلی محدوده مورد مطالعه ما بنحوی است که بیشترین سهم از بارندگی سالانه را فصل پاییز با ۱/۶۲۶میلیمتر و ۱۶/۴۴ درصد به خود اختصاص داده است و کمترین بارندگی فصلی مربوط به فصل بهار با ۵/۱۷۱ میلیمتر و ۰۹/۱۲ درصد می باشد. در نمودارشماره ۵ توزیع فصلی بارندگی نشان داده شده است.
شکل ۴-۸ نمودار توزیع فصلی بارندگی
شکل ۴-۹ نمودار منحنی آمبروترمیک ایستگاه لاهیجان در سالهای ۹۲-۱۳۷۸
۴-۲-۱-۳- رطوبت نسبی
رطوبت نسبی عبارت است از نسبت بخار آب موجود در هوا به مقدار بخار آبی که در همان دما می تواند داشته باشد. (علیجانی، بهلول، ۱۳۷۶).
عنصر اقلیمی دیگری که گیلان را در میان استان های دیگر کشور شاخص می سازد میزان رطوبت نسبی هوا است. رطوبت نسبی که در واقع توانایی هوا در نگهداری رطوبت در دماهای مختلف است در ساعات اولیه صبح به حداکثر و در میانه روز کم ترین مقدار است.
رطوبت نسبی حداکثر و حداقل در کلیه ماه های سال بالای ۵۹ درصد می‌باشد. متوسط سالانه رطوبت نسبی حداکثر حدود ۷/۹۳ درصد می‌باشد. این مقدار بین حداکثر ۲/۹۶ درصد آبان ماه و حداقل ۴/۸۹ درصد در تیر ماه در نوسان است. رطوبت در شرایطی که دمای هوا بالا نباشد مشکلی برای آسایش انسان به وجود نمی­آورد اما رطوبت نسبی بالا موجب می شود تا تعرق بدن به خوبی صورت نگیرد در نتیجه فرصتی برای خنک شدن اتفاق نمی افتد به این حالت هوا در اقلیم شناسی حال شرجی گفته می شود. با عنایت به موارد مذکور و میزان رطوبت در اقلیم مورد بررسی ایجاد کوران در طراحی ضروری به نظر نمی‌رسد و لیکن جهت حفاظت بنا در مقابل رطوبت بالارونده که معمولاً به دلیل ضعف های اجرایی ایجاد می‌شود، توصیه می شود ساختمانها در زمان طراحی و اجرا روی سکوهایی به ارتفاع تقریبی۸۰ سانتیمتر اجرا شوند. تا تهویه هوا به خوبی صورت گیرد و از خوردگی مصالح توسط رطوبت حتی الامکان جلوگیری شود.

جدول ۴-۸ مقادیر حداکثر رطوبت نسبی ماهانه و سالانه ایستگاه لاهیجان طی دوره آماری موجود ( درصد)

سالانه

اسفند

بهمن

دی

آذر

آبان

مهر

شهریور

مرداد

تیر

خرداد

اردیبهشت

فروردین

ماه

اراده ، توانایی انتخاب یا تصمیم گیری است که به موجب آن، ما تصمیم می گیریم که چه کارهایی انجام دهیم. اراده در مقام قدرت تصمیم گیری، به طور طبیعی، به عنوان موضوعی تلقی می شود که، آزادی عملکردمان را اعمال می کنیم.
نحوه­ عملکرد، تحت نظر ما می باشد. صلاحیت تصمیم گیری در این خصوص که به چه کاری صورت دهیم نیز به ما بستگی دارد ( موسوی ، ۱۳۸۱، ص۹).
در فلسفه ی اسلامی، اراده در غیر خداوند، به عنوان یکی از شئونات نفس مطرح است و برخی از فلاسفه آن را به طور صریح در زمره­ی کیفیات نفسانی آورده اند که از اجتماع مقدمات متعدد و گرایش های متنوع در نفس پدید می آید( موسوی خمینی، ۱۳۶۲،ص۱۹).
طبق تعریف بعضی فلاسفه، « قوه­ی تمایلی که زمینه ی تعیین کننده ی درونی آن در عقل فاعل قرار دارد اراده نامیده می شود. پس اراده قوی تمایل است؛ اما نه از لحاظ ارتباطش با عمل، بلکه بیشتر نسبت به زمینه ی تعیین کننده ی گزینش برای عمل.

اراده درواقع خود هیچ زمینه­ تعیین کننده ای ندارد؛ بلکه تا آنجا که می تواند تعیین کننده­ گزینش باشد. همان عقل عملی است( کانت، ترجمه صانعی، ۱۳۸۳،ص ۴۴).
« اراده از منظر کلام و فلسفه اسلامی نیز، تعاریف منطقی بیان گردیده است. دو نحله ی مشهور کلامی، یعنی اشاعره و معتزله، در مقام تبیین معنای اراده تعاریفی داده اند.
اشاعره، اراده را صفتی تخصیصی می دانند؛ به این معنا که هرگاه دو مقدور در عرض هم بر نفس عرضه می شوند و شخص قادر به انجام هر دو باشد. در اینجا اراده، مختص یکی از آن دو برای انجام است.
اشاعره معتقدند اراده صفتی مغایر صفت، علم و قدرت است. این صفت، باعث تخصیص یکی از دو طرف فعل و ترک می شود. پس اشاعره، حقیقت اراده را مشخص نمی سازد؛ بلکه فقط آن را امری متمایز از علم و قدرت معرفی می کنند، که مختص یکی از مقدور ین است.
اما از نظر معتزله اراده و کراهت را از جنس ادراک می دانند؛ به این معنا که اراده عبارت است از اعتقاد به نفع، و کراهت، اعتقاد به ضرر، بعضی از معتزله اراده را از نسخ اداراک نمی دانند؛ بلکه آن را عبارت از میلی می دانند که به دنبال اعتقاد به نفع حاصل می شود و این همان میلی است که به اشتیاق نفس برای ایجاد فعل تفسیر می شود.
نظر معتزله را در مورد وجود اراده در انسان را به طور خلاصه، اینگونه می توان بیان داشت که هرچه از بنده صادر شود، بر مبنای اراده­ی آزاد اوست. آن ها می گویند افعال، مخلوق آدمی است و خدای تعالی را هیچ دخالتی در افعال انسان نیست و نقش خداوند متعال در افعال آدمیان به همین مقدار است که قدرت و توانایی انجام هر کاری را در وجود آنان به ودیعه نهاده است.
اعتقاد فقهای امامیه نیز بر آن است که هر دو گروه اشاعره و معتزله از راه صواب به خطا رفته اند، نه مانند اشاعره ، جانب افراط را بگیریم و قدرت اختیار را از بشر به طور کلی سلب کنیم و نه جانب تفریط را مانند معتزله، که حق تعالی را از کار خلائق بر کنار دانسته و بشر را فعال ما یشاء بدانیم بلکه به تعبیر امام صادق «ع» :
موضوع شیعه در این خصوص، بر مبنای چنین قولی استوار است و تکلیف را جز در پرتو اختیار، قابل توجیه نمی دانند( مطهری، ۱۳۶۵، ص ۱۱).

۱-۳-۶-۳- تمایز مفهوم اراده از مفاهیم مشابه

اندراج معانی لغویی بظاهر متشابه در ذیل معنای واژه ی اراده در فرهنگهای لغت، سبب استعمال ناصواب واژه های در ظاهر معنی به جای اراده گردیده است. این استعمال به شکل فراوان در عرصه علوم جنایی، به چشم می خورد و باعث تداخل و تناظر حوزه ی مفهومی هر یک از واژه های مورد نظر گردیده و ترتیب احکام خاص بر آن ها را از نظر اصولی و منطقی کاملاً دشوار ساخته است.
بر این اساس، در ادبیات و گفتمان حقوق کیفری، به سادگی به جای واژه ی اراده، از واژه‌های بظاهر شبیه استفاده می شود؛ بی آنکه کمترین توجهی به لزوم تفکیک پذیری واژه ی اراده از واژه های یاد شده شود.
مثلاً برای نمونه قانونگذار، در ماده ی ۲۴ ق.م.ا چنین استعمال ناروایی داشته است و اصطلاح ناصواب مسلوب الاختیار را به جای اصطلاح صحیح « مسلوب الاراده » به کار برده است.بنابراین پیش شرط اساسی ترتیب احکام خاص بر اراده و همچنین بر مراتب و مؤلفه های اصلی آن، بازشناسی و تفکیک معنای « اصطلاحی » اراده از معنای اصطلاحی برخی واژه هاست. حال، از آنجا که در عرصه ی علوم جنایی، برخی واژه ها همچون « اختیار»، « قصد»، «طلب» و «عمد» به نسبت کثرت استعمال بیشتر از واژه های دیگر به جای واژه اراده استعمال می شوند.
۱-اختیار :
از جمله واژه هایی که در جنب واژه ی اراده به عنوان واژه ی مترادف و هم معنا یا اساساً واژه جایگزین آن استعمال می شود، واژه اختیار است. حقیقت این است که اراده، اعم از اختیار است، چون اختیار میل همراه با برتری بخشی است. بعضی برتری دادن یکی از طرفین یا طرفها بر دیگری یا به تعبیر دیگر اختیار آن است که شخص، یکی از دو طرف را که برای فعل ثابت است (وجود یا عدم) ترجیح دهد.
وجوه افتراق اراده و اختیار را می توان در چند مورد، خلاصه کرد:
الف) اراده، صفت نفس و از کیفیات نفسانی است، عرضی است مجرد که با علم حضوری و تجربه­ درونی شناخته می شود، حال آنکه اختیار، فقط وصف فعل انسانی است.
ب) متعلق اراده می تواند امر ممکن و غیر ممکن باشد؛ اما اختیار پیوسته به امور ممکن متعلق می گیرد و آن را عینیت می بخشد.
ج) اراده، از جنبه های مختلف، دارای مراتب است که از جمله اراده­ی جدی، اراده استعمالی، یا غیر جدی، اراده تام. اراده نسبی را در عرصه ی حقوق کیفری، اگر چه مراتب و مؤلفه های اراده با تعابیر دیگر معمولاً بیان گردیده است، اما در هر شکل، اراده به عنوان خاستگاه اساسی مسئولیت کیفریف امری مقدم بر اختیار دانسته شده است و تحدید نسبی یا کلی دامنه­ مسئولیت کیفری به اعتبار آن انجام می پذیرد.
۲-قصد :
از دیگر واژه هایی که گاه به جای یا همراه آن استعمال می شود، واژه­ی قصد است. جوهره‌ی تمام اعمال حقوقی ازمنظر فقهی و اصولیریال قصد است. از منظر حقوق کیفری نیز قصد که همچون اراده به عنوان صفت نفسانی شناخته می شود. ملاک تعین وصف عمدی یا غیر عمدی بودن رفتار مجرمانه است. با وجود این معنای قصد از نظر اصطلاحی و نیز ترتیب آثارحقیقی، از معنای اراده متمایز است. در لغت، قصد در معنای توجه هدف یا جهت مندی و جهت دار نبودن خواست آمده است. بنابران، مفهوم اراده و افعال اداری از مفهوم قصد در معنای جهت گیری اراده به غرض مورد نظر است متمایز می شود و حقودانان از گذشته بر این مطلب تأکید داشته اند. در تشریح این موضوع باید گفت، اراده گاه در افرادی که قصد نداشته اند، یافت می­ شود؛ برای نمونه، گاه گفته می شود فردی، دیگری را با پرتاپ سنگ مجروح نمود یا کشت.
در حالی که آنچه را وی انجام داده، بدون قصد بوده است. بدیهی است اقدام فرد مذکور، فعلی است که به واسطه ی اراده ی او انجام یافته است. در مجموع، اراده در ارتباط با متعلق آن، به شکل معیّن ، قصد نامیده می شود.
البته تفاوتهایی بین اراده و قصد دیده می شود. از جمله :
الف) در موارد بسیاری، بی آنکه تصمیمی در خود احساس کنیم، اراده را در درون خود می یابیم؛ یعنی رسیدن به هدف را خواستاریم و کاری را که باید به آن هدف برسد اراده می کنیم.
ب) گاه اراده­ی ارتکاب گناه و جرم وجود دارد، اما قصد ارتکاب رفتارهای یاد شده موجود نیست.
ج) به اعتقاد برخی حقوقدانان، قصد ارتکاب جرم- از منظر حقوق کیفری- از مباحث رکن مادی است؛ در حالی که اراده و تحلیل عناصر آثار آن، از مباحث و مبانی رکن روانی است (صانعی، ۱۳۸۲، ص ۲۰۹ ).
بر این اساس، قصد و اراده دو مفهوم متمایز، و در عین حال مرتبط با یکدیگرند و در حقوق کیفری، جهت گیری اراده به سوی رفتار و نتیجه مجرمانه، قصد مجرمانه­ی عام یا خاص را در شخص شکل می بخشد.
۳- طلب
در اصطلاح فقهی و اصولی و نیز در قلمرو حقوق کیفری، گاه واژه های طلب و اراده به جای یکدیگر به کار می روند. این در حالی است که واژه ی طلب، به اعتبار مفهوم و مدلول، از واژه‌ی اراده کاملاً متمایز است.
در لغت، طلب که واژه­ای عربی و مصدر متعددی است، در معنای خواستن و جستن آمده است( معین، ۱۳۸۲، ۶۲۸).
اما در اصطلاح فقهی و در حوزه ی حقوق خصوصی، منظور از طلب، تعهدی است که بر ذمه ی شخص به نفع کسی وجود دارد(کاتوزیان، ۱۳۶۹، ص ۱۷۰).
اراده به عنوان یک صفت حقیقی، که قائم به نفس است و ما به ازای خارجی دارد- از امورحقیقی است، نمی تواند دارای «وجود انشایی» باشد، به خلاف « طلب» که دارای معنایی است که قابلیت داشتن وجود انشایی به وسیله ی انشاء را دارد و معنای آن « بحث و تحریک» است( موسوی، ۱۳۸۱، ص ۲۳).

۱-۳-۶-۴-جایگاه اراده در عرصه ی مسئولیت کیفری

مسئولیت کیفری ، رکن اساسی در نظام حقوق کیفری است . مسئولیت کیفری، رکنی از ارکان جرم نیست : زیرا فقط در حالتی که بیشترهمه­ی ارکان جرم تحقق یافته باشند، مطرح می شود .
در حقوق کیفری ، مسئولیت کیفری از موضوعاتی است که بررسی و تحلیل آن دشوار است: زیرا پیش شرط ضروری آن ، یعنی اهلیت جنایی مقوله ای پیچیده است .
اگر چه لازمه ی هر جرمی ، تجمع ارکان سه گانه­ی قانونی مادی و روانی است ، ولی در بسیاری از موارد ، با وجود تجمع ارکان یاد شده ، عمل ارتکابی قابل تعقیب و مجازات نیست : زیرا به دلیل اختلال تام قوه­ی تمییز و اراده در حین ارتکاب جرم ، موانعی در مسیر تحقق مسئولیت کیفری حادث می شود ، که در مورد مسئولیت کیفری و علل رافع آن به طور مفصل در پیش بحث می شود .

۱-۳-۶-۵- قلمرو اراده در حقوق کیفری

بحث راجع به اراده، اگرچه به طور کلی در عرصه علوم مختلف انسانی- همواره و از گذشته‌های دور مطرح بوده و دیدگاه های بسیاری در ارتباط با آن بیان شده است، اما در قلمرو حقوق کیفری و بویژه در سده های اخیر، جایگاه مهمتر و شناخته شده تری یافته است؛ به گونه ای که طرح مباحث راجع به اهلیت جنایی، اصولاً با تکیه بر نقش محوری اراده و با توجه به آن صورت پذیرفته است.
همچنین مکاتب حقوق کیفری در حوزه مسئولیت کیفری با دیدگاه های متفاوت و متمایزی در ارتباط با اراده مطرح ساخته اند؛ به گونه ای که به طور مشخص، رویکرد برخی از آنها جبرگرایانه ، بوده و برخی نیز موضوع خویش را در ارتباط با مسئولیت کیفری، بر مبنای اراده‌ی آزاد توجیه کرده اند.
امروزه، حقوق کیفری به عنوان یک علم دستوری و هنجاری، به دنبال تنظیم و وضع قواعدی است که به وسیله ی آن، دولت و جامعه را در جهت مقابله با رفتارهای زیانبار توانمند سازد.
به منظور رسیدن به این هدف، قواعدی را در مقام ممنوعیت یا محدودیت ارتکاب برخی رفتارها وضع می کند و ضمانت اجراهای مختلفی را با وصف سزادهندگی و یا بازپروانه بودن مقرر می دارد.
البته، اصولاً قانونگذاران، قواعد مربوط به مسئولیت کیفری را بر پایه ی اراده ی آزاد و تصدیق مؤلفه های اساسی آن استوار می سازد.
در ادوار اخیر، از منظر قانونی و در ادبیات حقوق کیفری اغلب کشورها از اراده به عنوان عصاره ی تقصیر جزایی و محور کلیه ی جرایم، اعم از عمدی و غیر عمدی یاد می شود و مسئولیت کیفری، متناسب با ایراد خلل به اراده با مانع روبرو می شود.
حقوق کیفری، از شرط ارادی بودن رفتار ارتکابی، به عنوان شیوه ای برای خارج کردن موارد متعدد و متنوعی از رفتارها از محدوده ی قلمرو خود استفاده کرده است. بر همین اساس قانونگذارف احراز و اثبات وجود اراده را پیش شرط توجه و تحمیل کیفر دانسته است.
قانونگذار در نظام های مختلف عدالت کیفری، به طور صریح، برخی رفتارها را به عنوان مصادیق رفتارهای غیر ارادی، در نتیجه ی عارض شدن حالاتی همچون اجبار مادی، آسیب مغزی و ناهوشیاری بر شمرده است؛ به همین منظور ، مسئولیت کیفری افراد را متناسب با خلل وارد شده بر اراده به طور تام یا نسبی محدود کرده است.
در مواردی نیز، قانونگذار این امکان را فراهم کرده است تا دادگاهها بتوانند با تشخیص حالات و عوارض مخل اراده، بر حسب مؤلفه ها و ویژگی های اساسی مربوط به آنف دامنه ی مسئولیت افراد را تعیین کنند.

• انواع بافت

۱-۹-۱-۱ بافت شهر
بافت شهری عبارت است از درهم تنیدگی فضاها و عناصر شهری که به تبع شرایط طبیعی بویژه توپوگرافی و اقلیم به طور فشرده یا گسسته و با نظم خاص در محدوده ی شهر یعنی بلوک ها و محلات شهری جایگزین شده اند.
(فرید، ۱۳۶۸:۹۶).
۱-۹-۱-۲ بافت تاریخی
مناطقی واقع در بخش های قدیمی شهرها هستند که تا قبل از آغاز قرن حاضر، یعنی شروع شهر نشینی جدی در ایران، سطح را تشکیل می دادند این گونه بافت ها که در زمان حاضر در مرکز شهرها واقع اند جایگاه وموقعیت
ویژه ای در شهر دارند سطح نسبتاً گسترده و عملکرد نیرومند (عملکرد فراشهریو در مقیاس منطقه ای و ملی) بر اهمیت آنها افزوده است. بازارهای سنتی شهری به عنوان مراکز داد و ستد و بناهای با اهمیت دیگر مانند مراکز مذهبی در این بافت ها واقع شده اند (میر میران، مجله معماری و شهر سازی: ۸۱:۸۳).
۱-۹-۱-۳ بافت قدیمی
این گونه بافت در اطراف هسته ی اولیه شهرها یعنی بافت تاریخی و پیوسته به آن شروع به شکل گیری کرد این بخش از شهر که در حد فاصل گذرا از شهر نشینی آرام به شهر نشینی سریع شکل گرفت، نه چندان تاریخی است و نه چندان جدید. حتی سازمان فضایی یابی فضایی آن چیزی در حد فاصل فضای بافت تاریخی و جدید است می توان تصور کرد که کالبد شهرهای ایران در سه دهه ی اول قرن ۱۴ از بافت تاریخی و قدیمی تشکیل شده بود .
(فلامکی، ۱۳۸۰:۱۰۸-۱۰۵).
۱-۹-۱-۴ بافت میانی
این بافت از حدود سال ۱۳۰۰ تا اوایل دهه ۴۰ گرداگرد بافت قدیم شهر شکل رفت. هرمزمان با رشد و گسترش شهرها، تغییرات کالبدی جدیدی در بخش قدیم شهرها صورت گرفت. احداث خیابان های جدید، نخستین نمودهای شهر سازی جدید است به دنبال آن، حاشیه خیابان ها تغییر شکل داده و بناهای تازه ای ساخته شد اما قسمت درونی بافت کمتر دچار تغغیر و تحویل شد. مرحله تخریب بافت قدیمی با ایجاد میدان هایی در مرکز شهرها و خیابان های عمود بر هم به شکل شطرنجی شروع شد. بافت میانی نیز به موازات این شبکه ی خیابانی رشد کرد و گسترش یافت. از خصوصیات بارز بافت میانی شهرها، ساخت و سازهای غیر بومی، پهن تر بودن کوچه ها ، وجود نشانه هایی از خیابان بندی ها به سبک مدرن و همچنین درخت کاری و ساخت پیاده روها و نماسازی مدرن در حاشیه خیابان هاست .(شماعی و پور احمد ۱۳۸۴:۸۷-۸۶).
۱-۹-۱-۵ بافت جدید
در اوایل دهه چهل شهرهای ایران سریع تر از دهه های پیشین و در اطراف بافت قدیمی آغاز شد و در ابتدا این رشد معمولاً در اطراف خیابان هایی که عناصر جدید را به شهر متصل می کرد صورت می گرفت و اگر در اطراف شهرها عناصر جاذب طبیعی، تاریخی و مذهبی وجود می داشت شهر به طرف آنها گسترش می یافت.( جوادی ۱۳۸۳: ۵۹).
۱-۹-۱-۶ بافت فرسوده
بافت فرسوده ی شهری به عرصه هایی از محدوده ی قانونی شهرها اطلاق می شود که به دلیل فرسودگی کالبدی، عدم برخورداری مناسب از دسترسی سواره، تاسیسات، خدمات و زیر ساخت های شهری آسیب پذیر بوده و از ارزش مکانی، محیطی و اقتصادی نازلی برخوردارند. این بافتها به دلیلی فقر ساکنان و مالکان آنها امکان نوسازی خود به خودی را نداشته و سرمایه گذران نیز انگیزه ای جهت سرمایه گذاری در آن ندارند. (شورای عالی شهر سازی و معماری ایران ۱۳۸۳:۴).
۱-۹-۱-۷ بافت پیرامونی
بافت هایی هستند که عمدتاً مهاجران روستایی و تهی دستان شهری را در خود جای داده اند و بدون مجوز خارج از برنامه ریزی رسمی و قاونی توسعه ی شهری (طرح های جامع و تفضیلی) در درون یا خارج از محدوده ی قاونی شهرها بوجود‌آمده اند .(همان منبع :۵).
۱-۹-۲ حفاظت
حفاظت، عبارت است از هر گونه کوششی که به منظور جلوگیری و متوقف ساختن ضایعات و یا نابودی انجام
می شود. حفظ و نگهداری مسمر از شواهد تاریخی و آثار فرهنگی و هنری ارزشمند (اعم از مرمت شده و یا نشده) و جلوگیر از فرسودگی ها و آسیب ها و نیز قابلیت ها و ارزش های اصیل آنها از آسیب ها و خدشه ها چارچوب و قالب حفاظت آن را تعریف می کند. ( پور احمد و شماعی، ۱۳۸۴:۴۶).
۱-۹-۳ نوسازی
نوسازی، فرایند و مداخله ای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است که با هدف توسعه و بارزنده سازی محیط شهری و احیای فضای زندگی و ساختار اجتماعی برای نجات بخشی از شهر و بهبود و بهینه سازی کالبد فرسوده و حفظ حقوق و خواسته های به هنگام مردم و ساکنین آن اجرا می شود.( پور احمد و شماعی، ۱۳۸۴:۴۶).

۱-۹-۴ باز سازی
مفهوم و نوع مداخله ی فرایند بازسازی عبارت از: دوباره سازی، تجدید سازمان ساختاری- اصلاح بنیادی فرایند باز سازی، می تواند دو نوع کلی باشد که عبارتند آز :۱- بازسازی تاریخی۲- بازسازی غیر تاریخی( سازماندهی). (شماعی ۱۳۸۰:۵۲ رساله دکترای دانشگاه تهران).
۱-۹-۴-۱ بازسازی تاریخی
دوباره سازی تاریخی و بازسازی اساسی کالبد و آثار ابنیه ی تاریخی و فرهنگی ارزشمد از بین رفته یا شدیداً آسیب دیده، مرمت بنیادی و ساختاری، به حالت اولیه در آوردن و مشابه سازی تاریخی، حداکثر سازی تاریخی، حداکثر بهسازی و مرمت حداقل نوسازی. بازسازی تاریخی ادامه و مکمل فرایند بهسازی است.
۱-۹-۴-۲ بازسازی غیر تاریخی
تخریب و سازماندهی کالبد ناهنجار و فرسوده ی فاقد ارزش تاریخی و فرهنگی، پاک سازی و پالایش کالبدی اصلاح ساختاری و بنیادی، حداکثر نوسازی، حداقل بهسازی. بازسازی غیر تاریخی ادامه و مکمل فرایند نوساز بوده و دارای ماهیت سازماندهی است.( نریمانی، ۱۳۷۹:۲۷-۲۳).
۱-۹-۴-۳ احیاء
به معنی باز گردانیدن آثار هنری خراب شده به وضع و حالت اولیه
آن می باشد به عبارت دیگر اقدام هایی که سبب بازگرداندن حالت وجودی، ذاتی و اصلی به بناء مجموعه یا فضای شهری می شود.( حبیبی و مقصودی، ۱۳۸۲:۸).
۱-۹-۴-۴ برنامه ریزی
فریدمن برنامه ریزی را نوعی تفکر در باره ی مسائل اجتماعی، اقتصادی تعریف نموده که جهت گیری و آینده نگری به صورت عملی، در روابط، اهداف و تصمیمات همه جانبه دارا بوده و بشدت در زمینه خط مشی و برنامه از جامعیت برخوردارباشد.
۱-۹-۴-۵ برنامه ریزی شهری
برنامه ریزی شهر ی عبارت است از تامین رفاه شهر نشینان، از طریق ایجاد محیطی بهتر، مساعدتر‌ و سالمتر (زیادی، ۱۳۸۳:۵۴). برنامه ریزی شهری با‌ آینده نگری خاصی که درجهت توسعه آینده شهر دارد بایستی به بهره گیری از آمار و اطلاعات و در دست داشتن نبض های اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی شهر به تجزیه و تحلیلی مسائل شهر پراخته و با بهره گیری از امکانات و یا حداقل رسانیدن و یا کاهش محدودیت ها، با رائه طرحی جامع، دقیق و گویا، با در برداشتن کلی امکانان رفاهی، به پیشنهادات لازم بپردازد.( شیعه، ۱۰۳:۱۳۸۲).
فصل دوم
مبانی نظری تحقیق
۲-۱ مکاتب و دیدگاه‌های موجود در ارتباط با بافت قدیم شهری
بعد از انقلاب صنعتی و پیدایش ماشین و تکنولوژی جدید، نوع زندگی و شیوه معیشت تفاوت پیدا کرد ساختار قدیمی شهرها دیگر جوابگوی نیازهای روز که ماشین و تکنولوژی جدید بوجود آورنده آن بود نبودند در طی همین برهه از زمان، دیدگاه ها و نظریات متفاوتی برای بافت‌های قدیمی ارائه شد که در اینجا به طور خلاصه به مرور آنها می‌پردازیم.
۲-۱- ۱ مکاتب بهسازی و نوسازی بافت قدیم
۲-۱-۱-۱ فرهنگ گرایی
اگوستوس و لبی نورث مورپوژن (۱۸۵۲ – ۱۸۱۲) از بنیان گذاران این مکتب و منشأ موضع‌گیری مکتب فرهنگ
۲-۱-۱-۲ دیدگاه سازمندگرایان (۱۹۴۰-۱۹۰۰)
اصول پیشنهادی این گروه در رابطه با بافت قدیم بطور کلی عبارتست از : توجه به کلیت شهر، پیوند منسجم واحدهای شهری با یکدیگر، طرح‌های منسجم و وحدت یافته، شناخت سازمند شهرها و محلات، توجه به هماهنگی، تناسب، تقارن و ریتم فیزیکی کالبدی شهر. از نظریه پردازان و بزرگان این مکتب می‌توان به پاتریک گدس، مامفورد، کوین لینچ، ابرکرومبی و هیلایر اشاره کرد (حبیبی، ۱۳۷۵، ص : ۸۴).
۲-۱-۱-۳ دیدگاه توسعه پایدار شهری از دوره زمانی ۱۹۹۰ به بعد