• تا ابتداي سال 1385 به عضويت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران درآمده باشند.

• دوره مالي آنها، منتهي به پايان اسفند ماه هرسال باشد.

• در طول دوره پژوهش، سهام آنان دچار وقفه معاملاتی طولانی­تر از 6 ماه نشده باشد.

• جزء شركت­هاي صنعت سرمايه گذاري نباشند.

دليل اعمال شــرط سوم اين است كه، اگر نماد معاملاتي شركتي براي يك مدت طولاني بسته شده و سهام آن مورد معامله قرار نگيرد، اولا"پارامترهاي مربوط به آن سهم قابليت مقايسه با سهامي را كه به طور مداوم مورد معامله قرار گرفته ندارد و ثانيا"پارامترهاي برآوردي آن از قبيل معيارهاي ريسك سيستماتيك از نظر آماري چندان معني­دار نخواهد بود. بدين صورت كه، چون شاخص ریسک سیستماتیک بر اساس رگرسیون زمانی بین بازده اوراق بهادار شرکت مورد مطالعه و بازده بازارسهام به دست می ­آید، لذا وجود وقفه­هاي معاملاتي طولانی­تر از حد معمول موجب مي­شود كه، نتوان بازده مورد انتظار شركت را با دقت معقول اندازه گيري نمود و سهام با حجم مبادلات زیاد نوسانات ریسک و بازار را بهتر منعکس می­ کنند. از طرف دیگر، مدت كمتر از 6 ماه ممكن است منجر به حذف تعداد زيادي از شركت­های عضو نمونه آماری گردیده و شركت­هاي سرمايه گذاري نیز به دليل ماهيت خاص فعاليت آنها، از جامعه­ مورد بررسي در اين تحقيق كنار گذاشته مي­شوند.
(جدول 3-1) چگونگی انتخاب شرکت­های مورد مطالعه پژوهش

شرح
تعداد
تعداد

اعضای جامعه آماری در پایان سال 1391
فيلتر 1 - شرکت­هایی که بعد از 1385/1/1در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده و قبل از 1391/12/29از تابلوی بورس خارج شده ­اند.
فيلتر 2 – شرکت­هایی که با وجود فيلتر شماره 1، پایان سال مالی آنها پایان اسفند ماه هر سال نمی ­باشد.
فيلتر 3- شرکت­هایی که جزء صنعت سرمایه ­گذاری طبقه ­بندی می­شوند.
فيلتر 4 – شرکت­هایی که با وجود فيلترهاي شماره 1و2 ، معامله بر روی سهام آنان بیش از 6 ماه دچار وقفه معاملاتی شده­است.
فيلتر 5- شرکتهایی که با وجود فیلترهای 1و2و3و4 اطلاعات مورد نظر آنها برای استخراج داده ها در دسترس نبوده است.

جمع شرکت­های حذف شده از جامعه آماری
جمع شرکت­های مورد مطالعه
176
73
49
33
20
534

351
183

3-5- روش پژهش
این پژوهش، جزء تحقیقات توصیفی (شبه آزمایشی) طبقه ­بندی و روش آزمون فرضیه های پژوهش، روش تجزیه و تحلیل آماری از نوع تحلیل همبستگی است. روش پژوهش همبستگی یکی از روش­های پژوهش زیر مجموعه تحقیقات پیمایشی است. هدف این تحقیقات، بررسی میزان ارتباط تغییرات یک عامل با تغییرات یک یا چند عامل دیگر است و در مواردی انجام می­گیرد که، محقق امکان کنترل و دستکاری متغیرهای تحقیق را ندارد. هنگامی که محقق دو یا چند دسته از اطلاعات مختلف مربوط به یک گروه را در اختیار دارد، می ­تواند از این روش پژهش استفاده کند. چون این روش برای مطالعه میزان تغییرات در یک یا چند عامل بر اثر تغییرات یک یا چند عامل دیگربه کار می­رود. روش مورد نظر براي بررسي همبستگي بين متغيرها، استفاده از رگرسيون مي­باشد. طرح تحقیق مورد استفاده، طرح تحقیق پس رویدادی است و هر یک از فرضیه ­های تحقیق با بهره گرفتن از اطلاعات واقعی که بر مبنای عملکرد واقعی بورس اوراق بهادار در طول دوره زمانی تحقیق حاصل شده است، آزمون شده ­اند. تحقیق به لحاظ هدف، تحقیقی کاربردی است که نتایج حاصل از آن می ­تواند برای طیف گسترده­ای شامل سرمایه ­گذاران در بازارهای مالی، مسئولان بورس اوراق بهادار، مدیران پرتفوی، سهامداران، کارگزاران بورس اوراق بهادار، تحلیلگران مالی و محققان بازار سرمایه به منظور فراهم نمودن فضای شفاف اطلاعاتی، بهینه­سازی طراحی سبد سهام، کمک به تصمیم ­گیری­های بهینه سرمایه ­گذاری در بورس اوراق بهادار و فراهم نمودن افق­های جدید مطالعاتی به کار گرفته شود. داده­­هاي اين پژوهش از نوع داده­هاي كمي بوده و از صورت­هاي مالي 183شركت از مجموع شركت­هاي عضو بورس اوراق بهادار تهران براي سال­هاي 1385 تا 1391 استخراج گرديده است. محاسبه داده ­ها با بهره گرفتن از مدل رگرسيوني باسو، مدل رگرسيوني دچو وديچو و محاسبات رياضي صورت گرفته است.
3-6- روش­ها و ابزار جمع­آوری داده ­ها
فرضیه ­ها به عنوان گمان­ها، حدس­ها، راه حل­ها و پاسخ­های احتمالی پیرامون مسأله تحقیق، مطرح می­شوند. پژوهشگر باید با ابزارهایی داده ­های لازم را از جامعه (نمونه) آماری جمع­آوری و با تحلیل، پردازش و تبدیل آنها به اطلاعات، به آزمون فرضیه ­ها بپردازد. برای جمع­آوری داده ­ها به ابزار گوناگونی نیاز است. نوع این ابزارها تابع عوامل گوناگونی از جمله ماهیت و روش پژوهش است. باید به تأثیر هر یک از ابزارهای گوناگون جمع­آوری داده ­ها در هدف پژوهش توجه کرد تا زمینه ­های افزایش اعتبار تحقیق فراهم آید. مباحث تئوریک این پژوهش، از طریق مطالعات کتابخانه­ای و بررسی سوابق و مدارک موجود در رابطه با موضوع پژوهش جمع­آوری و از کتاب­ها، پایان نامه­ ها، مجلات داخلی و خارجی معتبر مرتبط با موضوع پژوهش، استفاده شده­است. همچنین داده ­های مورد استفاده در این تحقیق، شامل اطلاعات مربوط به قیمت سهام و شاخص کل قیمت سهام پرتفوی بازار در طول دوره زمانی محاسبه شاخص ریسک سیستماتیک شرکتها بوده که سری قیمت سهام برای شرکت­های مورد مطالعه از طریق نرم افزار بانک اطلاعاتی ره­آورد نوین که در محیط نرم ­افزار Excel پردازش شده جمع­آوری وشاخص کل قیمت سهام پرتفوی بازار در طی دوره زمانی تحقیق با مراجعه به سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران(www.irbourse.com) استخراج ودیگر داده ­های مورد نیازتحقیق از طریق مراجعه به هفته­نامه­ ها، ماهنامه­ها و سالنامه­های منتشرشده توسط سازمان بورس واوراق بهادار تهران جمع­آوری گردیده­اند.
3-7- روش­ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ­ها
تجزیه و تحلیل داده ­ها فرآیندی چند مرحله­ ای است که، طی آن داده­هایی که از طریق بکارگیری ابزارهای جمع­آوری در نمونه (جامعه) آماری فراهم آمده­اند خلاصه، کدبندی، دسته­بندی و در نهایت پردازش می شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل­ها و ارتباطات­ بین این داده ­ها به منظور آزمون فرضیه ­ها فراهم آید. در این فرایند، داده ­ها هم از لحاظ مفهومی و هم از جنبه تجربی پالایش و تکنیک­های گوناگون آماری نقش به سزایی در استنتاج­ها و تعمیم­ها به عهده دارند. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ­های عضو نمونه آماری از آماره­ های آمار توصیفی همچون میانگین^[82]، میانه^[83]، انحراف معیار^[84]، ضریب کشیدگی^[85]، ضریب چولگی^[86]5و نیز به منظور آزمون نرمال بودن سری­های زمانی اولیه از آزمون نرمال بودن جارکو - برا^[87]6 استفاده شده است. از طرف دیگر، به منظور آزمون فرضیه ­های تحقیق از آزمونهای آمار استنباطی ضریب همبستگی، ضریب تعیین (  ) ، ضریب تعیین تعدیل شده (  ) و اندازه  استفاده و در صورتیکه 5% value - باشد، فرضیه تحقیق تأیید، در غیر این صورت رد می­ شود. همچنین به منظور تنظیم جداول آماری، تجزیه و تحلیل داده ­های آماری، مدل سازی و رسم نمودارها از نرم افزارهای Excel، EVIEW’S استفاده شده است.
3-7-1- شاخص کشیدگی^[88]7
هرگاه از کشیدگی توزیع­ها بحث می شود، در واقع مقدار اوج (بلندی) آنها مورد نظر است. دو توزیع ممکن است دارای میانگین یکسان باشند و کاملا” نیز قرینه باشند، ولی هنوز از لحاظ ظاهری خیلی متفاوت باشند. در واقع، ممکن است یکی دارای کشیدگی و اوج باشد، ولی دیگری پخ باشد. در حالتهای خاص که تصمیم ­گیری به کمک پارامترهای مرکزی و چولگی امکان پذیر نیست یکی از پارامترهای مناسب، استفاده از مقایسه پراکندگی توزیع جامعه با توزیع نرمال است. شاخص سنجش پراکندگی جامعه نسبت به توزیع نرمال، ضریب کشیدگی نام­دارد و با علامت E نشان داده می شود. به عبارت دیگر، ضریب کشیدگی معمول­ترین شاخص برای اندازه ­گیری کشیدگی است. با توجه به مقدار ضریب کشیدگی، درجات مختلفی برای کشیدگی پیدا خواهد شد که اندیشمندان آماری آنها را در سه گروه تقسیم کرده ­اند:
گروه اول، آن دسته از توزیع­ها که نسبت به توزیع نرمال از پراکندگی بیشتری برخوردارند. طبیعی است که، پراکندگی بیشتر به دنبال تفرق داده حول میانگین پدید می ­آید. یعنی منحنی توزیع نسبت به توزیع نرمال کوتاه­تر است. این دسته از توزیع­ها دارای ضریب کشیدگی منفی خواهد بود.
گروه دوم، توزیع­هایی هستند که از توزیع نرمال بلندترند. یعنی از اوج بیشتری برخوردارند. علت اوج گرفتن توزیع آن است که، داده ­ها حول میانگین متمرکزتر شده ­اند. به عبارت دیگر، از پراکندگی داده ­ها کاسته شده است. ضریب کشیدگی این دسته از توزیع­ها، مثبت خواهد بود.
گروه سوم، توزیع­هایی هستند که کشیدگی آنها با کشیدگی توزیع نرمال کاملا” مساوی است. اینها توزیع­هایی با کشیدگی متوسط هستند. ضریب کشیدگی در این توزیع­ها مساوی صفر است. علاوه بر علامت ضریب کشیدگی، قدر مطلق (  ) آن نیز معنی­دار است. طبیعی است هر چه قدر مطلق ضریب کشیدگی بزرگتر باشد، تفاوت توزیع از نظر پراکندگی با توزیع نرمال بیشتر خواهد بود(عادل آذر- مؤمنی، 1380،ص 128). توزیع نرمال معمولا” به عنوان استانداردی برای مقایسه کردن میزان کشیدگی یک توزیع، مورد استفاده قرار می­گیرد. برای توزیع نرمال ،ضریب کشیدگی معادل 3 است. اگر ضریب کشیدگی بیشتر از 3 باشد، کشیدگی یا اوج توزیع به نسبت بیشتر از نرمال است. به عبارت دیگر توزیع قلّه­ای است. اگر ضریب کشیدگی کمتر از 3 باشد، کشیدگی یا اوج توزیع کمتر از توزیع نرمال است که در این صورت توزیع را فلاتی می­گویند(نوفرستی،1385،ص95). برای محاسبه ضریب کشیدگی روش­هایی وجود دارد. چنانچه داده ­ها دارای طبقه ­بندی مشخص و کمّی باشند، بهترین روش برای محاسبه ضریب کشیدگی استفاده از گشتاورها است.
ضریب کشیدگی گشتاوری به کمک روابط (3-1) و (3-2)به دست می­آیند:
(3-1)
(3-2) 
در این رابطه،  همان گشتاور مرتبه چهارم به مبداء  و مقدار ثابت 3 نشان دهنده کشیدگی گشتاوری توزیع نرمال است. بنابراین کسر  نشان دهنده کشیدگی هر توزیع دلخواه است (عادل آذر، مؤمنی، 1380،ص 129).