پژوهش های پیشین درباره دیوان غنی کشمیری (مقدّمه، تصحیح، تعلیق)- فایل ۳۳۶ |
معمول بود که اطفال رشته بر پای مرغ می بستند.
۷- تماشا: در اصل« تماشی»بوده ،به معنای پیاده با هم راه رفتن، دیدن( فرهنگ فارسی معین)
روز سیاه پیر کنعان: کنایه از ماتم یعقوب.
۸- معنی بیت: ای بخت و اقبال به خاطر غرق کردن، من دریا را به جوش و خروش در نیاور و طوفانی اش نکن و پر ماهی را بادبان کشتی ما قرار نده تا در نتیجه آن مثل ماهی در عین غرق بودن محفوظ بمانم.
مفهوم بیت: خطاب به بخت می گوید: اندک کم توجّهی تو برای هلاک من کافیست.
۹- حباب: [ ح َ ] (ع اِ) کوپله . غوزه . غنچه . سوارگ . سوار آب . گنبد آب . آب سوار. فراسیاب . سیاب . غوزه آب . غنچه آب . کوپله آب . گوی . نفّاخه. فقّاعه. سوارک آب . جندعه. (منتهی الارب ). قبک آب . (دهار). فرزند آب . قبه آب . عسل . سوارگان آب . (مهذب الاسماء). حبیب . (مهذب الاسماء). غوزه آب که به شیشه ماند. (منتهی الارب ) || شب نم . (منتهی الارب ). ژاله . ( دهخدا، ۱۳۸۵: ۱۰۷۱)
حباب از واژگان پر کاربرد شعر غنی است. مضامینی چند با این واژه ساخته است:
ازین هوا که تو را در سر است می ترسم | که چون حباب رود عاقبت سرت بر باد | |
ستم رسیده سنگین دل است پنداری | که جای دست به سر تیشه می زند فرهاد | |
پیوسته کیسه ما همچون حباب خالی است | ما را درم چو ماهی جزو بدن نگردد | |
در چشم اهل بینش آخر سبک در آیی | گر چون حباب خواهی بر روی آب رفتن | |
لباس ما سبکباران تعلّق برنمی تابد | بود همچون حباب از بخیه خالی پیرهن ما را |
معنی بیت: لباس ما سبکباران تاب و توان تحمّل تعلّق و وابستگی را ندارد مثل حباب که طاقت و تحمّل بخیه پیراهن را ندارد.
مفهوم بیت: مبالغه در تجرید و بی تعلّقی.
۱۰- قلقل: آواز گلوی شیشه شراب.
سرت گردم: قربانت شوم.
شمع مینا: اضافه تشبیهی.
۱۱- تلمیح به اعجاز حضرت عیسی و تأثیر دم جانبخش او در زنده کردن مردگان دارد.
معنی بیت: کلام زندگی بخش محبوب عالم را متحیّر ساخته ، مسیحا با وصف معجزه احیای اموات از شدّت تحیّر به چنان خاموشی و سکوتی رسیده که مرده به نظر می رسد، برای اثبات زنده بودن و نفس کشیدنش آیینه آفتاب پیش نفس او گذاشته اند.
اشاره ای لطیف دارد به همسایگی و مقارنت حضرت عیسی با خورشید در آسمان چهارم.
۱۲- بستن: آوردن معنی در قالب لفظ.(شارح)
نزاکت: ظرافت ، نازکی.
معنی بیت: تخیّل و معنی من به خاطر ظرافت و باریکی بسیار، تاب و تحمّل بستن ندارد.
مفهوم بیت: مبالغه و تاکید در ظرافت و باریکی معنی.
۱۳- پرهیز کردن و کناره نمودن از کاری و چیزی . (انجمن آرا). کناره کردن و دوری گزیدن و پرهیز و اجتناب. (برهان)
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1400-08-01] [ 08:21:00 ب.ظ ]
|