دانشکده علوم انسانی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی

گرایش: استراتژیک
عنوان :
تعیین تاثیر الزامات برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی بر عملکردکارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان
استاد راهنما :
دکتر جمشید جعفری دارابجردی
استاد مشاور :
دکتر محمد محبی
نگارش :
عبدالمجید نورانی
اردیبهشت ۹۳
سپاسگزاری:
« من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق »
سپاس مر خدایی راست که ما را آفرید و در بطن وجودمان استعداد درونی قرار داد و به منظور شکوفایی این سرشت درونی، ما را در طریق کسب علم و معرفت رهنمون ساخت تا در خدمت اساتیدی شایسته به فیض نایل و به دو جناح علم و ایمان مسلح گردیم و بتوانیم از طریق علم‌الیقین به حق‌الیقین دست یابیم. بی‌شک، انجام تحقیق حاضر، فارغ از مساعدت و مؤدت عزیزان و فرهنگ دوستان امری غیرممکن بود. ماحصل، باری است از شاخه شکیبایی و عنایت سروران و بزرگوارانی که هر یک به نحوی از انحاء، در اجرای این تحقیق، با فکر و راهنمایی و همکاری صمیمانه خویش، اینجانب را ترغیب و تشویق نمودند. لذا بر خود وظیفه دانسته از زحمات ارزنده استاد گرانقدر دکتر جمشید جعفری دارابجردی و دکتر محمد محبی که در جهت ارتقاء توان علمی بنده اهتمام ورزیده‌اند، صمیمانه تشکر و قدردانی نمایم و از خداوند منان، توفیق روز افزون برایشان آرزومندم.
در ضمن از کلیه سرورانی که اینجانب را در امر این تحقیق یاری فرموده‌اند، تشکر و قدردانی می‌نمایم.
تقدیم به:
همسر مهربان و دلسوزم
و
فرزند عزیزم
که روشنی بخش روزهای تارکی ام و الهام بخش روزهای روشنم بودند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده س
فصل اول :طرح تحقیق ۱
مقدمه ۲
بیان مساله ۳
سوال آغازین ۵
اهداف تحقیق ۶
اهمیت و ضرورت تحقیق ۷
چارچوب نظری تحقیق ۸
فرضیه های تحقیق ۹
مدل تحلیلی تحقیق ۱۰
مدل عملیاتی تحقیق ۱۱
متغیرهای تحقیق ۱۲
قلمرو تحقیق ۱۲
محدودیت های تحقیق ۱۴
تاریخچه مختصری از شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان ۱۵
تعریف مفهومی متغیرها ۱۶
تعریف عملیاتی متغیرها ۱۷
فصل دوم: ادبیات تحقیق ۲۰
بخش اول: برنامه ریزی استراتژیک ۲۱
مقدمه ۲۱
تعریف برنامه ۲۲
محاسن برنامه ریزی ۲۳
انواع برنامه ریزی ۲۳
سبک های برنامه ریزی ۲۵
ویژگی های برنامه ریزی ۲۶
تعریف استراتژی ۲۹
فهرست مطالب
عنوان صفحه
اجرا و پیاده سازی استراتژی ۲۹

بررسی قابلیت امتحانات نهایی جهت پیش ­بینی میزان موفقیت دانش ­آموزان در کنکور سراسری.
بررسی سوالات امتحانات نهایی از لحاظ داشتن سوگیری­های جنسیتی و قومی.
بررسی ارتباط شاخص های روان­سنجی سوالات امتحانات نهایی و میزان پیشرفت تحصیلی
دانش آموزان.
مقایسه­ تحلیل سوالات امتحانات نهایی و سوالات کنکور سراسری بر اساس طبقه بندی بلوم.
شناسایی دشواری­های یادگیری در درس زیست­شناسی از دیدگاه دانش ­آموزان و دبیران.
بررسی علل افت تحصیلی پسران در درس زیست­شناسی سال سوم متوسطه در شهرستان خرم­آباد.
بررسی وضعیت تصحیح اوراق امتحانی در دیگر شهرهای کشور.
برنان بیان می­ کند که نظریه تعمیم­پذیری یک مدل نمونه گیری است در حالی که نظریه سوال پاسخ
یک رویکرد مقیاس­گذاری می­باشد. از آنجا که هر دو رویکرد می­توانند اطلاعات بنیادی درباره طرح و تحلیل ابزار اندازه ­گیری فراهم آورد، می­توان انتظار داشت که بتوان این دو رویکرد را پشت سر هم استفاده کرد. بریجز و ویلسون (۲۰۰۷) مدل زیربنایی GIRM را ارائه می­ دهند که می ­تواند در آینده در این تحلیل نیز استفاده شود.
منابع
آتشک، محمد.(۱۳۹۱). ارزشیابی عدالت جنسیتی در نظام آموزشی ایران. زن در توسعه و سیاست، ۱۰ (۴): ۱۲۷-۱۵۱٫
آلن، مری جی؛ ین، وندی ام.(۱۳۸۷). مقدمه ای بر نظریه های اندازه گیری( روانسنجی) (ترجمه ی علی
دلاور)، چاپ سوم، تهران: سمت.
امبرتسون، سوزان­ای؛ رایس، استیون پی.(۱۳۸۸). نظریه­ های جدید روان­سنجی برای روان شناسان

(ترجمه­ی حسن پاشا شریفی، ولی ا.. فرزاد، مجتبی حبیبی عسگر­آباد و بلال ایزانلو)، چاپ اول،
تهران: رشد.
بازرگان، عباس.(۱۳۹۱). مقدمه­ای بر روش­های تحقیق کیفی و آمیخته (رویکردهای متداول در علوم
­رفتاری). چاپ سوم، تهران: دیدار.
بوالحسنی، ماریا.(۱۳۹۰). بررسی اعتبار بخشی عملی آزمون کنکور کارشناسی ارشد سال ۱۳۸۹ رشته
معماری با بهره گرفتن از مولفه های واریانس( نظریه ی تعمیم پذیری). پایان نامه کارشناسی ارشد،
دانشگاه علامه طباطبایی.
بیکر، فرانک بی.(۱۳۸۱). پایه های اساسی تئوری سوال- پاسخ : نظریه جدید روانسنجی (ترجمه ی حیدر
علی هومن و علی عسگری). تهران: پارسا.(تاریخ انتشار به زبان اصلی ۲۰۰۱).
جزایری، حسین.(۱۳۸۴). بررسی اعتبار نمره گذاری معلمان در امتحانات تشریحی هماهنگ و نهایی دوره
آموزش عمومی استان لرستان در سال تحصیلی ۸۳-۱۳۸۴. گزارش طرح پژوهشی مصوب سازمان
آموزش و پرورش استان لرستان.
حسنی، محمد؛ سامری، مریم؛ عباس زاده، میرمحمد؛ موسوی، میرنجف.(۱۳۹۲). بررسی نابرابری در
آموزش و پرورش دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه ی استان آذربایجان غربی. نشریه زن در
توسعه و سیاست، ۱۱ (۳): ۳۳۲-۳۱۵٫
حشمتی، عبدالرضا، رافع، ابوالقاسم و جمشید نژاد، مهرداد.( ۱۳۸۳). تجزیه و تحلیل نتایج امتحانات نهایی
سال سوم متوسطه خرداد ۸۱ در سراسر کشور. گزارش طرح پژوهشی مصوب معاونت آموزش و
پرورش نظری و مهارتی.
رحیمی، محمود.(۱۳۸۷). ارزیابی و تحلیل سطوح حیطه شناختی و شاخص های روان سنجی سوالهای
امتحانات نهایی پایه سوم راهنمایی استان خوزستان در خرداد ماه ۱۳۸۶ . گزارش طرح پژوهشی
مصوب سازمان آموزش و پرورش استان خوزستان.
رستگار، طاهره.(۱۳۸۸). ارزشیابی در خدمت آموزش: رویکردهای نو در سنجش و ارزشیابی با تاکید بر
سنجش مستمر و پویا و بازخورد موثر به دانش آموزان در فرایند آموزش. تهران: انتشارات موسسه
فرهنگی منادی تربیت.
رستگاری مقدم، خدایار. (۱۳۷۸). تحلیل نتایج امتحان کنکور کارشناسی ارشد رشته های معارف اسلامی،
فلسفه و نمایش نامه نویسی شرکت کنندگان سال ۱۳۷۷ با بهره گرفتن از نظریه تعمیم پذیری. پایان نامه
کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
سادئی، علی. (۱۳۷۶). مقایسه تحلیلی امتحانات هماهنگ و داخلی دوره ی متوسطه و انطباق آن با
ملاک­های علمی طراحی سوال و آزمون سازی. گزارش طرح پژوهشی مصوب شورای تحقیقات
سازمان آموزش و پرورش استان خراسان .
ستاری، بهزاد.(۱۳۸۲). روانسنجی پیشرفته کاربردی. مشهد: به نشر.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه.(۱۳۹۱). روش های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگه.
سلیمانی، علی.(۱۳۸۴). بررسی و تحلیل سوالات امتحانی دروس ریاضی مقطع متوسطه نظری مراکز
آموزشی استان کرمانشاه در امتحانات پایانی خرداد ماه ۸۳ . گزارش طرح پژوهشی مصوب سازمان
آموزش و پرورش استان کرمانشاه.
سیف، علی اکبر.(۱۳۹۱). اندازه گیری ،سنجش، و ارزشیابی آموزشی. تهران : دوران.
شاطریان، محمد. (۱۳۸۴). بررسی میزان روایی، پایایی و شاخص های دشواری و تمیز سوالات

تعداد

۴۲

برای آزمون این فرضیه از آزمون معنی داری پیرسون استفاده شده است، نتایج به دست آمده به شرح زیر توضیح داده می شود: بین سبک رهبری مدیر و تنیدگی کارکنان صف بانک پارسیان همبستگی معنی داری وجود دارد چرا که سطح معنی دار به دست آمده (۰۰۰/۰=sig)کمتر از آلفای تحقیق (۰۱/۰=α) می باشد.

پس نتیجه کمی این است که در سطح ۹۹%رابطه معنی داری بین سبک رهبری مدیر و تنیدگی کارکنان صف بانک پارسیان وجود دارد. نوع همبستگی بین دو متغیر مذکور خطی بوده یعنی هر دو توامان افزایش یا کاهش می یابند شدت همبستگی بین دو متغیر در سطح نسبتاً قوی قرار دارد بنابراین فرضیه اصلی پژوهش مورد تایید قرار می گیرد به این مفهوم که تغییرات در سبک رهبری مدیر بر میزان تنیدگی شغلی کارکنان اثر میگذارد. بدین معنی که هرچه از سبک رهبری استبدادی-استثماری به سمت سبک رهبری مشارکتی می رویم تنیدگی کمتری در کارکنان احساس خواهد شد.
جهت بررسی میزان تاثیر بر ارزش مدل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت که در ادامه به آن پرداخته می شود.
برازش مدل رگرسیون
جهت بررسی و ارائه مدل سبک رهبری(X) و تنیدگی (S) ، پس از یررسی شاخص های کیفیت مدل در جدول زیر آمده است که به ارائه مدل برازش یافته می پردازیم.
جدول ۴-۳-۲-۱۸-شاخص کفایت مدل رابطه سبک رهبری و تنیدگی کارکنان در گونه A

دورین-واتسون

انحراف معیار خطا

ضریب تعیین تعدیل شده

ضریب تعیین

ضریب همبستگی

۱٫۷۱

۰٫۴۱۲۱۷

۰٫۳۹۴

۰٫۴۰۹

۰٫۶۳۹

همبستگی بین متغیر های مستقل و متغیر های وابسته برابر با ۰٫۶۳۹ است ، ضریب تعیین ۰٫۴۰۹ بدست آمده است و این مقدار نشان می دهد که ۴۰% تغییرات سبک رهبری بر میزان تنیدگی اثر می گذارد . با توجه به اینکه مقدار آماره دوربین - واتسون از مقدار استاندارد ۱٫۵ بزرگتر است در نتیجه استقلال باقیمانده ها را نتیجه می گیریم.با توجه به شاخص هایی که مطرح شد مدل از کفایت لازم برخوردار است.
در جدول زیر معنی دار بودن رگرسیون بوسیله آزمون F محاسبه شده است
جدول ۴-۳-۲-۱۹-آزمون F معنی دار بودن رگرسیون رابطه سبک رهبری و تنیدگی کارکنان در گونه A

Sig.

آماره F

میانگین مجموع مربعات

درجه آزادی

مجموع مربعات

مدل

۰٫۰۰۰

۲۷٫۶۲۸

۴٫۶۹۳

۱

۴٫۶۹۳

رگرسیون

متن اعلامیه قوام السلطنه :
«بدون اندک تردید و درنگ دعوت شاهنشاه متبوع مفخم خود را به مفام ریاست دولت پذیرفته و با وجود کبر سن این بار سنگین را به دوش گرفتم و حس مسئولیت و تکلیف مرا بر آن داشت که از فرصت مغتنم استفاده کرده و در مقام ترمیم ویرانیها برایم . ایران دچار دردی عمیق شده و با داروهای مخدر درمان پذیر نیست ، باید ملت همکاری بیدریغ خویش را از من مضایقه نذار تا بتوانم به این بیماری علاج قطعی دهم مخصوصا در یکسال اخیر موضوع نفت کشور را به آتش کشیده، بی نظمی عدیم النظیری را که موجب عدم رضایت عمومی شده بوود اورده است. این همان موضوعی است که ابتدا من عنوان کردم و هنگامی که لایحه ی نفت شمال در مجلس مطرح بود موقع را غنیمت شمرده و استیفای حق کامل ایران را از کمپانی نفت جنوب در آن لایحه گنجاندم.

بعضی ها در آن وقت تصور نمودند همین اشاره باعث سقوط حکومت من شد، اگر هم فرضأ پنین باشد من از اقدام خود نادم نیستم زیرا جانشین آینده من جناب مصدق السلطنه آن فکر را با سرسختی بی مانندی دنبال نموده و در مقابل هیچ فشاری از پای ننشست، اما بدبختانه در ضمن مذاکرات نوعی بی تدبیری نشان داده شد که هدف را فدای وسیله کردند و مطالبه حق مشروع از یک کمپانی را مبدل به خصومت بین دو ملت ساختند و نتوانستند از زحمات خود کوچکترین نتیجه را به دست آورند.
حل این مسئله یکی از لازم ترین مساعی من خواهد بود بنحوی که منافع مادی و معنوی ایران کاملا تامین شود، بدون آنکه به حسن رابطه دو مملکت خدشه وارد آید. البته این امر مشکل است اما محال نیست و اقدامی که با عقل و درایت توأم باشد ،مطمئنا به ثمر خواهد رسید و هرگاه نرسد من از کار برکنار خواهم رفت. در اینجا تذکر این نکته اساسی را لازم می دانم که من به مناسبات حسنه با عموم ممالک خاصه با دول بزرگ دیا اهمیت بسیار می دهم و رفتار خود را نسبت به آنها منطبق با مقررات بین الملل می نمایم ولکن به اتباع ایران اجازه نخواهم داد که به اتکاء اجانب اغراض خود را بر دولت من تحمیل کنند.
در امور داخلی نخستین کوشش من برقراری نظم و امن خواهد بود تا بتوانم در یک محیط سالم مبادرت به رفرم های غریزی نمایم و شالوده نوین برای تاسیسات دولتی بریزم. اصلاح عدلیه در رأس کلیه ضروریات قرار دارد.
هموطنان ، به عدل و داد مانند نان و آب نیازمندند . باید قوه قضائیه مستقل باشد ، واقعا از دو قوه مقننه و مجریه تکلیف و از زیر نفوذ آن ها آزاد شود .تمام افراد باید بدمن استسناء باید در مقابل قانون سر تعظیم فرود آورند و احکام صادره از محاکم را بدون چون و چرا به موقع اجرا درآید. من شبی با وجدان آرام سر به بالین خواهم نهاد که در زندان های پایتخت و ولایات یک نفر بی گناه با ناله و آه به سر نبرد. همینکه ظلم و ستم رخت بربست مردم با آسایش خاطر اوضاع مالی و اقتصادی خود را سروسامان خواهند داد و از نعمتیکه خداوند تعالی در زیر و روی زمین ایران به آنها بخشیده برخردار خواهد شد. ابتکار برنامه هفت ساله به مخیله من خطور کرد و د آتیه نیز این فکر را با استقامت و اصرار دنبال خواهم کرد. من میخواهم تمامی اهالی این کشور اعم از مامور دولت و صنعتگر و کارگر و برزگر و بازرگان ،غنی و ثروتمند باشند. از چشم تنگی برخی رجال که درصدد کسر حقوق کارمندان و مصادره ی اتومبیل و فروش ادارات بر آمده اند،تنفر دارم.
به همان اندازه که از عوام فریبی در امور سیاسی بیزارم در مسائل مذهبی نیز از ریا و وسالوس منزجرم، کسانی که به بهانه ی مبارزه با افراطیون سرخ، ارتجاع سیاه را تقویت نموده اند لطمه ی شدیدی را به آزادی وارد ساخته ،زحمات بانیان مشروطیت را از نیم قرن به این طرف به هدر داده اند.من در عین احترام به تعالیم مقدسه ی اسلام ،دیانت را از سیاست دور نگاه خواهم داشت و از نشر خرافات و عقاید قهقرایی جلوگیری خواهم کرد. ملت ایران ،من به اتکا حمایت شما و نمایندگان شما این مقام را قبول کرده ام وهدف نهاییم رفاه و سعادت شماست.وای به حال کسانی که در اقدامات مصلحانه ی من اخلال نمایند ودر راهی که در پیش دارم مانع بتراشند به عموم اخطار میکنم که دوره ی عصیان سپری شده و روز اطاعت از اوامر و نواهی حکومت فرا رسیده است . کشتیبان را سیاستی دگر آمد.» پس از انتشار اعلامیه عده ای از دوستان و همفکران قوام رنجیده خاطر شدند و تلویحا اشتباه قوام را متذکر شدند.^[۲۲۸]
با انتشار استعفای مصدق و روی کار آمدن قوام ،کارگران صنعت نفت ابادان و خرمشهر ضمن انجام اعتصاب عمومی ،با برپایی تظاهرات عظیمی مخالفت خود را با نخست وزیری قوام السلطنه و برکناری دکتر مصدق اعلام داشتند. در تهران ،به دنبال تعطیل عمومی در روزهای ۲۵ و ۲۶ تیرماه و ائتلاف احزاب در تایید دکتر مصدق، قوام السلطنه دستور موکدی برای جلوگیری از هر گونه تظاهرات به تاریخ ۲۸ تیر ماه صادر کرد و میدان بهارستان را با تانک و زره پوش اماده استقبال تظاهرکنندگان ساخت.^[۲۲۹]
در برابر مخالفت های روبه افزایش ،قوام دیگر نمیتوانست بیکار بماند. طی تلاشی به منظور مهار کاشانی که نقش قاطعی در برانگیختن احساسات مردم علیه او داشت بدون جلب نظر شاه محرمانه دستور بازداشت وی را صادر کرد ولی وقتی که خبر آن میان مردم شایع شد برای قوام بسیار دشوار شد که به اقدامی علیه کاشانی دست زند
در حالی که این شکست قوام را دچار ناامیدی ساخته بود،کاشانی جرات یافت و از ارتش خواست که از دولت اطاعت نکند و جبهه ملی، قوام را دست نشانده انگلیس نامید و او را متهم کرد که قصد دارد رژیم ارتجاعی و سلطه خارجی را باز گرداند.^[۲۳۰]
۵-۱۲-۱۳ واقعه ی سی تیر و برکناری قوام السلطنه
صبح روز ۲۹ تیرماه ،قوام عباس اسکندری را نزد شاه میفرستد. عباس اسکندری قریب به یک ساعت با شاه مذاکره می کند و عوارض این بی تصمیمی را تشریح نموده و سرانجام نتیجه گیری میکند که مبارزه علیه اعلیحضرت است،ولی باز هم شاه همان حرف ساق را تکرار نموده و عدم رضایت خود را نسبت به انحلال مجلس اعلام می کند. قوام پس از یاس از مذاکره ی اسکندری و شاه متوسل به هندرسون می شود و هندرسون به او قول می دهد که بامداد روز دوشنبه ۳۰ تیر شاه را ملاقات و موافقت او را جلب کند.
روز بیست ونهم تیرماه خبر تکان دهنده ای به قوام رسید وآن ائتلاف دستجات چپ با ملیون بود تحت عنوان «تشکیل جبهه واحد ضد استعماری »این خبر هم دولتی ها را به تلاش انداخته بود و هم ملیون را.شب سی ام تیر از شبهای بد برای قوام السلطنه بود. او به اعتبار وعده های ملکتاج و اشرف انتظار داشت روز سی ام تیر ماه شاه فرمان انحلال مجلس را صادر کند. ولی اظهارات عباس اسکندری و ارسنجانی او را از
این فکر منصرف کرد و قوام درصدد اقدامات تند و خشونت امیز امد. به تمام استانداران تلگرافی دستور داد که ،هر تظاهراتی را در روز سی تیرماه سرکوب نمایند و از طرفی دستور بازداشت عده ای از جمله کاشانی را صادر نمود.
روز سی ام تیر ماه ۱۳۳۱ از همان دقایق ابتدایی صبح مردم در خیابان ها ظاهر شدند ،شهر تهران چهره ی خوفناکی گرفته بود. تمام خیابان ها و چهار راه های مرکزی شهر اشغال شده بود. تانک های سبک و سنگین با صدای گوش خراش به مردم هشدار می دادند که امروز وقایع خونباری در تهران اتفاق خواهد افتاد . این وضع تنها در تهران نبود بلکه تمام شهرها تعطیل عمومی بود و مردم در خیابان ها تظاهرات میکردند وشعار « مرگ بر قوام » و «زنده باد مصدق »^[۲۳۱]سر میدادند.
اعتصاب ها و تظاهرات و شورش ها و درگیری های خونینی که با نیروهای پلیس و ارتش درگرفت تلفات سنگینی برجای گذاشت.هواداران مصدق بر نخبگان سنتی و ابزارهای قهری دولت فایق آمدند.
حوادث سی تیر ،جنبه های قوی ضد سلطنتی داشت و عمیق ترین هراس های شاه و همچنین صحت دیدگاهای بعضی از مشاورانش را که برکناری مصدق را موجب بی نظمی های شدید خواهد شد ،تاکید کرد ،در حالی که شاه کاملا در جریان جزییات این رویدادها بود ،قوام تقریبا بی خبر بود و از ساعت ۹ صبح روز سی تیر قوام در انتظار شرفیابی به حضور شاه برای قطعی ساختن انحلال مجلس به سر می برد در حالی که شاه مشغول مذاکره با نمایندگان مجلس ملی بود. هنگامی که قوام سرانجام در ساعت پنج بعد از ظهر با شاه ملاقات کرد ،استعفایش قبلا از رادیو اعلام شده بود. تهران در اختیار هواداران مصدق بود .نیروهای نظامی به سرباز خانه ها عقب نشینی کرده بودند.
شکست مفتضحانه قوام نتیجه ی مستقیم اشتباه محاسبه های او و ناتوانی پشتیبانان بیگانه و داخلی اش در درک موضع شاه و مهمتر از ان وخامت اوضاع سیاسی بود. رویداد سی تیر شاه و خانواده سلطنتی را خوار کرد ،مخالفان مصدق را دستخوش سردرگمی و تمسخر ساخت و طومار حیات سیاسی قوام را با پایانی بی شکوه در هم پیچید.^[۲۳۲]
قوام پس از استعفا مدتی به حالت اختفا زیست و جانش در خطر بود.مجلس هفدهم لایحه ی مصادره ی اموال قوام را صادر کرد ومامورین دولتی به خانه ی او رفته و از اموالش صورت برداری کردند. قوام بعد از این جریان کاملا تاب و توان زندگی را از دست داد و غالبا بیمار بود ،تا اینکه در تیر ماه ۱۳۳۴ در سن ۸۲ سالگی در گذشت و در مقبره خانوادگی در قم مدفون شد.^[۲۳۳]
نتیجه گیری :
میرزا احمد قوام السلطنه از آغاز دوران مشروطیت تا تیر ماه ۱۳۳۱ نقش پر فرازو نشیبی در صحنه ی سیاست کشور داشت. قوام به دلیل توقف طولانی در اروپا پس از حضور در دربار با پشتیبانی از مشروطیت نفوذ سیاسی خود را افزایش داد.قوام با به عهده گرفتن معاونت وزارت داخله سردار اسعد و وزارت جنگ کم کم پلکان ترقی را طی نمود و پس سمت والیگری کل خراسان را احراز کرد.
فعالیت های قوام در خراسان و اقدامات چشمگیر او در جهت ایجاد امنیت باعث شد که سید ضیاء وی را تهدیدی در مقابل خود ببیند و قوام را از ادامه فعالیت در خراسان برکنار نماید. اما قوام به دلیل شایستگی و لیاقتی که از خود در خراسان نشان داده بود احمد شاه در خردادماه ۱۳۰۰ فرمان نخست وزیری اش را در زندان قصر به وی ابلاغ کرد.قوام در اولین کابینه توانست از تند روی های سردار سپه جلوگیری نماید و مصدق السلطنه را به وزارت مالیه معرفی کندو از مجلس اختیارات تام بگیرد.قوام در تمام مدت نخست وزیری اول خود ، وزارت داخله را نیز خود متصدی شد. قوام پس از نه ماه زمامداری و یک سلسله اقدامات بنیادی ، در بهمن ماه همان سال جای خود را به مشیرالدوله داد .ولی مشیرالدله پس از چهار ماه نتوانست دولت را اداره کند و کنار رفت و مجلس برای بار دوم ، قوام السلطنه را به ریاست الوزایی برگزید. قوام در این دوره از نخست وزیران مورد تایید اصلاح طلبان بود و در این دوره لایحه ی تشکیل بانک ملی و استخدام مستشاران امریکایی برای امور مالی تقدیم مجلس کرد . نخست وزیری دوم قوام حدود هشت ماه طول کشید.
عملکرد قوام در دوران مشروطه به سوی محدود کردن قدرت رضا خان ، و جلوگیری از خودسری های او پیش می رفت،اما قوام نتوانست نتیجه ای در این کار بگیرد ،از طرفی هم تحت فشار سوسیالیست ها واقع شد .سوسیالیست هایی که خواهان روی کار امدن مستوفی الممالک بودند، هرچند عده ای همچون مدرس در مجلس طرفدار قوام بودند ولی قوام از این وضعیت خسته شده بود و استعفا داد.
در دوران رضا شاهی حایگاه سیاسی قوام از اهمیت کمتری برخوردار بود . قوام مورد غضب رضا شاه واقع شد و به جرم توطئه علیه وزیر جنگ تحت تعقیب قرار گرفت و مدتی توقیف شدتا بر اثر وساطت عده ای از زندان آزاد شد و رهسپار اروپا گردیدو تا سالها در اروپا به سر میبرد تا اینکه با وساطت برادرش وثوق الدله و فروغی به تهران امد ودور از کارهای سیاسی در لاهیجان به کشاورزی مشغول بود تا اینکه در شهریور ۱۳۲۰ بار دیگر وارد عرصه سیاست شد.
عملکرد سیاسی قوام در دوره ی پهلوی را باید به دوره ی پهلوی دوم ، یعنی اقدامات وی بعد از شهریور ۱۳۲۰ اختصاص دهیم . قوام بعد از شهریور ۱۳۲۰ سه بار تشکیل دولت داد .که دولت اول او به دلیل اشغال ایران توسط متفقین و جو ناآرام کشور ،با مشکلات فراوانی مواجه بود ،و قوام در این دوره نتوانست اوضاع کشور را سر وسامانی بدهد.
دولت دوم قوام در حالی کار خود را آغاز کرد که ماجرای آذربایجان و فارس هر کدام مشکل بزرگی بودند . اوضاع در هم ریخته ی کردستان و خارج نشدن نیروهای شوروی از کشور و تشکیل فرقه ی دموکرات آذربایجان توسط پیشه وری دولت قوام را با مشکل جدی مواجه ساخته بود ،پس دولت قوام باید در دو جبهه ی داخلی و خارجی فعالت خود را آغاز میکرد. قوام سیاست های مختلفی را برای حل بحران آذربایجان به کار برد . وی ابتدا با هیئتی از کارشناسان سیاسی و اقتصادی عازم مسکو شد ولی نتوانست موفقیتی به دست اورد ،مجددا به شورای بین المللی شکایت کرد، به مذاکره مستقیم با فرقه دموکرات پرداخت نتیجه ای حاصل نشد،از طرفی به دنبال آن بود که با کشیدن پای امریکا به ماجرا بتواند شوروی را یک قدم به عقب براند. بالاخره قوام توانست با وعده ی واگذاری نفت شمال به روس ها به شرط تصویب مجلس شورای ملی موضوع تخلیه ایران و خودمختاری آذربایجان را حل کند .
قوام برای حل غائله ی آذربایجان اقدام به ترمیم کابینه ی خود کرد و سه تن از اعضای حزب توده را داخل کابینه کرد و حزبی به نام دموکرات ایران تاسیس کرد. قوام همواره به دنبال این بود که قدرت شاه را محدود سازد تا در حد قانون اساسی سلطنت کند و در امر حکومت مداخله ننماید و حتی قسمتی از اختیارات قانونی شاه را محدود کرد. قوام حدود بیست ماه بلامنازع حکومت کرد تا سرانجام بر اثر فشار افکار عمومی انتخابات دوره ی پانزدهم را با دخالت کامل حزب دموکرات ایران انجام داد .
شاه پس از حل قضیه ی آذربایجان از محبوبیتی که بین عامه برای قوام فراهم شده بود رشک میبرد، لذا به مبارزه ی پنهانی با قوام در آمد. ابتدا وزرای نظامی و سپس عده ای دیگر از وزرا را پنهانی تحریک کرد و انها به حالت اجتماع استعفا دادند و موجبات سقوط قوام را فراهم کرد، پس نخست وزیری قوام در آذر ماه ۱۳۲۶ ساقط گردید و پس از چند روز راه اروپا را در پیش گرفت.
قوام در اوایل ۱۳۲۹ به تهران بازگشت. در سال ۱۳۳۱ بین مصدق السلطنه و شاه اختلافاتی بروز کرد . مصدق خواهان وزارت جنگ بود ولی شاه از واگذاری آن خودداری کرد و مصدق از نخست وزیری استعفا داد شاه برای اینکه حریف گردن کلفتی در مقابل مصدق بتراشد به سراغ قوام السلطنه رفت . قوام نیز داوطلب نخست وزیری شد و مجلس نیز به اورای اعتماد داد. به دنبال استعفای مصدق و روی کار امدن قوام مردم به حرکت در آمدند. جبهه ملی از یک طرف و ایت الله کاشانی وبازاریان تهران از طرف دیگر، مخصوصا اعلامیه ی شدیداللحن قوام که چند بار از رادیو قرائت شد، بیشتر مردم را به حرکت در اوردو حادثه ی سی تیر ۱۳۳۱ را رقم زد که در ان روز عده کثیری در شهرستان ها و تهران کشته شدندو به ناچار قوام از سمت خود استعفا داد و بار دیگر مصدق با اختیارات نظامی زمام امور کشور را بر دست گرفت . قوام در مجموع پنج بار نخست وزیر متجاوز از بیست مرتبه وزیر ،یک بار فرمانروای کل خراسان و یک دوره هم وکیل مجلس بود. قوام به عنوان یک شخصیت سیاسی دارای نقاط ضعف و قوتی در صحنه ی سیاسی ایران بود.بزرگترین خدمت انکار نشدنی وی ،همانا تلاش قوام برای نجات آذربایجان از چنگ ارتش سرخ و عقیم گذاشتن نقشه ی استالین برای بلعیدن نفت شمال بود. قوام بجای آنکه به امید انگلیس و آمریکا بنشیند به طور مستقیم وارد مذاکره با شوروی شد ، او با ائتلاف ظاهری با توده ای ها و وارد کردن سه وزیر توده ای در کابینه ی خود حسن نیت خود را به شوروی وانمود کرد و توانست با حیله ی سیاسی – یعنی قول دادن امتیاز نفت شمال به شوروی – پس از خروج ارتش سرخ از ایران به نجات آذربایجان موفق شد. از دیگر نکات سیاست های قوام جستجوی “قدرت سوم ” بود که به تدریج متوجه آمریکا شد و پای امریکا را به ایران باز کرد. قوام مخالف دخالت دادن شاه در امور کشور بود و دریافته بود که زمان نظام مطلقه و قدرت و اختیارات نامحدود شاه به سر آمده است. قوام شاه را نه سمبل نماد ملی میدانست و نه محدودیت قدرت او را موجب تضعیف وحدت ملی و خللی بر سر راه یکپارچگی کشور تلقی می کرد.
البته زندگی سیاسی قوام خالی از اشتباه نبود و نقطه ضعف هایی نیز داشت :از جمله سرکوب کلنل پسیان که تنها جرم او اطاعت از حکومت مرکزی و دستگیری والی خراسان بود.با قتل پسیان قوام ضدیت مردم خراسان را با خود همراه کرد ،شاید ایراد دیگری که میتوان به قوام وارد کرد ،غرور، لجاجت و استبداد رأی او بود. بزرگترین ضعف قوام در طول زندگی سیاسی اش ،توطئه او بر ضد دولت ملی دکتر مصدق بود و اعلامیه ی شدیداللحنی که خطاب بر مردم ایران صادر کرد.
ضمائم:

تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها :
تعاریف نظری :
هوش هیجانی :
مجموعه مهارتهای مرتبط با هم که مشتمل بر توانایی ادراک دقیق ارزیابی وابراز هیجانها توانایی دسترسی و یا ایجاد احساسات به منظور تسهیل تفکر ،توانایی فهم هیجانها ، توانایی تنظیم هیجانها به منظور رشد هیجانی وعقلانی می باشد.(آقایار،شریفی ،۱۳۸۵)
مولفه های هوش هیجانی:
خود اگاهی: توانایی فهم احساسات خود ودرک اثر ان بر عملکرد ،ارزیابی درست از توانمندی ها وکاستی های خود واعتماد به نفس.(ابراهیمی،۱۳۸۵)
انگیزش : جهت د‌اد‌ن و هد‌ایت عواطف و هیجان‎ها به سمت و سوی هد‌ف، خویشتن داری هیجانی و به تاخیر اند‌اختن خواسته‎ها و بازد‌اری تلاش‎ها ست .(آقایار،شریفی ،۱۳۸۵)
خودگردانی:توانایی کنترل احساسات صداقت و قابلیت اعتماد، وظیفه شناسی و سازگاری با شرایط. (آقایار،شریفی ،۱۳۸۵)
همدلی: مهارت درک احساسات دیگران، توانایی تشخیص مسائل جاری و گرایش به ارائه خدمت. .(ابراهیمی،۱۳۸۵)
مهارت اجتماعی: توانایی رهبری دوراندیشانه ،توانایی بر انگیختن دیگران وتوانایی نفوذ در دیگران ،وپرورش آنان .(ابراهیمی،۱۳۸۵)
خود کارامدی: به باورهای افراد به توانایی های خوددر انجام وظایف به طور موفقیت آمیزاشاره دارد.(باندورا،۱۹۹۷ .به نقل از عبداللهی ونوه ابراهیم ،۱۳۸۵ )
تعاریف عملیاتی :
هوش هیجانی: در این پژوهش منظور از هوش هیجانی ، توانایی مدیران گروه های آموزشی در بکارگیری هیجانات به منظور حل مشکلات کاری و داشتن زندگی سازمانی اثر بخش است که مطابق با مؤلفه های ذیل بواسطه پرسشنامه سنجیده می شود.
خود اگاهی : در این پژوهش منظور از خوداگاهی مدیران این است که آنها شناخت عمیقی نسبت به هیجانات ،عواطف ونقاط قوت ،ضعف ونیازهایشان دارند و با خودشان رفتارهای صادقانه دارند وتصمیماتی می گیرند که منطبق با ارزش ها و باورهای انهاست . که منظور ازآن نمره های است که مدیران در شش سؤال از پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کنند.
انگیزش: انگیزش مدیران در این پژوهش اشاره دارد به اینکه مدیران خواهان پیشرفت وبهبود هستند و می خواهند کارها را بهتر از گذشته انجام دهند و معیاری برای اندازه گیری رشد وپیشرفت داشته باشند. که منظور ازآن نمره های است که مدیران در شش سؤال از پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.

خودگردانی: منظور از خودگردانی مدیران در این پژوهش این است که ایشان با هوش هیجانی می توانند احساسات و تکانش های خویش را کنترل کنند و اینکه هیجانات را به گونه ای یکپارچه سازند تا بتوانند مسائل غیر قابل پیش بینی را به راحتی کنترل کنند.که منظور ازآن نمره های است که مدیران درشش سؤال از پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.
همدلی : در این پژوهش منظور از همدلی مدیران این است که ، با موشکافی دقیق علایم ظاهری فرد، بتوانندبه نیازها یا خواسته هایشان پی ببرند وبه عبارتی بدانند مخاطبان چه انتظاراتی از ایشان دارند. که منظور ازآن نمره های است که مدیران درشش سؤال از پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.
مهارت های اجتماعی : در این پژوهش مدیران، به عنوان انسانهایی خوش برخورد و ممتاز در روابط اجتماعی تلقی می شوندو این امر باعث می شود انان در رهبری ،تعاملات فردی وابراز عقیده اثر بخش باشند. که منظور ازآن نمره های است که مدیران درشش سؤال از پرسشنامه هوش هیجانی کسب می کند.
خودکارامدی: در این پژوهش منظور از خودکار امدی ،عقاید،باورها وبرداشت مدیران گروه های اموزشی نسبت به توانایی ها و مهارتهای خود شان است که بواسطه پرسشنامه۲۲ سؤالی سنجیده می شود.
فصل دوم:
ادبیات و پیشینه پژوهش
مقدمه :
هدف از ارائه این فصل مروری بر ادبیات تحقیق و مطالعات گذشته است .ادبیات تحقیق در دو بخش ارائه شده است . ابتدا نظریه ها و مطالعاتی که در زمینه هوش هیجانی صورت گرفته ،بیان شده و سپس نظریه ها و مطالعات مربوط به خود کارامدی ارائه گردیده است و در پایان دستاورد ها و نتایج مطالعات انجام شده در مورد هر یک از متغییر ها بیان شده است.
بخش اول :هوش
تعریف هوش: هوش یکی از مباحث اصلی و مهم روانشناسی را تشکیل می دهد.ارائه یک تعریف که بتواند تمام جنبه های هوش را در نظر بگیرد ،بسیار دشوار است .زیرا هوش کیفیتی قابل رویت واحساس شدنی نیست ،بلکه یک صفت فرضی و یک مفهوم انتزاعی و مجرد است و انچه مورد مطالعه قرار میگیرد ،خود هوش نیست،بلکه آثار آن است. به علاوه هوش نه به عنوان یک استعداد ،بلکه مجموعه ای از استعداد هاست که از فردی به فرد دیگر فرق می کند(هین واستیو^[۲]،۱۹۹۶٫ ترجمه کوچک انتظار و موسوی شوشتری،۱۳۸۴)
مفهوم هوش تاریخی طولانی دارد،شاید به اندازه خود انسان قدمت داشته باشد.کلمه هوش تحت عنوان عقل و خرد از دیرباز ،در مباحث فلسفی و ادیان مختلف به کار رفته است.اما مطالعه آن به شکل علمی از اوایل قرن بیستم آغاز شده است.وقتی روانشناسان شروع به تفکر و نوشتن در مورد هوش کرده اند، ابتدا بیشتر روی جنبه های شناختی آن ،مانند حل مسأله و حافظه متمرکز شده بودند.از زمان پیدایش آزمون هوش بینه –سیمون^[۳]درسال ۱۹۰۵به منظور متمایز کردن کودکان عقب مانده ذهنی از کودکان عادی ،مفهوم هوش به عنوان عمده ترین مشخصه متمایز کننده افراد عادی وعقب مانده و پیش بینی پیشرفت تحصیلی افراد مطرح شد.از این منظر هوش در مقابل هیجان قرار گرفت و روانشناسانی که هوش را مطالعه می کردند تفکر منطقی را در مقابل تجارب هیجانی قرار دادند(مایر و سالووی ^[۴] ۱۹۹۰ ،به نقل از جعفری کندوان ، ۱۳۸۵)
تعریف هوش در دوره های متعدد،تغیییرات زیادی را از سر گذرانیده است.برای مثال دکارت ،هوش را توانایی قضاوت درست از غلط می دانست.یکی از تعاریفی که بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است،تعریف وکسلر^[۵] است که هوش را ظرفیت کلی افراد برای عمل به صورت هدفدار و تفکر عاقلانه و بررسی مؤثر محیط می داند.وکسلر بین توانایی های عقلی و رفتارهوشمندانه یا هوش عمومی تمایز قائل شد.او بر خلاف نظریه پردازان قبلی هوش،تأکید کرد که هوش عمومی همان توانایی های عقلی نیست، بلکه برای اندازه گیری آن باید ،کل شخصیت فرد را مد نظر قرار داد،البته استفاده وکسلر از مفهوم شخصیت با آن چیزی که روان شناسان شخصیت به کار می برند، متفاوت بود. وکسلر این واژه را برای یک مفهوم کلی که شامل توانایی های شناختی ،رگه های شخصیتی،رفتارهای هیجانی و نگرش ها می باشد ،به کار برده است .
وکسلر (۱۹۵۰) به عوامل غیر عقلایی که رفتار هوشمندانه یک فرد را تسهیل می کند،همچون پشتکار،علاقه و انگیزه و وظیفه شناسی و یا موجب باز داری آنها می شود،همچون اضطراب و ناامنی و تحریک پذیری توجه نمود و سعی کرد که این عوامل را در مفهوم هوش عمومی خود بگنجاند،بنابراین وکسلر نیز به نقض ازمونهای هوش قبلی در نادیده گرفتن عوامل هیجانی و انگیزش در بر آورد هوش پی برد و بین توانایی های عقلی و عملکرد عاقلانه تمایز قائل شد.
پیاژه نیز هوش را به عنوان قابلیت سازش ارگانیسم با موقعیت های جدید می داند که در این تعریف جامع، جدا کردن توانایی های شناختی از پردازش های هیجانی ممکن نیست .بنابراین مبنا قرار دادن این تعریف برای طرح آزمون های سنتی هوش که فقط پردازش های عقلایی را در نظر داشتند ممکن نیست .( وکسلر،۱۹۵۰٫ به نقل از جعفری کندوان ،۱۳۸۵)
ثرندایک^[۶] (۱۹۷۳) هوش را از نظر کارکرد به سه دسته اجتماعی،انضمامی،انتزاعی تقسیم می کند:
-هوش اجتماعی:کمک به درک روابط بین افراد و گروه های اجتماعی می باشد.